Şirketler Muhasebesi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Komandit şirketin tanımını yapınız?

Ticari bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla kurulan, şirket alacaklılarına karşı ortaklardan bir veya birkaçının sorumluluğu sınırlandırılmamış ve diğer ortak veya ortakların sorumluluğu belirli bir sermaye ile sınırlandırılmış olan şirket komandit şirkettir.

Komandit şirket ile kollektif şirket arasındaki benzerlikler nelerdir?

1. Her iki şirket türü de en az iki ortak tarafından bir ticaret işletmesini işletmek amacıyla kurulur.
2. Bir ticaret unvanı altında faaliyet yürütürler.
3. Her iki şirket türü de şahıs şirketleri içinde yer alır.
4. Her iki şirket türü de aynı kuruluş süreçlerine tabidirler.
5. Her iki şirket türü de tüzel kişi olarak kurumlar vergisine tabi değildirler. Her ortak payına düşen kâr veya zararı kendi yıllık gelir vergisi beyannamesi ile ilgili vergi dairesine bildirir.

Komandit şirket ile kollektif şirket arasındaki farklılıklar nelerdir?

1. Komandit şirketlerde, komandite ve komanditer olmak üzere iki tür ortak bulunmaktadır.
2. Sadece komanditer ortak olmak koşulu ile tüzel kişiler de komandit şirketlere ortak olabilmektedir.
3. Komandit şirketlerin ticaret unvanlarında, sorumluluğu sınırsız olan komandit ortaklardan en az birinin adının ve soyadının bulunması gerekmektedir.

Komandit şirketin kuruluş sözleşmesinde yer alması gereken zorunlu hususlar nelerdir?

1. Ortakların ad ve soyadlarıyla yerleşim yerleri ve vatandaşlıkları,
2. Şirketin komandit olduğu,
3. Şirketin ticaret unvanı ve merkezi,
4. Esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir şekilde şirketin işletme konusu,
5. Komanditerlerin adları ve her birinin koydukları veya koymayı taahhüt ettikleri sermayenin cins ve miktarları, (kollektif şirket sözleşmesine ek olarak)
6. Her ortağın sermaye olarak koymayı taahhüt ettiği para miktarı; para niteliğinde olmayan sermayenin değeri ve bu değerin ne suretle biçilmiş olduğu; sermaye olarak kişisel emek konulmuşsa (komandite ortak için) bu emeğin niteliği, kapsamı ve değeri,
7. Şirketi temsile yetkili kimselerin ad ve soyadları, bunların yalnız başına mı, yoksa birlikte mi imza koymaya yetkili oldukları.

Komandit şirketlerin kuruluş sözleşmesinde isteğe bağlı olarak sözleşmeye koyulabilecek hususlar nelerdir?

1. Kâr veya zararın dağıtımı,
2. Ortakların paylarının devri,
3. Fesih ve tasfiye vb.

Komandit şirketlerde denetim işlemi nasıl gerçekleşir?

1. Her komanditer, iş yılı sonunda ve iş saatleri içinde, şirketin envanterleriyle bilançosunun içeriğini, diğer finansal tablolarını, bunların doğruluğunu ve geçerliliğini incelemeye yetkilidir.
2. Komanditer, bu incelemeyi bizzat yapabileceği gibi bir uzmana da yaptırabilir. Uzmanın şahsı hakkında bir itiraz ileri sürülürse komanditerin istemi üzerine mahkeme tarafından bir işlem denetçisi atanmasına karar verilir. Bu karar kesindir.
3. Haklı sebeplerin bulunması hâlinde, mahkeme, komanditerin istemi üzerine şirketin işlerinin ve varlığının bizzat veya bir işlem denetçisi tarafından incelenmesine her zaman izin verebilir.
4. Bu madde hükümlerine aykırı şirket sözleşmesi hükümleri geçersizdir.

Komandit şirketlerin kuruluş aşaması ile ilgili muhasebe kayıtları nelerdir?

1. Ortakların sermaye taahhüdünde bulunması; Bu aşamada ortakların sermaye olarak yerine getirmek vaadinde bulundukları payların kayıtları yapılır. Bu aşamada şirkete getirilmiş herhangi bir değer yoktur.
2. Ortakların sermaye taahhütlerini yerine getirmeleri; Bu aşamada ortaklar tarafından taahhüt edilen değerler şirkete getirilir ve bunların kayıtları yapılır.

Komanditer ortakların şirkete sermaye olarak koyabilecekleri iktisadi kıymetler nelerdir?

1. Alacak, kıymetli evrak ve sermaye şirketlerine ait paylar,
2. Fikrî mülkiyet hakları,
3. Taşınırlar ve her çeşit taşınmaz,
4. Taşınır ve taşınmazların faydalanma ve kullanma hakları,
5. Ticari işletmeler,
6. Haklı olarak kullanılan devredilebilir elektronik ortamlar, alanlar, adlar ve işaretler gibi değerler,
7. Maden ruhsatnameleri ve bunun gibi ekonomik değeri olan diğer haklar,
8. Devrolunabilen ve nakden değerlendirilebilen her türlü değer.

Komandit şirketlerde sermaye arttırım nedenleri nelerdir?

1. Kuruluş sırasında konan sermaye ihtiyaca göre düşük konmuş olabilir,
2. Şirketin iş hacminin genişlemesi dolayısı ile sermaye yetersiz kalabilir,
3. Faaliyetler sonucunda ortaya çıkan büyük zararlar dolayısı ile sermaye yetersiz bir hal alabilir,
4. Paranın satın alma gücünde meydana gelen azalma nedeni ile ek sermayeye ihtiyaç duyulabilir,
5. Yanlış yatırım ve satış politikaları nedeni ile sermaye, nakde dönüşümü yavaş olan varlıklara bağlanmış olabilir.

Komandit şirketlerde sermaye arttırım yöntemleri nelerdir?

1. Ortakların sermaye paylarını nakit veya nakit dışındaki varlıklarla artırmaları,
2. Ortakların şirketteki kâr paylarını çekmeyip sermayeye eklemeleri,
3. Şirkete yeni ortak alınması,
4. Başka bir şirketle birleşme.

Komandit şirketlerde sermaye azaltım nedenleri nelerdir?

1. Şirket, faaliyetleri için gerekli olan sermaye miktarından fazla bir sermaye ile kurulmuş olabilir veya zaman içerisinde şirket faaliyetlerindeki daralma nedeniyle sermayenin bir kısmı atıl kalmış olabilir.
2. Şirket, sürekli zarar etmiş veya büyük zararlara uğramış ve bu zararlar ortaklar tarafından karşılanamamıştır.
3. Şirketten bir ortak çıkmış veya çıkarılmış olabilir.

Komandit şirketlerde sermaye azaltım yöntemlerini açıklayınız?

1. Ortakların sermaye payları azaltılır.
2. Zararın tasfiyesi için sermaye payları azaltılır.
3. Çıkan veya çıkarılan ortağın payı kadar sermaye azaltılır.

Komandit şirketlerde kâr ve zarar dağıtımı işlemi nasıl gerçekleşir?

Komandit şirketlerde faaliyet sonucu ortaya çıkan kâr veya zararın ortaklar arasında nasıl dağıtılacağı ana sözleşmede belirlenmişse yönetim işlerini yürüten kişi hesap dönemi sonunda ortaya çıkan kâr veya zarardan her ortağa düşen payı sözleşme hükümlerine göre saptar. Sözleşmede sadece kârın paylaşılmasına ilişkin hükümler varsa, kârın paylaşılmasına ilişkin hükümler zarar için de aynen geçerli olur.
Eğer dağıtım konusunda ana sözleşmede bir hüküm yoksa bu görev ortaklardan birine veya şirket dışından birine verilebilir. Bu görevi üstlenen kişi dağıtım işlemini hakkaniyet ilkelerine göre yapmak zorundadır. Aksi durumda dağıtım işlemi mahkeme tarafından iptal edilebilir. Böyle bir durumda Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre ortakların sermaye payları ve niteliği ne olursa olsun kâr veya zarar ortaklar arasında eşit bir şekilde dağıtılır.

Komandit şirketlerde kârın dağıtımına temel alınabilecek hususlar nelerdir?

a. Her ortağın şirketteki sermaye payı,
b. Şirket yönetiminde alınan görev,
c. Ortağın kişisel nitelikleri nedeniyle şirkete sağladığı çıkarlar

Kâr dağıtımında komanditer ortağın sorumluluğunu açıklayınız?

Komanditer ortak, iş yılı sonunda gerçekleşen kâr payını ve şirket sözleşmesinde kararlaştırılmış olan faizleri nakden alır. Ancak, koyduğu sermaye herhangi bir sebeple azalmış ise noksanı tamamlanıncaya kadar kâr ve faizi isteyemez

Komandit şirketlerde kâr dağıtımı işlemi nasıl gerçekleştirilir?

1. Kârın ortaklar arasında eşit dağıtılması,
2. Kârın ortaklara sermaye payları nispetinde dağıtılması,
3. Sermaye paylarına faiz ayrıldıktan sonra kalan kârın dağıtılması,
4. Kârın ortakların birine veya birkaçına prim ayrıldıktan sonra dağıtılması.

Komandit şirketlerde zarar dağıtımı işlemi nasıl gerçekleştirilir? 

Faaliyet sonucunda ortaya çıkan kâr gibi zarar da komandit şirket ortakları arasında dağıtılır. Bu dağıtımda önce şirket ana sözleşmesi bakılır. Zarar dağıtımı ile ilgili bir hüküm varsa uygulanır. Ancak böyle bir hüküm yoksa kâr dağıtımı için belirlenmiş hüküm zarar dağıtımı için de uygulanır. Eğer her iki husus için de bir hüküm yok ise zarar tüm ortaklar arasında eşit dağıtılır.

Zarar dağıtımında komanditer ortağın sorumluluğunu açıklayınız?

komanditer ortaklar için getirilmiş özel bir düzenleme bulunmaktadır. Şöyle ki; komanditerler, önce aldıkları ve usulüne göre tahakkuk ettirilmiş faizi ve kâr paylarını, şirketin sonradan meydana gelen zararını kapatmak için geri vermeye zorunlu tutulamazlar. Bunun dışında zarar ne kadar yüksek olursa olsun komanditer ortaklar sınırlı sorumlu olmaları nedeniyle zarardan en fazla sermaye payları kadar sorumludurlar. Sermaye paylarını aşan zararı karşılamaları istenemez. 

Komandit şirketlerde ortaklar paylarına düşen zarar tutarını hangi şekilde yok edebilirler?

1. Ortaklar zarar paylarını şirkete nakit olarak ödeyebilirler.
2. Zarar, ortakların sermaye payları azaltılarak yok edilir. 

Komandit şirketlerde sermaye arttırımının muhasebeleştirilmesi işlemi nasıl yapılmaktadır?

Sermaye artırımının muhasebe kayıtları, kuruluş kayıtlarında olduğu gibi iki aşamada yapılmaktadır. Önce sermaye hesabına eklenecek tutar taahhüt edilir ve Ödenmemiş Sermaye Hesabı’na borç kaydı yapılır. Sonra taahhütler ne şekilde yerine getirilecekse ilgili hesaplara kayılar yapılır.