aofsoru.com

Envanter ve Bilanço Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Muhasebede Değerleme

1. Soru

Vergi Usul Kanunu’na göre maliyet bedeli ile değerlenecek iktisadi kıymetler nelerdir?

Cevap

• Gayrimenkuller, tesisat ve makineler, gemiler ve diğer taşıtlar, maddi olmayan haklar(Madde 269. 270, 271, 272). İnşa ve imal edilenlerde imal giderleri satın alma bedeli yerine geçer. • Demirbaş(Madde 273). İmal edilenlerde imal giderleri satın alma bedeli yerine geçer. • Emtia(Madde 275). İmal edilenlerde hammadde bedeli, imal giderleri, genel yönetim giderleri ve ambalaj malzemesi giderlerinden mamule düşen paylar da maliyet bedeline dahildir. • Zirai Mahsuller(Madde276) • Hayvanlar(madde 277) Maliyet bedelinin tespitinin mümkün olmaması durumunda emsal bedeli kullanılır.


2. Soru

Vergi Usul Kanunu’nda değerlemenin amacı nedir?

Cevap

Vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespiti.


3. Soru

Muhasebede Değerleme neyi ifade eder?

Cevap

Varlıkların ve kaynakların ilk muhasebeleştirilmesinde ve izleyen dönemlerde finansal tablolara alınmasında temel alınacak parasal değerin belirlenmesidir


4. Soru

Genel kabul görmüş Muhasebe ilkelerine göre işletmenin sahip olduğu varlıklar hangi değerlere göre değerlenir?

Cevap

Maliyet bedeli ile değerleme, Piyasa fiyatı ve maliyet bedelinden düşük olan ile değerleme olmak üzere iki değerleme ölçüsü görülmektedir.


5. Soru

Rayiç bedel ve vergi değeri neyi ifade eder?

Cevap

Vergi değeri bina ve arazinin Emlak Vergisi Kanunu’nun 29.maddesine göre tespit edilen değeridir. VUK madde 289’a göre, Kanunun değerleme kısmında yazılı olmayan veya yazılı olup ta kendi değerlemesine imkan bulunamayan iktisadi kıymetlerden bina ve arazi vergi değerleriyle, diğerleri ise varsa borsa rayici, yoksa mukayyet değer, o da yoksa emsal bedeliyle değerlenir.


6. Soru

Borsa Rayici neyi ifade eder?

Cevap

Gerekli menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsasına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerin ortalama değerleridir. Yani bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki borsa fiyatı olarak ifade edilebilir.


7. Soru

Türk Muhasebe Standartları’nda değerlemenin amacı nedir?

Cevap

Varlıkların ve kaynakların şirketlerin gerçek ekonomik ve mali durumunu yansıtmasıdır.


8. Soru

Finansal Tablolarda kullanılan ölçüm esasları nelerdir?

Cevap

• Tarihi Maliyet, • Gerçeğe Uygun Değer, • Cari Maliyet(Yenileme Maliyeti), • Net Gerçekleşebilir Değer, • Nominal Değer, • Geri Kazanılabilir Tutar, • Defter Değeri, • Satış Maliyeti Düşülmüş Gerçeğe Uygun Değer, • İçsel Değer, • Kalıntı Değer, • Kullanım Değeri, • Bu günkü Değerdir.


9. Soru

Yabancı paralar nasıl değerlenir?

Cevap

Yabancı paraların borsa rayici ile değerleneceği hükmü VUK 280.madde olmasına rağmen Türkiye’de yabancı para borsası olmadığı için borsa rayici yerine Maliye Bakanlığı’nın yayınladığı kurlar kullanılmaktadır.


10. Soru

Tasarruf Değeri neyi ifade eder?

Cevap

VUK madde 264 e göre” Bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değer” olarak tanımlanır.


11. Soru

Tasarruf değeri ile değerlenen kalemler nelerdir?

Cevap

Senetli alacaklar ve senetli borçlar banka ve sigortacılık işi ile iştigal eden işletmelerde tasarruf değeri ile değerlenir. Bunların dışında kalan işletmeler ise senetli alacak ve borçların değerlemesinde tasarruf değeri uygulaması isteğe bağlı tutulmuştur.


12. Soru

Vergi Usul Kanunu’na (VUK) göre değerleme Hangi ölçülere göre yapılır?

Cevap

• Maliyet Bedeli, • Borsa Rayici, • Tasarruf Değeri, • Mukayyet Değer, • İtibari Değer, • Rayiç Bedel, • Vergi Değeri, • Emsal Bedeli.


13. Soru

Maliyet Bedeli neyi ifade eder?

Cevap

İktisadi bir varlığın elde edilmesi veyahut değerinin artırılmasıyla ilgili olarak yapılan ödemelerle bunların bağlı olduğu her türlü giderlerin toplamı yani bir varlığın elde edilebilmesi için katlanılan giderlerin toplamıdır.


14. Soru

Cari Maliyet (Yenileme Maliyeti) neyi ifade eder?

Cevap

TMS’de” varlıklar, aynı varlığın veya eşdeğer olan bir varlığın alınması için hali hazırda gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilirler. Borçlar, yükümlünün kapatılması için gereken nakit ve nakit benzerlerinin iskonto edilmemiş tutarları ile gösterilirler”


15. Soru

Emsal Bedeline göre değerlenmesine izin verilen iktisadi kıymetler nelerdir?

Cevap

• Değeri düşen emtia: Emtia esas olarak maliyet değeri ile değerlenmesine karşın, değerleme günündeki satış bedelinin * ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği durumda olan ortalama maliyettir. • Maliyet bedelinin belirlenmesi mümkün olmayan hayvanlar: Bu durumda emsal bedel, işletmenin bulunduğu mahalde zirai kazanç komisyonlarınca tespit edilmiş olan ortalama maliyettir. • Değeri düşen mallar: yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veya bozulma, çürüme, kırılma, çatlama, paslanma gibi durumlar sonucunda iktisadi değerlerinde önemli bir azalma meydana gelen emtia ile maliyetlerinin hesaplanması mutat olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir.


16. Soru

Finansal Tabloların hazırlanmasında en çok kullanılan ölçüm değeri hangisidir?

Cevap

Tarihi maliyet esası.


17. Soru

Mukayyet Değer neyi ifade eder?

Cevap

VUK 265.maddeye göre mukayyet(kayıtlı) değer ”bir iktisadi varlığın muhasebe kayıtlarında görülen değeri” olarak tanımlanır.


18. Soru

İtibari(Nominal) Değer neyi ifade eder?

Cevap

VUK 266.madde itibari değer” her nevi senetlerle esham ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerler” olarak tanımlanır.


19. Soru

Emsal Bedeli neyi ifade eder?

Cevap

VUK madde 267’ de emsal bedeli ”gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir”


20. Soru

Gerçeğe Uygun Değer neyi ifade eder?

Cevap

TMS’ de “karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli taraflar arasında bir varlığın el değiştirmesi ya da bir borcun ödenmesi durumunda ortaya çıkması gereken tutar” olarak ifade edilir.


21. Soru

Türkiye muhasebe standartlarında değerleme neyi ifade eder?

Cevap

Türkiye muhasebe Standartlarında (TMS) değerleme yerine ölçüm kavramı kullanılmaktadır. TMS literatüründe değer takdiri kastedildiğinde değerleme, finansal raporlama amacı güdüldüğünde ise ölçümleme kavramı kullanılmaktadır.


22. Soru

Türk Ticaret Kanunu’na göre Şahıs şirketleri nasıl değerleme yapar?

Cevap

Değerleme ölçülerinin seçimi serbesttir. TTK 75. Madde “bütün aktifler, en çok bilanço gününde işletme için haiz oldukları değer üzerinden kaydedilir. Borsada kota edilen emtia ve kıymetler o günün borsa rayicine göre ve tahsil edilemeyen veya ihtilaflı bulunanlar müstesna olmak üzere, bütün alacaklar da itibari miktarlarına göre hesaplanır” demektedir. Buradan yola çıkarak herhangi bir varlık için hem maliyet bedeli hem de piyasa değeri mevcut olduğunda büyük olan değeri seçebilecekleri sonucuna ulaşılır.


23. Soru

Mukayyet değer ile değerlenecek iktisadi kıymetler nelerdir?

Cevap

• Senetli(isteğe bağlı) ve senetsiz alacaklar, • Kuruluş ve örgütlenme giderleri ile peştemallıklar, • Aktif geçici hesap kıymetleri(peşin ödenen giderler ve gelir tahakkukları), • Senetli(isteğe bağlı) ve senetsiz borçlar, • Pasif geçici hesap kıymetleri(peşin tahsil edilen gelirler ve gider tahakkukları), • Karşılıklar


24. Soru

İtibari değer ile değerlenecek kalemler nelerdir?

Cevap

Kasa mevcutları ve çıkartılmış tahviller.


25. Soru

Emsal Bedeli hangi esaslara göre uygulanır?

Cevap

• Birinci sıra (Ortalama fiyat esası): Aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına göre mükellef tarafından çıkartılacak olan ”Ortalama satış fiyatı” ile hesaplanır. Bu esasın uygulanması için, aylık satış miktarının, emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran %25’ten az olmaması şarttır. • İkinci sıra (Maliyet bedeli esası): Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için %5, perakende satışlar için %10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder. • Üçüncü sıra (Takdir esası): Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur. Ancak, dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.


26. Soru

Tarihi Maliyet Esası neyi ifade eder?

Cevap

Varlıklar elde edildikleri tarihte alımları için ödenen nakit veya nakit benzerlerinin tutarları ile veya onlara karşılık verilen varlıkların gerçeğe uygun değerleri ile ölçümlenir. Borçlar borç karşılığında elde edilen tutarı ile veya işletmenin normal faaliyetlerinden kaynaklanan borçlarda, borcun kapatılması için gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilir.


27. Soru

Türkiye Muhasebe Standartlarına göre (TMS)tarihi maliyet ile değerlenen iktisadi kıymetler nelerdir?

Cevap

• Maddi duran varlıklar: Maddi duran varlıkların ilk muhasebeleştirilmelerinde maliyete dâhil edilecek unsurlar satın alma fiyatı, varlığın çalışabilir hale getirilmesine ilişkin yapılan her türlü gider ve varlığın sökülmesi ve taşınması ile yerleştirildiği alanın restorasyonu ile ilgili ilişkin tahmini maliyetlerden oluşur. • Yatırım amaçlı gayrimenkuller: VUK dan farklı olarak TMS yatırım amacıyla elde bulundurulan gayrimenkullerin maddi duran varlıklardan ayrı olarak sınıflandırılmasını öngörmektedir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin ilk muhasebeleştirilmelerinde maliyet bedeline (satın alma fiyatı) bu bedelle doğrudan ilişkilendirilebilen harcamalar(avukatlık ücretleri, gayrimenkul alım vergisi vb.) diğer işlem maliyetleri eklenerek ölçülür. • Maddi olmayan duran varlıklar: İlk muhasebeleştirmede maliyet bedeli ile değerlenirler. Maddi duran varlıklardan farklı olarak, kullanımda veya yeniden düzenlenme esnasında ortaya çıkan maliyetler varlığın değerine eklenmemektedir. • Şerefiye: VUK’nun aksine TMS’ de peştemallık ifadesi yerine şerefiye kullanılmaktadır. İlk muhasebeleştirmede maliyet bedeli ile değerlenir. İzleyen dönemlerde ise sürekli değer düşüklüğü testine tabi tutulur ve değer düşüklükleri indirilerek değerlenir. • İştiraklerdeki yatırımlar: VUK’ da iştirak ifadesine yer verilmezken, iştirakler menkul kıymetler başlığı altında dolaylı olarak açıklanmaktadır. TMS’ de ise iştirakler için ayrı bir standart yer almaktadır. TMS de ortaklık payının iştirak olarak tanımlanması için önemli etki (kararlara katılma gücü) koşulu yer almaktadır. (Sözleşmede aksi belirtilmediği sürece *) İştiraklerdeki yatırımlar ilk muhasebeleştirme de elde etme maliyeti ile muhasebeleştirilirler. Daha sonra ise öz kaynak yöntemine göre değerlenirler. • Stoklar: İlk muhasebeleştirmede maliyet bedeline göre değerlenirler. Bu aşamada VUK ile bir farklılık yoktur. Fakat TMS’ de stoklarla ilgili borçlanmada maliyetleri (kredi faizi, vade farkı gibi) bulunması durumunda, bu maliyetler ancak stokların özellikli varlık olması ve satılabilir duruma gelmelerinin uzun süre gerektirmesi durumunda varlığın maliyetine eklenir. VUK’a göre ise her şekilde varlığın maliyetine eklenmek zorundadır.


28. Soru

Türk Ticaret Kanunu’na göre sermaye şirketleri nasıl değerleme yapar?

Cevap

Ortakların sorumlulukları koydukları sermaye ile sınırlı olduğundan, değerleme ölçülerinin seçimine sınırlama getirilmiştir, düşük olan değer esas alınmıştır.


29. Soru

Ölçüm neyi ifade eder?

Cevap

“Finansal tablolarda yer alan unsurların bilançoda ve gelir tablosunda tahakkuk ettirecekleri ve gösterecekleri parasal tutarların belirlenmesi işlemi” olarak tanımlanır.


30. Soru

Net Gerçekleşebilir Değer neyi ifade eder?

Cevap

İşin normal akışı içerisinde, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyetleri ve satışın gerçekleşmesi için gerekli olan tahmini satış giderleri toplamının düşülmesiyle elde edilen tutardır. İlk muhasebeleştirmede tarihi maliyet bedeli kullanılan stoklar, izleyen dönemlerde ise maliyet bedeli ve net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenirler.


31. Soru

Cari değerle değerlenen kalemler nelerdir?

Cevap

Stoklar: üretimde kullanılan hammadde ve malzemelerin net gerçekleşebilir değerlerinin tespitinde cari maliyet kullanılabilmektedir. Yani net gerçekleşebilir değer yerine uygun değer yerine cari maliyet esas alınabilmektedir. Maddi duran varlıklar: Maddi duran varlığın gerçeğe uygun değerinin tespit edilemediği durumlarda, gelir yaklaşımı veya yenileme maliyeti yaklaşımı kullanılarak gerçeğe uygun değer tahmin edilebilmektedir.


32. Soru

Kullanım Değeri nedir?

Cevap

Varlıkların geri kazanılabilir tutarının tespit edilmesi için kullanılan bir hesaplama biçimidir.


33. Soru

Gerçeğe Uygun Değer ile değerlenen kalemler nelerdir?

Cevap

• Maddi duran varlık: İlk muhasebeleştirilmelerinde tarihi maliyet ile değerlenirler. Fakat izleyen dönemlerde maliyet veya yeniden değerleme modellerinden biri ile değerlenebilmektedirler. Yeniden değerleme modelinde varlıklar gerçeğe uygun değer ile değerlenir. • Maddi olmayan duran varlıklar: Bunlarda maddi duran varlıklar gibi aktife ilk girişlerinde tarihi maliyet ile değerlenir daha sonra maliyet modeli veya yeniden değerleme modellerinden biri ile değerlenebilirler. • Yatırım amaçlı gayrimenkuller: Yatırım amaçlı gayrimenkuller ilk muhasebeleştirmede tarihi maliyet ile değerlenirken, daha sonraki dönemlerde maliyet ve gerçeğe uygun değer yöntemlerinden biri ile değerlenebilir. • Nakit ve nakit benzerleri • Finansal borçlar: Bir finansal borç, ilk muhasebeleştirilirken gerçeğe uygun değerinden ölçülür. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılmayan finansal borçların ilk muhasebeleştirilmesinde, ilgili finansal borçların ihracı ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri bunun gerçeğe uygun değerlerinden düşülür.


34. Soru

Gün geçtikçe değişen ve gelişen serbest ekonomik sistem içerisinde muhasebe uygulamalarının yapısı nasıl değişmiştir?

Cevap

Gün geçtikçe değişen ve gelişen serbest ekonomik sistem içerisinde muhasebe uygulamalarının da bu gelişmelere ayak uydurmadan varlığını sürdürebilmesi mümkün değildir. Bu açıdan muhasebe uygulamaları, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kural-bazlı ve mesleki yargıya yer vermeyen bir yapıdan ilke-bazlı ve içinde bulunulan ekonomik duruma göre kayıt ve raporlama yapılmasına uygun bir yapıya kavuşmaktadır.


35. Soru

Değerleme işlemi nedir?

Cevap

Sözlük anlamı “değer biçme, bir malın değerini belirleme, valüasyon” olan değerleme işlemi, muhasebe literatüründe “varlıkların ve kaynakların ilk muhasebeleştirilmelerinde ve izleyen dönemlerde finansal tablolara alınmasında temel alınacak parasal değerin belirlenmesi” olarak tanımlanmaktadır.


36. Soru

Muhasebe değerleme hangi çerçevelerde ele alınması gereken bir konudur?

Cevap

Muhasebede değerleme Genel Kabul Görmüş Muhasebe Muhasebede Değerleme İlkeleri (GKGMİ), Vergi Usul Kanunu (VUK), Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve Türkiye Muhasebe Standartları (TMS)1 çerçevesinde incelenmesi gereken bir konudur.


37. Soru

Değerlemenin amacı nedir?

Cevap

Değerlemenin amacı temel olarak bir işletmenin finansal ve ekonomik açıdan gerçek durumunu ve faaliyet sonuçlarını yansıtmak olarak ifade edilebilir.


38. Soru

Vergi Usul Kanunu’nda Değerleme hangi ölçüleri kullanarak yapılır?

Cevap

Değerleme işlemi aşağıdaki ölçülerden biri ile yapılabilir:
• Maliyet Bedeli
• Borsa Rayici
• Tasarruf Değeri
• Mukayyet Değer
• İtibari Değer
• Rayiç Bedel
• Vergi Değeri
• Emsal Bedeli


39. Soru

Maliyet bedeli nedir?

Cevap

Maliyet bedeli ¨iktisadi bir varlığın elde edilmesi veyahut değerinin artırılmasıyla ilgili olarak yapılan ödemelerle bunların bağlı olduğu her türlü giderlerin toplamı¨ olarak tanımlanmıştır.


40. Soru

Borsa rayici nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Borsa rayici “gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerin ortalama değerleri” olarak tanımlanmıştır.


41. Soru

Tasarruf değeri nedir?

Cevap

Tasarruf değeri “bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değer” olarak tanımlanmıştır.


42. Soru

Mukayyet değer nedir?

Cevap

Mukayyet (kayıtlı) değer “bir iktisadi varlığın muhasebe kayıtlarında görülen değeri” olarak tanımlanmıştır.


43. Soru

Mukayyet değer ile değerlenecek iktisadi kıymetler nelerdir?

Cevap

Mukayyet değer ile değerlenecek iktisadi kıymetler aşağıdaki gibidir:
• Senetli (isteğe bağlı) ve senetsiz alacaklar (madde 281)
• Kuruluş ve örgütlenme giderleri ile peştamallıklar (madde 282)
• Aktif geçici hesap kıymetleri (peşin ödenen giderler ve gelir tahakkukları) (madde 283)
• Senetli (isteğe bağlı) ve senetsiz borçlar (madde 285)
• Pasif geçici hesap kıymetleri (peşin tahsil edilen gelirler ve gider tahakkukları) (madde 287)
• Karşılıklar (madde 288)


44. Soru

İtibari değer nedir?

Cevap

İtibari değer “her nevi senetlerle esham ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerler” olarak tanımlanmaktadır.


45. Soru

İtibari değer ile değerlenecek kalemler nelerdir?

Cevap

İtibari değer ile değerlenecek kalemler aşağıdaki gibidir:
• Kasa mevcutları (madde 284)
• Çıkarılmış tahviller (madde 286)


46. Soru

Emsal bedel ile değerlenecek iktisadi kalemler nelerdir?

Cevap

• Değeri düşen emtia: Emtia esas olarak maliyet değeri ile değerlenmesine karşın, değerleme günündeki satış bedelinin %10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği durumda maliyet bedeli yerine emsal bedeli uygulanabilir (madde 274)
• Maliyet bedelinin belirlenmesi mümkün olmayan hayvanlar: Bu durumda emsal bedel, işletmenin bulunduğu mahalde zirai kazanç komisyonlarınca tespit edilmiş olan ortalama maliyettir (madde 277)
• Değeri düşen mallar: Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veya bozulma, çürüme, kırılma, çatlama, paslanma gibi durumlar sonucunda iktisadi değerlerinde önemli bir azalma meydana gelen emtia ile maliyetlerinin hesaplanması mutat olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir


47. Soru

Emsal bedeli hangi esaslara göre uygulanır?

Cevap

Emsal bedeli aşağıdaki esaslara göre uygulanır:
• Birinci sıra (Ortalama fiyat esası): Aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına göre mükellef tarafından çıkarılacak olan "Ortalama satış fiyatı" ile hesaplanır. Bu esasın uygulanması için, aylık satış miktarının, emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran %25'ten az olmaması şarttır.
• İkinci sıra (Maliyet bedeli esası): Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için %5, perakende satışlar için %10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder.
• Üçüncü sıra (Takdir esası): Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur. Ancak, dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.


48. Soru

Finansal tablolarda değişik derecelerde ve değişik bileşimlerde kullanılan ölçüm esasları nelerdir?

Cevap

Finansal tablolarda değişik derecelerde ve değişik bileşimlerde kullanılan birçok farklı ölçüm esası vardır. Bunlar:
• Tarihi Maliyet
• Gerçeğe Uygun Değer
• Cari Maliyet (Yenileme Maliyeti)
• Net Gerçekleşebilir Değer
• Nominal Değer
• Geri Kazanılabilir Tutar
• Defter Değeri
• Satış Maliyeti Düşülmüş Gerçeğe Uygun Değer
• İçsel Değer
• Kalıntı Değer
• Kullanım Değeri ve
• Bugünkü Değerdir.


49. Soru

Tarihi maliyet ile değerlenen varlıklar nelerdir?

Cevap

Tarihi maliyet ile değerlenecek varlıklar aşağıdaki gibidir:

Maddi duran varlıklar

Yatırım amaçlı gayrimenkuller

Maddi olmayan duran varlıklar

Şerefiye

İştiraklerdeki yatırımlar

Stoklar


50. Soru

Gerçeğe uygun değer nedir?

Cevap

Gerçeğe uygun değer TMS’de “karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli taraflar arasında bir varlığın el değiştirmesi ya da bir borcun ödenmesi durumunda ortaya çıkması gereken tutar” olarak açıklanmaktadır.


51. Soru

Cari maliyet ile değerlenen kalemler nelerdir?

Cevap

Cari maliyetle değerlenen kalemlerin bazıları aşağıdaki gibidir:
• Stoklar (TMS 2): Bu standarda göre üretimde kullanılan hammadde ve malzemelerin net gerçekleşebilir değerlerinin tespitinde cari maliyet kullanılabilmektedir. Yani net gerçekleşebilir değer yerine cari maliyet esas alınabilmektedir.
• Maddi duran varlıklar (TMS 16): Maddi duran varlığın gerçeğe uygun değerinin tespit edilemediği durumlarda, gelir yaklaşımı veya yenileme maliyeti yaklaşımı kullanılarak gerçeğe uygun değer tahmin edilebilmektedir.


52. Soru

Gerçeğe uygun değer ile değerlenen kalemler nelerdir?

Cevap

Gerçeğe uygun değer ile değerlenen kalemlerden bazıları aşağıdaki gibidir:

Maddi duran varlıklar

Maddi olmayan duran varlıklar

Yatırım amaçlı gayrimenkuller

Nakit ve nakit benzerleri

Finansal borçlar


53. Soru

Net gerçekleşebilir değer nedir?

Cevap

İşin normal akışı içerisinde, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyetleri ve satışın gerçekleşmesi için gerekli olan tahmini satış giderleri toplamının düşülmesiyle elde edilen tutardır.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email