Liman Ve Terminal Yönetimi Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Yönetim Modelleri Ve Örgüt Yapısı
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Türkiye’de limanlar yönetim şekline göre kaç grup altında incelenebilir?
Türkiye’de limanlar yönetim şekline göre kamu limanları ve özel limanlar olarak iki ana gruba ayrılabilir. Özelleştirme uygulamaları ile kamu limanlarının azalması sonucunda bugün Türkiye’de kamunun işlettiği çok az sayıda liman kalmıştır.
Liman otoritelerinin temel gelir kaynakları nelerdir?
Liman otoritelerinin temel gelir kaynakları, liman alanının çeşitli konteyner, kuru dökme ve sıvı dökme yük terminal operatörlerine ve enerji şirketlerine kiralanması sonucu elde edilen kira geliri ve liman ücretleridir.
Liman otoritelerinin görevleri hangi başlıklar altında toplayabiliriz?
liman otoritelerinin görevleri üç başlık altında toparlanabilir:
- Arazi sahibi
- Düzenleyici
- İşletmeci
Dünya Bankasına göre liman yönetim modelleri nelerdir?
Dünyada liman otoriteleri farklı yöntemler ile limanları işletir. 2007 yılında Dünya Bankası tarafından geliştirilen modelde liman yönetim modelleri dört kategoriye ayrılmıştır:
- Kamu hizmet limanları
- Kiralanan limanlar
- Özel hizmet limanları
- Araç limanlar
Araç Limanlar (Tool Ports) nasıl işletilir?
Araç limanın altyapısı, yük elleçleme ekipmanları ve liman üstyapısının sahipliği ve geliştirilmesi kamunun sorumluluğundadır. Ancak, tüm yük elleçleme hizmetleri özel işletmelerce verilir.
Kiralanan limanlar (Landlord Ports) nasıl yönetilir?
Kiralanan liman arazisi ve altyapıların sahipliği ve geliştirilmesi liman otoritelerinin sorumluluğundadır. Limandaki terminaller özel işletmeler tarafından işletilir. Ayrıca üstyapılar ve elleçleme ekipmanları da özel bu işletmelere aittir.
Özel hizmet limanları (Private Service Ports) nasıl işletilir?
Özel hizmet limanlarının arazisi ve işletme sermayesi özel işletmelere aittir ve liman işletmesi ile ilgili tüm düzenlemeler özel sektör tarafından yürütülür.
Türkiye’deki ilk özek sektör yatırımı liman hangi yıl hizmete girmiştir?
Türkiye’deki ilk özel sektör yatırımı, 1987 yılında kurulan, 1990 yılında Gemlik/Bursa’da inşasına başlanan ve 1992 yılında hizmete giren GEMPORT Limanı’dır.
Türkiye’de kamu limanlarının özel sektöre devredilmesine hangi yılda başlanmıştır?
Türkiye’de liman özelleştirmeleri 1997 yılında TDİ limanlarının özelleştirilmesi ile fiili olarak başlamıştır. Kamu limanlarının mülkiyeti değil, işletim hakkı 30/36/39 yıl gibi sürelerle geçici olarak özel sektöre devredilmektedir.
Özel sektörün işlettiği limanları hangi gruplar altında inceleyebiliriz?
Türkiye'de öze sektör tarafından işletilen limanları 3 başlık altında incelemek mümkündür
- Münhasır limanlar
- Özelleştirilmiş limanlar
- Fabrika limanları
Hangi tür limanlar münhasır liman olarak tanımlanırlar?
Münhasır limanlar, Ana faaliyeti liman işletmeciliği olan ve bu amaçla özel sektör tarafından kurulan ve işletilen limanlardır. Marport, Kumport, Nemport, Mardaş, Solventaş, TCE EGE, Assan,
Yılport münhasır limanlara örnek verilebilirler.
Liman örgüt yapısı hangi departmanlardan oluşur?
Liman örgüt yapısında işletme müdürlüğü altında 4 departman bulunur:
- Operasyon
- Pazarlama
- Destek hizmetleri
- Mali işler
Operasyon departmanının görevleri nelerdir?
Operasyon departmanı gemi ve yüke verilen tüm hizmetlerin organizasyonu ve sunumu ile ilgilenir. Bu departman aynı zamanda en fazla iş gücünün yer aldığı departmandır. Liman ekipman operatörleri, depo görevlileri, CFS personeli, planlamacılar, kantar görevlileri, gemi operasyon uzmanları bu departman içinde kendine yer bulur.
Müşteri ilişkilerini yöneten liman yönetim departmanı hangisidir?
Limanda verilen hizmetin pazarlanması ve satışıyla ilgilenen pazarlama departmanı aynı zamanda müşteri ilişkilerini de yürütür.
Liman operasyon müdürünün vazifeleri nelerdir?
Liman Operasyon Müdürü: Rıhtım planlaması, saha planlaması, ekip ve ekipman planlaması yapan, operasyonları gerçekleştiren, operasyonel maliyetlendirme, satın alma ve taşeronlarla ilgili işlemleri yürüten, iş ve süreç geliştirme çalışmalarına destek veren, operasyon personelini, İSG, çevre ve kalite standartları ile mevzuat ve iş talimatlarına uygun olarak üst düzey inisiyatif alarak yöneten nitelikli kişidir. Liman Operasyon Müdürü ayrıca denizcilik, gümrük, çevre gibi konulardaki usul ve esasların uygulanması kapsamında, ilgili resmi kurumlara karşı da sorumluluk taşır.
CRS ve ECS ne tür iş makineleridir?
CRS ve ECS’ler forklift türü makinelerdir. Bakım ve kullanım sorumlulukları liman saha istif makineleri operatörü tarafından yerine getirilir.
Liman operasyon elemanlarının (Puantör) görev yerleri neresidir?
Liman operasyon elemanları, limanda diğer yayaların erişimine kısmen ya da tamamen kapalı olan, yük elleçleme ve teknik işlere ayrılmış terminal bölümlerinde görev yaparlar. Çalışma ortamı
çoğunlukla gemi ve liman sahası olarak açık alanlardır.
RTG ve SSG iş makineleri hangi işlerde kullanılırlar?
RTG (Rubber Tyred Gantry) ve SSG (Ship to Shore Gantry) türü vinçlerle genellikle konteyner elleçlenmekle birlikte zaman zaman uygun ekipmanla (ataşman) kuru yük veya proje yükleri de elleçlenebilir. RTG ve SSG makine köprüsü üzerinde konteyneri kavrayan alt ekipman olan konteyner kavrayıcıyı (Spreader) tutan ve yürüten trolley olarak tabir edilen bir donanım bulunur.
İşaretçinin (Serdümen) görevleri nelerdir?
İşaretçiler, bir liman postasının hazırlıklarını ve yük elleçleme işlemlerini, sapanlama ve pabuçlama işlerini yapan ve yapılan işlemleri kontrol eden kişidir. İşaretçiler, iş makinesi operatörlerine çalışma sırasında rehberlik eder.
Endüstriyel taşımacının görevleri nelerdir?
Endüstriyel taşımacı, özel bağlama ve sabitleme yöntemlerini kullanarak iş yerlerindeki her türlü endüstriyel yükü (vinç kullanılarak yapılan taşımalar hariç) kaldıran, taşıyan ve önceden belirlenmiş konumuna güvenli bir şekilde yerleştiren kişidir.