Tehlikeli Madde Lojistiği Ve İş Güvenliği Dersi 7. Ünite Özet
Tehlikeli Atıkların Taşınması
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Giriş
Ülkemizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2 Temmuz 2015 tarihinde yayınlanan Tehlikeli Atık İstatistikleri Bülteninde, 2013 yılında 32.803 adet tesis tarafından yapılan beyanlara göre, tehlikeli atık miktarı 1.373.368 ton olarak verilmiştir. Ayrıca, yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan Tehlikeli Atık İhracat İstatistiklerine göre 2013 yılında 2.653,95 ton mineral esaslı klor içermeyen motor, şanzıman ve yağlama yağları ihraç edilmiştir (http-1,2015). Söz konusu bu atıklar, üretildikleri yerden taşınarak lisanslı tesislerde geri kazanım/bertaraf işlemine tabi tutulmaktadırlar.
Tehlikeli atıklar, tehlikeli maddeler kategorisinde yer alan ve heterojen içerikleri nedeniyle diğer tehlikeli maddelere göre daha fazla risk oluşturan dolayısıyla oluşumundan bertarafına kadar tüm aşamalarda olduğu gibi taşıma sırasında da özel önem gösterilmesi gereken maddelerdir.
Ülkemizde şu anda 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği yürürlükte olup, bu yönetmelikte, atıkların ulusal ve uluslararası taşınması sırasındaki sorumluluklar/yükümlülükler tanımlanmış ve taşımayla ilgili kullanılması gereken belgeler verilmiştir. Söz konusu yönetmelik 2 Nisan 2016 tarihinde yürürlükten kaldırılacak ve tehlikeli atıklar 2 Nisan 2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümlerine göre yönetilecektir.
Tehlikeli Atıkların Tanımlanması
Bir atığın tehlikeli atık olarak taşınması için öncelikle “tehlikeli atık” olarak tanımlanması gerekir. Bir endüstriden kaynaklanan her atık tehlikeli atık değildir, atığın tehlikeli atık olarak nitelendirilebilmesi için bazı özelliklerinin mutlaka bilinmesi gereklidir.
Amerika Çevre Koruma Ajansı (EPA)’na göre atığın tehlikeli atık olabilmesi iki koşula bağlıdır:
- EPA’nın listelediği üç sınıftan birisine ait olması
- Kaynağına göre
- Üretime göre
- Ticari kimyasal ürünler
- Belirli testlere göre aşağıdaki özelliklerden bir veya daha fazlasına sahip olması
- Parlayıcılık (ignitability)
- Korozivite (corrosivity)
- Reaktivite (reactivity)
- Toksisite (toxicity)
Ülkemizde ise tehlikeli atık tanımlaması, 19/11/2008 tarihli ve 2008/98/AT sayılı atık hakkında Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, 3/5/2000 tarihli ve 2000/532/AT sayılı atık listesi oluşturulması hakkında Komisyon Kararı dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği (02.04.2015 tarih ve 29314 sayılı) hükümlerine göre yapılmaktadır.
Tehlikeli atık eşik konsantrasyon değerleri aşağıda verilmiştir. Aşağıda geçen R kodları (Risk durumu) 26/12/2008 tarihli ve 27092 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik’te verilmektedir.
- Parlama noktası < 55 °C,
- Yüksek seviyede zehirli (toksik) olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %0,l olması,
- Zehirli (toksik) olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %3 olması,
- Zararlı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %25 olması,
- R35’e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %1 olması,
- R34 e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %5 olması,
- R41 e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %10 olması,
- R36, R37 ve R38’e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir veya daha fazla maddedeki toplam konsantrasyonun > %20 olması,
- Kategori 1 ya da 2de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddedeki toplam konsantrasyonun > %0,l olması,
- Kategori 3’te kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddedeki toplam konsantrasyonun > %1 olması,
- R60 ya da R61 e göre üreme yetisini azaltıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun >%0,5 olması,
- R62 ya da R63’e göre üreme yetisini azaltıcı özelliği ile sınıflandırılan kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun > %5 olması
- R46’ya göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun > %0,l olması,
- R40’a göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun > %1 de olması
Tehlikeli Atıkların Toplanması
Tehlikeli atıklar her zaman diğer atıklardan ayrı olarak toplanmalıdır. Eğer bir atık üreticisi, tehlikeli atıkları diğer atıklarla karıştırırsa bu karışık atığın tümü tehlikeli atık olarak nitelendirilir ve tehlikeli atık olarak taşınır, depolanır, arıtılır veya bertaraf edilir. Dolayısıyla, atık bertaraf maliyetleri de artacaktır (DHV, 2005). Tehlikeli atıkların toplanmasında dikkat edilmesi gereken genel konu başlıkları şunlardır:
- Tehlikeli atıkla ilgili çalışan personelin eğitimi çok önemlidir. Çalışanlar, özellikle tehlikeli atıkların birbirleriyle uyumlarına dikkat etmelidir.
- Atıklar, uluslararası kabul görmüş standartlara uygun ambalajlar ile toplanmalı, atığın ambalaj malzemesi ile uyumuna dikkat edilmeli, ambalajlarda zarar olup olmadığı kontrol edilmeli ve ağızları sıkı bir şekilde kapatılmalıdır.
- Atık ambalajlarının taşınma ve benzeri durumlarda zarar görmüş olması durumunda, sağlam ambalajlar ile değiştirilmelidir.
- Tehlikeli atıkların doğru bir şekilde etiketlenmesi, tanımlama ve toplama/taşıma esnasında çok önem arz etmektedir. Etiketin üzerinde; kimyasal ismin tamamı (kimyasal formül de ilave edilebilir), konsantrasyon ve birimi, ulusal atık kodu, biriktirilmeye başlandığı tarih, tehlike sembolleri ve iş yeri adı ve adresi mutlaka bulunmalıdır.
Tehlikeli Atıkların Taşınması
İlgili kurum/kuruluşlar, tehlikeli atıkların ambalajlanması, etiketlenmesi ve taşınmasında uluslararası kurallara ve standartlara uymak zorundadır. Bu kural ve standartlar “Tehlikeli Atıkların ve Kimyasalların Karayolu ile Uluslararası Taşınmasını İlgilendiren Avrupa Anlaşması” (ADR) ile belirlenmiştir. Bu anlaşma tehlikeli maddeleri kapsadığı gibi tehlikeli atıkları da kapsamaktadır. Bu anlamda, ADRde verilen taşıma sınıflandırması tehlikeli atıklar için de geçerli olmaktadır.
Ülkemizde tehlikeli atıkların taşınması ile ilgili ilk olarak 2005/11 no’lu ve Tehlikeli Atık Taşımını Konulu Genelge yayımlanmıştır. Bu genelgede, araçların ve firmaların lisanslandırılmasında genel kurallar, lisans alacak araç ve firmaların özellikleri ve lisans verme şartları ana hatlarıyla ele alınmıştır. Bunu takiben Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik ve ADR’ye paralel olarak 18.01.2013de Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ yayımlanmış ve tehlike atık taşıma ile ilgili tarafların görev/yetki/yükümlülükleri, lisanslandırma koşulları, atık taşıma takip sistemi vb. konular detaylı olarak verilmiştir.
Tehlikeli Atıkların Taşınması İçin Gerekli Ambalajlama
Tehlikeli atık taşımada kullanılan varil ve diğer ambalajlar da atıklarla uyumlu olmalıdır. Lisanlı taşıma firmaları; tehlikeli atıkların güvenli bir şekilde araçlara yüklenmesi, bunların nakliyesi ve yük boşaltılması işlemlerinden sorumludur. Bu işlemler sırasında ambalajların zarar görmemesi çok önemlidir (DHV Consultants, 2005). Ambalajlama;
- Olağan taşıma işlemlerine dayanabilecekse,
- Atık, ambalaj dışına sızmayacak bir şekilde kapatılmışsa,
- Ambalaj içerdiği tehlikeli atıktan etkilenmeyecekse,
- Ambalaj tehlikeli atık ile temasa geçtiğinde zararlı ve tehlikeli maddeler oluşturmayacaksa
- Ve ambalajın dışında tehlikeli atık kalıntıları yoksa doğru yapılmış kabul edilir.
Tehlikeli Atıkların Taşınması İçin Gerekli Etiketleme
Tehlikeli atık taşıması için kullanılan ambalajlar ADR’ye uygun olarak etiketlenmelidir. Her ADR sınıfı için o sınıftaki atıkların özel tehlikelerini simgeleyen değişik etiket vardır. Eğer bir tehlikeli atık sınıfının birden fazla tehlikeli özelliği varsa bu tehlikeleri belirten etiketler ambalajların üzerlerine konulmalıdır. Her atık sınıfı için bu etiketlerin yanında ambalajın herhangi bir zarar görmesini önlemek amacıyla özel taşıma etiketleri de ADRde anlatılmıştır.
Tehlikeli Atıkların Taşınması ile İlgili Genel İlkeler
Öncelikle tehlikeli atıklar da tehlikeli madde kapsamında olduğundan, tehlikeli maddelerle ilgili mevzuatın (Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik, ADR vb.) şartlarının yerine getirilmesi esastır. Tehlikeli atıklarla ilgili diğer tehlikeli maddelerin taşınmasından farklı olan iki önemli husus vardır. Bunlar;
- Ulusal Atık Taşıma Formu (UATF) ve
- Mobil Atık Takip Sistemi (MoTAT)’dir.
UATF’ler çevrim içi olarak MoTAT sistemi kullanılarak sisteme aktarılır. Ancak basılı UATF’lerin taşıma süresince araçta bulunması gereklidir. UATF’ler ücret karşılığı Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinden temin edilir ve her UATF’nin üzerinde bulunan seri numarasıyla hangi firmaya kaç adet UATF verildiğinin takibi yapılır. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde yer alan atık taşıma formlarından (A) formu mavi, (B) formu pembe, (C) formu beyaz, (D) formu yeşil, (E) formu sarı renktedir. Bunlardan E formu uluslararası taşımacılıkta ilave edilir. Söz konusu taşıma formlarının saklama süresi üç yıldır. Bu formlardan;
- (D) formu taşıma başlamadan önce, atık üreticisinde kalır, üretici tarafından valiliğe gönderilir.
- (A), (B), (C), (E) formları taşıma esnasında bulundurulmak kaydı ile taşıyıcıya verilir.
- (E) formu uluslararası taşımada, taşıyıcı tarafından gümrük çıkışında Bakanlığa bir nüshası gönderilmek üzere gümrük memuruna teslim edilir.
- (A), (B) ve (C) formu taşıyıcı tarafından atık bertaraf tesisi sorumlusuna imzalatılır; (A) ve (B) formları atıkla birlikte teslim edilir. (C) formu ise taşıyıcıda kalır ve bir nüshası üreticiye teslim edilir.
- ve (B) formu atık bertarafından sorumlu kişi veya kuruluş tarafından imzalanarak alınır. (A) formunun bir nüshası bertarafçı tarafından net miktarlar, bertaraf yeri ve tarihi form üzerine doldurulduktan sonra valiliğe gönderilir.
- formu net miktarlar, bertaraf yeri ve tarihi form üzerine doldurulduktan sonra geri kazanım veya bertaraf eden tarafından üreticiye gönderilir.
MoTAT sistemi, her bir taşıma işlemine ilişkin bilgilerin kaynağında kayıt altına alınmasını, atık taşıyan araçların seyir halindeyken takip edilmesini ve atık taşıma işlemlerinin etkin bir şekilde izlenmesi ve denetlenmesini hedeflemektedir. Sistem kapsamında; atık taşıma firmalarının ve araçlarının lisansları çevrimiçi olarak kayıt altına alınır, UATF bilgileri mobil cihazlar kullanılarak sisteme girilir, yüklü araçlar seyir hâlindeyken takip edilir, kayıt altına alınan UATF’ler lisanslı geri kazanım veya bertaraf tesislerince denetlenerek onaylanır.
MoTAT sayesinde;
- Atık akışı etkin bir biçimde takip edilebilecek,
- Uygunsuz tehlikeli atık taşıma işlemleri önlenebilecek,
- Atık üreticilerinin eksik atık beyanları tespit edilebilecek,
- Raporlama süreci doğru bir şekilde gerçekleştirilebilecek,
- Atık taşıma araçlarının coğrafi konumları GPS ile takip edileceğinden herhangi bir kaza vb. gibi acil durumlara en kısa sürede müdahale edilebilecektir.
Bu sistem içerisindeki atık takip servis sağlayıcıları (ATSS), mobil cihazlar ve iletişim altyapı hizmetlerini sağlarken; atık takip hizmet sağlayıcıları (ATHS), mobil cihazları ve iletişim altyapı hizmetlerinin sahadaki işletim ve kullanım desteği ile eğitim hizmetlerini yürütür. ATSS ve ATHS’ler Bakanlıkça yetkilendirilir.
ATSS’ler Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğe göre aşağıdaki niteliklere sahip olmalıdır:
- Ülke genelinde bir defada en az 500 araçlık sistem teslimatını yapmış olmak ve bunu belgelemek,
- Bir sistemde en az 10.000 mobil birimin aktif olarak kullanılmakta olduğunu belgelemek,
- ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi belgelerine sahip olmak,
- Mobil birimlerde E-mark belgesi bulundurmak,
- Türkiye genelinde bütün büyük illerde ve toplamda en az 50 ilde sözleşmeli yetkili servisi bulunmak,
- Mobil birimlerin tesisi ve desteği için yetkili servislerde eğitimli personel bulundurmak.
ATHS’ler ise yine aynı tebliğe göre aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
- Çevre Danışmanlık Yeterlilik Belgesi ile atığın toplanması, taşınması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi, bertaraf sahalarının kapatılma sonrası bakımı ve bu tür faaliyetlerin gözetim, denetim ve izlenmesini kapsayan atık yönetimi konusunda en az 3 yıllık deneyime sahip olmak,
- Kullanıcı hataları ve talepleri için yedi gün yirmi dört saat çalışacak, çağrı merkezine sahip olmak,
- ATHSde 7/24 acil yardım ve teknik destek alanlarında çalıştırmak üzere bilgi işlem, kimya ve çevre konularında uzmanlaşmış, araç takip sistemi ve tehlikeli kimyasallar konularında eğitilmiş en az üç çevre görevlisini bünyelerinde bulundurmak,
- Gerekli eğitimleri verebilecek nitelikte eğitimci kadrosuna sahip olmak ya da bu nitelikteki kişileri istihdam etmek,
- Eğitim belgesi düzenlemek.
- Bunların dışında tehlikeli atıkların taşınması ile ilgili genel ilkeler şu şekildedir:
- Araç park halinde iken araçta atık bulunmaması gereklidir. Ancak, aracın atık yüklüyken parkının zorunlu olması hâlinde, araç, ADR’ye uygun yapılmış yerlerde park edilebilir.
- Atıklar araca yüklendikten sonra 10 gün içerisinde geri kazanım/bertaraf tesisine teslim edilmelidir.
- Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Sorumluluk Sigortaları Hakkında Karara göre Hazine Müsteşarlığınca belirlenen talimat ve tarife doğrultusunda mali sorumluluk sigortası yaptırılır.
- UATF üzerindeki bilgiler ile MoTAT sistemi üzerindeki bilgilerin eşleşmesi ve atık kodunun belirlenmesindeki hataların tespiti amacıyla tutarlılık kontrolü yapılması esastır.
- Tehlikeli atıkların taşınması sırasında herhangi bir kaza durumunda atıkların toprağa dökülmesi söz konusu olursa, bu durumda Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır ve kirlenmiş saha tespiti ve risk değerlendirmesi ile ilgili prosedür işletilir.
Tehlikeli Atıkların Taşınması ile İlgili Yükümlülükler
Tehlikeli atık taşıma işlemlerinde Bakanlık, İl Müdürlükleri, geri kazanım ve bertaraf tesisleri, atık üreticisi, atık taşıma firmaları, atık takip servis sağlayıcıları (ATSS), atık takip hizmet sağlayıcıları (ATHS) ilgili taraflar olup, her birinin görev/yetki/yükümlülükleri Atıkların Karayolunda Taşınmasına ilişkin Tebliğe göre aşağıdaki bölümlerde verilmiştir. Tehlikeli atıkların taşınması ile ilgili yetkili kurum, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Bakanlığa bağlı İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleridir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Görev ve Yetkileri: Bakanlığın öncelikli görevi, atık üreticilerini ve ilgili diğer tarafları yönlendirmek amacıyla, atık taşıma esaslarını belirlemektir. Ayrıca, ATHS ve ATSSTeri yetkilendirmek ve denetlemek de Bakanlık tarafından yapılmalıdır.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün Görev ve Yetkileri: Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri öncelikle, atık taşıma firmalarına MoTAT Sistemi kullanarak lisanslandırma işlemini gerçekleştirir. Bu işlemlerde, firma ve firmaya bağlı her bir araca ayrı lisans belgesi düzenlenir. Bu kapsamda, araçlar yılda en az 1 kez denetlenmek ve koşullara uygun olmayan araçların lisans belgeleri iptal edilerek Bakanlığa bildirilmelidir.
Geri Kazanım ve Bertaraf Tesislerinin Görev ve Yetkileri: Söz konusu tesislerin en önemli görevi, UATF’lerin sağlıklı kontrolünü sağlamaktır. Bu kapsamda, UATF olmayan atıkları tesise kabul etmemeli ve UATF ile teslim edilen atıklar arasında tutarlılık kontrolünü yapmalıdır. Eğer UATFde beyan edilen atık miktarları ve kodları ile teslim edilenler arasında farklılık söz konusu ise bu durum tesis yetkilileri tarafından Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne bildirilmelidir. Tutarlılık kontrol sonuçları uygun ise bilgiler MoTAT sisteminde onaylanır ve UATF’nin ilgili bölümleri tesis yetkilileri tarafından doldurulur.
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri: Tehlikeli atık üreticileri, atıklarının lisanslı firmaların lisanslı araçları ile taşınmasını sağlamalıdır. Taşıma sırasında kullanılacak UATF’ler atık üreticisi tarafından temin edilir, ilgili yerleri doldurulur ve MoTAT sistemine girilen bilgilerle UATF’nin uyumu kontrol edilir. Bu işlemleri gerçekleştirebilmek için atık üreticilerinin bağlı oldukları il müdürlüklerine başvurarak, Bakanlık veri tabanına kayıt olmaları gerekmektedir.
Atık Taşıma Firmalarının Yükümlülükleri: Atık taşıma firmalarının yükümlülükleri şu şekildedir:
- İl müdürlüklerinden atık taşıma firma/araç lisansı almak
- Araçlara mobil cihaz taktırmak ve kullanmak
- ATHS’lerle koordineli çalışmak
- Atık taşıyan araçlar için ADR mevzuatı yükümlülüklerini yerine getirmek
- UATF’lerin ilgili bölümlerini doldurmak ve UATF döngüsünün gereğini yerine getirmek
- Mali sorumluluk sigortası yaptırmak
Araç Takip Servis Sağlayıcılarının (ATSS) Görev ve Yükümlülükleri: ATSS’ler öncelikle mobil cihazların iletişim altyapısını sağlamak ve sürdürmekle yükümlüdür. Bu kapsamda, UATF yazılımı yüklenmiş, araç konum ve araç seyir bilgilerini alıp iletebilecek mobil cihaz ve bileşenlerini tedarik eder, cihazın montajını yapar veya yaptırır. Takılan mobil cihazların tanımlayıcı bilgileri ve lisanslı araç kimlik bilgileri, Bakanlık internet tabanlı uygulamaları kullanılarak girilir ve eşleştirilir. Sistemde herhangi bir problem olması durumunda en hızlı şekilde giderilebilmesi için Türkiye genelinde, cihazlara teknik destek sağlayacak yeterli servis ağını kurmalıdır. ATSS’ler firmalarla ilgili bilgilerin gizliliğini koruyabilmeli bu nedenle de ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemine sahip olmalıdır. ATTS’ler için en önemli konulardan birisi de veri kaybının önlenmesidir.
Atık Takip Hizmet Sağlayıcılarının Görev ve Yetkileri: ATHS’lerin en önemli görevleri; atık taşıma işlemlerinde eğitim ve destek hizmetlerinin verilmesidir. Bu kapsamda, sahadaki kullanıcılara eğitim vermeli, işletimle ilgili destek vermeli, kullanıcıların taleplerini cevaplamak, lisanslı firma yetkilileri ve lisanslı araç sürücülerine mobil cihaz kullanımı eğitimlerini vermelidir. Eğer mobil cihazlarda herhangi bir arıza durumu söz konusu olursa, arıza kaydı alınmalı ve bu durum 1 saat içinde Bakanlığa bildirilmelidir. Çalıştığı firmalar ile Sistem Abonmanlık Sözleşmesi imzalamalıdır.
Tehlikeli Atıkların Taşınması ile İlgili Belgelendirme: Tehlikeli atık taşıma işlemlerinde Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik hükümleri geçerlidir. Ancak, tehlikeli atıklarla ilgili lisanslandırma işlemleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve bağlı Müdürlükler tarafından yapılır. Tehlikeli atıklarla ilgili belgeler şu şekildedir:
- Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak verilmiş yetki belgesi (Cl, C2, Kİ, K2, LI, L2, Ml, M2, M3)
- Taşıma firması lisansı
- Taşıma aracı lisansı
- Çalıştırılacak güvenlik danışmanı için sertifika
- Aracın, Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak verilmiş geçerli yetki belgesi
- Acil durumlarda uygulanmak üzere alınacak tedbirlere ilişkin talimatname
- Atık taşıyan sürücüler için SRC5 türü mesleki yeterlilik belgesi
- Sürücüler için atık taşımacılığı yapmak için eğitim sertifikası
- Sürücüler için mobil cihazın kullanımı konusunda eğitim belgesi
- Mali sorumluluk sigortası
Taşıma Firması ve Araç Lisansı: Tehlikeli atık taşıma işi yapan firmaların lisans alabilmesi için en az bir araç için lisans alınması zorunludur. Tek başına firma lisansı ya da tek başına araç lisansı alınması söz konusu değildir. Eğer, firmanın lisansı iptal edilirse araçların da lisansı iptal edilir. Firma lisans süresi 5 yıl olup araçlara verilen lisansın süresi firma lisans süresini aşamaz.