Uluslararası Lojistik Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim
Uluslararası Taşımacılık Yönetimi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Uluslararası taşımacılık yönetiminde hangi farklı konularında ele alınması gereklidir?
Uluslararası taşımacılık deyince de özellikle planlama faaliyetleri içine gümrükleme ve sigortalama gibi işlemler de dâhil olur.
Müşteri ilişkilerinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
• Profesyonellik • Müşteriye Karşı Tutum • Müşteri Odaklı Olmak • İnanılırlık ve Firma Ünü
Taşımacılık yönetimi planlanmasında hangi konular ön plana çıkar?
Planlama işinin içine kullanılacak araçların seçimi, taşıma ağının ve kanallarının tasarımı, taşıma tiplerinin ve araç rotalarının belirlenmesi, tesis yerlerinin seçimi, tesislerin nasıl işletileceğinin belirlenmesi gibi pek çok konu girer.
Ürünün miktarı, şekli ve sıklığı taşıma araçlarını ve şeklini nasıl etkiler?
Taşınacak ürünün katı, sıvı veya gaz olması ile miktarı taşıma şeklini doğrudan etkiler. Özellikle ağır ve hacimli yükler söz konusu ise ve taşınacak yükün miktarı büyükse tren ve gemi gibi birim taşıma maliyeti düşük olan taşıma araçlarının seçilmesi uygun olur. Ayrıca ürün çeşitliliği, ürünlerin nasıl ambalajlanmış olduğu, ambalajların türü ve ambalajların üst üste konup konamadığı ciddi öneme sahip bilgilerdir. Bunlar doğrudan taşıma şeklini etkiler. Yükün sıklığı ve mevsimselliği de ayrıca önemlidir. Örneğin miktarı mevsimsel olarak artan veya azan ürünler için farklı mevsimlerde farklı taşıma araçları benimsenebilir.
Taşımacılık yönetimi nedir, açıklayınız?
Taşımacılık yönetimi dendiğinde öncelikle taşıma işini gerçekleştirmek için uygun organizasyon yapısı ile çalışacakların yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi ve bu işin gerektirdiği her türlü planlamanın yapılması anlaşılır.
Ürün bedeli tahsili ve banka işlemleri nasıl ilerler?
Lojistik servis sağlayıcının diğer bir görevi ürün bedelini müşteriden tahsil etmek ve bununla ilgili banka vb. resmi süreci izlemektir. Özellikle ürün bedelinin alıcı tarafından ödeneceği durumlarda, bedelin tahsili ve satıcıya ulaştırılması gerekir. Bunun için nakit ödeme, kredi kartı ile ödeme, banka havalesi, ulusal veya uluslararası çek gibi çeşitli yollar kullanılabilir. Faaliyeti gerçekleştirebilmek için LSS’nin bir banka ile anlaşmalı olarak çalışması gerekir.
Ürünün taşımada özel ekipman veya yükleme boşaltma noktası gerektirmesi taşıma araçlarını ve şeklini nasıl etkiler?
Örneğin çimentonun paketler halinde kamyonlarla taşınması mümkün olduğu gibi dökme olarak tabir edilen açık şekilde gemi ambarlarına depolanarak taşınması da mümkündür. Bu durumda paket masrafı olmaz ancak gemiye çimento yüklemek için özel bir liman ve buna uygun ekipman kullanılması gerekir.
Geleneksel depolama sisteminin olduğu strateji nasıl uygulanır?
Bilinen depolama biçimidir ve genellikle klasik üretim sistemi olarak bilinen itme sistemlerinde kullanılır. İtme sistemi, ürünün talep tahmini sonuçlarına göre belli miktarda üretilerek bayiler aracılığıyla müşteriye sunulması şeklindedir. Ürünün üretimi için müşterinin talebi beklenmez. Önceden tahmin edilerek üretim gerçekleştirilir ve üretilmiş ürünlerin bekletilmesi için de depolar kullanılır. Dolayısıyla geleneksel depolamada ürün önce depoya gelir ve oradan sipariş geldikçe müşteriye ulaştırılır.
Sanal depolama sisteminin olduğu strateji nasıl uygulanır?
Günümüzde bilişim teknolojilerinin gelişmesiyle ortaya çıkan yeni bir türdür. Aslında ortada gerçek anlamda bir depo yoktur ama depo adıyla kullanılan ve ürünlerin sadece aktarımının sağlandığı basit bir stok alanı vardır. Bu kavram günümüzde gelişen e-ticaret (ebusiness) sonrasında ortaya çıkmıştır. İnternet üstünden ürün pazarlayan aracı firmalar müşteriden sipariş geldikçe ürünü esas üreticiden temin etmekte ve kendisi paketleyerek müşteriye ulaştırmaktadır. Bunu sağlamak için üretici firmanın kendi ürünlerini beklettiği ve sadece e-ticaret şirketlerine hizmet vermekte kullandığı (doğrudan kendi müşterisi için kullanmadığı) depoya, sanal depo denmektedir.
Çapraz yüklemeli depolama sisteminin olduğu strateji nasıl uygulanır?
Bu depo türü ise günümüzde yaygınlaşan ve çekme sistemi olarak da isimlendirilen tam zamanında üretim felsefesine uygundur. Çekme sisteminde üretim, müşteriden talep geldikçe yapılır. Bu nedenle üretimin tam gerektiği zamanda yapılması istenir. Çapraz yüklemeli depo bu felsefeye uygun bir yapı olduğu için tam zamanında dağıtım diye de isimlendirilir. Burada amaç, ürünleri geleneksel yapıda olduğu gibi depoda bekletmek değil, bir an önce ambalajlayıp, etiketleyerek müşteriye ulaştırmaktır.
Üç boyutlu araç yükleme nedir, açıklayınız?
Yükün en, boy ve genişlik olarak üç boyutunun da önemli olduğu ve tamamen kapalı bir hacme yerleştirilmeye çalışıldığı durumda ortaya çıkan problemdir. Örneğin konteynır içine paketler halinde ürün yükleme ve kapalı kasası olan bir araca paket veya konteynır yükleme problemi bu gruba girer. Amaç kullanılmayan hacmi en küçük yapacak şekilde paketlerin nasıl yerleştirilmesi gerektiğini belirlemektir.
Lojistik servis sağlayıcı açısından taşıma filosuyla ilgili olarak izlenebilecek stratejiler nelerdir?
• Özel filoya sahip olma • Anlaşmalı taşıma • Ortak kaynakları kullanarak taşıma
Anlaşmalı taşımaya sahip olmak nedir?
Firmanın yapılacak bütün taşıma işlerini bir başka firma ile anlaşarak ona yaptırmasıdır. Bir işi kendi başına yapabilecekken tamamen başka bir firmaya devretmeye dış kaynak kullanımı denmektedir.
Ortak kaynakları kullanarak taşıma nedir?
Firmanın ürünlerini kamuya açık kaynakları kullanarak örneğin tarifeli araçlarla taşıtmasıdır. Bu yöntem ürünün teslim zamanı ve müşteri memnuniyetini sağlama açısından en zayıf olanıdır. Tarifeli seferler kullanılacağı için bu tarifelere uygun hareket etmeyi gerektirir ve bu da sistemde stres yaratır.
Ürünün periyodikliği ve zamanlılığı taşıma araçlarını ve şeklini nasıl etkiler?
Ürünün teslim zamanı da önemli bir etkendir. Teslim zamanı kesin bir tarih olabileceği gibi bir zaman aralığı olarak da tariflenmiş olabilir. Örneğin çiçek gibi ömrü çok kısa olan ürünlerin uçak vb. hızlı araçlarla taşınması uygun olur. Öte yandan günümüzde gittikçe gelişen ve uygulanan Tam Zamanında Üretim felsefesi gereği ürünlerin periyodik olarak ve belli bir zaman aralığı içinde fabrikaya ulaştırılması gerekebilmektedir. Bu da taşıma aracı ve taşıma şeklini etkiler.
Depoda ürünün taşıyıcı bant kullanılarak taşınması nasıldır?
Taşıyıcı bant, konveyör hattı olarak da bilinir. Ayrıca özel tasarlanmış bir havai hat şeklinde de olabilir. Bu yapıda ürünler önceden tasarlanmış bir hat boyunca güvenlikli olarak taşınır. İyi bir sistem tasarımı ve yatırım maliyeti gerektirir.
Taşınacak ürünün, taşıma araçlarının ve taşıma şeklinin belirlenmesinde etkili olan özellikleri nelerdir?
• Ürünün miktarı, şekli ve sıklığı • Ürünün taşımadaki dayanıklılık özellikleri • Ürünün niteliği • Ürünün değeri • Ürünün periyodikliği ve zamanlılığı • Ürünün taşımada özel ekipman veya yükleme boşaltma noktası gerektirmesi
Gümrükleme nedir?
Gümrükleme ise ürün veya hizmetlerin gümrüklü sahalardan geçişi sırasında devletle olan her türlü resmi ilişki ve işlemlerin yürütülmesi, gerekli belgelerin düzenlenmesi işine verilen addır. Bunun için yasalarla tanımlanmış gümrük mevzuatına uygun davranılması gerekir.
Nakliye sigortası nedir?
Ticari malın taşıma araçları ile nakli sırasında oluşabilecek risklere karşı yapılan sigortadır.
Depoda ürünün AS/RS kullanılarak taşınması nasıldır?
AS/RS bir otomatik stoklama ve erişim sistemidir. (Automated Storage and Retrieval System). Aslında ürünü ilgili hücreye koyan ve alan otomatize edilmiş bir robot sistemidir. Genellikle sık kullanılan küçük boyutlu parçalar için kullanışlıdır. İleri teknoloji, kontrol birimi ve yüksek yatırım maliyeti gerektirir.
Taşıma yönetiminde taşımanın bileşenleri nelerdir?
• Taşınacak ürün • Taşıma araçları • Taşıma ağı
Tahminleme nedir?
Tahminleme eldeki malzeme, para, işgücü vb. herhangi bir kaynak için geçmiş verilere bakılarak gelecekteki değerine dair bir kestirim yapma işidir. İstatistiksel yöntemler kullanılarak yapılabilir. Lojistik faaliyetlerini planlarken doğru planlama yapabilmek için gerekli olan parametre değerlerini tahmin etmek önemli olduğundan tahminleme önemli bir iştir.
Özel filoya sahip olmak nedir?
Firmanın taşıma işini kendi araçlarıyla veya kiraladığı araçlarla kendi başına yapmasıdır. Müşteriye ulaşma açısından ve teslim zamanlarına uymak açısından firma yararınadır.
Birleşik taşıma nedir, özellikleri nelerdir?
Kombine taşımacılık olarak da bilinir. İlk iki yapının iyi yönlerini birleştiren bir yaklaşımdır ve en az iki farklı taşıma tipinin birlikte ve bir kombinasyon oluşturacak şekilde kullanılması anlamına gelir. Bu tip taşımada genellikle ürün kamyona yüklenir. Kamyon da gemi veya tren gibi bir başka araca binerek seyahat eder. Böylece yükün birkaç noktada indi bindi yapması önlenmiş olur. Öte yandan gemi veya tren kullanılarak taşıma maliyeti azaltılmış olur. Bunlara ek olarak kamyonların yollarda olmamasından kaynaklanan yararlar da oluşur.
Mesafe temelli yük birleştirmesi nasıl yapılır?
Kısa mesafe gidecek yüklerin kendi içinde, uzun mesafe gidecek yüklerin de kendi içinde bir araya getirilerek birleştirilmesidir. Çoğunlukla uzun mesafe gidecek büyük miktarlı yükler aynı araca ve kısa mesafe gidecek küçük miktarlı yükler aynı araca konacak şekilde birleştirilmeye çalışılır.
Depoda ürünlerin giriş ve çıkışlarını izlemek için kullanılan sistemler nelerdir, açıklayınız?
Depoda ürünlerin giriş çıkışını izlemek de işlem hızını arttırmak açısından önemlidir. Bunun için kullanılabilecek iki yöntem vardır. Barkod kullanmak ve RFID teknolojisi. Bunlara genel olarak otomatik veri yakalama sistemleri de (ADC-Automatic Data Capture) denmektedir.
Yönetim kavramının gerçekleştirilmesi için gerekli fonksiyonlar nelerdir?
• Örgütleme (organizasyon) • Planlama • Yürütme ve yönlendirme • Eşgüdüm (koordinasyon) • Kontrol ve düzeltme
Günümüzde yaygın olarak kullanılan birleşik taşıma türleri nelerdir?
Birleşik taşıma için farklı pek çok tür tanımlanmışsa da çoğu verimli ve kullanışlı sayılmaz. Günümüzde yaygın olarak kullanılan üç türü vardır. • Kamyon Gemide • Kamyon Trende • Kamyon Uçakta
Ürünün taşımadaki dayanıklılık özellikleri taşıma araçlarını ve şeklini nasıl etkiler?
Yükün taşıma sırasında fiziksel hasara karşı dayanıklılığı anlamına da gelir. Örneğin kırılabilir ürünler titreşime, elektronik ürünlerse neme karşı hassastır. Bozulabilir gıdalar özel iklim koşulları gerektirir. Dolayısıyla nem, ortam sıcaklığı, titreşim, basınç ve ortamdaki ışık miktarı, taşıma aracı ve türünün seçiminde önemli etkenlerdir.
Başarılı bir taşımacılık için hangi şartlar gereklidir?
• Ürün istenen zamanda, istenen yere gitmiş olmalıdır • Taşıma sonunda ürün hasar görmemiş olmalıdır. Eğer hasar olduysa da telafi edilmelidir • Taşıyan firmanın hizmet kalitesi müşteriyi memnun edecek seviyede olmalıdır. • Taşıma işinin bedeli müşteri açısından makul seviyede olmalıdır. • Taşıma çevreye en az zararı verecek şekilde gerçekleştirilmelidir.
Depo ve antrepo nedir?
Depo, ürün, hammadde, yarı mamul vb. her türlü malzemenin güvenli olarak saklandığı, bekletildiği yerdir. Gümrük sahasında yer alan ve serbest dolaşımda olmayan ya da ihraç edilmek için bekletilen eşyaların konduğu depoya ise antrepo denir. Limanlarda yer alan antrepolara dok (dock) ismi de verilmektedir.
Araç rotalama problemi nedir?
Araç rotalama problemi bir aracın taşıma yapılacak müşterilere hangi sırada uğraması gerektiğinin belirlenmesi problemidir. Burada amaç, aracın toplamda en az yol gitmesini sağlamak olabileceği gibi en az yakıt tüketimi ile dağıtımı yapmasını sağlamak veya bütün taşımayı belli bir sürenin altında gerçekleştirmek biçiminde de olabilir.
Çok duraklı yük birleştirmesi nasıl yapılır?
Bir aracın tamamını doldurmaya yetmeyecek kadar az olan yüklerin bir araya getirilerek aynı araca yüklenmesidir. Bu aşamada aracın hangi rotayı izlemesi gerektiğinin de belirlenmesi gerekir. Bu problem araç rotalama problemi olarak literatürde yer alır ve oldukça kritiktir.
Zaman temelli yük birleştirmesi nasıl yapılır?
Aynı bölgeye farklı zamanlarda gitmesi gereken yüklerin bazılarını biraz bekleterek bazılarını da öne alarak aynı zaman dilimi içine denk getirmek ve birleştirerek göndermedir. Bu yapının uygulanabilmesi için yüklerin bir zaman aralığı içinde bekleyebilir olması gerekir.
Tarihsel açıdan taşımacılığın gelişimi nasıldır, lojistik ilk ne zaman gelişmeye başlamıştır?
Lojistiğin temeli taşımacılıktır. Tarihsel açıdan bakıldığında taşımacılığın tekerleğin keşfiyle başladığını söylemek mümkündür. Lojistik açısından bundan sonraki en önemli gelişme tarım devrimi ile insanlığın yerleşik düzene geçmesidir. Böylece tarım yapılmaya başlanmış ürünlerin saklanması, uygun koşullarda depolanması, gerektiğinde başka bölgelere taşınması gibi konular gündeme gelmiştir. Bir sonraki büyük ilerleme sanayi devrimidir. Bu aşama ile insanlık makineleşmeyi öğrenmiş, kolay ve ucuza büyük miktarda ürün üretebilir hale gelmiştir.
Taşımacılıkta, taşıma tipi nedir, temel taşıma tipleri nelerdir?
Taşımacılıkta, taşıma araçlarıyla birlikte taşıma tipinin de belirlenmesi gerekir. Taşıma tipi, taşıma işleminde kullanılacak araç tipi sayısıyla ilgilidir ve üç temel taşıma tipi belirlenmiştir. • Tek araçla taşıma • Çok araçla taşıma • Birleşik taşıma
Bilişim devriminin lojistik açısından nasıl bir avantajı olmuştur?
Lojistik açısından bakarsak günümüzde taşıma araçları dünyanın neresinde olursa olsun izlenebilmekte, gerektiğinde bir rota değişikliği ona anında iletilebilmektedir. Ürünlerin sayılması, kaydedilmesi, sınıflandırılması ve başka ortamlara aktarılması birkaç dakikada yapılabilmektedir. Müşteri talepleri anında görülebilmekte ve üretim kısa zamanda gerçekleşecek şekilde çizelgelenebilmektedir.
Lojistik servis sağlayıcının yaptığı işler genel olarak nelerdir?
• Taşıma yönetiminin gerçekleştirilmesi • Depo, antrepo hizmetlerinin verilmesi • Sigortalama • Gümrükleme • Diğer faaliyetler (stok yönetimi, tahminleme, banka işleri, ürün bedelinin tahsili, ürünü bilgi sistemleri ile izleme, müşteri ilişkileri yönetimi)
Dünya genelinde taşıma işlerinin artış göstermesinin ana nedenleri nelerdir?
• Dünya genelinde, hem üretim hem hizmet sektöründe Tam Zamanında Üretim (Just in Time) anlayışına geçiş yapılmaktadır. Böylece fabrikalar hammadde ve yarı mamul stokları tutmayıp ürünleri gerekli oldukları zamanda tedarik etmeye başlamıştır. • Küreselleşmenin etkisiyle büyük firmalar ve hatta ülkeler, birbirleriyle mali açıdan rekabet edebilmek için belli alanlarda uzmanlaşmaya gitmektedir. Böylece pek çok ürün her yerde üretilmeyip belli başlı noktalarda üretilir hale gelmiştir. • Teknolojik gelişmeler sonucu ulaşım ve iletişim kolayca yapılabilmektedir. Özellikle bilgi sistemlerinin gelişmesi ile taşımanın izlenmesi ve gerektiğinde yönlendirilmesi mümkün hale gelmiştir.
Lojistiğin gelişiminin dünya savaşları ile nasıl bir ilişkisi vardır?
Lojistiğin gelişimi açısından ilginç bir dönem, dünya savaşlarının olduğu zamandır. Her ne kadar savaş kötüyse de savaştaki ihtiyaçları zamanında ve doğru şekilde karşılayabilmek için gösterilen çabalarla lojistik alanında planlama faaliyetleri başlamıştır. İkinci dünya savaşından sonra Avrupa’daki pek çok ülke harap olmuşken Amerika Birleşik Devletleri yıkılmadan kalmayı başarmış ve savaş sonrasında bütün dünyaya pek çok ürün satarak zenginleşmiştir. Bu süreçte ürünlerin taşınması için ulaşım ağları tasarlanmış, bayilik sistemi kurularak geliştirilmiştir. Uluslararası lojistik bu dönemde yaygınlaşmıştır.
Freight Forwarder (FF) ve Lojistik Servis Sağlayıcı (LSS) kavramlarını açıklayınız?
Ürünlere dair taşıma, depolama, elleçleme ve hatta gerekiyorsa ambalajlama ve etiketleme işlerini yapan, bu işin gerektirdiği sigortalama ve gümrükleme hizmetleri veren, sürecin tamamını bilişim teknolojileri ile izleyen ve kontrol eden yüklenici firmalara FF veya LSS denmektedir. FF firmalarının bir araya geldikleri FIATA (International Federation of Freight Forwarders Associations) adında bir de federasyonları vardır.
İhracat süreci genel olarak nasıl gerçekleşir?
İhracat süreci genel olarak şöyle gerçekleşir: Beyannamenin düzenlenmesi ve ihracatı yapılacak ürünlerin gümrük bölgesine gelmesi, gümrük görevlileri tarafından gelen ürünlerin kontrolü, izin ve çıkış işlemlerinin tamamlanması ve gümrük beyannamesinin onaylanması, ürünün yurt dışına gideceği aracın kontrolü, ürünün araca yüklenerek yola çıkarılması.
Taşımacılık nedir?
Taşımacılık en genel anlamıyla bir nesnenin belli başlı taşıma araçlarını kullanarak bir yerden başka bir yere taşınmasıdır. Ama taşımanın iyi olarak nitelenebilmesi için öncelikle zamanında ve hasarsız olarak gerçekleştirilmiş olması gerekir. Taşıma aslında iki yönlüdür. Hem ürün dağıtımı, hem de ürün toplanması biçiminde olabilir. Ürünlerin toplanması ve geri getirilmesi için yapılan taşımacılığa tersine lojistik denmektedir.
Bilişim devrimi nedir, nasıl gerçekleşmiştir?
Günümüzde ise insanlık adına üçüncü büyük devrim yaşanmaktadır ve buna bilişim devrimi denmektedir. Bilişim devrimi her türlü veri ve bilginin sayısal hale getirilmesiyle kolayca taşınabilir, iletilebilir, çoğaltılabilir hale gelmesi anlamına gelmektedir. Böylece veriyi işleyip bilgi haline dönüştürme süreci hızlanmış, pek çok konuda daha kısa sürede karar verilmesini sağlayacak bilgi akışı sağlanmaya başlamıştır. Özellikle bilgi sistemlerinin geliştirilmesi sayesinde işlemlerin, faaliyetlerin kolayca izlenebilmesi, bunlara dair kayıtların tutulması, verinin hızlı bir şekilde bilgiye dönüştürülmesi, bilginin saklanması, iletilmesi, gerekiyorsa kolayca çoğaltılması mümkün hale gelmiştir.
Tek araçla taşıma nedir, özellikleri nelerdir?
Ürünün bir çeşit araç kullanılarak taşınmasıdır. Örnek olarak yükün kamyona veya konteynıra yüklenmesinden sonra bir daha hiç açılmadan son noktaya ulaştırılması verilebilir. Bu taşıma şeklinde ara duraklar olmaması ve yük için indi bindi olmaması nedeniyle yükün zarar görmesi veya kaybolması riski azdır. Taşımanın izlenmesi kolaydır.
Ürünün niteliği taşıma araçlarını ve şeklini nasıl etkiler?
Yükün kimyasal veya biyolojik özellikler gösterip göstermemesidir. Örneğin kimyasal maddelerin ve tehlikeli maddelerin taşınması ve taşımada kullanılacak ekipman ile araçların seçimi ayrı bir konudur. Yan yana taşınması sakıncalı ürünler varsa buna da dikkat edilmesi gerekir. Örneğin birbiriyle kimyasal etkileşime girebilecek ürünlerin yan yana taşınmaması gerekir. Aksi halde bir kaza anında büyük tehlikeler oluşabilir. Bunların yanı sıra ürünün biyolojik etkilerden de korunması gerekebilir. Örneğin buğday, böcek ve kemirgenden etkilenen bir üründür ve taşımada bunun göz önüne alınması gerekir.
Kamyon uçakta birleşik taşıma türü nedir, açıklayınız?
Kamyonun uçakta seyahat etmesi anlamına gelir. Ancak uçakla taşıma zaten pahalı bir yöntem olduğu için bunun kullanışlı olduğu söylenemez. Askeri uygulamalarda ve değerli veya tehlikeli madde olarak tanımlanabilecek özel ürünlerin taşınmasında kullanılabilir. Bu tür taşımada da genellikle aracın kendisi uçağa biner.
Depoda ürünün AGV kullanılarak taşınması nasıldır?
Otomatik yönlendirilmiş araç (Automated Guided Vehicle-AGV) kendisi için tasarlanmış yollar boyunca gidip gelen araçlara verilen genel isimdir. Yere çizilmiş çizgiyi izleyerek yol alan veya otomatik kumandayla yönetilen bir araç olarak da tasarlanabilir. Birimler arasında sürekli çalışan bir araç olacağı için ürüne erişim zamanı açısından avantaj sağlar. Elbette ki durak noktalarında ürünlerin araca yüklenmesi ve boşaltılması işini yine işçilerin yapması gerekir.
Tek boyutlu araç yükleme nedir, açıklayınız?
Sadece yük ağırlığının önemli olduğu ve hangi paketin (konteynır da olabilir) hangi araca yüklenmesi gerektiğinin belirlenmeye çalışıldığı problemdir. Yükün boyutları araca yüklemede sorun değildir, sadece yük ağırlığının araç taşıma kapasitesini geçmemesi gerekir. Amaç kamyonun taşıma kapasitesini mümkün olduğunca en iyi şekilde kullanacak yükleme planını bulmaktır.
Depo ve antrepo yönetimi neleri kapsar?
Depo ve antrepo yönetimi, sistemin işletilmesine dönük faaliyetleri kapsar. Depo iç yerleşiminin tasarlanması, elleçleme sürecinin ve ekipmanlarının tasarımı, gerekiyorsa otomatik yönlendirilmiş araç ve otomatik ürün alma-koyma gibi malzeme stoklama ve taşıma sistemlerinin geliştirilmesi, radyo frekansı ile ürün tanımlama gibi farklı teknolojiler kullanılarak depo iş akışının düzenlenmesi bunlara birer örnektir.
Taşıma yönetiminde kullanılan taşıma araçları ve sistemleri nelerdir?
• Karayolu taşımacılığı • Denizyolu taşımacılığı • Demiryolu taşımacılığı • Havayolu taşımacılığı • Boru hattı taşımacılığı • Birleşik (Kombine) taşımacılık
Depoda ürünlerin RFID kullanılarak tanımlanması nedir?
Depolarda kullanılan bir diğer önemli teknoloji de radyo frekansı ile tanımlamadır (RFID). Bu teknoloji günümüzde paralı yol ve köprü geçişlerinde otomatik geçiş sistemi (OGS) adıyla uygulanmaktadır. Aynı yapı depoya gelen ve giden kamyonların otomatik olarak tanınması ve hatta depo içindeki malzeme hareketlerini izlenmesinde de kullanılabilmektedir. Bunu yapabilmek için araca belli bir frekansta yayın yapan bir verici takılır. Onu algılayacak bir alıcının da depo girişine monte edilmesiyle araçların giriş ve çıkışları izlenebilir hale gelir. Bu da araçların sayımı, kontrolü ve anlık olarak izlenmesi açısından büyük kolaylık sağlar.
Ürün dağıtım kanallarının kaç sınıfta toplanır?
• Doğrudan ulaştırma • Perakendecinin olduğu ulaştırma • Toptancının olduğu ulaştırma • Temsilcinin olduğu ulaştırma
Sorumluluk sigortası nedir?
Lojistik servis sağlayıcı firması çalışanlarının neden olacağı hatalara karşı yapılan sigortadır. Bunlar yanlış yere teslim, gecikme, taşıma sırasından oluşabilecek fiziksel hasar vb. olabilir.
Kamyon gemide birleşik taşıma türü nedir, açıklayınız?
Ro/Ro taşımacığı olarak da bilinir. Kamyonun sürücülü veya sürücüsüz olarak gemiyle seyahat etmesi anlamına gelir. Ro/Ro taşımacılığında araç ve dolayısıyla yük, gemiye kendisi biner. Geminin bir vinç sistemi yoktur. Öte yandan Ro/Ro taşımacılığı için özel olarak tasarlanmış Ro/Ro gemileri kullanılır.
Çok araçla taşıma nedir, özellikleri nelerdir?
Ürünün birden fazla türde araç kullanılarak taşınmasıdır. Örneğin yükün konteynıra yüklenmesinden sonra kamyonla limana ulaştırılması ve orada gemiye bindirilerek taşınması bu gruba girer. Yük karşı limandan sonra tekrar kamyona veya başka bir araca binerek yoluna devam edebilir. Demiryolu ve denizyolu taşımacılığı ucuz olduğundan genellikle bu tür çok araçlı taşımada demir ve deniz yolu tercih edilmeye çalışılır. Taşıma maliyeti ciddi oranda azaldığı için çok avantajlıdır. Öte yandan yükün birkaç noktada indi bindi yapması, zarar görmesi ve kaybolması riskini arttırır. Ayrıca teslim zamanı ve esneklik açısından avantajlı sayılmaz.
Taşıma ağır nedir?
Taşıma ağı tasarımında, taşıma işinin hangi kanalların kullanarak yapılması gerektiği belirlenmeye çalışılır. Ayrıca kullanılacak depo türlerine de karar verilir. Bunun yanı sıra gerekiyorsa taşıma verimliliğinin önemli ölçüde etkileyecek yük birleştirme kararları da bu aşamada verilir.
Toptancının olduğu ulaştırma nedir?
Ürünün önce toptancıya sonra perakendeciye ve en son müşteriye ulaştırıldığı yapıdır. Genellikle gıda ürünlerinin dağıtımında karşılaşılır. Örneğin şehirlerdeki sebze ve meyve hali, toptancıların satış yaptığı noktadır.
Hamilton tip araç rotalama problemi nedir?
Bu tür rotalama problemi genellikle şehirlerarası ve uzun mesafeli taşımanın olduğu durumlarda ortaya çıkar. Müşteriler farklı şehirlerdedir. Yola çıkan araç, her bir şehirdeki müşteriye uğrayarak taşımayı gerçekleştirir.
Taşımacılık yönetiminde taşıma araçları ve taşımacılık sisteminin seçilmesinde hangi ölçütler önemlidir?
Taşımacılığın hangisinin seçilmesi gerektiği konusunda dikkate alınması gereken kriterler şunlardır: • Maliyet, düşük olması istenir. • Hız ise ürünün teslimi için geçen süreyi ifade eder. • İzlenebilirlik, taşımanın gerçek zamanlı olarak izlenip izlenemediğini ifade eder. Değerli ürünlerde önemlidir • Esneklik, herhangi bir sorunla karşılaşıldığında çözümün kolayca bulunup bulunamayacağını ifade eder. Örneğin karayolu taşımacılığı, demiryoluna göre oldukça esnektir. • Güvenilir olma ise ürünün hasar veya zarar görmeden zamanında teslim edilmesi ile ilgilidir. • Ürünün yükleme ve boşaltmada özel bir ekipman veya yanaşma yapısı gerektirip gerektirmemesi de önemlidir. Örneğin çok havaleli bir yükün taşınması ve bunun taşıma aracına yüklenmesi özel ekipman gerektirir. Benzer şekilde gemi ile taşıma yapabilmek için mutlaka uygun boyutlarda bir liman ve uygun yükleme ekipmanı gerekir.
Perakendecinin olduğu ulaştırma nedir?
Ürünün firmadan önce perakendeciye ve sonra müşteriye ulaştırılması halidir. Bayi sistemi bu gruba girer. Oto lastiği satışı için kullanılan yapı buna bir örnektir.
Kamyon trende birleşik taşıma türü nedir, açıklayınız?
Ro-La taşımacılığı olarak da bilinir. Kelime Almanca kökenli Rollende Landstrasse sözcüğünün kısaltmasıdır. Kamyonun trenle seyahat etmesi anlamına gelir. Batılı ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir yapıdır. Bu tür taşımacılıkta yükün trene yüklenmesinde üç farklı yapı kullanılmaktadır. • Kamyonun sırtındaki yükün blok olarak alınıp trene yüklenmesi • Aracın çekicisi olmadan sadece treyler kısmının trene özel tasarlanmış bir vinçle yüklenmesi • Kamyonun trene kendiliğinden binmesidir.
Euler tip araç rotalama problemi nedir?
Bu tür rotalama ise genellikle şehir içi taşımalarda ve kısa mesafeli taşımanın olduğu durumlarda ortaya çıkar. Bu yapıda müşteriler çeşitli cadde ve sokaklara dağılmış durumdadır. Araç bir caddeden geçtiğinde o cadde üzerindeki bütün müşterilere uğramış olur.
Temsilcinin olduğu ulaştırma nedir?
Bu yapı yurt dışında üretilen bir ürünün ülkede pazarlanması aşamasında kullanılır. Ürün öncelikle ülke temsilcisine (distribütör) gelir. Oradan toptancı ve perakendeciye geçerek müşteriye ulaşır. Genellikle giyim sektöründe ve otomobil gibi ürünlerin pazarlanmasında kullanılan bir yapıdır.
İki boyutlu araç yükleme nedir, açıklayınız?
Yükün genişlik ve en olarak iki boyutunun önemli olduğu yükleme problemidir. Örneğin farklı boyutlardaki paketlerin standart boydaki bir palete, palette kullanılmayan alan en küçük olacak şekilde nasıl yerleştirilmesi gerektiğinin belirlenmesi iki boyutlu yerleştirme problemidir. Kasası açık bir araca farklı boyutlardaki paletlerin veya paketlerin yerleştirilmesi de bu tür bir problemdir. Amaç kullanılmayan alanı en küçük yapacak palet yükleme planını belirlemektir.
Doğrudan ulaştırma nedir?
Ürünün firmadan müşteriye doğrudan taşınmasıdır. Örneğin kapıya gelerek ansiklopedi veya kozmetik ürünü pazarlama işi bu gruba girer. Sanayi kuruluşlarında hammadde ve ekipman satışı da doğrudan taşımaya örnektir.
Stok yönetimi nedir?
Stok yönetimi ürün, hammadde, yarı mamul gibi üretimde ve depolamada doğrudan kullanılan malzemelerden stokta ne kadar tutulması gerektiğinin, ne zaman ve ne kadar sipariş verilmesi gerektiğinin ve izlenmesi gereken stok politikasının belirlenmesi işidir. Taşımacılıkta sistemin işleyişi açısından stok yönetiminin yapılması gerekir.
Ürünün değeri taşıma araçlarını ve şeklini nasıl etkiler?
Değerli ürünlerin taşınması güvenlik açısından önemlidir. Ulusal ve uluslararası değerli ürün taşıma işinde güzergâhın önceden belirlenip güvenlik birimlerine bildirilmesi ve onlarla işbirliği yapılması gerekir. Ayrıca ürünün korunmasını sağlayacak zırhlı taşıma aracı gibi ek donanıma da gerek duyulur.
İthalat süreci genel olarak nasıl gerçekleşir?
İthalatın yapılabilmesi içinse ülkeye getirilmek istenen ürünün öncelikle serbest dolaşımda olup olmadığının incelenmesi gerekir. Serbest dolaşımda olmayan bir ürün ithal edilemez. Serbest dolaşımda olan bir ürün içinse ithalatı yapan kişi veya kurum tarafından ürünün gümrüğe sunulması gerekir. Bunun için gümrüğe sözlü olarak bildirimde bulunulur ve özet beyan düzenlenir. Özet beyan taşıyıcı tarafından düzenlenen ve ürün ile taşıyıcı araca ait bilgileri içeren belgedir. Bu sırada geçici depolama bölgesine konmuş olan ürün kontrol edilir. Uzmanlar üründe sözleşme hükümlerine aykırı durumların olduğunu belirlerse ürün geri gönderilir. Ürünün fiziki kontrolü sonrasında da bir sorun yoksa gümrük vergisi, harç ve fon ödemeleri gerçekleştirilir ve ürün yurt içi taşıma araçlarına yüklenerek yola çıkarılır.
Gümrük beyannamesinde bulunması gerekenler nelerdir?
• Gönderen ve alıcıya ait bilgiler • Ürünün türü, miktarı, taşınma şekline ait bilgiler • Ürünün teslim şekli • Taşımayı gerçekleştirecek araca ait bilgiler • Fatura bilgileri
Depolamanın olmadığı strateji nasıl uygulanır?
Ürünün fabrikadan son kullanıcıya doğrudan taşınmasıdır. Ürün teslim zamanları azalır, hizmet kalitesi artar ama araçların hangi yolu izleyerek taşıma yapması gerektiğinin belirlenmesi gerekir. Makul olan aracın mümkün olan en kısa yolu izleyerek gitmesidir. Bu nedenle bu probleme literatürde en kısa yol problemi denir.
Bir hasar sonrası sunulması gerekli belgeler nelerdir?
Lojistikte sigortalama ve buna dair belgelerin düzenlenmesi işi lojistik servis sağlayıcının sorumluluğundadır. • Sigorta poliçesi • Hasar beyanı, tutanak ve hasara dair resimlerle diğer kanıtlar • Hasarın durumuna ait ekspertiz raporu • Gümrük belgeleri • Ürüne dair fatura ve irsaliye • Konşimento • Navlun faturası • Ürün teslim şekline dair bilgi
Depoda ürünün çatallı taşıyıcı kullanılarak taşınması nasıldır?
Çatallı taşıyıcı (Fork-lift) en sık kullanılan yöntemlerden biridir. Özellikle ağır yüklerin depo içinde taşınmasında, istif alanına veya raflara yerleştirilmesinde kullanılır. Özel amaçlara dönük olarak tasarlanmış çok çeşitli çatallı taşıyıcılar da vardır.
Depoda ürünün eleman kullanılarak taşınması nasıldır?
En yaygın kullanım şeklidir. Depoda çalışan bir kişinin ürünleri getirme ve götürme işinde doğrudan kullanılmasıdır. İşgücü yoğun bir yapıdır. Kişiye bağımlılık söz konusu olduğu için sıkıntılı yanları vardır. Çalışanların motivasyonu, işe verdikleri önem verimliliği doğrudan etkiler.
Taşıma ve depolamada oluşabilecek riskler nelerdir?
• Fiziksel hasar • Kaybolma • Çevresel felaket sonucu kullanılamaz hale gelme • Hırsızlık • Elleçleme hasarı • Gecikmeden kaynaklanan zarar • Kasıt sonucu oluşan hasar
Depoda ürünün karma yapı kullanılarak taşınması nasıldır?
Depoda ürünlerin taşınması için gerekli tüm yapıların karma olarak kullanılmasıdır. Örneğin konveyör hattı ile AS/RS’nin birlikte kullanıldığı bir yapı olabilir.
Depoda ürünlerin barkod kullanılarak etiketlenmesi nedir?
Barkod kullanımı ürünleri etiketlemek ve daha sonra elektronik veri transferinde (EDI-Electronic Data Interface) kullanmak için de gereklidir. Barkod’da yer alan bilgiler EAN-UCC (Europen Article Numbering Uniform Code Council) standardıyla belirlenmiştir.
Uluslararası taşımacılıkta sigortalama nedir?
Sigorta, risklerin gerçekleşmesiyle oluşacak zararları gidermek için kullanılan bir sözleşmedir. Sigorta sözleşmesi hukuki bir belgedir ve tarafların sorumluluklarını gösterir. Sigortalama, olası risklere karşı uygun sigorta türünün seçilmesi ve sigorta işleminin yapılması, sigortacılık ise bu işi yapan kişi veya kurumların gerçekleştirdikleri faaliyetlerdir. Günlük kullanımda trafik, kasko, sağlık, konut, işyeri, deprem, hayat, emeklilik sigortası gibi çok çeşitli sigorta türleri vardır.
Barkod sistemiyle hangi ürünlerin karışması önlenmiş olur?
• Ticari ürünler • Kutu, koli, palet, varil, çuval, konteynır gibi taşıma birimleri • Mağaza, depo, ambar gibi yerler ve • Demirbaşlar
Gümrük nedir?
Gümrük, ülkelerin birbirleriyle ticaret yapabilmeleri için tanımlanmış, ticari malların giriş çıkış yaptıkları geçiş noktalarıdır. Gümrükte yasalarla tanımlanmış kurallar çerçevesinde ticari malların girişi, çıkışı, kaydı ve vergilendirilmesi işlemleri yapılır. Bir diğer deyişle gümrük, dış ticaret yapabilmek için vergi, resim ve harç ödemelerinin yapıldığı, yabancı ürünlerin ülkeye getirilmesi ve yerli ürünlerin de gönderilmesi için devlete bilgi verilen, izin alınan, vergi ödenen yerdir.
Taşıyıcı sorumluluk sigortası nedir?
Uluslararası anlaşmalar gereği karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu sözleşmelerinde taşıyıcının kusurlarından kaynaklanacak hasara karşı yapılan sigortadır.
Taşımacılıktaki artışın nedenleri nelerdir?
- Dünya genelinde, hem üretim hem hizmet sektöründe Tam Zamanında Üretim (Just in Time)
anlayışına geçiş yapılmaktadır. Böylece fabrikalar hammadde ve yarı mamul stokları tutmayıp
ürünleri gerekli oldukları zamanda tedarik etmeye başlamıştır. - Küreselleşmenin etkisiyle büyük firmalar ve hatta ülkeler, birbirleriyle mali açıdan rekabet
edebilmek için belli alanlarda uzmanlaşmaya gitmektedir. Böylece pek çok ürün her yerde
üretilmeyip belli başlı noktalarda üretilir hale gelmiştir. - Teknolojik gelişmeler sonucu ulaşım ve iletişim kolayca yapılabilmektedir. Özellikle bilgi
sistemlerinin gelişmesi ile taşımanın izlenmesi ve gerektiğinde yönlendirilmesi mümkün hale
gelmiştir.
Taşımacılık nedir?
Taşımacılık en genel anlamıyla bir nesnenin belli başlı taşıma araçlarını kullanarak bir yerden başka bir
yere taşınmasıdır. Ama taşımanın iyi olarak nitelenebilmesi için öncelikle zamanında ve hasarsız olarak
gerçekleştirilmiş olması gerekir. Taşınan nesne insan veya bir eşya olabilir. İnsan taşımacılığı kısa
mesafeli (şehir içi), uzun mesafeli (şehirler ve ülkeler arası), periyodik (servis araçları ile belli
dönemlerde) ve acil taşıma (ambulans) gibi farklı başlıklarda incelenebilir.
Başarılı bir taşımanın hangi kriterli sağlıyor olması gerekir?
- Ürün istenen zamanda, istenen yere gitmiş olmalıdır (Yurt içi veya yurt dışı).
- Taşıma sonunda ürün hasar görmemiş olmalıdır. Eğer hasar olduysa da telafi edilmelidir
(Sigortalama). - Taşıyan firmanın hizmet kalitesi müşteriyi memnun edecek seviyede olmalıdır.
- Taşıma işinin bedeli müşteri açısından makul seviyede olmalıdır.
- Taşıma çevreye en az zararı verecek şekilde gerçekleştirilmelidir. Günümüzde özellikle araçların
karbondioksit emisyonu açısından taşımayı çevreye en az zararı verecek şekilde yapması
istenmektedir. Buna kısaca yeşil lojistik (Green Logistics) denmektedir.
Lojistik Servis Sağlayıcı'nın (LSS) temel olarak yaptığı işler nelerdir?
- Taşıma yönetiminin gerçekleştirilmesi
- Depo, antrepo hizmetlerinin verilmesi
- Sigortalama
- Gümrükleme
- Diğer faaliyetler
Taşımanın üç önemli bileşeni nedir?
- Taşınacak ürün
- Taşıma araçları
- Taşıma ağı
Taşınacak ürünün taşımadaki dayanıklılık özellikleri nelerdir?
Yükün taşıma sırasında fiziksel hasara karşı dayanıklılığı anlamına da gelir. Örneğin kırılabilir ürünler titreşime, elektronik ürünlerse neme karşı hassastır. Bozulabilir gıdalar özel iklim koşulları (sıcaklık ve ışık gibi) gerektirir.
Dolayısıyla nem, ortam sıcaklığı, titreşim, basınç ve ortamdaki ışık miktarı, taşıma aracı ve türünün seçiminde önemli etkenlerdir
Ürünün taşımada özel ekipman veya yükleme boşaltma noktası gerektirmesine ne anlama gelir?
Örneğin çimentonun paketler halinde kamyonlarla taşınması mümkün olduğu gibi dökme olarak tabir
edilen açık şekilde gemi ambarlarına depolanarak taşınması da mümkündür. Bu durumda paket
masrafı olmaz ancak gemiye çimento yüklemek için özel bir liman ve buna uygun ekipman kullanılması gerekir.
Lojistik Servis Sağlayıcı (LSS) açısından taşıma filosuyla ilgili olarak izlenebilecek stratejiler nelerdir?
- Özel filoya sahip olma
- Anlaşmalı taşıma
- Ortak kaynakları kullanarak taşıma
Taşıma tipi, taşıma işleminde kullanılacak araç tipi sayısıyla ilgilidir ve temel taşıma tipleri nelerdir?
- Tek araçla taşıma (Uni-modal Transportation)
- Çok Araçla Taşıma (Multi-modal Transportation)
- Birleşik Taşıma (Inter-modal Transportation)
Günümüzde yaygın olarak kullanılan birleşik taşıma tipleri nelerdir?
- Kamyon gemide
- Kamyon trende
- Kamyon uçakta
Ürün dağıtım kanalları nelerdir?
- Doğrudan ulaştırma
- Perakendecinin olduğu ulaştırma
- Toptancının olduğu ulaştırma
- Temsilcinin olduğu ulaştırma
Depolama stratejileri nelerdir?
- Depolama yok
- Geleneksel depolama
- Çapraz yüklemeli depolama
- Sanal depo
Depoda ürünün taşınması (elleçleme) için kullanılan farklı yöntemler nelerdir?
- Eleman kullanma
- Çatallı Taşıyıcı Kullanma
- Taşıyıcı Bant Kullanma
- AGV Kullanma
- AS/RS Kullanma
- Karma Yapı
Sigortalama nedir?
Sigortalama, olası risklere karşı uygun sigorta türünün seçilmesi ve sigorta işleminin yapılması, sigortacılık ise bu işi yapan kişi veya kurumların gerçekleştirdikleri faaliyetlerdir. Günlük kullanımda trafik, kasko, sağlık, konut, işyeri, deprem, hayat, emeklilik sigortası gibi çok çeşitli sigorta türleri vardır.
Lojistikte sigortalama nedir?
Lojistikte sigortalama ürünün taşınması ve depolanması sırasında ortaya çıkabilecek risklere karşı
yapılan bir sözleşmedir.
Gümrük nedir?
Gümrük, ülkelerin birbirleriyle ticaret yapabilmeleri için tanımlanmış, ticari malların giriş çıkış yaptıkları
geçiş noktalarıdır.
Gümrükleme nedir?
Gümrükleme ürün veya hizmetlerin gümrüklü sahalardan geçişi sırasında devletle olan her türlü
resmi ilişki ve işlemlerin yürütülmesi, gerekli belgelerin düzenlenmesi işine verilen addır. Bunun için
yasalarla tanımlanmış gümrük mevzuatına uygun davranılması gerekir.
Müşterilerle ilişkilerde dikkat edilmesi gereken kriterler genel olarak nelerdir?
- Profesyonellik
- Müşteriye karşı tutum
- Müşteri odaklı olmak
- İnanılırlık ve firma ünü
İthalat ve ihracat için yapılacak gümrük işlemleri farklılık gösterir. İhracat yapabilmek için öncelikle
gümrük beyannamesinin düzenlenmesi gerekir. Bu beyannamede temel olarak bulunması gereken bilgiler nelerdir?
- Gönderen ve alıcıya ait bilgiler
- Ürünün türü, miktarı, taşınma şekline ait bilgiler
- Ürünün teslim şekli
- Taşımayı gerçekleştirecek araca ait bilgiler
- Fatura bilgileri
Hamilton tipindeki araç rotalama problemi nedir?
Bu tür rotalama problemi genellikle şehirlerarası ve uzun mesafeli taşımanın olduğu durumlarda ortaya çıkar. Müşteriler farklı şehirlerdedir. Yola çıkan araç, her bir şehirdeki müşteriye uğrayarak taşımayı gerçekleştirir.
Örneğin ürünlerini doğrudan doğruya müşterilerine veya merkez depolara taşıyan firmanın
karşılaştığı rotalama problemi bu türdedir. Araç rotalamada bir müşterinin talebinin genellikle
bir defada ve tek bir araçla karşılanması istenir. Ama bazı durumlarda müşteri talebinin bir kaç
araçla da karşılanmasına da izin verilebilir. Buna kısmi taşımalı (split delivery) araç rotalama
denir. Sonuç olarak bu problem türünde araçların hangi şehre kaçıncı sırada uğranması gerektiği
belirlenmiş olur.