Temel Klinik Bilgisi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hastalığın temel tanımını yapınız.

Hastalık, organ fonksiyonlarının normalin dışına çıkmasıdır.

Hastalıklar nasıl saptanır?

Organ, doku ve hücrelerde oluşan bozukluklar fiziksel muayene, görüntüleme cihazları ve laboratuvar analizleriyle saptanabilir.

Vücutta fonksiyonlarında değişikliğe sebep olan etmenler kaça ayrılır bunlar nelerdir?

Vücut fonksiyonlarında değişikliğe yol açan nedenler fizyolojik ve patolojik olarak iki başlıkta değerlendirilebilir.

Vücut fonksiyonlarını değiştiren fizyolojik nedenleri örnek vererek açıklayınız.

Fizyolojik nedenler organ, doku veya hücrelerin fonksiyonlarında artış veya azalmaya, morfolojilerinde değişikliğe yol açar. Mevsimsel kıl dökülmeleri, yeme sonrası mide genişlemesi, koşma sonrası nabız sayısının artması ve kalp kasının geçici kalınlaşması, yüksek çevre sıcaklığına bağlı ağzı açık soluma ve salya akışında artış örnek olarak verilebilir.

Vücut fonksiyonlarını değiştiren patolojik nedenleri örnek vererek açıklayınız.

C Patolojik nedenler organ, doku veya hücrelerde kızarıklık, şişme, gibi reaksiyonlara veya şekil bozukluklarına yol açan nedenlerdir. Kan işeme, burundan irin veya kan gelmesi, deride doku kaybı, kaşıntı, kızarıklık, şişlik ve ağrı gibi değişiklikler örnek olarak gösterilebilir. Hastalık denildiğinde patolojik nedenlerin yol açtığı bozukluk düşünülmelidir.

Hastalığa sebep olan başlıca etkenleri sıralayınız.

- Genetik nedenler - Fiziksel maddeler - Kimyasal maddeler - Mikroorganizmalar - Toksik maddeler - Tümörler - İmmunolojik reaksiyonlar - Alerjik reaksiyonlar

Hastalığa sebep olan mikroorganizmalar nelerdir örnekleyiniz.

Bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmalar vücutta hastalığa sebep olabilmektedir.

Bir hayvanın hasta olarak değerlendirilmesi için vücudunda ne gibi değişiklerin gözlenmesi gerekmektedir?

Vücudun tutuluşu, yürüyüş, yeme isteği, yemi ağzına alma, çiğneme ve yutma, nefes alıp verme, işeme, dışkılama, terleme, kıl dökülmesi, nabzın sayısı, ritmi ve şiddetinde değişikliklerden bir veya birkaçını gösteren hayvanlar hasta olarak değerlendirilir.

Semptom nedir örneklerle açıklayınız.

Semptom hastalarda gözlenen veya saptanan hastalık belirtilerinden her birine denir. İştahsızlık, halsizlik, burun akması, öksürük, kusma, ishal, kaşıntı, sık işeme, nabzın hızlanması gibi.

Genel semptom nedir örneklerle açıklayınız.

Birden fazla organ bozukluğunda ortaya çıkabilecek genel belirtilere genel semptom denir. Örneğin halsizlik, iştahsızlık, yüksek beden sıcaklığı gibi.

Sendrom nedir örnekle açıklayınız.

Sendrom, birden fazla semptomun bir arada görüldüğü ve bir hastalığa işaret eden bulgular topluluğudur. Kanda kortizol hormonu düzeyinin yüksek olmasına bağlı olarak ortaya çıkan, karın sarkması, deri incelmesi, kıl dökülmesi, fazla işeme belirtilerinin tamamına denen Cushing’s sendromu buna örnek olarak verilebilir.

Tanı koyma nedir?

Hasta sahibinden alınan bilgi, fiziksel muayene, görüntüleme ve laboratuvar analiz bulgularına bakılarak hastalığın hangi organa yerleştiğini akıl yürütme yöntemi

Kesin tanı nedir örnekle açıklayınız.

Klinik muayene bulgularının yanı sıra organ veya doku biyopsi örneklerinin sitolojik, histopatolojik veya kan serumunun serolojik yöntemlerle ayrıntılı olarak incelenmesi sonucu konulan tanıya kesin tanı denir. Örneğin mikotik pnömoni, helikobakteriyel gastritis, bakteriyel kolanjiohepatitis gibi.

Semptomatik tanı nedir örnekle açıklayınız.

Hastalıkta sadece muayene bulguları belirlenebilmiş etken ortaya konulamamışsa buna semptomatik tanı denir. Örneğin kusma, ishal, öksürük, anemi ve dermatitis gibi.

Ayırıcı tanı nedir?

Hastalarda anamnezi, fiziksel, laboratuvar ve görüntüleme muayenelerini değerlendirip benzer bulgulara yol açan hastalıkları eleyerek tanı koymaya ayırıcı tanı denir.

Sağaltım nedir?

Hastalık nedenlerini ortadan kaldırmak ve bozuklukları düzeltilmek için yaılan uygulamalara sağaltım denir.

Küratif sağaltım nedir örnekle açıklayınız.

Sağaltım bir etkenin ortadan kaldırılması için yapılıyorsa buna küratif sağaltım denir. Bakteriyel sistitiste antibiyotik kullanılması küratif sağaltıma örnek olarak gösterilebilir.

Semptomatik sağaltım nedir örnekle açıklayınız.

Sağaltım belirtinin giderilmesi için yapılıyorsa buna semptomatik sağaltım denir. Ağrılı işeme belirtisini gidermek için sakinleştirici ilaç verme semptomatik sağaltıma örnektir.

Sağaltım için kullanılan kimyasal maddelere örnek veriniz.

Sağaltımda kullanılan bazı kimyasal maddeler antibiyotikler, antiviral ajanlar, antimikotikler, antiparaziterler, antiprotozoerler, toksin antidotları, steroidal veya steroid olmayan antiinflamatuarlar, kusma kesiciler, antidiarheik ajanlar, antiprüritikler, anestezikler, sedatifler, antineoplazik ajanlar, iştah açıcılar ve çeşitli parenteral sıvılardır.

Acil durum olarak değerlendirilen durumlar nelerdir?

Nefes alma güçlüğü, sürekli kusma ve ishal, şuur kaybı, ayakta duramayacak derecede halsizlik, kalp vurumlarında düzensizlik ve zayıflık, her türlü travma, kasılma ve bayılma durumları acil durumlar olarak değerlendirilir.

Acil durumlarda yapılması gereken acil uygulamalar nelerdir?

Acil durumlarda bozukluğun nedeni ne olursa olsun hastanın yaşamını devam ettirebilmesi için solunumun rahatlatılması, nabzın düzenlenmesi, oksijen gereksiniminin karşılanması, işemenin sağlanması, kan elektrolit dengesizliğinin ve kan pH’ının düzeltilmesi, kandaki bakteriyeminin ortadan kaldırılması, kasılmaların önlenmesi, zehirlerin eliminasyonu için gerekli önlemlerin alınması, parenteral sıvılar verilmesi başlıca acil uygulamalardır.

Prognoz nedir örnekle açıklayınız.

Klinik muayene, görüntüleme ve laboratuvar analiz bulguları ile sağaltıma yanıt dikkate alınarak hastanın sağlık durumu hakkında verilecek karara prognoz denir. Örneğin hastanın prognozu iyi denilince iyileşme şansı yüksek, kötü denilince iyileşme şansı az ve şüpheli denilince hastanın iyileşme şansının iyi mi kötü mü olduğuna karar vermek şu anda olası değil anlamına gelir.

Koruma nedir?

Bölgede daha önce belirlenmiş hastalıkları dikkate alarak, aynı ortamda bulunan hayvanların hastalanmaması için alınan önlemlere koruma (profilaksi) denir.

Başlıca koruma uygulamaları nelerdir?

Sağlıklı hayvanları hastalardan ve çeşitli gıdalardan uzak tutmak, çeşitli enfeksiyonlara karşı aşılamak, başka hayvanlarla temas etmesine izin vermemek, bulunduğu ortamı dezenfekte etmek başlıca koruma uygulamalardır.

Veteriner kliniğinin tanımını yapınız.

Veteriner kliniği hayvanların muayenesi, sağaltımı ve aşı uygulamalarının yapıldığı bir iş yeridir. Kliniklerin yapılanması ve işletilmesi Bakanlığın 6343 sayılı kanun ve 18 Haziran 2001 tarih, 24436 sayılı Veteriner Hekim Muayenehane ve Poliklinik Yönetmeliği’nde, Veteriner hekimlerin çalışması sırasında dikkat etmeleri gereken tutum ve davranışları ise 9 Temmuz 1994 tarih ve 21984 sayılı Veteriner Hekimliği Deontoloji Yönetmeliğinde belirtilmiştir.

Veteriner hekimin görevleri nelerdir açıklayınız.

Veteriner hekim kliniğe getirilen hayvanlara acil müdahaleyi yaparak hastanın yaşamını devam ettirmeye çalışmalıdır. Daha sonra hayvan sahibine güven verecek tarzda bilinçli ve kararlı bir şekilde hastanın anamnezini almalı ve hayvan sahibine hastanın durumu ve uygulayacağı muayene yöntemleri hakkında kısaca bilgi vererek bilgilendirilmiş onam almalıdır. Hasta sahibinin sözlü veya gerekirse yazılı oluru alındıktan sonra hastalığın zoonoz olma ihtimaline karşı önlemler almalı ve gerekli muayene prosedürünü uygulamalıdır. Muayeneye başlamadan önce hayvanın çevresindeki kişilere zarar vermemesi için hayvan sahibinden yardım isteyerek tutma ve bağlama işlemi yapılmalıdır. Bu esnada hayvanın hırçınlaşması ve çevresine zarar vermesi durumlarında sakin kalmaya dikkat edilmeli ve gerekirse hayvanlara sakinleştirici ilaç uygulamaları yapılmalıdır. Muayene esnasında hayvan sahibinin bilgi istemleri anlayışla karşılanmalı gerekirse ilave bilgiler verilmelidir. Hastanın sağaltımı her ne olursa olsun yarım bırakılmamalıdır.

Zoonoz hastalıklar nelerdir örneklerle açıklayınız.

Hayvanlarda görülen ve insanlara da bulaşabilen hastalıklara zoonoz hastalıklar denir. Hastanın kliniğe getirildiğinde ilk düşünülmesi gereken zoonoz hastalıklar kuduz, kedi tırmalama hastalığı, tüberküloz, ve ruam olmalıdır. Bunlardan kuduz hastalığı hayvanın ısırması veya derideki çiziklerin salyayla teması sonucu bulaştığından ve sağaltımı olanaksız olan beyin hastalığına yol açtığından zoonoz hastalıkların en önemlisi olarak bilinir.

Zoonoz hastalıklar göz önüne alındığında veteriner hekimin sorumlulukları nelerdir açıklayınız.

Veteriner hekim kliniğine getirilen hayvanların neden olacağı zararlar ve insanlara bulaştıracağı hastalıklardan sorumludur. Bu nedenle klinik çalışmalarında her türlü koruyucu önlemi almak ve dezenfeksiyon şartlarını yerine getirmek zorundadır. Isırılma durumunda hastanın kuduz aşısının olup olmadığını kontrol etmeli ve aşılı olsalar bile gerekli karantina uygulamasının yapılması için veteriner müdürlüklerini haberdar etmelidir. Isırılan kişiyi sağlık kuruluşuna yönlendirerek sağaltımlarını yaptırmaları ve kuduza karşı aşılanma durumunu sağlık kuruluşuna danışmaları sağlanmalıdır.

Hayvanların sağlık durumunu değerlendirme yöntemlerini sıralayınız.

- Görerek değerlendirme - El ve parmakları kullanarak değerlendirme - Vurarak değerlendirme - Ölçerek değerlendirme - Delme uygulaması ile değerlendirme - Biyopsi alarak değerlendirme - Biyolojik testlerle değerlendirme - Laboratuvar analizleri ile değerlendirme - Görüntüleme aletleri ile değerlendirme

Hayvanların sağlık durumunu görerek değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Hayvanların baş, boyun, göğüs ve karın bölgeleri ile ayaklarına çıplak gözle bakılmasıdır. Bu muayenede hayvanın duruşu, çevreye ilgisi, baş ve boynunu tutuşu, nefes alışverişi, karın, bel ve sırt bölgelerinin pozisyonu değerlendirilir. Mercekli ve ışıklı aletler kullanılarak yapılan muayenede; burun boşluğu, göz ve kulak kanalı, boğaz bölgesi, yemek borusu, mide ve kalın bağırsaklar, idrar kesesi, nefes borusu ve bronşların iç yüzeyleri değerlendirilir.

Hayvanların sağlık durumunu el ve parmakları kullanarak değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Muayenede el ayası, elin üst yüzü ve parmaklar kullanılır. Elle muayenede organın veya lezyonun kıvamı, boyutları, sıcaklığı, duyarlığı, hareket edebilme özellikleri değerlendirilir. Derinin ve karın içi organlarının dışarıdan muayenesi ve bağırsak içi yolla (rektal muayene) ulaşılabilecek karın içi organlarının muayenesi bu yöntem kullanılarak yapılır.

Hayvanların sağlık durumunu vurarak değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Bu muayenede çekiç ve plesimetre kullanılır. Genellikle at ve sığırlarda kullanılan bir yöntemdir. Muayenenin amacı çekiçle vurulan bölgenin altındaki dokunun titreşmesi sonucu algılanan sesin değerlendirilmesidir. Vurma muayenesinde; içi gaz dolu organdan (örneğin sığırın işkembesi) davul sesi algılanır. İçinde boşluğu olmayan dokulardan (örneğin karaciğer) veya lezyonlardan (örneğin içi sıvı dolu kistik lezyonlar) algılanacak ses mat sestir. İçinde hem hava hem doku bulunan organlardan (örneğin akciğerler) davul-mat ses arası bir ses algılanır.

Hayvanların sağlık durumunu ölçerek değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Hayvanların canlı ağırlığının tartılması, vücut sıcaklığının ölçülmesi ve lezyon boyutlarının ölçülendirilmesi uygulanan başlıca ölçme değerlendirmeleridir.

Hayvanların sağlık durumunu delme uygulaması ile değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Deri şişlikleri ve vücut boşluklarından içerik örneği almak ve içeriği boşaltmak için iğne veya kanül uygulaması yapılır. Alınan örneğin hücre ve mikroorganizma içeriği ve protein miktarı incelenir, içerikte mikroorganizma üreme incelemesi yapılır.

Hayvanların sağlık durumunu biyopsi alarak değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Organ ve lezyonlardan biyopsi iğnesi kullanarak veya operasyon uygulanarak doku örneği alınmasıdır. Alınan örnek boyanır ve histopatolojik olarak incelenir.

Hayvanların sağlık durumunu biyolojik testlerle değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Çeşitli serolojik testler uygulanarak hastaların kan serumunda antikor, kanında ve vücut sıvılarında antijen aranır. Bazı alerjik testler uygulanarak vücudun duyarlı hale geldiği etkenler belirlenir.

Hayvanların sağlık durumunu laboratuvar analizleri ile değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Kanda hematolojik değerler, kan serumunda çeşitli biyokimyasal parametreler, kanda parazitlerin erişkini veya larvaları, dışkıda kan, parazitin erişkini, larvası veya yumurtası, lenf yumrusu sıvısında parazit, karın, göğüs ve perikart içi sıvıların hücre içeriği, mikroorganizma içeriği, omurilik sıvısının hücre içeriği ve protein konsantrasyonu incelenen başlıca laboratuvar parametreleridir.

Hayvanların sağlık durumunu görüntüleme aletleri ile değerlendirme yöntemini açıklayınız.

Röntgen, ultrason, magnetik resonans ve kompüterli tomografi kullanılan başlıca görüntüleme cihazlarıdır. Görüntülenen organların homojenitesi, lezyonların varlığı, damarlaşması değerlendirilebilir. Karın, göğüs ve perikard içi sıvı toplanmaları anlaşılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtileri nelerdir?

Kusma, ishal, kanlı dışkılama, karın genişlemesi, burun akıntısı, solunum güçlüğü, öksürük, sık ve ağrılı işeme, kanlı işeme, fazla miktarda idrar çıkarma, idrar kaçırma, deride kaşıntı, deride kepeklenme, deride yağlanma, bayılma, ayakta duramama, yürüyüş bozukluğu, kasılmalar, felç, yangı, ödem, apse, hematom, flegmom, anfizem, kırık, çıkık, yara, yabancı cisim, meme şişlikleri ve dış genital organ akıntıları başlıca hastalık belirtileridir.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden kusmayı açıklayınız.

Kusma genellikle patolojik bir olaydır ve mide içeriğinin ağızdan dışarıya çıkarılmasıdır. Kediler ve köpekler bir defada fazla miktarda yemek yediklerinde gıdayı çıkarır ve tekrar yerler. Yine kediler mide mukozasını yenilemek incece çimlerden yerler ve bunu kusarlar. Sığır, koyun ve keçiler geviş için gıdayı ağza getirirler. Atlar ve tavşanlar kusamazlar. Köpek kediler mide-bağırsak, karaciğer, karın zarı, beyin, böbrek ve uterus hastalıklarında kusarlar. Sığırlar ön mide hastalıklarında bazen kusarlar. Kusma vücut sıvısında eksilmeye, aç kalmaya bağlı çoklu organ yetmezliklerine yol açar. Hastalarda kusmanın nedeni bulunup ortadan kaldırılmalı, kusma durdurucu ilaçlar kullanılmalı, hastanın sıvı ve gıda gereksinimi damar yoluyla sıvı uygulaması yapılarak karşılanmalıdır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden ishali açıklayınız.

Dışkının sulu çıkarılmasıdır. Bağırsaklarda sindirilemeyen, emilemeyen her türlü madde ve bağırsaklarda hastalığa neden olan etkenler ishale yol açar. Bağırsaktaki bozukluğun yerleştiği yer ve lezyonun şiddetine göre dışkı sulu, mukuslu veya kanlı olur. Neden ortadan kaldırılır ve semptomatik sağaltım yapılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden kanlı dışkılamayı açıklayınız.

Kan bağırsakların ön kısmından geliyorsa dışkı katran rengindedir. Kan bağırsakların arka kısmından geliyorsa dışkı kırmızı renkte çıkar. İshal durumunda kana mikroorganizma veya toksin karışması, sıvı ve elektrolit kaybına bağlı çoklu organ yetmezliği gelişir. İshalli hastalarda neden ortadan kaldırılır, damar içi sıvı uygulaması yapılır ve bağırsak fonksiyonlarını düzeltici sağaltım uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden karın genişlemesini açıklayınız.

Atlarda mide genişlemesi, bağırsak dönmesi, kör bağırsak genişlemesi ve karın zarı yangısı ve gebelik; sığır, koyun ve keçilerde ön midede gaz ve sıvı içerik toplanması, karın zarı yangısı ve gebelik; köpek ve kedilerde karın içinde sıvı toplanması, mide bağırsak dönmesi ve gebelik durumunda; kuşlarda karın içi sıvı toplanması, karın içi kitlesi, karın zarı yangısı, egzotik hayvanlarda kabızlık, karın zarı ve organ yangısı, tavşanlarda bağırsak durgunluğu karın genişlemesine neden olur. Karında sıvı toplanması ve karın zarı yangısında sıvı elektrolit kaybı, toksikasyon ve çoklu organ yetmezliği gelişir. Hastalarda sıvı, elektrolit, antibiyotik sağaltımı yapılır ve erken dönemde periton yıkanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden burun akıntısını açıklayınız.

Tüm hayvanlarda solunum yolu enfeksiyonlarında görülür. Kanlı akıntı derin doku yangısını gösterir ve önemlidir. İrinli akıntılar da ciddi hastalık bulgusudur. Neden ortadan kaldırılır ve genel durumu düzeltici sağaltım yapılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden solunum güçlüğü dışkılamayı açıklayınız.

Burun, boğaz, nefes borusu ve akciğerler bozukluklarında ortaya çıkar. Nedene yönelik sağaltım uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden öksürüğü açıklayınız.

Boğaz, nefes borusu ve akciğerlerdeki bozukluklarda ortaya çıkar. İlaç uygulamalarıyla sağaltılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden sık ve ağrılı işemeyi açıklayınız.

Sidik kesesi ve idrar yollarının hastalıklarında ortaya çıkar. Neden ortadan kaldırılır ve semptomatik sağaltım yapılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden kanlı işemeyi açıklayınız.

Böbrek, idrar kesesi ve idrar yollarındaki kanamalı hastalıklarda idrarda kan görülür. Neden bulunur ve gerekli sağaltım uygulamaları yapılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden fazla miktarda idrar çıkarmayı açıklayınız.

Böbrek bozuklukları, karaciğer ve uterus hastalıkları, şeker hastalığı ve hormonal hastalıklar sonucu ortaya çıkar. Neden saptanarak hastalığa özel sağaltım uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık idrar kaçırmayı açıklayınız.

İdrar kesesini kontrol eden sinirler ve kasların çalışma yetersizliği veya uyumsuzluğuna bağlı gelişir. İlaçla sağaltılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden deride kaşıntıyı açıklayınız.

Deride sinir uçlarına kadar ulaşan hastalıklarda ortaya çıkar. Neden bulunur ve gerekli ilaçlar uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden deride kepeklenmeyi açıklayınız.

Deride hücre yenilenmesini etkileyen hastalıklarda ortaya çıkar. Deri yenilenmesinde yararlı vitaminler ve iz elementler verilir.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden deride yağlanmayı açıklayınız.

Deride yağ bezlerini uyaran hastalıklarda ortaya çıkar. Deri sağlığı için önemli olan vitamin, yağ asitler, aminoasitler ve iz elementleri içeren ilaçlar verilir.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden bayılmayı açıklayınız.

Beyine yeterince kan gidememesine neden olan durumlar, ani ağrılar ve travmalar bayılmaya neden olur. Neden araştırılır ve gerekli sağaltım uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden ayakta duramamayı açıklayınız.

Halsizlik, kas ve iskelet ağrıları, vücut içi organ ağrıları ve beyin hastalıklarında ortaya çıkar. Neden araştırılır ve sağaltımı yapılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden kasılmaları açıklayınız.

Omurilik hastalıklarında ortaya çıkar. Kasılmalar ilaç uygulamasıyla önlenir.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden yürüyüş bozukluğunu açıklayınız.

Kas iskelet sistemi, beyin, omurilik ve sinir kollarının hastalıklarında ortaya çıkar. Neden araştırılır ve sağaltılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden felci açıklayınız.

Beyin ve omurilik hastalıklarında, sinir-kas ileti aksaklıklarında ortaya çıkar. Neden ortadan kaldırılır. Fiziksel tedavi yöntemleri uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden yangıyı açıklayınız.

Dokularda kan sıvısı, hücreler ve diğer şekilli elemanların toplanmasıyla oluşan kızarıklık, ağrı, şişlik ile karakterize bozukluktur. Neden ortadan kaldırılır. Yangı giderici ilaçlar verilir.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden ödemi açıklayınız.

Dokularda hücreler arası bölgeye kanın sıvı kısmının toplanmasıdır. Neden ortadan kaldırılır, vücuttan sıvı atılımını sağlayan sağaltım yapılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden apseyi açıklayınız.

Dokularda içi irin dolu şişliklerin oluşmasıdır. ‹rin sıvı halde iken şişlik operatif olarak boşaltılır. Şişlik sertleşmişse doku operasyonla bir bütün olarak kesilip alınır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden hematomu açıklayınız.

Dokulara kanın toplanmasıdır. Pıhtılaşma oluşsun diye bir hafta beklenip ameliyatla şişlik boşaltılır veya bir bütün olarak alınır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden flegmonu açıklayınız.

Dokularda yangıya bağlı olarak oluşan sertleşmedir. Flegmonlu bölgedeki kan dolaşımının hızlandırılmasına yönelik sağaltım uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden anfizemi açıklayınız.

Dokulara gaz veya hava toplanmasıdır. Gaz veya havanın geldiği odak kapatılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden kırık ve çıkığı açıklayınız.

Kemiklerin bütünlüğünün bozulmasına kırık denir. Bandajla veya operasyonla kırık uçlar bir araya getirilir. Kemiklerin eklem yaptığı yerden çıkmasına çıkık denir. Eklemden çıkan kemik yerine yerleştirilip eklem bandajla sarılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden yarayı açıklayınız.

Dokulardaki yüzlek veya derin doku kayıplarıdır. Pansuman yapılır. Yara iyileşmesinde yararlı ilaçlar verilir.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden yabancı cisimi açıklayınız.

Dokulara yabancı cisim batmasıdır. Operasyonla çıkarılır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden meme şişliklerini açıklayınız.

Meme yangı ve tümörlerinde ortaya çıkar. İlaç ve operasyon uygulanır.

Hayvanlarda görülen hastalık belirtilerinden dış genital organ akıntılarını açıklayınız.

İç ve dış genital organlardaki yangı, lezyon ve tümörlerde ortaya çıkar. Akıntı şeffaf, irinli veya kanlı olabilir. Nedene yönelik ilaç verilir.

Vücut fonksiyonlarında değişikliğe yol açan fizyolojik ve patolojik nedenler hakkında neler denilebilir?

Vücut fonksiyonlarında değişikliğe yol açan nedenler fizyolojik ve patolojik
olarak iki başlıkta değerlendirilebilir. Fizyolojik nedenler organ, doku veya hücrelerin fonksiyonlarında artış veya azalmaya, morfolojilerinde değişikliğe yol açar.
Mevsimsel kıl dökülmeleri, yeme sonrası mide genişlemesi, koşma sonrası nabız sayısının artması ve kalp kasının geçici kalınlaşması, yüksek çevre sıcaklığına
bağlı ağzı açık soluma ve salya akışında artış örnek olarak verilebilir. Patolojik nedenler organ, doku veya hücrelerde kızarıklık, şişme, gibi reaksiyonlara veya şekil
bozukluklarına yol açan nedenlerdir. Kan işeme, burundan irin veya kan gelmesi,
deride doku kaybı, kaşıntı, kızarıklık, şişlik ve ağrı gibi değişiklikler örnek olarak
gösterilebilir.

Cushing’s sendromu nedir?

Cushing’s sendromu: Kanda kortizol hormonu düzeyinin yüksek olmasına bağlı olarak ortaya çıkan, karın sarkması, deri incelmesi, kıl dökülmesi, fazla işeme belirtilerinin
tamamına verilen isimdir.

Prognoz nedir?

Klinik muayene, görüntüleme ve laboratuvar analiz bulguları ile sağaltıma yanıt
dikkate alınarak hastanın sağlık durumu hakkında verilecek karara prognoz denir.

Zoonoz hastalıklar kavramı neyi ifade eder ?

Hayvanlarda görülen ve insanlara da bulaşabilen hastalıklara zoonoz hastalıklar
denir. Hastanın kliniğe getirildiğinde ilk düşünülmesi gereken zoonoz hastalıklar
kuduz, kedi tırmalama hastalığı, tüberküloz, ve ruam olmalıdır. Bunlardan kuduz
hastalığı hayvanın ısırması veya derideki çiziklerin salyayla teması sonucu bulaştığından ve sağaltımı olanaksız olan beyin hastalığına yol açtığından zoonoz
hastalıkların en önemlisi olarak bilinir.

Hastalık ne şekilde tanımlanır ve anlaşılır?

Vücudun tutuluşu, yürüyüş, yeme isteği, yemi ağzına alma, çiğneme ve yutma,
nefes alıp verme, işeme, dışkılama, terleme, kıl dökülmesi, nabzın sayısı, ritmi ve
şiddetinde değişikliklerden bir veya birkaçını gösteren hayvanlar hasta olarak değerlendirilir. Bu değişikliklerden bazısı hayvan sahibinden sorularak öğrenilirken
bir kısmı ancak muayene sonuçlarının değerlendirilmesiyle ortaya konulabilir.

Tanı nedir?

Hasta sahibinden alınan bilgi, fiziksel muayene, görüntüleme ve laboratuvar analiz bulgularına bakılarak hastalığın hangi organa yerleştiğini akıl yürütme yöntemi kullanılarak belirlemeye hastalığın tanısını koyma denir. Klinik muayene bulgularının yanı sıra organ veya doku biyopsi örneklerinin sitolojik, histopatolojik
veya kan serumunun serolojik yöntemlerle ayrıntılı olarak incelenmesi sonucu
konulan tanıya kesin tanı denir

Sağaltım nedir?

Hastalık nedenlerini ortadan kaldırmak ve bozuklukları düzeltilmek için yapılan
uygulamalara sağaltım denir. Sağaltım bir etkenin ortadan kaldırılması için yapılıyorsa buna küratif sağaltım, belirtinin giderilmesi için yapılıyorsa buna semptomatik sağaltım denir. Örneğin bakteriyel sistitiste antibiyotik kullanılmasına küratif sağaltım, ağrılı işeme belirtisini gidermek için sakinleştrici ilaç vermeye semptomatik sağaltım denir.

Görerek değerlendirme nasıl yapılır?

Hayvanların baş, boyun, göğüs ve karın bölgeleri ile ayaklarına çıplak gözle bakılmasıdır. Bu muayenede hayvanın duruşu, çevreye ilgisi, baş ve boynunu tutuşu, nefes alışverişi, karın, bel ve sırt bölgelerinin pozisyonu değerlendirilir. Mercekli ve ışıklı aletler kullanılarak yapılan muayenede; burun boşluğu, göz ve kulak kanalı, boğaz bölgesi, yemek borusu, mide ve kalın bağırsaklar, idrar kesesi, nefes borusu ve bronşların iç yüzeyleri değerlendirilir

Vurarak değerlendirme nasıl yapılır?

Bu muayenede çekiç ve plesimetre kullanılır. Genellikle at ve sığırlarda kullanılan bir yöntemdir. Muayenenin amacı çekiçle vurulan bölgenin altındaki dokunun titreşmesi sonucu algılanan sesin değerlendirilmesidir. Vurma muayenesinde; İçi gaz dolu organdan (örneğin sığırın işkembesi) davul sesi algılanır. İçinde boşluğu olmayan dokulardan (örneğin karaciğer) veya lezyonlardan (örneğin içi sıvı dolu kistik lezyonlar) algılanacak ses mat sestir. İçinde hem hava hem doku bulunan organlardan (örneğin akciğerler) davul-mat ses arası bir ses algılanır

Hastalık belirtisi olarak kusmanın özellikleri nelerdir?

Kusma genellikle patolojik bir olaydır ve mide içeriğinin ağızdan dışarıya
çıkarılmasıdır. Kediler ve köpekler bir defada fazla miktarda yemek yediklerinde
gıdayı çıkarır ve tekrar yerler. Yine kediler mide mukozasını yenilemek için ince
çimlerden yerler ve bunu kusarlar. Sığır, koyun ve keçiler geviş için gıdayı ağza
getirirler. Atlar ve tavşanlar kusamazlar. Köpek kediler mide-bağırsak, karaciğer,
karın zarı, beyin, böbrek ve uterus hastalıklarında kusarlar. Sığırlar ön mide hastalıklarında bazen kusarlar. Kusma vücut sıvısında eksilmeye, aç kalmaya bağlı
çoklu organ yetmezliklerine yol açar. Hastalarda kusmanın nedeni bulunup ortadan kaldırılmalı, kusma durdurucu ilaçlar kullanılmalı, hastanın sıvı ve gıda
gereksinimi damar yoluyla sıvı uygulaması yapılarak karşılanmalıdır.

İdrar kaçırma nedir, niçin oluşur?

 İdrar kesesini kontrol eden sinirler ve kasların çalışma yetersizliği veya uyumsuzluğuna bağlı gelişir. İlaçla sağaltılır.

Deride yağlanma ilgili neler söylenebilir?

Deride yağ bezlerini uyaran hastalıklarda ortaya çıkar. Deri sağlığı için önemli olan vitamin, yağ asitler, aminoasitler ve iz elementleri içeren ilaçlar verilir.

Yangı nedir, nasıl ortaya çıkar?

Dokularda kan sıvısı, hücreler ve diğer şekilli elemanların toplanmasıyla oluşan kızarıklık, ağrı, şişlik ile karakterize bozukluktur. Neden ortadan kaldırılır. Yangı giderici ilaçlar verilir.

Apse nedir?

Dokularda içi irin dolu şişliklerin oluşmasıdır. İrin sıvı halde iken şişlik operatif olarak boşaltılır. Şişlik sertleşmişse doku operasyonla bir bütün olarak kesilip alınır.

Hematom nedir?

Dokulara kanın toplanmasıdır. Pıhtılaşma oluşsun diye bir hafta beklenip ameliyatla şişlik boşaltılır veya bir bütün olarak alınır.

Flegmon nedir?

Dokularda yangıya bağlı olarak oluşan sertleşmedir. Flegmonlu bölgedeki kan dolaşımının hızlandırılmasına yönelik sağaltım uygulanır.

Anfizem nedir?

Dokulara gaz veya hava toplanmasıdır. Gaz veya havanın geldiği odak kapatılır.

Meme şişlikleri ne zaman ortaya çıkar?

Meme yangı ve tümörlerinde ortaya çıkar. İlaç ve operasyon uygulanır.

Biyolojik testlerle değerlendirme nasıl gerçekleştirilir?

Çeşitli serolojik testler uygulanarak hastaların kan serumunda antikor, kanında ve vücut sıvılarında antijen aranır. Bazı alerjik testler uygulanarak vücudun duyarlı hale geldiği etkenler belirlenir.

Karın genişlemesi hakkında bilgi veriniz.

Atlarda mide genişlemesi, bağırsak dönmesi, kör bağırsak
genişlemesi ve karın zarı yangısı ve gebelik; sığır, koyun ve keçilerde ön midede
gaz ve sıvı içerik toplanması, karın zarı yangısı ve gebelik; köpek ve kedilerde
karın içinde sıvı toplanması, mide bağırsak dönmesi ve gebelik durumunda; kuşlarda karın içi sıvı toplanması, karın içi kitlesi, karın zarı yangısı, egzotik hayvanlarda kabızlık, karın zarı ve organ yangısı, tavşanlarda bağırsak durgunluğu
karın genişlemesine neden olur. Karında sıvı toplanması ve karın zarı yangısında
sıvı elektrolit kaybı, toksikasyon ve çoklu organ yetmezliği gelişir. Hastalarda sıvı,
elektrolit, antibiyotik sağaltımı yapılır ve erken dönemde periton yıkanır.