Temel Veteriner Histoloji ve Embriyoloji Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Miyocyte, sarkoplazma ve sarkoplazmik retikulum terimlerini açıklayınız.

Tek bir kas hücresi myocyte olarak adlandırılır. Kas hücresinin sitoplazmasına sarkoplazma, hücre zarına sar kolem, endoplazmik retikulumu­na ise sarkoplazmik retikulum adı verilir.

Miyofibril nedir?

Fonksiyonları gereği farklılaşmış olan kas hücreleri sitoplazmalarında kasılabilir proteinler içerirler. Bu proteinler ince iplikçikler şeklindedir ve miyofilaman olarak adlandırılırlar. Miyofilamanlar biraraya gelerek miyofibrilleri oluştururlar.

Memelilerde kaç tip kas dokusu bulunmaktadır?

Kas dokusunu oluşturan hücrelerin, morfolojik, fizyolojik ve fonksiyonel özel­liklerine göre memelilerde üç tip kas dokusu bulunmaktadır. Bunlar iskelet kası, düz kas ve kalp kasıdır.

İskelet kasları hangi özellikte kaslardır?

İskelet kasını enine çizgililik gösteren, çok çekirdekli, si­lindirik hücreler oluşturur. Enine çizgililik gösterdikleri için çizgili kaslar olarak ve iskelet sistemine bağlı oldukları için de iskelet kasları olarak adlandırılan bu kas grubu istemli çalışan kaslardır.

Kalp kasının yapısı hakkında bilgi veriniz.

Kalp kası enine çizgilenme gösterir ve bir­birine paralel uzanan dallanmış hücrelerden meydana gelir. Kalp kası tek çekir­deklidir. Çekirdekler ortada yer almaktadır. Kalp kası çizgili kas olmasına rağmen istemsiz çalışır. Kalp kasında hücrelerin uç uca bağlandıkları bölgelerde interkalat diskler denilen özel yapılar görülür.

Düz kaslar hangi özellikte kaslardır?

Düz kaslar; mekik şekilli, çizgilenme gös­termeyen hücrelerden oluşur. Düz kaslarda tek çekirdeklidir ve istemsiz çalışır. Kas dokusu embriyoda mezodermden gelişir.

Kas atrofisi nedir?

Kırık tedavisi sırasında olduğu gibi kaslar uzun süre hareketsiz kalırsa kas telleri incelir. Buna kas atrofisi denir.

Kas hipertrofisi nedir?

Kas tellerinin çapları organizma büyüdükçe artar. Canlı gelişmesini tamamla­dıktan sonra egzersizlerle kas uzunluğu ve genişliği artabilir. Buna kas hipertrofisi denir.

İskelet kası tellerinde kaç tip miyofilaman vardır?

İskelet kası sarkoplazması ince iplikçikler halinde kasılabilir proteinler olan miyofilamanlarla doludur. İskelet kası tellerinde iki tip miyofilaman vardır. Ak­tin miyofilamanı ve miyozin miyofilamanı.

İzotrop ve anizotrop band nedir, açıklayınız.

Miyofilamanlar miyofibrilleri oluştururken miyozin miyofilamanları kendi aralarında birbirine paralel çubuklar halinde, aktin miyofilamanları da yine kendi aralarında birbirine paralel çubuklar halinde paketlenerek açıklı ve koyulu bölgeler oluştururlar. Işık mikroskobu ile bakıldığında açık renkte görünen bölge­lere izotrop band (I bandı), koyu renkte görünenlere ise anizotrop band (A ban­dı) adı verilir.

Sarkomer nedir?

Miyofibril boyunca iki Z bandı arasındaki bö­lüm sarkomer olarak adlandırılır. Sarkomer kasılma birimi olup, bir tam A bandı ve iki yarım I bandından oluşur.

Kas tellerinde desmin filamanlarının işlevi nedir?

Kas tellerinde desmin filamanı olarak adlandırılan, kontraktil olmayan bir in­termedyer filaman bulunur. Bunlar miyofibrillerin birbirine sıkıca bağlanarak, aynı türdeki bandların aynı hizada kalabilmelerini sağlar. Desmin filamanlarının da miyomesin filamanı gibi kontraktilitesi yoktur.

İskelet kası telleri kaç grupta incelenir?

İskelet kası telleri morfolojik özellikleri, çap, renk ve içerdikleri miyoglobin miktarı, organel miktarı ve buna bağlı olarak enzim içerikleri açısından değer­lendirildiğinde üç grupta incelenirler. Kırmızı kas telleri, beyaz kas telleri ve intermedyer (ara) kas telleri olmak üzere.

Konhaym (Cohn­heim) alanlarını tanımlayınız.

Kırmızı kas tellerinde miyofibriller biraraya gelerek birbirinden bağımsız çokgenler şeklinde gruplar yaparlar. Enine kesitte çokgenler şeklinde görülen bu gruplara Konhaym (Cohn­heim) alanları adı verilir.

Motor son plak nedir?

İskelet kaslarının innervasyonu motor sinirlerle sağlanır. Motor sinirlerin ak­sonları iskelet kası üzerinde sonla­ndığı yapıya motor son plak adı verilir.

Kalbin kendi uyarımını üreten sistemi hakkında bilgi veriniz.

Otonom sinir sisteminin kontrolünün yanında kalbin kendi uyarım üreten ve ileten özel bir sistemi vardır. Sinoatriyal düğüm (Keith­-Flack düğümü) ve atriyoventriküler düğüm (Aschoff­-Tawara düğümü) olarak adlandırılan uyarım üretim merkezlerinden çıkan uyarımlar, his demetleri yoluyla kalp kası tellerine iletilirler.

Endomizyum nedir?

Birçok iskelet kası teli biraraya gelerek primer demet denen gruplar yapar. Tek bir kas teli sarkolemin dışından ince bir bağ dokusu ile çevrilidir. Bu bağ dokusu endomizyum olarak adlandırılır.

Perimizyum nedir?

Primer demetler endomizyumdan daha kalın bir bağ dokusu ile çevrelenmiştir; bu perimizyum olarak adlandırılır.

Epimizyum nedir?

Bir kasta bulunan tüm demetler dıştan kalın bir bağ doku ile çevrili­dir; bu epimizyum olarak adlandırılır.

Beyaz kas tellerinin kırmızı kas tellerinden farkını açıklayınız.

Kırmızı tellerle karşılaştırıldığında, büyük çaplı kas tellerinden oluşur. Az sayıda mitokondriyon içerirler. Bu neden­le oksidatif enzim aktivitesi kırmızı kas tellerine göre daha azdır. Hızlı ve güçlü kontraksiyon yaparlar ama çabuk yorulurlar.