aofsoru.com

Veteriner Laboratuvar Teknikleri ve Prensipleri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Laboratuvarlarda Kalite Kontrol

1. Soru

Kalite kontrol yöntemi nedir, tanımlayınız.

Cevap

Kalite kontrol yöntemi; verilen hizmetin önceden saptanmış özellikleri taşıyıp taşımadığının ve ne ölçüde güvenilir olduğunun incelenmesi için kullanılan yöntemler olarak tanımlanır. Bir laboratuvarın kaliteli sonuç üretmesi tüm laboratuvar çalışanlarını ve çalışmalarını kapsar.


2. Soru

Rutin kalite kontrolü nedir, tanımlayınız.

Cevap

Rutin kalite kontrolü, yanlış sonuçların verilmesinin önlenmesi için analitik hatalardaki artışın saptanması yöntemidir.


3. Soru

Kalite kontrolün temel kavramları nelerdir?

Cevap

Kalite kontrol işlemlerinde temel kavramlar: ? Ortalama ve Standart Sapma ? Varyasyon Katsayısı (CV) ? Presizyon (Tekrarlanabilirlik) ? Akürezi (Doğruluk) ? Deteksiyon Limiti (Minimum Ölçüm Sınırı) ? Linearite (Doğrusallık)


4. Soru

Standart sapma nedir, tanımlayınız.

Cevap

Standart sapma, dağılımdaki her bir değerin ortalamadan olan uzaklığını gösterir. Verilerin aritmetik ortalamaya göre nasıl bir dağılım gösterdiğini anlatır. Bu değer büyüdükçe dağılım yaygınlaşmaktadır. s ile gösterilir.


5. Soru

Standart sapma formülü nasıl uygulanır?

Cevap

Bu formülün uygulamasında verilerin aritmetik ortalaması bulunur. Daha sonra her bir veri ile aritmetik ortalama arasındaki fark bulunur. Bulunan farkların her birisinin karesi alınır ve elde edilen sayılar toplanır. Karelerin toplamından elde edilen sonuç veri sayısının bir eksiğine bölünür ve çıkan sonucun karekökü bulunur.


6. Soru

Varyasyon katsayısı nedir, tanımlayınız.

Cevap

Varyasyon katsayısı, standart sapmanın aritmetik ortalamaya oranıdır. CV ile gösterilir. Varyasyon katsayısı, standart sapmanın ortalamaya göre yüzde kaçlık bir değişim gösterdiğini belirtir.


7. Soru

Varyasyon katsayısına neden ihtiyaç duyulmaktadır?

Cevap

Standart sapma dağılımı göstermektedir, ama yine varyasyon katsayısına ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü standart sapma değeri ile bu değerin büyüklüğü veya normal oluşu ile ilgili bir fikir yürütemeyiz. Varyasyon katsayısı (CV) değişkenliği standardize eder. % CV değeri her analit için aynı durumu ifade eder.


8. Soru

Akürezi yani doğruluk tanımlayınız.

Cevap

Doğruluk, gerçek değer ile ölçülen değer arasındaki yakınlığı ifade eder. Gerçek değerle ölçülen değer arasındaki farka hata denir.


9. Soru

Prezisyon yani tekrarlanabilirlik nedir, tanımlayınız.

Cevap

Presizyon, aynı örneğin tekrar edilen ölçümlerinde benzer sonuçlar elde edilmesidir. Rastgele hatayı ölçmek için kullanılır.


10. Soru

Doğruluk ve tekrarlanabilirlik birbirine bağımlımı dır?

Cevap

Doğruluk ve tekrarlanabilirlik birbirinden bağımsız iki parametredir. İdeal olan analiz sonuçlarının hem doğru hem de tekrarlanabilir olmasıdır. Ancak bu her zaman mümkün olmayabilir.


11. Soru

Deteksiyon limiti nedir, tanımlayınız.

Cevap

Minimum ölçüm sınırı da denir. Analizi yapılan maddenin en düşük konsantrasyonunu saptama ve sıfır değerinden ayırabilme sınırıdır.


12. Soru

Kalite kontrol tekniğinin çeşitleri nelerdir?

Cevap

İki türlü kalite kontrol tekniği vardır. Bunlar: İnternal (İç) Kalite Kontrol: Eksternal (Dış) Kalite Kontrol Günlük uygulamada, -Bir metodun tekrarlanabilirliğinin değerlendirilmesi internal kalite kontrol uygulamaları ile yapılır. -Bir metodun doğruluğunun değerlendirilmesi eksternal kalite kontrol uygulamaları ile yapılır.


13. Soru

İnternal kalite kontrol nedir, tanımlayınız.

Cevap

İnternal yani iç kalite kontrol bir laboratuvarın analitik kalitesini kendi içinde test etmesidir.


14. Soru

İnternal kalite kontrolde hangi işlemler yapılır?

Cevap

İç kalite kontrolde: - Test değerleri bilinen kontrol serumları kullanılarak günlük ölçümler yapılır. - Sonuçlar Levey-Jennings kontrol kartlarında işlenir ve Westgard kurallarına göre değerlendirme yapılır.


15. Soru

Otoanalizör nedir, tanımlayınız.

Cevap

Kan, serum, plazma, idrar gibi biyolojik örneklerdeki organik ve inorganik maddeleri, yapısal donanımı sayesinde otomatik olarak analiz eden cihazlara otoanalizör denir.


16. Soru

Büyük otoanalizörlerde kalite kontrol sonuçlarının grafik üzerinde gösterilmesinin yararı nedir?

Cevap

Bu durum kullanıcının kolaylıkla kalite kontrol sonuçlarını değerlendirebilmesini sağlar. Böylece kontrol sonuçları hem gün içi hem de günler arası değerlendirilebilir.


17. Soru

Laboratuvarlarda oluşabilecek hataları önceden belirleyebilmek için hangi materyaller kullanılır?

Cevap

Laboratuvarlarda oluşabilecek hataları önceden belirleyebilmek için konsantrasyonu önceden bilinen, yapısı analiz edilecek örneğe benzeyen kalite kontrol materyalleri kullanılır. Liyofilize veya sıvı halde bulunabilirler.


18. Soru

Analit nedir, tanımlayınız.

Cevap

Analizi yapılacak olan örnekteki aranan, ölçülmek istenen maddeye analit denir.


19. Soru

Lot numarası nedir, tanımlayınız.

Cevap

Bir malzemenin/kimyasal maddenin üreticisini, üretim ile ilgili bilgilerini, söz konusu malzeme veya maddenin özelliklerini bildiren kimlik numarasıdır.


20. Soru

Liyofilizasyon nedir, tanımlayınız.

Cevap

Serum, plazma gibi biyolojik maddelerin dondurularak kurutulması işlemine liyofilizasyon denir.


21. Soru

Liyofilize nedir, tanımlayınız.

Cevap

Liyofilizasyon işlemi sonucunda elde edilen ürüne liyofilize denir.


22. Soru

Kalibrasyon nedir, tanımlayınız.

Cevap

Bir cihaz veya ölçme sisteminin belirli koşullar altında çalışmasını sağlamak için gerçekleştirilen ayarlama sürecine kalibrasyon denir.


23. Soru

Kalibratör nedir, tanımlayınız

Cevap

Kalibrasyon amacıyla kullanılan aracılara kalibratör denir.


24. Soru

Levey-Jennings kontrol grafikleri ne zaman ve kimler tarafından tanıtılmıştır?

Cevap

1950’li yıllarda klinik laboratuvarlarda Levey ve Jenning tarafından tanıtıldığı için kontrol grafikleri LeveyJennings kontrol grafikleri olarak isimlendirilir.


25. Soru

Levey-Jennings kontrol grafikleri nasıl kullanılır?

Cevap

Bu grafikler kalite kontrol sonuçlarının daha kolay kontrol edilmesini sağlar. - Her analit için konsantrasyonu bilinen kontrol çözeltilerinden elde edilen sonuçlar bu grafiğe işlenir. - Elde edilen kontrol ölçümleri bu grafik üzerine yerleştirilir ve değerlendirme yapılır. - Otomasyon ve laboratuvar informasyon sistemlerinin (LIS) gelişmesi ile birlikte kontrol sonuçları cihaz üzerinden veya ara bağlantı ile LIS üzerinden kolaylıkla görülüp değerlendirilebilir. - Ölçülen her analit için günlük kalite sonuçları değerlendirilebildiği gibi son 1-2 aydaki sonuçlar da değerlendirilebilir.


26. Soru

Levey-Jennings kontrol grafikleri oluştururken nasıl çözeltiler kullanılır?

Cevap

Levey-Jennings kontrol grafikleri oluştururken ticari kontrol çözeltileri kullanılabileceği gibi laboratuvar kendi kontrol çözeltilerini de hazırlayabilirler. Ticari kontrol çözeltilerinin içerdiği ortalama analit konsantrasyonu ve bunun 1S, 2S ve 3S değerleri bilinmektedir ve cihaz üzerinde bu değerler görülebilmektedir. Laboratuvar kendi kontrol çözeltisini hazırladığında bu verileri kendisi oluşturmalıdır.


27. Soru

Levey-Jennings grafikleri nasıl değerlendirilir?

Cevap

Levey-Jennings grafikleri oluşturulduktan sonra kalite kontrol sonuçları Westgard kurallarına göre değerlendirilir.


28. Soru

Westgard kuralları nedir?

Cevap

James Westgard’ın geliştirdiği çok kurallı kalite kontrolüdür. Bir dizi kontrol kurallarını içeren ve analitik sonuçların kontrol altında olup olmadığını değerlendirmeye yarayan işlemdir.


29. Soru

Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği laboratuvar performans kriterleri kapsamında internal kalite kontrolü kriteri nedir?

Cevap

Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği laboratuvar performans kriterleri kapsamında internal kalite kontrolü kriteri, çalışılan tüm testlerin internal kalite kontrolü yapılmalıdır şeklindedir.


30. Soru

Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği laboratuvar performans kriterleri kapsamında, internal kalite kontrolü kriterine göre istenenler nedir?

Cevap

Bu kritere göre: - Testlerin çalışıldığı tarihlerde iç kalite kontrolünün en az iki seviyeli olarak (normal ve patolojik kontrol serumu gibi) yapılması ve sonuçların yazılı veya elektronik ortamda kayıt altına alınması istenmektedir. - İç kalite kontrol çalışmaları her vardiya değişiminde de iki seviye olmak üzere çalışılan testler için tekrar edilmelidir.


31. Soru

Eksternal (dış) kalite kontrolün tanımını yapınız.

Cevap

Eksternal kalite, kalite kontrol programlarından sağlanan ve değeri bilinmeyen serumlarla çalışma yapılarak laboratuvarın bir dış denetleme birimi tarafından denetlenmesidir.


32. Soru

Eksternal kalite kontrol programları nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

İnternal kalite kontrol, analitik yöntemin doğru kurulduğu ve çalıştığı varsayılarak, bu doğrulardan olan sapmaları saptar. Eğer yöntemin kurulması aşamasında veya henüz internal kalite kontrole başlamadan önce hatalar varsa bunlar internal kalite ile saptanamaz. Ek olarak uzun sürede oluşan sistematik hatalar internal kalite kontrol ile gözden kaçabilir. Bu hataların tespitinde aynı yöntem ve aynı cihazı kullanan başka laboratuvarlarla karşılaştırma yapılması yararlı olabilir. Bu amaçla eksternal kalite kontrol programları geliştirilmiştir.


33. Soru

Eksternal kalite kontrolde en önemli özellik nedir?

Cevap

Eksternal kalite kontrolde en önemli özellik analiz ettikleri kontrol materyalindeki analit konsantrasyonlarını bilmemeleri nedeniyle objektif analizin sağlanmasıdır.


35. Soru

ağlık Bakanlığı’nın belirlediği laboratuvar performans kriterleri kapsamında, eksternal kalite kontrolü kriterine göre istenenler nedir?

Cevap

Bu kritere göre: - Çalışılan testlerden dış kalite kontrol programına bağlanabilen parametreler için dış kalite kontrolleri periyodik olarak yapılmalı, sonuçlar yazılı veya elektronik ortamda kayıt altına alınmalıdır. - Eksternal kalite kontrol sonuç raporları değerlendirilerek uygunsuz sonuç var ise düzeltici önleyici çalışmalar yapılmalıdır.


36. Soru

Laboratuvarlarda kalite kontrol işlemlerinin düzgün olarak yürütülebilmesi için neler gereklidir?

Cevap

laboratuvarlarda kalite kontrol işlemlerinin düzgün olarak yürütülebilmesi için: - Tüm laboratuvar çalışanlarının kalite kontrol ile ilgili temel kavramları bilmesi gerekmektedir. - Kurallardan herhangi birinin ihlali söz konusu ise hatanın tipini belirlenmeli ve kaynağı bulunmasına çalışılmalıdır. - Hatayı giderdikten sonra elde edilen sonuçlar rapor edilebilir. - İç ve dış kalite kontrolünün sistematik olarak yapılması, hasta sonuçlarının doğruluğunun ve tekrarlanabilirliğinin kanıtıdır.


37. Soru

İç ve dış kalite kontrol kayıtlarının saklanmasının faydası nedir?

Cevap

İç ve dış kalite kontrol kayıtlarının saklanmasının yararı: Tetkik sonuçları ile ilgili hukuki soruşturmalarda, analitik sürecin güvenli olup olmadığına dair delil teşkil edeceği gibi yapılan işin kalitesini de göstermektedir.


38. Soru

Kalite kontrol yöntemleri nedir?

Cevap

Kalite kontrol yöntemleri; verilen hizmetin önceden saptanmış özellikleri taşıyıp taşımadığının ve ne ölçüde güvenilir olduğunun incelenmesi için kullanılan yöntemler olarak tanımlanabilir. Bir laboratuvarın kaliteli sonuç üretmesi tüm laboratuvar çalışanlarını ve çalışmalarını kapsar. Rutin kalite kontrolü, yanlış sonuçların verilmesinin önlenmesi için analitik hatalardaki artışın saptanması yöntemidir.


39. Soru

Kalite kontrol konusunu anlayabilmek için bilinmesi gereken temel kavramlar nelerdir? 

Cevap

Kalite kontrol konusunu anlayabilmek için bilinmesi gereken temel kavramlar vardır. Bu temel kavramlar kalite kontrol işlemlerinde sıkça karşımıza çıkar. Bunlar şu şekildedir:

1. Ortalama ve Standart Sapma

2. Varyasyon Katsayısı (CV)

3. Presizyon (Tekrarlanabilirlik)

4. Akürezi (Doğruluk)

5. Deteksiyon Limiti (Minimum Ölçüm Sınırı)

6. Linearite (Doğrusallık)


40. Soru

Aritmetik ortalama (Xort) nasıl hesaplanır?

Cevap

Aritmetik ortalama (Xort ) elde edilen değerlerin veri sayısına bölünmesiyle elde edilen değerdir. Aşağıdaki formül ile gösterilir.

 Xort = ?x / n

Bu formülün uygulamasında her bir veri toplanır ve elde edilen toplam, veri sayısına bölünür.


41. Soru

Standart sapma nedir? Nasıl hesaplanır?

Cevap

Standart sapma (s) ise dağılımdaki her bir değerin ortalamadan olan uzaklığını göstermektedir. Verilerin aritmetik ortalamaya göre nasıl bir dağılım gösterdiğini anlatır. Bu değer büyüdükçe dağılım yaygınlaşmaktadır. Standart sapma (s) formülü şu şekildedir.

Bu formülün uygulamasında verilerin aritmetik ortalaması bulunur. Daha sonra her bir veri ile aritmetik ortalama arasındaki fark bulunur. Bulunan farkların her birisinin karesi alınır ve elde edilen sayılar toplanır. Karelerin toplamından elde edilen sonuç veri sayısının bir eksiğine bölünür ve çıkan sonucun karekökü bulunur.


42. Soru

Varyasyon katsayısı nedir? Nasıl hesaplanır?

Cevap

Varyasyon katsayısı (CV) standart sapmanın aritmetik ortalamaya oranıdır. Formül şu şekildedir:

CV= (s/x ort)*100

Bu formülün uygulamasında, standart sapma aritmetik ortalamaya bölünür ve bölüm 100 ile çarpılır. CV standart sapmanın ortalamaya göre yüzde kaçlık bir değişim gösterdiğini belirtir. Laboratuvarda kullanımı herhangi bir yöntemin performansını göstermeye yarar. Bu sayı ne kadar küçükse yöntem o kadar iyidir. İki çeşit CV vardır:

1. Çalışma içi CV: Herhangi bir analitin aynı yöntemle aynı şartlarda aynı cihazla aynı gün arka arkaya ölçümünden elde edilen değerlerle hesaplanır.

2. Çalışmalar arası CV: Herhangi bir analitin aynı yöntemle aynı şartlarda aynı cihazla fakat farklı günlerde arka arkaya ölçümünden elde edilen değerlerle hesaplanır.


43. Soru

Akürezi (Doğruluk) nedir? Kısaca açıklayınız. 

Cevap

Akürezi (Doğruluk) : Gerçek değer ile ölçülen değer arasındaki yakınlığı ifade eder. Gerçek değerle ölçülen değer arasındaki fark, hata (bias) olarak tanımlanır. Günlük uygulamada bir metodun doğruluğunun değerlendirilmesi eksternal (dış) kalite kontrol uygulamaları ile yapılır.


44. Soru

Presizyon (Tekrarlanabilirlik) nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Presizyon (Tekrarlanabilirlik): Aynı örneğin tekrar edilen ölçümlerinde benzer sonuçlar elde edilmesidir. Rastgele hatayı ölçmek için kullanılır. Günlük uygulamada bir metodun tekrarlanabilirliğinin değerlendirilmesi internal (iç) kalite kontrol uygulamaları ile yapılır.


45. Soru

Deteksiyon Limiti (Minimum Ölçüm Sınırı) nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Deteksiyon Limiti (Minimum Ölçüm Sınırı): Analizi yapılan maddenin en düşük konsantrasyonunu saptama ve sıfır değerinden ayırabilme sınırı olarak tanımlanmaktadır. İdeal bir yöntem yüksek düzeyde analitik duyarlılığa ve düşük düzeyde tayin sınırına sahip olmalıdır.


46. Soru

Kaç tür kalite kontrol tekniği vardır?

Cevap

Kalite kontrol konusunu anlayabilmek için bilinmesi gereken temel kavramları açıkladıktan sonra kalite kontrol tekniklerine giriş yapılabilir. İki türlü kalite kontrol tekniği vardır. Bunlar:

  • İnternal (İç) Kalite Kontrol
  • Eksternal (Dış) Kalite Kontrol

47. Soru

İnternal (iç) kalite kontrolde hangi işlemler yapılmaktadır?

Cevap

İnternal (iç) kalite kontrol bir laboratuvarın analitik kalitesini kendi içinde test etmesidir. Özetle şu işlemler yapılır: Test değerleri bilinen kontrol serumları kullanılarak günlük ölçümler yapılır. Sonuçlar Levey-Jennings kontrol kartlarında işlenir ve Westgard kurallarına göre değerlendirme yapılır.

Büyük otoanalizörlerde kalite kontrol sonuçlar› grafik üzerinde gösterilmektedir. Bu durum kullanıcının kolaylıkla kalite kontrol sonuçlarını değerlendirebilmesini sağlar. Böylece kontrol sonuçlar› hem gün içi hem de günler arası değerlendirilebilir.


48. Soru

Otoanalizör nedir?

Cevap

Otoanalizör: Kan, serum, plazma, idrar gibi biyolojik örneklerdeki organik ve inorganik maddeleri, yapısal donanımı sayesinde otomatik olarak analiz eden cihazlara otoanalizör denir.


49. Soru

Kontrol materyalleri çalışırken dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Cevap

Laboratuvarlarda oluşabilecek hataları önceden belirleyebilmek için konsantrasyonu önceden bilinen, yapısı analiz edilecek örneğe benzeyen kalite kontrol materyalleri kullanılır. Liyofilize veya sıvı halde bulunabilirler. Kontrol materyalleri çalışırken dikkat edilmesi gereken noktalar özetle şu şekildedir:

  • İçerdikleri analit konsantrasyonu bilinmektedir (Ortalama analit konsantrasyonu ve kabul edilebilir aralıklar üretici firma tarafından belirlenmiştir).
  • Çalışılacak kontrol materyalinin lot numarası mutlaka kontrol edilmelidir. Lot numarası ile birlikte içerdiği analit konsantrasyonu değişiklik gösterebilmektedir.
  • Dayanıklılık süresi (stabilitesi) önemlidir. Dayanıklılık süresinin uzun olması tercih edilir. Liyofilize kontroller sıvı olanlara göre daha uzun ömürlüdür. Ancak bu liyofilize materyallerin sulandırılmasına hataya yol açmamak için dikkat edilmelidir.
  • Kontrol materyali saklama koşullarına dikkat edilmelidir. Kontrol materyalinin küçük hacimlerde olması bu açıdan kolaylık sağlar. Eğer büyük hacimde ise sulandırıldıktan sonra küçük hacimlere bölünerek saklanabilir.
  • Çalışma öncesi analiz edilecek örneklerle aynı koşullarda çalışılır.
  • Kalibratör yerine kullanılamazlar.
  • Ticari kontrol çözeltileri kullanılabileceği gibi laboratuvar kendi kontrol çözeltilerini de hazırlayabilir. Laboratuvar kendi kontrol çözeltisini hazırladığında içerdiği ortalama analit konsantrasyonunu kendisi belirlemelidir.

50. Soru

Analit nedir?

Cevap

Analit: Analizi yapılacak olan örnekteki aranan, ölçülmek istenen madde.


51. Soru

Lot numarası nedir?

Cevap

Lot numarası: Bir malzemenin/kimyasal maddenin üreticisini, üretim ile ilgili bilgilerini, sözkonusu malzeme veya maddenin özelliklerini bildiren kimlik numarası.


52. Soru

Liyofilize ne anlam ifade eder? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Liyofilize: Serum, plazma gibi biyolojik maddelerin dondurularak kurutulması işlemi liyofilizasyon ve işlem sonucunda elde edilen ürün liyofilize olarak adlandırılır.


53. Soru

Kalibratör nedir?

Cevap

Kalibratör: Bir cihaz veya ölçme sisteminin belirli koşullar altında çalışmasını sağlamak için gerçekleştirilen ayarlama sürecine kalibrasyon denir. Bu amaçla kullanılan aracılar kalibratör olarak bilinir.


54. Soru

Levey-Jennings grafikleri oluşturulurken yapılması gereken işlemler nelerdir?

Cevap

Levey-Jennings grafikleri oluşturulurken yapılması gereken işlemler sırasıyla şunlardır:

  • Hazırlanan kontrol çözeltisinden en az 20 ölçüm yapılır (20 gün boyunca).
  • Aritmetik ortalama hesaplanır.
  • Standart sapma hesaplanır.
  • Kontrol sınırları hesaplanır.

55. Soru

Laboratuvarlarda kullanılan başlıca Westgard kuralları nelerdir?

Cevap

Laboratuvarlarda kullanılan başlıca Westgard kuralları şu şekildedir:

  1. 12S kuralı
  2. 13S kuralı
  3. 22S kuralı
  4. R4S kuralı
  5. 41S kuralı
  6. 10x kuralı

56. Soru

Eksternal (dış) kalite ne anlama gelmektedir?

Cevap

Tanım olarak eksternal (dış) kalite, kalite kontrol programlarından sağlanan ve değeri bilinmeyen serumlarla çalışma yapılarak laboratuvarın bir dış denetleme birimi tarafından denetlenmesidir.


57. Soru

Eksternal kalite kontrol nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Eksternal kalite kontrol, bağımsız kuruluşlar tarafından yürütülen ve laboratuvarların analitik performanslarının karşılaştırmalı olarak değerlendirildiği bir sistemdir. Bu sistemde kontrolü yürüten kuruluş ilgili laboratuvara belirli aralıklarla aynı lot numaralı kontrol örnekleri gönderir ve bu örnekler katılımcı laboratuvarlar tarafından programa katıldıkları parametreler analiz edilir. Bu örneklerin değerlendirilmesi sonucunda gelen veriler eksternal kalite kontrol merkezinde analiz edilir ve sonuçlar kabul edilebilir, iyileştirilmesi gerekli ve kabul edilemez olarak rapor edilir. Elde edilen sonuçlar ilgili laboratuvara gönderilerek laboratuvarın kendi performansı hakkında bilgi sahibi olması sağlanır. Eksternal kalite kontrolde en önemli özellik analiz ettikleri kontrol materyalindeki analit konsantrasyonlarını bilmemeleri nedeniyle objektif analizin sağlanmasıdır.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email