Temel Veteriner Fizyoloji Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim
Solunum Ve Boşaltım Sistemi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Canlı hücre ile bulunduğu ortam arasında gaz alışverişi nasıl gerçekleşir?
Canlı hücre ile bulunduğu ortam arasında gaz alışverişi, hücre zarından içeri veya dışarı difüzyon ile olur.
Memeli hayvanların ve insanın solunum sistemi hangi yapılardan oluşur?
Memeli hayvanların ve insanın solunum sistemi, akciğerler ve bunlara havayı götüren yollar, toraks ve pleura (plöyra) boşluğu ile bunların hacmini değiştiren kaslar ve bu yapılarla ilgili afferent ve efferent sinirlerden oluşur.
Memeli hayvanların ve insanın solunum organları nelerdir?
Memeli hayvanların ve insanın solunum organları; burun boşluğu (cavum nasi), farenks (yutak), larenks (gırtlak), trachea, bronşlar, bronşioller ve alveollerdir.
Burun boşluğundaki konha adı verilen yapıların görevi nedir?
Burun boşluğunda konha adı verilen bir takım çıkıntılar vardır. Bu konhalar, yüzeyi genişletir. Burundan giren havanın ısısı buradan geçerken vücut ısısına getirilir. Kuru ise nemlendirilir.
İnspirasyon nedir?
İnspirasyon (nefes alma) göğüs kafesi ve akciğerlerin genişlemesiyle akciğerlere havanın girmesidir.
İnspirasyona etki eden hareketler nelerdir?
İnspirasyonda, diyaframın kontraksiyonu (kasılması) ve kostaların öne ve yukarı doğru hareketi etkili faktörlerdir.
Diyaframın hareketiyle olan solunuma ne denir?
Diyaframın hareketiyle olan solunuma diyaframatik veya abdominal solunum denir.
Ekspirasyon nedir?
Ekspirasyon (nefes verme), göğüs kafesi ve akciğerlerin hacimlerinin azalması ile havanın dışarı çıkmasıdır.
Ekspirasyonda hangi faktörler etkilidir?
Ekspirasyonda, kostaların ağırlığı ve çarpıklığı, kosta kıkırdaklarının çarpıklığı, gerilmiş olan karın kasları ve akciğerlerin esnekliği etkili faktörlerdir.
Solunum sayısı nedir?
Solunum sayısı, bir dakikada yapılan inspirasyon ve ekspirasyon sayısıdır.
Solunum sayısını neler etkiler?
Solunum sayısını, canlının ağırlığı, yaşı, çalışma durumu, çevre ısısı ve gebelik durumu etkiler.
Eupnea nedir?
Eupnea, dinlenme halinde iken yapılan solunum şeklidir.
Hyperpnea nedir?
Hyperpnea, solunum sayısının (frekansı) ya da derinliğinin veya ikisinin birden artmasına denir.
Polypnea nedir?
Polypnea, hızlı, yüzeysel, kesik kesik yapılan solunumdur.
Apnea nedir?
Apnea, solunumun geçici bir süre durması halidir.
Normal olarak gerçekleştirilen solunum nasıl bir solunumdur?
Normal olarak gerçekleştirilen solunum (eupnea), abdominal tip solunumdur.
Dyspnea nedir?
Solunum, kalp ve diğer organ kaslarının hastalıklarında görülen güç soluma şekline dyspnea denir.
Tidal hacim nedir? Nasıl hesaplanır?
Tidal hacim (normal solunum hacmi), inspirasyon ile alınan ve ekspirasyon ile verilen hava hacmidir. Beden ağırlığına göre değişiklik gösterdiğinden, 0.0074 x beden ağırlığı (gram) formülünden hesaplanabilir.
İnspirasyon yedek hacmi nedir?
İnspirasyon yedek hacmi, dinlenme durumunda, normal bir inspirasyon sonrası yapılan, maksimal bir inspirasyonla alınan hava hacmidir.
Ekspirasyon yedek hacmi nedir?
Ekspirasyon yedek hacmi, dinlenme halinde normal bir ekspirasyon sonrası yapılan, maksimal bir ekspirasyonla akciğerlerden çıkarılan hava hacmidir.
Rezidüel hacim nedir?
Rezidüel hacim, yapılması mümkün en kuvvetli ekspirasyondan sonra akciğerlerde kalan hava hacmidir.
İnspirasyon kapasitesi nedir?
İnspirasyon kapasitesi, dinlenme halinde ekspirasyonu takiben maksimal inspirasyonla alınan hava hacmidir.
Fonksiyonel rezidüel kapasite nedir?
Fonksiyonel rezidüel kapasite, normal ekspirasyon sonunda akciğerlerde kalan hava hacmidir.
Vital kapasite nedir?
Vital kapasite, maksimal bir inspirasyondan sonra mümkün olan en kuvvetli ekspirasyon ile çıkarılan hava hacmidir.
Total akciğer kapasitesi nedir?
Total akciğer kapasitesi, maksimal inspirasyon sonunda akciğerlerde mevcut tüm hava hacmidir. Vital kapasite ve rezidüel hacim toplamına eşittir.
Ölü aralık nedir?
İnspirasyonda alınan havanın hepsi alveollere kadar ulaşamaz, bir kısmı hava yollarında kalır. Buna ölü aralık denir.
Dakika akciğer hacmi nedir?
Dakika akciğer hacmi (bir dakikadaki akciğer ventilasyonu), bir dakikada akciğerlere giren ve çıkan hava hacmidir.
Alveollerin ventilasyonu nasıl hesaplanır?
Alveollerin ventilasyonu, bir dakikada solunum sayısı ile tidal hacimden ölü aralığın çıkarılmasından elde edilen hacimle çarpılmasıyla bulunur.
İntrapulmonik basınç nedir?
İntrapulmonik basınç, akciğerlerin içinde bulunan basınç olup atmosfer basıncına eşittir.
İntratorakal (intraplöyral) basınç nedir?
İntratorakal (intraplöyral) basınç, iki pleura zarının arasında kalan boşluktaki ve mediastinumdaki basınçtır.
Pnömotoraks nedir?
Pnömotoraks, plöyral boşluğa hava girmesine denir.
Siyanosis nedir?
Siyanosis, deri ve mukozaların normal rengini kaybedip mavimsi renge dönüşmesidir.
Siyanosisin nedeni nedir?
Siyanosis, kanda bulunan indirgenmiş hemoglobin miktarının normalin üstüne çıkmasından kaynaklanır.
Solunum katsayısı (RQ) nedir?
Solunum katsayısı (RQ), bir dakikada akciğerlerden çıkarılan karbondioksit hacminin, akciğerlere alınan oksijen hacmine oranıdır.
Dekompresyon hastalığı nedir?
Dekompresyon hastalığı (Dalgıç Paralizi, Vurgun), su altında derinlere inildikçe giderek artan basınç, bedendeki gazları (N, O2, CO2) eriyik halde tutacak kadar komprese eder, sıkıştırır. Takiben süratle deniz seviyesine çıkılırsa vücut dışındaki basınç çabucak düşeceğinden bu gazlar eriyik halden gaz kabarcıkları halini alarak bedeni terk etmeye başlarlar. Azot (N) bedende hiçbir reaksiyona girmediği için sinir sisteminde haraplanmalara neden olur. Bu nedenle deniz yüzeyine çıkış kademeli olarak yapılmalıdır.
Boğulma nedir?
Boğulma (asfeksi), su yutmamak için larenkste meydana gelen şiddetli kasılmalar sonucunda şekillenen ölüm olayına denir.
Solunumun kontrolünde rol alan merkezler nelerdir?
Solunumun kontrolünde pons cerebri’de bulunan pneumotaxic (pnömotaksik) ve apneustic (apnöstik) merkez ile medulla oblongata’da bulunan inspirasyon ve ekspirasyon merkezi rol alır.
Filtrasyon nedir?
Filtrasyon, böbreklere gelen kanın süzülmesidir.
Rezorbsiyon nedir?
Rezorbsiyon, süzülerek kandan ayrılan vücut için gerekli maddelerin geri emilmesidir.
Sekresyon nedir?
Sekresyon vücut için yararsız veya zararlı maddelerin kandan alınarak tubul sıvısına verilmesidir
Böbrek, hangi zar ile örtülüdür?
Böbrek, kapsula renalis denilen bir zar ile örtülmüştür.
Böbreğin iç ve dış kısmına ne ad verilir?
Böbreğin dış kısmına korpus renalis, iç kısmına medulla renalis denir.
Nefron nedir?
Böbreğin iş yapan en küçük birimi nefrondur.
Nefron hangi yapılardan oluşur?
Malpighi cisimciği (glomerulus ve bowman kapsülü), proksimal tubul, henle kulpu, distal tubul ve toplama kanalları nefronu meydana getirir.
Glomerulus nedir?
Glomerulus, böbreğe gelen kanın süzüldüğü yerdir.
Glomerulusta süzme nasıl olur?
Glomerulus kılcal damarları iki arteriyol arasında yer almıştır. Buradaki kan basıncı, sistemik kıl- cal damarlarınkinin iki katıdır. Bu yüksek basınç etkisiyle sadece süzülme olur; geriye emilme olmaz.
Glomerular filtrasyon hızı nasıl belirlenir?
Glomerular filtrasyon hızı, sadece süzülebilen, sekresyonla çıkarılmayan veya re- zorbe edilemeyen maddeler aracılığıyla belirlenebilir.
Jugstaglomerular hücre nedir?
Afferent arteriyolün bowman kapsülüne girdiği yerde, arteriyolün duvarında özelleşmiş hücrelere jugstaglomerular hücreler denir.
Klirens nedir?
Klirens, bir dakikada oluşan idrarla atılan maddeyi içeren plazma miktarıdır.