Temel Zootekni Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim
Çevre Ve Hastalıklara Direnç
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Hayvanlarda sıcak stresinin etkilerini azaltmak amacıyla yapılması önerilen düzenlemeler nelerdir?
• Barınak koşulları
• Bakım besleme koşulları
• Genetik Yapı
Fumigasyon nedir?
Tütsüleme ya da fumigasyon gaz formundaki özel kimyasal maddeler ile hastalık etkenlerinin öldürülmesi işlemidir.
Havyancılık işletmelerinde sürü sağlığı ve gıda güvenliğinin korunması amacı ile geliştirilmiş biyogüvenlik kuralları nelerdir?
Havyancılık işletmelerinde sürü sağlığı ve gıda güvenliğinin korunması amacı ile geliştirilmiş biyogüvenlik kuralları genelde; hastalık etkenlerinin işletmeden uzak tutulması, hastalık etkenlerinin yok edilmesi ya da öldürülmesi, hastalıklara karşı yeterli bağışıklığın oluşturulması, işletmede ve sürülerde günlük kontroller ve otopsi, hayvanların yaşına ve fizyolojik ihtiyaçlarına uygun bakım ve beslenmesi ile sağlıklı yaşam koşullarının oluşturulması, güvenilir ve konusunda uzman personelle çalışılması gibi altı ana bölümde incelenmektedir.
Fizyolojik stres nedir?
Fizyolojik stres etkenleri; günümüzde özellikle çiftlik hayvanları yüksek verim elde etmek amacıyla yetiştirilmektedir. Süt sığırlarında yüksek süt verimi veya tavuklardaki yüksek yumurta verimi de birer stres etkeni olarak değerlendirilir. Yaşamsal fonksiyonların değişmesine dönük olarak gerçekleşen her türlü etki stres etkeni olarak değerlendirilir. Bu açıklamadan yola çıkacak olursak, yüksek verim de hayvanlarda normal yaşamsal fonksiyonları az yada çok değiştirir. Bu sebepten dolayı verim düzeyide bir fizyolojik stres etkenidir.
"Soğuk bir ortama çıkan bir ineğin titremesi ya da sıcak stresine maruz kalan bir ineğin terlemesi " verilen örnekler hangi kavram ile ilişkilidir?
Çevreye uyum yeteneği
Çevresel etkilerin değişimlerine karşın hayvanlarda oluşan bazı değişikliklere ne ad verilmektedir?
Çevreye uyum
Hayvanın yetiştirildiği ortamdaki sıcak, soğuk, nem oranı veya rüzgâr hızından etkilenmesiyle ilişkili yaşadığı strese ne ad verilmektedir?
Klimatik stres etkenleri
Hayvanlarda fizyolojik fonksiyonların ve davranışlarının değişmesine neden olan etkenlere maruz kalınması durumuna ne ad verilir?
Stres
Bir arada yetiştirmeden kaynaklanan ve hayvan-hayvan etkileşimini içeren stres türü hangisidir?
Sosyal stres
Hayvanlarda stres terimi ilk defa kim tarafından tanımlanmıştır?
Hayvan yetiştiriciliğinde stres terimi ilk defa 1878 yılında Claude Bernard tarafından tanımlanmıştır.
"Hayvanların normal yaşam fonksiyonlarının işleyişini ciddi şekilde etkileyen durumdur. Bu çeşit bir stres durumunda hayvanların normal yaşamsal fonksiyonlarına dönmesi oldukça uzun sürer. Vücuttaki düzenleme mekanizmalarının etkisi bile stres durumundan geri dönüşü durduramayabilir." şeklinde açıklanan kavrama ne ad verilmektedir?
Distres
Hayvan yetiştiriciliğinde ilk defa 1878 yılında Claude Bernard tarafından tanımlanan stres kavramı nasıl anlatılmıştır?
Claude Bernard’a göre stres; hayvanların yaşamsal fonksiyonlarını sabit
düzeyde tutarken olumsuz çevresel etkenlere maruz kalma durumu olarak açıklamıştır. Burada yaşamsal fonksiyonlardan kastedilen; vücut sıcaklığının türe özgü düzeyde tutulması, kan akış hızının belli bir düzeyde devam etmesi, besin gereksinimlerinin karşılanması, oksijenin kanda yeterli düzeyde olması gibi durumlardır.
Biyogüvenlik kavramıyla anlatılmak istenen nedir?
Biyogüvenlik ya da canlı güvenliği hastalık etkenlerinden arınmış ya da en aza indirilmiş bir ortamda hayvanların yetiştirilebilmesi için alınması gereken tedbirlerin tümünü içeren bir tanımdır.
Hayvanların yedikleri yemin yetersiz veya bozuk olması ya da yedikleri yemi tam olarak sindirememelerinden kaynaklanan beslenme yetersizlikleri sonucunda yaşadıkları strese ne ad verilmektedir?
Metabolik stres etkenleri
Hayvanların olumlu koşullara (etkenlere) maruz kalması sonucunda yaşamsal fonksiyonlarında oluşan değişimleri ifade eden kavrama ne ad verilmektedir?
Ostres
Çiftlik hayvanlarında sıcaklığın belli bir düzeyde tutulmasına ne ad verilmektedir?
Termoregülasyon
Hayvanlarda sıcak stresini azaltmak amacıyla yapılması gereken barınak koşulları düzenlemeleri nelerdir?
Barınak koşulları; Genelikle başlangıç maliyeti yüksek olduğundan dolayı, daha çiftlik yapılırken gerekli değişikliklerin yapılması lazımdır. Bu amaçla; gölgelik, fanla serinletme ve su ile serinletme şeklinde yapılabilir.
Bilimsel çalışmalar ve pratik saha tecrübelerine göre hayvancılık işletmelerinde hastalıkların ortaya çıkmasında yetersiz biyogüvenlik uygulamaları ile ilgili tespit edilen başlıca faktörler nelerdir?
Bilimsel çalışmalar ve pratik saha tecrübelerine göre hayvancılı işletmelerinde hastalıkların ortaya çıkmasında yetersiz biyogüvenlik uygulamaları ile ilgili başlıca faktörler şöyle tespit edilmiştir.
• Hayvancılık işletmelerinin başta damızlık işletmeleri olmak üzere diğer hayvancılık işletmelerine çok yakın kurulması, işletmelerin etrafında yeterli biyogüvenlik alanı oluşturulmaması
• Fare, sıçan gibi hayvanlar ile yetersiz mücadele
• Temizlik ve dezenfeksiyonda yetersizlikler
• Yetersiz personel eğitimi, personelin biyogüvenlik uygulamaları konusunda yeterince teşvik edilmemesi
• İletişim ve bilgilendirme yetersizliği
• Biyogüvenlik ve bakım-yönetim ile ilgili diğer konular hakkında yetersiz kayıtlar
• Biyogüvenlik kurallarının yeterince uygulanıp uygulanmadığının denetlenmesinde eksiklikler
Hayvanların herhangi bir çevre koşulundaki olumsuzluklardan en düşük
düzeyde etkilenerek yaşamlarını devam ettirebilmeleri ve yavru verebilmeleri olarak tanımlanan kavrama ne ad verilmektedir?
Adaptasyon
Hayvanlarda görülen stres etkenleri nelerdir?
Hayvanlarda görülen stres etkenleri; klimatik stres, metabolik stres, fizyolojik stres ve sosyal stres etkenleri gibi alt başlıklarda incelemek mümkündür.