aofsoru.com

Denetim Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Denetimde Önemlilik, Risk, Kanıt Kavramları Ve Çalışma Kağıtları

1. Soru

Yanlış beyan nedir?

Cevap

Raporlanan bir finansal tablo kaleminin tutarı, sınıflaması, sunulması ve açıklaması ile geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olması için gereken tutarı, sınıflaması, sunulması ve açıklaması arasındaki farktır.


2. Soru

Olası yanlışlıklar toplamının kapsamayabileceği, ortaya çıkarılmamış başka olası yanlışlıklar neden kaynaklıdır? Denetçi diğer olası yanlışlıkların belirlenmesinde nasıl bir yaklaşım izler?

Cevap

Bu yanlışlıklar, örnekleme riskinden veya denetçinin olası hataları tahminindeki yanlışlıktan (belirsizlikten) doğabilir. Bu diğer olası hataların tahmini için denetçi, mesleki yargısını kullanır.


3. Soru

Hata ve hilelerden kaynaklanan yanlış beyanların oluş nedenleri nelerdir?

Cevap

1. Bir finansal tablo unsurunun, hesabının veya kaleminin genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre olması gereken tutarı, sınıflaması ve sunumu ile raporlanmış bir finansal tablodaki tutarı, sınıflaması ve sunumu arasında fark olması, 2. Bir finansal tablo unsurunun, hesabının veya kaleminin atlanması, 3. Finansal tablolarda yapılması gereken bir açıklamanın genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak sunulmaması, 4. Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre açıklanması gereken bir bilginin atlanması.


4. Soru

Denetçi olası yanlışlıklar toplamını nasıl hesaplar?

Cevap

Denetçi, olası yanlışlıklar toplamını “bir kalemin bilinen yanlışlığı + olası yanlışlığı” toplamlarını alarak hesaplar.


5. Soru

Toplam olası yanlışlık tutarının ilk önemlilik yargısından fazla çıkarsa finansal tablolar ile ilgili ne söylenebilir?

Cevap

Toplam olası yanlışlık tutarının ilk önemlilik yargısına eşit veya bu tutardan daha az olması gerekir. Karşılaştırma sonucunda toplam yanlışlık tutarı, ilk önemlilik yargısından fazla çıkarsa finansal tablolar doğru kabul edilebilir değildir.


6. Soru

Denetçi denetimin hangi aşamalarında önemliliği dikkate almalıdır?

Cevap

Denetçi önemliliği planlama, denetim ve denetimin tamamlanma aşamasında dikkate almalıdır.


7. Soru

Yanlış beyan hangi koşullarda önemlidir?

Cevap

İster hata isterse hile sonucu olsun finansal tablolardaki yanlış beyanlar, mevcut koşullar ışığında finansal tablolara güvenerek karar veren mantıklı kullanıcıların kararını etkileyebiliyorsa önemlidir.


8. Soru

Önemlilik eşiğinin belirlenmesinde hangi kalemlere dair yüzde ilişkileri kullanılmaktadır?

Cevap

Önemlilik eşiğinin belirlenmesinde genellikle bilanço ve gelir tablosu kalemlerine dayalı yüzde ilişkileri kullanılmaktadır; ancak önemli olan, hangi kalemlerin önemlilik kararıyla daha ilgili olduğudur. Genellikle toplam hasılat, toplam varlıklar, brüt veya net kâr, öz sermaye ve işletmenin cirosuna göre önemlilik yüzdeleri oluşturulmaktadır.


9. Soru

Değerleme ve dağıtım savı nedir?

Cevap

Finansal tablolardaki varlıklar, borçlar, öz kaynakların uygun şekilde değerlendirildiği; gelirler ve giderlerin uygun dönemlere dağıtıldığına ilişkin savlardır.


10. Soru

Sunum ve açıklama savı nedir?

Cevap

Sunum ve açıklama ile ilgili olarak yönetimin savları; finansal tablo unsurlarının uygun şekilde sınıflandırıldığı, tanımlandığı ve tam olarak açıklandığına ilişkindir.


11. Soru

Denetim yordamları nedir?

Cevap

Denetçi, her denetim alanının amacına göre uygun bir denetim tekniği kullanarak kanıt toplar. Denetçinin kanıt elde etmek için kullandığı yöntemlere denetim teknikleri, bu tekniklerin uygulanmasına da denetim yordamları denir.


12. Soru

Bir finansal tablo kaleminin önemliliği nelere bağlıdır?

Cevap

Bir finansal tablo kaleminin önemliliği onun niteliğine ve büyüklüğüne bağlıdır.


13. Soru

Denetçi önemliliği belirlerken nasıl bir yöntem izler?

Cevap

Denetçi; denetim yordamlarının yapısını, zamanlamasını ve kapsamını belirlerken ve bu yordamların sonuçlarını değerlendirirken önemlilik ve denetim riskini diğer konularla birlikte dikkate almalıdır. Diğer bir ifade ile denetçi, her denetimde önemlilik yargısında bulunmalıdır. Ancak önemliliğin belirlenmesinde çok katı kurallar yoktur; neyin önemli olduğu, tamamen mesleki yargı konusudur. Denetçinin önemlilik yargısı, onun finansal tablo kullanıcılarının finansal bilgi gereksinimlerini nasıl algıladığından etkilenir. Denetçi, önemliliği belirlerken hem nicel hem de nitel faktörleri dikkate almalıdır. Denetim standartlarında bu konuda herhangi bir yol gösterme yoktur. Denetçi, işlemin veya kalemin yapısını dikkate alarak önemliliği rakamla ifade eder. Ancak önemlilik, kesin değil göreli bir kavramdır.


14. Soru

Çalışma kağıtlarının türü, niceliği ve kapsamının belirlenmesinde denetçi, mesleki yargısını kullanırken hangi faktörleri dikkate alır?

Cevap

Çalışma kağıtlarının türü, niceliği ve kapsamının belirlenmesinde denetçi, mesleki yargısını kullanırken aşağıdaki faktörleri dikkate alır: • Bir savın, hesabın veya işlem sınıfının yanıltıcı şekilde beyan edilme riski • Denetçinin işi yapma ve sonuçların değerlendirilmesinde kullanması gereken yargının ölçüsü • Uygulanan denetim yordamlarının niteliği • Denetçinin elde ettiği kanıtın test edilmekte olan sav için önemi • Denetçinin belirlediği istisnaların niteliği ve kapsamı • Denetçinin daha önceden yapılan ve belgelenen çalışmadan kolayca görülmeyen bir sonucu belgeleme gereği


15. Soru

Önemlilik eşiği veya planlanan önemlilik nedir?

Cevap

Denetçi, denetimin başında önemliliği göz önüne almak ve buna göre denetim stratejisini geliştirebilmek için denetimin planlama aşamasında finansal tablolardaki yanlışlıklara ilişkin bir ön belirlemede bulunmalıdır. Denetçinin önemlilikle ilgili olarak yapmış olduğu bu ilk belirleme, önemlilik eşiği veya planlanan önemlilik olarak ifade edilmektedir. Bu tutar, denetçinin finansal tablolarda bulunabileceğine; ancak finansal tablo kullanıcılarının kararlarını ve davranışlarını önemli ölçüde etkilemeyeceğine inandığı hata ve düzensizliklerin maksimum tutarıdır.


16. Soru

İlk önemlilik belirlemesi hangi düzeyde yapılır?

Cevap

İlk önemlilik belirlemesi finansal tablo düzeyinde yapılır.


17. Soru

Basit yöntemde önemliliğin belirlenmesi nasıl yapılır?

Cevap

Basit yöntemde, önemliliğin belirlenmesi için tek bir finansal değişken kullanılır. Genelde denetim firması bu türde birkaç finansal değişken belirler ve denetçi, tespit ettiği niteliksel faktörleri de dikkate alarak müşteri işletme için en uygun olanları kullanır.


18. Soru

Yanıltıcı beyan riski nedir?

Cevap

Yanıltıcı beyan riski, bir işletme tarafından yayımlanan finansal tabloların önemli ölçüde yanlış veya yanıltıcı olabilme olasılığıdır.


19. Soru

Karışık veya ortalama yönteminde önemliliğin belirlenmesi nasıl yapılır?

Cevap

Denetçi, beş altı tane finansal değişken kullanarak önemlilik tutarlarını belirler ve bu tutarların toplamını kullandığı değişken sayısına bölerek önemlilik tutarını belirler.


20. Soru

Denetçinin planlama aşamasındaki önemlilik yargısı neler için bir temel oluşturur?

Cevap

Denetçinin planlama aşamasındaki bu önemlilik yargısı; • Risk değerlendirme yordamlarının yapısı, zamanlaması ve kapsamının belirlenmesi, • Yanıltıcı beyan riskinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi, • İlave denetim yordamlarının yapısı, zamanlaması ve kapsamının belirlenmesi için bir temel oluşturur.


21. Soru

Olası hatalar toplamının maksimum olası yanlışlık tutarını aşması durumunda denetçi nasıl bir yaklaşım izler?

Cevap

Olası yanlışlıkları toplamının maksimum olası yanlışlık tutarını aşması durumunda denetçi rakamsal önemlilik üzerinde düşünmelidir. Denetçi, bu durumda maksimum olası hatalar toplamını kabul edilebilir bir düzeye getirecek şekilde müşteriden yanlışlıkları düzeltmesini isteyebilir veya denetim yordamlarını genişletebilir.


22. Soru

Denetimde önemlilik nedir?

Cevap

Bir hesap veya bir olgunun, finansal tablolara güvenen kullanıcıların kararlarını etkilemesidir.


23. Soru

Denetim amaçlarından kayıtların doğruluğu nasıl tanımlanır?

Cevap

Kayıtların doğruluğu amacı, değerleme ve dağıtım savı ile ilgilidir. Denetçi; bu amaca ulaşmak için günlük defter toplamlarının, defteri kebir ile yardımcı defter hesaplarının borç ve alacak tarafları toplamlarının doğruluğunu araştırır.


24. Soru

Maksimum olası yanlışlık nasıl bulunur?

Cevap

Maksimum olası yanlışlık, olası yanlışlıklar toplamına diğer olası yanlışlıkların eklenmesi ile bulunur.


25. Soru

Denetçinin kontrol riskini belirleyebilmesindeki adımlar nelerdir?

Cevap

Denetçinin kontrol riskini belirlemesinde iki adım vardır: • Müşterinin iç kontrolü hakkında görüş oluşturmak, • İç kontrollerin etkinliğinin test edilmesi (Bu adım sadece denetçi kontrol riskini maksimumun altında belirlemeyi seçtiğinde uygulanır.).


26. Soru

Oran yaklaşımında önemlilik nasıl belirlenir?

Cevap

Denetçi; hesap kalanları düzeyinde önemliliği, tamamen finansal tablo düzeyinde belirlenen ilk önemlilik tutarına dayanan bir alan içinde oluşturur. Örneğin bu alan ilk önemlilik belirlemesinin 1/2’si, 1/3’ü veya 1/6’sı olabilir. Eğer risk yargısı yüksek olacaksa denetçi, tüm finansal tablo önemliliğinin 1/6’sını kullanabilir.


27. Soru

Denetim riski hangi risklerin bir fonksiyonudur?

Cevap

Denetim riski, yanıltıcı beyan riski (önemli yanlışlık riski) ve denetçinin önemli yanlışlıkları ortaya çıkarmada başarısız olma riskinin bir fonksiyonudur.


28. Soru

Düzeltme kayıtlarının sayısı yaklaşımında önemlilik nasıl belirlenir?

Cevap

Denetçi, hesap kalanları düzeyinde önemlilik tutarlarını belirlerken bunu son yılların denetimlerinde yapılan düzeltme kayıtlarının sayısına dayandırabilir. Örneğin son yılların denetimlerinde beş adet düzeltme kaydı yapılmışsa kabul edilebilir yanlışlık tutarını, finansal tablo düzeyinde ilk belirlenen önemlilik tutarının 1/5’i olarak belirleyebilir.


29. Soru

Denetçi, finansal tablolar üzerinde ilk önemlilik belirlemesini yaparken hangi yöntemleri kullanabilir?

Cevap

Denetçi, finansal tablolar üzerinde ilk önemlilik belirlemesinde bulunurken farklı yöntemler kullanabilir. Bunlar; basit yöntem, aralık yöntemi, karışık yöntem veya ortalama yöntemi ve formül yöntemidir.


30. Soru

Sürekli dosya nedir?

Cevap

Sürekli dosya, aynı müşteri ile sürekli çalışılması durumunda müşteri ile ilgili geçmiş bilgileri kapsar. Dosyanın kullanılması ile dönemler itibarıyla değişmeyen konularda yeniden çalışma kâğıdı düzenleme gereği ortadan kalkar. Her yıla ilişkin cari denetim kanıtları, amaçlarına hizmet ettikten sonra dosyalanıp kaldırıldığı durumda, bu dosya yıldan yıla kullanılabilen hazır bilgi kaynağıdır.


31. Soru

Muhasebe kanıtlarından esas muhasebe kanıtları nelerdir?

Cevap

Esas muhasebe kanıtları şunlardır: • Yevmiye defteri • Büyük defter • Muhasebe fişleri • Mizanlar • Muhasebe yönetmeliği • Hesap ekstreleri


32. Soru

Muhasebe kanıtlarından esas muhasebe kanıtları dışındaki kanıtlar nelerdir?

Cevap

Esas muhasebe kanıtları dışındaki diğer muhasebe kanıtları şunlardır: • Çekler, faturalar • Elektronik fon transfer kayıtları • Sözleşmeler • Yardımcı defterler • Yevmiye defteri ve büyük deftere yansımayan finansal tablo düzeltmeleri • Maliyet dağıtımlarıyla ilgili çalışma kağıtları, tablolar, hesaplamalar • Mutabakatlar ve açıklamalar


33. Soru

Destekleyici denetim kanıtları nelerdir?

Cevap

Denetçi, çeşitli kanıt elde etme tekniklerini kullanarak finansal tabloları test eder. Ancak tek başına finansal tablolardan elde edilen kanıtlar, denetçinin görüşünü oluşturması için yeterli olmayabilir. Bu durumda denetçi destekleyici denetim kanıtlarını elde edecektir. Destekleyici denetim kanıtları; toplantı tutanakları, doğrulamalar ve gözlemleri kapsar.


34. Soru

Aralık yönteminde önemliliğin belirlenmesi nasıl yapılır?

Cevap

Basit yönteme benzemekle birlikte farklı büyüklükteki işletmeler için olası farklı önemlilik düzeylerinin aralığını verir. Basit yöntemde olduğu gibi denetçi, niteliksel faktörleri dikkate alarak seçilen uygun aralığa göre önemlilik düzeyini belirler.


35. Soru

Yönetim savları nelere ilişkindir?

Cevap

Yönetimin savları; işlem sınıflarına, hesap kalanlarına, sunum ve açıklamalara ilişkindir.


36. Soru

Finansal tabloların içerdiği yanlış beyanlar, geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak dürüstçe sunumunu engelleyecek ölçüde önemliyse söz konusu tablonun içeriği ne olarak kabul edilir?

Cevap

Finansal tabloların içerdiği yanlış beyanlar, geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olarak dürüstçe sunumunu engelleyecek ölçüde önemliyse söz konusu tablonun yanıltıcı şekilde beyan edildiği kabul edilir.


38. Soru

Formül yönteminde önemliliğin belirlenmesi nasıl yapılır?

Cevap

Şirketlerden oluşan büyük bir örneklem üzerinde önemlilik düzeyinin istatistiksel analizi ile belirlenen bir formül kullanılır. Denetim literatüründe farklı formüller olmakla birlikte çok genel olarak aşağıdaki formül kullanılmaktadır: 1.84 x (varlıklar veya gelirlerden büyük olanı) 2/3


39. Soru

Cari dosyalardaki yönetsel çalışma kağıtları nelerdir?

Cevap

• İş mektubu • Personelin görevlendirilmesi • Müşterinin organizasyon şeması • Yönetimle yapılan görüşmelerin notları • Denetim komitesi başkanı ile yapılan görüşmelerin notları • Notların ön analitik incelemesi • Ön risk belirleme notları • İlk önemlilik belirleme notları • İşin planlanmasına ilişkin notlar • Denetim işinin zaman olarak planlanması • İç kontrol soru listesi ve soru analizleri • Yönetim kontrolleri soru listesi • Bilgisayar kontrolleri soru listesi • İç kontrol sistemi akış çizeneği • Denetim programı


40. Soru

Denetim amaçlarından gerçeklik nasıl tanımlanır?

Cevap

Gerçeklik amacı, savın varlığı veya gerçekleşmesi ile ilgilidir. Denetçi, hesap kalanlarının gerçekliğini araştırmayı amaçlar. Gerçek olmayan bir işlemin kaydı, finansal tablo tutarlarının yüksek gösterilmesine neden olur.


41. Soru

Denetim riski nedir?

Cevap

Denetim riski, finansal tablolar yanıltıcı şekilde sunulduğunda denetçinin uygun olmayan bir denetim görüşü oluşturması riskidir. Denetçi tarafından yapılan denetim çalışmaları bu riski azaltır. Diğer bir ifadeyle denetim riski, denetçinin gerçekte önemli yanlışlıkların varlığı nedeni ile yanıltıcı şekilde beyan edilmiş finansal tabloların gerçek ve dürüst bir görünüme sahip olduğu şeklinde görüş ifade etmesi riskidir.


42. Soru

Denetim amaçlarından sahiplik nasıl tanımlanır?

Cevap

Sahiplik amacı varlık ve yükümlülüklerin müşteri işletmeye ait olup olmadığını araştırmayı kapsar ve yönetimin hak ve yükümlülüklerle ilgili savları ile bağlantılıdır. Eğer müşteri işletme bir varlık üzerinde haklara sahip değilse veya bir yükümlülük şirketin sorumluluğunda değilse finansal tablolarda yer almamalıdır.


43. Soru

Formül yaklaşımında önemlilik nasıl belirlenir?

Cevap

Bazı denetçiler; toplam önemliliği, hesap kalanlarına, hesapların göreli büyüklüklerine ve birbirini dengeleyebilecek hata olasılıklarına dayanan bazı oranlarda dağıtan formüller kullanırlar. Örneğin “Hesabın önemliliği = Toplam önemlilik- Beklenen hata x (Hesap kalanı/Tüm hesap kalanlarının toplamı)” şeklinde bir formül kullanılabilir.


44. Soru

Savlar nelerdir?

Cevap

Savlar, mali tablo unsurları içinde vücut bulan ve yönetim tarafından yapılmış beyanlar ve imalardır.


45. Soru

Denetim kanıtı nedir?

Cevap

Denetim kanıtı, denetçinin görüşüne temel oluşturan sonuca ulaşmada kullandığı bilgilerdir. Denetçinin denetim çalışmasının büyük kısmını, savlarla ilgili kanıtların toplanması ve bu kanıtların değerlendirilmesi oluşturur.


46. Soru

Denetçi denetim sırasında hangi durumlarda önemlilik düzeyini revize eder?

Cevap

Denetçi, denetim işini sürdürürken başlangıçta belirlediği önemlilik tutarı veya tutarlarını değiştirmesine neden olacak bilgiler elde edebilir. Denetçinin, yeni bir bilginin ortaya çıkması veya daha ileri denetim yordamlarının bir sonucu olarak denetçinin işletme ve onun faaliyetlerini kavrayışında değişiklik olması gibi denetim sırasında koşullarda ortaya çıkan bir değişikliğin sonucu olarak bir bütün olarak finansal tablolar için belirlediği önemlilik düzeyini (ve eğer yapılabiliyorsa işlem sınıfları, hesap kalanları ve açıklamaların önemlilik düzeyi veya düzeylerini) revize etmesi gerekebilir.


47. Soru

Hesap kalanı nedir?

Cevap

Hesap kalanı, finansal tablolardaki her bir kalemi (kasa, stoklar, alacaklar gibi) ifade etmektedir.


48. Soru

Tamlık savı nedir?

Cevap

Finansal tablolarda yer alması gereken tüm işlemlerin ve hesapların eksiksiz olarak tablolarda yer aldığına ilişkin savlardır.


49. Soru

Haklar ve yükümlülükler savı nedir?

Cevap

Belirli bir tarihte varlıkların işletmenin hakları, borçların ise işletmenin yükümlülüklerini gösterdiğine ilişin savlardır.


50. Soru

Kontrol riski hangi durumlarda maksimum olarak belirlenebilir?

Cevap

Denetçi, müşterinin kontrol politikalarının ve yordamlarının etkin olmadığına inanıyorsa ve bu nedenle sunulan finansal bilgiye güvenmiyorsa kontrol riskini maksimumda (% 100 ) belirleyecektir. Bunun dışında denetçi, iç kontrollerin ayrıntılı testlerini yapmak yerine hesap kalanlarının tözel testlerini yapmayı daha uygun bulursa yine kontrol riskini yüksek belirleyecektir.


51. Soru

Kontrol riski değiştirilebilir bir risk midir?

Cevap

Denetçi, kontrol riskini doğal risk gibi değiştiremez.


52. Soru

Denetim riski hangi durumlarda ortadan kalkabilir?

Cevap

Denetçilerin finansal tablolardaki önemli yanlışlıkları ortaya çıkaramama olasılığı olan denetim riski, kabul edilebilir bir düzeye indirilmesi gereken bir risktir. Hiçbir zaman %100 denetim yapılamayacağından denetçiler için her zaman denetim riski söz konusudur. Denetçi, denetimini çok iyi planlayarak ve dikkatli bir şekilde yapmış olsa bile denetim riski her zaman olacaktır.Bu nedenle denetçinin denetim yaparken denetim riskini yönetmesi ve onu kabul edilebilir seviyede veya düşük düzeyde tutması gerekir.


53. Soru

Denetim yordamları nelerdir?

Cevap

Denetim yordamları aşağıdaki gibidir; • Kontrol • Gözlem • Dışsal doğrulama • Yeniden hesaplama • Yeniden yapma • Analitik yordamlar • Soruşturma


54. Soru

Yanlışlıklar kasıtlı yapılmış olsalar bile kasıtsız olarak meydana geldilerse ne olarak tanımlanır?

Cevap

Yanlışlıklar kasıtlı yapılmış olsalar bile kasıtsız olarak meydana geldilerse hata olarak tanımlanır.


55. Soru

Olası yanlışlıklar nedir?

Cevap

Olası yanlışlıklar, hesap kalanlarının tahmini konusunda yönetimin ve denetimin yargılarının farklı olmasından doğan denetçinin bir evrenden aldığı örneklemin test edilmesine dayanan tahminî yanlışlıklardır.


56. Soru

Denetçi, denetim yaparken hangi tür yanlışlıklar ile karşı karşıyadır?

Cevap

Denetçi, denetim yaparken iki tür yanlışlık ile karşı karşıyadır: Bilinen yanlışlıklar ve olası yanlışlıklar.


57. Soru

Denetçi denetim risk seviyesini neye göre belirler?

Cevap

Denetim risk seviyesi konusunda olabildiğince düşük tutulması dışında bir standart yoktur. Denetim standartları, çok yüksek olmamakla birlikte bir miktar riski kabul etmektedir. Denetçiler, risk seviyesini kişisel yargılarına ve firma politikalarına göre belirlerler. Denetçi, kendi görüşünden ne kadar emin olmak isterse kabul edilebilir risk seviyesini o kadar düşük tutar.


58. Soru

Denetim kanıtının yeterliliği nedir?

Cevap

Kanıtın yeterliliği, gerekli kanıt miktarıdır. Gerekli denetim kanıtının miktarı; denetçinin belirlediği yanıltıcı beyan riski seviyesinden, önemlilikten, denetim kanıtının niteliğinden ve kanıt toplama maliyetinden etkilenir.


59. Soru

İşlem sınıfı nedir?

Cevap

İşlem sınıfı müşteri işletmenin muhasebe sistemi tarafından kaydedilen her bir işlemi (alış işlemleri, satış işlemleri gibi) kapsamaktadır.


60. Soru

Denetçilerin hesap düzeyinde önemlilik tutarını belirlemeyi tercih etmelerinin nedeni nedir?

Cevap

Denetçilerin hesap düzeyinde önemlilik tutarını belirlemeyi tercih etmelerinin bir nedeni, bir kısım hataların (bazı hesapların yüksek, bazılarının düşük gösterilmesi gibi) birbirini etkileyerek yanlışlığın net tutarının az gözükmesine ve muhtemelen ilk önemlilik tutarının altında kalmasına neden olabilmesidir. Bu nedenle kabul edilebilir yanlışlıklar toplamının ilk belirlenen önemliliği aşmasına izin verilmelidir.


61. Soru

Denetçilerin, önemlilikle ilgili olarak yapmış oldukları ilk rakamsal tahmini “hesap veya işlem sınıfı düzeyine özel” önemlilik tutarlarına dönüştürmelerinin nedeni nedir?

Cevap

Her bir finansal tablo hesap kalanındaki farklılıklar ile yasal ve düzenleyici zorunluluklar gibi faktörler nedeniyle denetçi; farklı hesaplar, işlem sınıfları veya açıklamalar için farklı önemlilik düzeyleri oluşturmalıdır. Bu amaçla denetçiler, önemlilikle ilgili olarak yapmış oldukları ilk rakamsal tahmini “hesap veya işlem sınıfı düzeyine özel” önemlilik tutarlarına dönüştürürler.


62. Soru

Örnekleme hatası nedir? Neden ortaya çıkar?

Cevap

Örnekleme hatası, çoğunlukla denetçinin bir hesap kalanı veya işlem sınıfının %100’ünü inceleyememesi gerçeği ile ilgilidir. Örnekleme dışı nedenler ise uygun olmayan denetim yordamlarının seçilmesini, denetim yordamlarının yanlış uygulanmasını, denetim sonuçlarının yanlış yorumlanmasını ve deneyimsiz personel kullanılmasını kapsar. Bu belirsizlikler, denetim firmalarının kalite standartlarını yükseltmeleri ile yönetilebilir.


63. Soru

Denetim riski ve önemlilik arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap

Denetim riski ile önemlilik arasında her zaman tersine bir ilişki vardır. Belirli bir hesap kalanının çok büyük tutarda yanlış beyan edilebilmesi riski, düşük olabilir; fakat oldukça düşük bir tutarla yanlış beyan edilebilme riski çok yüksek olabilir. Eğer risk yüksek ise bu nedenle denetim kontrollerinin kapsamı artacak ve önemlilik düzeyi düşük olacaktır. Dolayısıyla denetçi; denetim yordamlarının yapısını, zamanını ve kapsamını belirlerken denetim riski ve önemliliği birlikte değerlendirmelidir.


64. Soru

İç kontrol sisteminin amacı nedir?

Cevap

İç kontrol sisteminin amacı, doğal risklere karşı işletmeyi korumaktır.


65. Soru

ISA 450 nedir, neyi gerektirir?

Cevap

ISA 450, denetçinin bir bütün olarak finansal tabloların önemli yanlışlıklar içerip içermediği konusunda görüş oluşturabilmesi için belirlenen herhangi bir yanlışlığın finansal tablolar üzerindeki etkisini değerlendirmesini gerektirir.


66. Soru

Yanıltıcı beyan riski kaça ayrılır?

Cevap

Yanıltıcı beyan riski, doğal risk ve kontrol riski olarak iki unsura ayrılmaktadır.


67. Soru

Var olma ve meydana gelme savı nedir?

Cevap

Belirli bir tarihte işletmenin varlıklarının, yükümlülüklerinin ve öz kaynaklarının gerçekten var olup olmadığı ve kaydedilmiş olan işlemlerin gerçekten o dönemde meydana geldiğine ilişkin savlardır.


68. Soru

Denetçi denetim kanıtlarını hangi yordamları uygulayarak elde eder?

Cevap

Denetçi, görüşüne temel olacak mantıklı sonuçlar oluşturabilmek için gerekli denetim kanıtlarını aşağıdaki yordamları uygulayarak elde eder: • Risk belirleme yordamları • Diğer denetim yordamları o Kontrol testleri, ISA tarafından gerektiğinde veya denetçi öyle yapmayı tercih ettiğinde, o Tözel testler, ayrıntıların testlerini ve tözel analitik yordamlarını kapsadığında uygulanır.


69. Soru

Çalışma kağıtlarının sahipliği ve gizliliği konusunu açıklayınız.

Cevap

Çalışma kağıtları ve denetim belgeleri denetçinindir. Bunlar sadece denetçi tarafından hazırlanan kağıtlar değil denetçinin isteği üzerine müşteri tarafından da hazırlanan kağıtlardır. Denetçi, bu kağıtları yasal saklama süresince ve kendi ihtiyaçları için yararlı olabileceğini düşündüğü mantıklı bir süre için saklar. Denetçi, çalışma kağıtlarının sahibi olmakla birlikte müşteri bilgilerinin gizliliğini korumak için etik ve bazı durumlarda da yasal sorumluluğa sahiptir. Denetçi; denetim belgelerini, bazı koşulların dışında, müşterinin rızası olmadan kimseye gösteremez; denetçi, müşteriye ait gizli bilgileri korumak ve bilgilere yetkisiz erişimleri için uygun yordamları belirlemelidir.


70. Soru

Bulma riski, doğal risk ve kontrol riski ile nasıl ilişkilendirilebilir?

Cevap

Bulma riski, doğal risk ve kontrol riskinin tersine bir etki yaratır. Düşük doğal risk ve kontrol riski, yüksek bulma riski yaratır veya bunun tersi de olabilir.


71. Soru

Denetçi, kendi tahminlerindeki isabetsizlik ve tüm kalemlerin denetiminin olanaksızlığı nedeni ile rakamsal (nicel) yanlışlıkların toplam tutarını doğru olarak belirleyemediği takdirde nasıl bir yaklaşım izler?

Cevap

Denetçi, kendi tahminlerindeki isabetsizlik ve tüm kalemlerin denetiminin olanaksızlığı nedeni ile rakamsal (nicel) yanlışlıkların toplam tutarını doğru olarak belirleyemeyebilir. Denetçi, denetim sırasında belirlediği önemli yanlışlıkları biriktirir ve yasal engel yoksa yönetime bildirerek onların düzeltilmesini talep eder. Eğer yönetim yanlışlıkları düzeltmemişse bunların nedenlerini öğrenir ve finansal tabloların yanıltıcı beyan içerip içermediğini değerlendirirken dikkate alır.


72. Soru

Kontrol riskine karşı yönetimin görevi nedir?

Cevap

İşletmenin iç kontrol sisteminin bazı zayıflıkları olabilir ve bu nedenle bazı önemli yanlışlıkları; engelleyemeyebilir, ortaya çıkaramayabilir ve düzeltemeyebilir. Bu, kontrol riskidir. Buna karşı yönetimin görevi, önemli yanlışlık riskini (yanıltıcı beyan riskini) azaltacak şekilde iç kontrolleri işletmektir.


73. Soru

Denetim amaçlarından değerleme nasıl tanımlanır?

Cevap

Değerleme amacı da değerleme ve dağıtım savı ile ilgilidir. Finansal tablolardaki tutarların doğru olabilmesi için hesaplara kayıtların doğru şekilde yapılması gerekir. Bunun için değerleme amacı, varlıkların ve kaynakların finansal tablolarda doğru tutarlarla gösterildiği savını araştırır.


74. Soru

İlk önemlilik yargısının hesap kalanları ve işlem sınıflarına dağıtılmasının amacı nedir?

Cevap

İlk önemlilik yargısının hesap kalanları ve işlem sınıflarına dağıtılmasının amacı, her bir hesap kalanı ve işlem sınıfı için denetimin kapsamını (örneklem büyüklüğünü belirlemek) planlamaktır. Denetçi, çoğunlukla kanıtın tamlığını ve niteliğini ortaklaşa etkileyen testlerin yapısını ve zamanını başlangıçta belirler, daha sonra kabul edilebilir yanlışlığa dayanarak kanıtın kapsamını belirler.


75. Soru

Doğal risk nedir?

Cevap

Doğal risk, iç kontrolün olmadığı varsayımı ile bir savın finansal tablolardaki yanıltıcı beyanlara duyarlılığıdır.


76. Soru

Yargısal yaklaşımda önemlilik nasıl belirlenir?

Cevap

Denetçi, hesap kalanları için önemliliği tamamen kişisel yargısına göre oluşturur.


77. Soru

Denetim amaçlarından sınıflandırma nasıl tanımlanır?

Cevap

Yönetimin sunum savları ile ilgili olan bu amaç, işlemlerin doğru hesaplara kaydedilmesi ve hesapların finansal tablolarda doğru sunulmasını vurgular. Örneğin alacak hesaplarının alacağın türüne göre ticari alacaklar, ortaklardan alacaklar, iştiraklerden alacaklar vb. sınıflandırılması gerekir.


78. Soru

Bulma riski nedir?

Cevap

Bulma riski, denetçinin yordamlarının finansal tablolardaki önemli yanlışlıkları ortaya çıkaramayacak olması riskidir. Bulma riski, örnekleme ile ilgili veya örnekleme dışı belirsizlikler nedeniyle ortaya çıkar.


79. Soru

Hesap kalanları kabul edilebilir yanlışlık tutarı ile kıyaslandığında nasıl bir yaklaşım izlenir?

Cevap

Kalanları kabul edilebilir yanlışlık tutarından büyük olan hesaplar, önemli yanlışlıklar içerebileceğinden önemli kabul edilir ve birçok denetim yordamı önemli hesaplar üzerinde yoğunlaştırılır. Kalanları kabul edilebilir yanlışlık tutarının altında kalan hesaplar ise önemsizdirler ve bunlar üzerinde daha az denetim çalışması yapılır.


80. Soru

Kabul edilebilir yanlışlık tutarının belirlenmesinin amacı nedir?

Cevap

Kabul edilebilir yanlışlık tutarının belirlenmesinin amacı, olası yanlışlıkları içerecek büyüklükteki hesap kalanlarını belirlemektir.


81. Soru

Olası hatalar toplamının ilk önemlilik belirlemesinden küçük olması durumunda denetçi nasıl bir yaklaşım izler?

Cevap

Olası yanlışlıklar toplamının ilk önemlilik belirlemesinden küçük olması durumunda denetçi, olası hata toplamının önemliliğe ne kadar yakın olduğunu göz önüne alır. Çünkü olası hatalar toplamı, belirlenen önemliliğe yaklaştıkça finansal tabloların yanıltıcı şekilde beyan edilme riskleri artacaktır.


82. Soru

Denetçinin yönetimin savlarına karşı oluşturduğu denetim amaçları nasıl sınıflandırılabilir?

Cevap

Denetçinin yönetimin savlarına karşı oluşturduğu denetim amaçları şu şekilde sınıflandırılabilir: • Gerçeklik • Tamlık • Zamanlılık • Sahiplik • Kayıtların doğruluğu • Değerleme • Sınıflandırma • Açıklama


83. Soru

Doğal riski etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

Doğal riski etkileyen faktörler içerisinde en çok dikkat edilmesi gerekenler; tahmin gerekliliği, dışsal faktörlere duyarlılık, işletmenin içinde bulunduğu sektörün özellikleridir. Dışsal faktörlerin de doğal risk üzerine etkisi vardır.


84. Soru

Performans önemliliği ile ilgili problem nedir?

Cevap

Performans önemliliği ile ilgili problem, standartların bu konuda yol göstermemesi ve tamamen denetçinin mesleki yargısına bağlı olmasıdır. Performans önemliliği, finansal tablo düzeyindeki önemlilik tutarının bir yüzdesi olarak veya daha farklı formüller kullanılarak oluşturulabilir.


85. Soru

Denetçiler, finansal tablo düzeyinde belirledikleri önemlilikten (ilk önemlilik belirlemesi) hareketle hesap kalanları düzeyinde önemlilik tutarlarını; yani kabul edilebilir yanlışlık tutarlarını belirlerken hangi yaklaşımları kullanabilirler?

Cevap

İlk önemlilik tutarının hesap kalanları ve işlem sınıflarına dağıtılması için uyulması zorunlu veya belirlenmiş kurallar yoktur. Denetçiler, finansal tablo düzeyinde belirledikleri önemlilikten (ilk önemlilik belirlemesi) hareketle hesap kalanları düzeyinde önemlilik tutarlarını; yani kabul edilebilir yanlışlık tutarlarını belirlerken farklı yaklaşımlar kullanabilirler. Bu yaklaşımlar yargısal yaklaşım, oran yaklaşımı, düzeltme kayıtlarının sayısı ve formül yaklaşımıdır.


86. Soru

Denetçiler doğal risklere nasıl bir yöntemle yaklaşırlar?

Cevap

Denetçiler, doğal risk üzerinde bir kontrol sağlayamazlar; bu nedenle sadece onun önemini belirlemeye çalışırlar.


87. Soru

Denetim kanıtının güvenirliği neye bağlıdır? Hangi kanıtlar daha güvenilirdir? Kıyaslayınız.

Cevap

Kanıtın güvenilirliği; kanıtın kaynağına, yapısına ve elde edilme koşullarına bağlıdır. Örneğin: • Dış kaynaklardan elde edilen kanıt, iç kaynaklardan elde edilen kanıttan daha güvenilirdir. • Etkin bir iç kontrol yapısında içsel olarak yaratılan kanıtlar, zayıf iç kontrol yapısındakilerden daha güvenilirdir. • Denetçi tarafından doğrudan elde edilen kanıt, dolaylı olarak elde edilen kanıttan daha güvenilirdir. • Kaynak (orijinal) belgelerden elde edilen denetim kanıtı, kopya belgelerden (faks veya fotokopi) daha güvenilirdir. • Denetim kanıtı, ister kağıt ister elektronik formda isterse diğer ortamlarda olsun belge şeklinde ise daha güvenilirdir.


88. Soru

Denetim kanıtının uygunluğu nedir?

Cevap

Kanıtın uygunluğu, denetim kanıtının niteliği ile ilgilidir; öyle ki kanıt, denetçinin görüşünü dayandırdığı sonuçlara destek sağlamakla ilgili ve güvenilir olmalıdır.


89. Soru

Çalışma kağıtlarından sürekli dosyalarda yer alan belgeler nelerdir?

Cevap

Şirket tüzüğü, yönetmelikler ve şirket sözleşmesinin kopyaları • Kira sözleşmeleri, tahvil sözleşmeleri ve telif sözleşmeleri gibi uzun vadeli sözleşmelerin kopyaları • Şirketin geçmişine, ürünlerine ve pazarlarına ilişkin bilgiler • Genel kurul, yönetim kurulu ve denetim komitelerinin önemli toplantılarına ilişkin tutanakların kopyaları • Öz sermaye, dağıtılmamış kârlar, ortaklık sermayesi ve benzerleri gibi kalanları birkaç yıl devredilen hesapların listesi • Önceki yılların finansal tablolarının ve denetim raporlarının kopyaları


90. Soru

Denetim amaçlarından tamlık nasıl tanımlanır?

Cevap

Tamlık amacı, yönetimin tamlık savı ile ilgilidir. Denetçi, bütün işlemlerin hesaplara kaydedilip kaydedilmediğini ve finansal tablolarda gösterilmesi gereken unsurların tam olarak gösterilip gösterilmediğini araştırmayı amaçlar. Bir işlemin unutulması, finansal tablo tutarlarının düşük gösterilmesine neden olur.


91. Soru

Denetçi, tek başına önemli olmayan fakat toplu halde finansal tabloların yanıltıcı şekilde sunulmasına neden olan hesaplar için nasıl bir yaklaşım izlemelidir?

Cevap

Denetçi, tek başına önemli olmayan fakat toplu halde finansal tabloların yanıltıcı şekilde sunulmasına neden olan hesaplar için farklı önemlilik düzeyi belirlemelidir.


92. Soru

Performans önemliliği ne amaçla oluşturulur?

Cevap

Performans önemliliği; finansal tablolardaki düzeltilmemiş veya ortaya çıkarılmamış yanlışlıklar toplamının, bir bütün olarak finansal tablo önemliliğini aşması olasılığını azaltmak için oluşturulur.


93. Soru

Bilinen yanlışlıklar nedir?

Cevap

Bilinen yanlışlıklar, denetçinin bir hesapla ilgili olarak belirleyebildiği yanlışlıklardır.


94. Soru

Kontrol riski nedir?

Cevap

Kontrol riski, iç kontrol sistemi tarafından zamanında engellenemeyen veya ortaya çıkarılamayan bir işlem sınıfı veya hesap kalanındaki bir yanlışlığın, diğer işlem sınıflarındaki veya hesap kalanlarındaki yanlışlıklarla bir araya geldiğinde önemli olabilmesi riskidir.


95. Soru

Denetim amaçlarından açıklama nasıl tanımlanır?

Cevap

Bu denetim amacı, doğrudan sunum ve açıklama savları ile ilgilidir. Denetçi, finansal tablolarda yer alması gereken bütün bilgilerin gerektiği şekilde açıklanıp açıklanmadığını araştırır.


96. Soru

Denetçi denetim risk modelini nasıl çözümleyerek bulma riskinin uygun seviyesini bulur?

Cevap

Denetçi, denetim risk modelini aşağıdaki gibi çözümleyerek bulma riskinin uygun seviyesini bulacaktır. Denetim riski = Doğal risk x Kontrol riski x Bulma riski Bulma riski = Denetim riski / (Doğal risk x Kontrol riski)


97. Soru

Denetim amaçlarından zamanlılık nasıl tanımlanır?

Cevap

Zamanlılık amacı, tamlık amacı ile ilgilidir. Hesapların kapsadığı işlemlerin doğru zamanda kaydedilip edilmediğinin araştırılması amaçlanır. Denetçi, özellikle hesap yılı sonuna yakın zamanda meydana gelen işlemlerin finansal tablolara doğru zamanda yansıtılıp yansıtılmadığını doğrulamalıdır.


98. Soru

Denetçi bilginin yokluğunu denetim kanıtı olarak kullanabilir mi?

Cevap

Denetim kanıtı; hem yönetimin savlarını destekleyen ve doğrulayan hem de doğrulamayan bilgileri kapsar. Ayrıca bazı durumlarda bilginin yokluğu da (örneğin yönetimin istenen bilgiyi vermemesi) denetçi tarafından kanıt olarak kullanılacak bir bilgidir.


99. Soru

Yanlış beyanlar nelerden kaynaklanır?

Cevap

Hata ve hilelerden kaynaklanır.


100. Soru

Denetim standartlarında yönetimin savları kaç grupta toplanır?

Cevap

Denetim standartlarında yönetimin savları beş grupta toplanır: • Var olma ve meydana gelme • Tamlık • Haklar ve yükümlülükler • Değerleme ve dağıtım • Sunum ve açıklama


101. Soru

Denetim kanıtları nelerdir?

Cevap

Denetim kanıtları, denetçinin denetim görüşünü oluşturmak için kullandığı tüm bilgiler olup bunlar, muhasebe kayıtlarındaki bilgilerle diğer bilgileri kapsar. Denetim kanıtları, öncelikle denetim sırasında gerçekleştirilen denetim yordamlarından elde edilmekle birlikte önceki denetimler, müşterinin kabulü ve devamında yapılan kalite kontrol yordamları gibi diğer kaynaklardan elde edilen bilgileri de kapsayabilir. Denetim kanıtları, işletmenin muhasebe sisteminden elde edilen kanıtlar ve destekleyici denetim kanıtlarıdır.


102. Soru

Cari dosya nedir?

Cevap

Cari dosya, cari yılda yapılan denetim işi ile ilgili veri ve bilgilerin yer aldığı dosyadır. Bu dosyada denetimin yönetimi ile ilgili belgeler ve denetim kanıtlarının belgeleri yer alır.


103. Soru

Güvenirlik derecesine göre kantı türleri nasıl sınıflandırılabilir?

Cevap

Güvenirlik derecesine göre kanıt türleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir: • Yüksek güvenirlik derecesine sahip olanlar: o Sabit varlıkların kontrolü o Tekrar yapma o Tekrar hesaplama • Orta güvenirlik derecesine sahip olanlar: o Belgelerin kontrolü o Doğrulama o Analitik yordamlar • Düşük güvenirlik derecesine sahip olanlar: o Soruşturma o Gözlem


104. Soru

Denetim standartlarına göre çalışma kağıtlarının içeriği nasıl olmalıdır?

Cevap

Denetim standartlarına göre çalışma kağıtlarının; • Müşterinin finansal tablolarının muhasebe kayıtlarıyla uzlaşmakta ve uyuşmakta olduğunu, • Denetim çalışmasının uygun şekilde planlandığını ve yürütüldüğünü, • Denetimin planlanması, yapılacak olan testlerin yapısı, kapsamı ve zamanlamasının belirlenmesi için müşterinin iç kontrol yapısı hakkında yeterince görüş edinildiğini, • Bir denetim görüşü oluşturmaya yetecek ölçüde denetim kanıtı elde edildiğini göstermesi gerekir.


105. Soru

Denetimde önemlilik kavramını tanımlayınız.

Cevap

Önemlilik; bir hesap veya bir olgunun, finansal tablolara güvenen kullanıcıların kararlarını etkilemesidir. Önemlilik kavramı; finansal bilginin tanınması, toplanması, sınıflanması ve sunumu için temel bir kavramdır. Önemlilik, aynı zamanda denetçinin belirli bir kalemin veya işlemin önemli olup olmadığını yargılaması için önemli bir faktördür.


106. Soru

Yanlış beyan nedir?

Cevap

Yanlış beyan; raporlanan bir finansal tablo kaleminin tutarı, sınıflaması, sunulması ve açıklaması ile geçerli finansal raporlama çerçevesine uygun olması için gereken tutarı, sınıflanması, sunulması ve açıklaması arasındaki farktır.


107. Soru

Hata ve hilelerden kaynaklanan yanlış beyanların oluş nedenleri nelerdir?

Cevap

Hata ve hilelerden kaynaklanan yanlış beyanların oluş nedenleri:

  • Bir finansal tablo unsurunun, hesabının veya kaleminin genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre olması gereken tutarı, sınıflaması ve sunumu ile raporlanmış bir finansal tablodaki tutarı, sınıflaması ve sunumu aras›nda fark olması,
  • Bir finansal tablo unsurunun, hesabının veya kaleminin atlanması,
  • Finansal tablolarda yapılması gereken bir açıklamanın genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak sunulmaması,
  • Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre açıklanması gereken bir bilginin atlanması

108. Soru

Önemliliğin rakam ile ifade edilmesinin önemini açıklayınız.

Cevap

Önemliliğin rakamlarla ifade edilmesiyle denetçi, denetimin kapsamını daha iyi planlayabilir ve denetim testlerinin sonuçlarını daha iyi değerlendirebilir.


109. Soru

Önemliliğin dikkate alınması gereken denetim aşamaları nelerdir?

Cevap

Denetçi, denetimin çeşitli aşamalarında önemliliği dikkate almalıdır. Bu aşamalar;

  • Planlama aşaması,
  • Denetim aşaması,
  • Denetimin tamamlanma aşamasıdır.

110. Soru

Denetçinin önemlilikle ilgili olarak yapmış olduğu ilk belirleme nedir?

Cevap

Denetçi, denetimin başında önemliliği göz önüne almak ve buna göre denetim stratejisini geliştirebilmek için denetimin planlama aşamasında finansal tablolardaki yanlışlıklara ilişkin bir ön belirlemede bulunmalıdır. Denetçinin önemlilikle ilgili olarak yapmış olduğu bu ilk belirleme, önemlilik eşiği veya planlanan önemlilik olarak ifade edilmektedir.


111. Soru

Önemlilik eşiğinin belirlenmesini açıklayınız.

Cevap

Önemlilik eşiğinin belirlenmesinde genellikle bilanço ve gelir tablosu kalemlerine dayalı yüzde ilişkileri kullanılmaktadır; ancak önemli olan, hangi kalemlerin önemlilik kararıyla daha ilgili olduğudur. Genellikle toplam hasılat, toplam varlıklar, brüt veya net kâr, öz sermaye ve işletmenin cirosuna göre önemlilik yüzdeleri oluşturulmaktadır.


112. Soru

İlk önemlilik yargısının amacı nedir?

Cevap

İlk önemlilik yargısının amacı; denetçiye denetim yordamlarının yapısı, zamanlaması ve kapsamı hakkında yol göstermektir.


113. Soru

Finansal tablolar üzerinde ilk önemlilik belirlemesinde bulunurken kullanılan yöntemler nelerdir? Açıklayınız.

Cevap

Denetçi, finansal tablolar üzerinde ilk önemlilik belirlemesinde bulunurken farklı yöntemler kullanabilir. Bunlar; basit yöntem, aralık yöntemi, karışık yöntem veya ortalama yöntemi ve formül yöntemidir (Mc Kee ve Eilifsen 2000).

Basit yöntemde, önemliliğin belirlenmesi için tek bir finansal değişken kullanılır.

Aralık yöntemi, basit yönteme benzemekle birlikte farklı büyüklükteki işletmeler için olası farklı önemlilik düzeylerinin aralığını verir.

Karışık veya ortalama yönteminde denetçi, beş altı tane finansal değişken kullanarak önemlilik tutarlarını belirler ve bu tutarların toplamını kullandığı değişken sayısına bölerek önemlilik tutarını belirler.

Formül yönteminde ise şirketlerden oluşan büyük bir örneklem üzerinde önemlilik düzeyinin istatistiksel analizi ile belirlenen bir formül kullanılır.


114. Soru

Önemlilik tutarı, kullanılan yönteme göre değişmekte midir?

Cevap

Önemlilik tutarı, kullanılan yönteme göre değişmektedir.


115. Soru

Denetçinin ilk belirlediği önemliliği, denetim yordamlarının planlamasıyla bütünleştirmesinin en iyi yolu nedir?

Cevap

Denetçinin ilk belirlediği önemliliği, denetim yordamlarının planlamasıyla bütünleştirmesinin en iyi yolu; onu finansal tablo unsurlarına dağıtmasıdır. Bu dağıtım gereklidir; çünkü denetim sırasında toplanan kanıtlar, finansal tabloların bütünüyle değil unsurlarıyla ilgilidir. Bu nedenle denetçi, önemliliği; hem finansal tablolar düzeyinde hem de her bir hesap kalanı, işlem sınıfları ve açıklamalarla ilgili olarak irdelemelidir.


116. Soru

İlk önemlilik yargısının hesap kalanları ve işlem sınıflarına dağıtılmasının amacı nedir?

Cevap

İlk önemlilik yargısının hesap kalanları ve işlem sınıflarına dağıtılmasının amacı, her bir hesap kalanı ve işlem sınıfı için denetimin kapsamını (örneklem büyüklüğünü belirlemek) planlamaktır. Denetçi, çoğunlukla kanıtın tamlığını ve niteliğini ortaklaşa etkileyen testlerin yapısını ve zamanını başlangıçta belirler, daha sonra kabul edilebilir yanlışlığa dayanarak kanıtın kapsamını belirler.


117. Soru

Denetçinin tek bir hesap kalanı için belirlediği önemlilik tutarı, finansal tabloların geneli için belirlenen önemlilik tutarını aşabilir mi?

Cevap

Denetçinin tek bir hesap kalanı için belirlediği önemlilik tutarı, finansal tabloların geneli için belirlenen önemlilik tutarını aşamaz. Örneğin finansal tabloların geneli için belirlenen önemlilik tutarı 100.000 lira ise alacaklar hesabı için 120.000 lira önemlilik düzeyi öngörülemez.


118. Soru

Performans önemliliği nedir?

Cevap

Performans önemliliği; finansal tablolardaki düzeltilmemiş veya ortaya çıkarılmamış yanlışlıklar toplamının, bir bütün olarak finansal tablo önemliliğini aşması olasılığını azaltmak için oluşturulur.


119. Soru

Olası yanlışlıklar nedir?

Cevap

Olası yanlışlıklar, denetçinin bir evrenden aldığı örneklemin test edilmesine dayanan tahminî yanlışlıklardır.


120. Soru

Denetim riski nedir?

Cevap

Denetim riski, finansal tablolar yanıltıcı şekilde sunulduğunda denetçinin uygun olmayan bir denetim görüşü oluşturması riskidir. Denetçi tarafından yapılan denetim çalışmaları bu riski azaltır. Denetim riski, yanıltıcı beyan riski (önemli yanlışlık riski) ve denetçinin önemli yanlışlıkları ortaya çıkarmada baflarısız olma riskinin bir fonksiyonudur. Diğer bir ifadeyle denetim riski, denetçinin gerçekte önemli yanlışlıkların varlığı nedeni ile yanıltıcı şekilde beyan edilmiş finansal tabloların gerçek ve dürüst bir görünüme sahip olduğu şeklinde görüş ifade etmesi riskidir.


121. Soru

Denetim riski ve önemlilik arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

Cevap

Denetçi, denetimini yaparken önemliliği ve onun denetim riski ile ilişkisini dikkate almalıdır. Denetim riski ile önemlilik arasında her zaman tersine bir ilişki vardır. Belirli bir hesap kalanının çok büyük tutarda yanlış beyan edilebilmesi riski, düşük olabilir; fakat oldukça düşük bir tutarla yanlış beyan edilebilme riski çok yüksek olabilir.


122. Soru

Doğal risk nedir?

Cevap

Doğal risk, iç kontrolün olmadığı varsayımı ile bir savın finansal tablolardaki yanıltıcı beyanlara duyarlılığıdır.


123. Soru

Kontrol riski nedir?

Cevap

Kontrol riski, iç kontrol sistemi tarafından zamanında engellenemeyen veya ortaya çıkarılamayan bir işlem sınıfı veya hesap kalanındaki bir yanlışlığın, diğer işlem sınıflarındaki veya hesap kalanlarındaki yanlışlıklarla bir araya geldiğinde önemli olabilmesi riskidir.


124. Soru

Bulma riski nedir?

Cevap

Bulma riski, denetçinin yordamlarının finansal tablolardaki önemli yanlışlıkları ortaya çıkaramayacak olması riskidir.


125. Soru

Denetim riski ve bulma riski nasıl hesaplanır?

Cevap

Denetim riski = Doğal risk x Kontrol riski x Bulma riski

Bulma riski = Denetim riski / (Doğal risk x Kontrol riski)


126. Soru

Denetim kanıtı nedir?

Cevap

Denetim kanıtı, denetçinin görüşüne temel oluşturan sonuca ulaşmada kullandığı bilgilerdir. Denetçinin denetim çalışmasının büyük kısmını, savlarla ilgili kanıtların toplanması ve bu kanıtların değerlendirilmesi oluşturur.


127. Soru

Denetçi nasıl kanıt toplar?

Cevap

Denetçi, her denetim alanının amacına göre uygun bir denetim tekniği kullanarak kanıt toplar. Denetçinin kanıt elde etmek için kullandığı yöntemlere denetim teknikleri, bu tekniklerin uygulanmasına da denetim yordamları denir.


128. Soru

Denetim kanıtı elde etme yordamları nelerdir?

Cevap

Denetim kanıtı elde etme yordamları:

  • Kontrol
  • Gözlem
  • Dışsal doğrulama
  • Yeniden hesaplama
  • Analitik yordamlar ve
  • Soruşturmadır.

129. Soru

Çalışma kağıtlarını tanımlayınız.

Cevap

Çalışma kâğıtlar›; denetçinin yapmış olduğu denetim çalışmasında uyguladığı yordamlara, testlere, elde ettiğikanıtlara ve ulaştığı sonuçlara ilişkin tutmuş olduğu kayıtlardır. Son yıllarda denetçiler arasında çalışma kâğıtları yerine “denetimin belgelenmesi” terimi kullanılmaktadır.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email