aofsoru.com

Üretim Yönetimi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Tesis Yerleşimi Ve Kapasite Planlaması

1. Soru

Taşeron kullanımına ne zaman ihtiyaç duyulur ve nasıl yapılır?

Cevap

Talebin yüksek olduğu dönemlerde ihtiyaç duyulur ve ürün veya bileşenlerin üretimi için diğer firmaların kapasitelerini geçici olarak kiralamak suretiyle yapılır (dış kapasite kullanımı).


2. Soru

Kestirimde kullanılan nicel araştırma yöntemleri nelerdir, kısaca içeriklerini açıklayınız.

Cevap

Bir grup yöneticinin birlikte kestirim yaptığı yönetici görüşleri, Müşteri tercihlerinin belirlenmesine yönelik anket ve görüşmelerin analiz edilmesine dayalı pazar araştırması, Konusunda uzman bir gurubun ortak fikir üretmesine yönelik süreci içeren Delphi yöntemi kestirimde kullanılan nicel araştırma yöntemleridir.


3. Soru

Çok sayıda iş merkezi bulunan bir işletmenin yerleşimi için uygun yöntem nedir?

Cevap

Bu durumlar için sezgisel yöntemler geliştirilmiştir. Bunun için de yaygın olarak kullanılan iki bilgisayar programı vardır. Bunlar CRAFT ve ALDEPtir.


4. Soru

Gelecekte oluşacak talep miktarını tahmin etmekte hangi yöntemler kullanılabilir? Bu yöntemlerden kısaca bahsediniz.

Cevap

Farklı istatistiksel çözümlemelerin kullanıldığı zaman serisi modelleri ve çevre değişkenlerinin kestirimlerde önem kazandığı nedensellik modelleri gelecekte oluşacak talep miktarını tahmin etmekte kullanılabilir.


5. Soru

Süreç tasarımında amaç nedir?

Cevap

İş sürecini yeniden tasarlamak suretiyle kapasiteyi artırmak.


6. Soru

Hücresel yerleşim tasarımını açıklayınız.

Cevap

İki yerleşim şeklinin karması olduğu için detaylı tasarımı zordur. Sürece odaklanarak beraber incelenebilecek süreçleri saptamak için kümeleme analizi kullanılabilir. Böylece her süreç ve herhangi bir ürünün diğer süreçlerle ilişkisi incelenmiş olur.


7. Soru

Akış analizi nedir?

Cevap

Eş zamanlı olarak her iki yerleşimi yani hem süreci hem ürünü inceleyen yaklaşım ise üretim akış analizidir.


8. Soru

Hücresel Yerleşim Düzenini açıklayınız.

Cevap

Hücresel Yerleşim Düzeni: Karma yerleşim düzeni olarak da bilinir. Ürüne ve sürece göre yerleşim düzenini en iyi yönlerinin birleşimidir.


9. Soru

Hangi tesisler için uygundur?

Cevap

Parça çeşidi fazla olan tesislerin tercihi olan yerleşim düzenidir.


10. Soru

En önemli amacı nedir?

Cevap

Hücresel imalat tam zamanında üretim esnek imalat sistemleri en önemli uygulama ve amaçlarındandır.


11. Soru

Tesis yerleşim tasarımı neden önemlidir?

Cevap

Hammaddenin ürüne dönüşünceye kadar geçtiği yol tesis yerleşim türünün belirlenmesindeki en önemli kriterlerdendir. Bu malzeme hareketine akış adı verilir. Üretim hacmi ve ürün çeşitliliği akışın önemini ortaya koyan etmenlerdir.


12. Soru

Tesis yerleşim tasarımında ortaya çıkabilecek problemler nelerdir?

Cevap

Hacmi yüksek ve çeşitliliği az olan bir üretim sisteminde akışın düzenlenmesi büyük problemdir. Hacmi yüksekken çeşitliliğin de yüksek olması akış temelli bir tesis yerleşimini uygulamak oldukça zordur.


13. Soru

Kısa ve orta dönem kapasite stratejileri nelerdir? Yazınız.

Cevap

• Stok • Geciktirme • İş gücü seviyesi • İş gücünün eğitimi • Taşeron kullanımı • Süreç tasarımı


14. Soru

Kısa dönemdeki talep dalgalanmaları nasıl dengelenebilir?

Cevap

Kısa dönemdeki talep dalgalanmaları stoka üretim, iş gücü dengelemesi ve dış kapasite kullanımı ile dengelenebilir.


15. Soru

Uzun dönem kapasite kararlarının verilmesinde nasıl bir sıralama izlenmelidir?

Cevap

Uzun dönem kapasite kararlarının verilmesinde öncelikle kapasite ihtiyaçları tanımlanır, ardından kapasite alternatifleri türetilerek alternatiflerin değerlendirilmesi gerçekleştirilir.


16. Soru

Gelecek kestirimlerin yapılmasında ne tür yöntemler kullanılmaktadır?

Cevap

Nicel ve nitel yöntemler kullanılabilmektedir.


17. Soru

Ürün çeşitliliği fazla olan işletmelerde kapasite ölçümü tablosu yapılırken nasıl bir değişiklik yapılarak tablonun çıkarılması kolaylaştırılır?

Cevap

Böyle işletmelerde çıktı ölçütü yerine girdi ölçütü tercih edilir.


18. Soru

Karar ağacı nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Karar ağacı kararların ve olası sonuçlarının ağaç benzeri bir grafik veya model ile gösterildiği bir karar destek aracıdır. Farklı kapasite seçeneklerinin değerlendirilmesinde kullanılabilecek karar destek araçlarından biri de karar ağaçlarıdır. Karar ağaçları seçenekler arasında karar alma sürecinde kullanılabilecek ve karar sonucunda olasılıklara dayalı olarak beklenen değerlerin hesaplandığı bir karar modelidir.


19. Soru

Karar ağaçlarının yapısındaki unsurlar nelerdir?

Cevap

• Karar noktaları • Karar seçenekleri • Rassal olaylar • Çıktılar


20. Soru

Rassal olaylar nelerdir kısaca açıklayınız.

Cevap

Bir kararın değerini etkileyebilecek olaylardır. Her olayın gerçekleşmesi için bir olasılık söz konusudur. Rassal olaylar karar ağaçlarında bir daireden ayrılan iki veya daha fazla dal olarak gösterilir.


21. Soru

Bir üretim sisteminin kapasite miktarının ölçülmesinde kullanılan farklı kapasite ölçümleri nelerdir?

Cevap

Teorik kapasite ve etkin kapasitedir.


22. Soru

Sürece göre yerleşim düzeninde farklı yerleşim sayısı nasıl hesaplanır?

Cevap

İş merkezi sayısının faktöriyeli ile hesaplanır.


23. Soru

Teorik kapasite nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Bir diğer ismi de tasarım kapasitesidir. İdeal şartlarda en büyük çıktı miktarıdır. Tüm üretim kaynaklarının yüzde yüz verimlilikle kullanıldığı var sayılır. Fakat makine arızası, insan kaynaklı hatalar, vardiya değişimleri nedeniyle teorik kapasiteye ulaşmak mümkün olmaz.


24. Soru

Etkin kapasite nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Normal şartlar altında elde edilecek kapasite miktarıdır. Pratik kapasite olarak da adlandırılır. Etkin kapasiteye ulaşmak mümkün olsa da üretim oranına ulaşmayı engelleyen faktörler olabilir.


25. Soru

Bir üretim sisteminin temel amacı nedir?

Cevap

Kendi pazarında oluşan mevcut ve gelecekteki talebi karşılayacak yeterlilikleri sağlamaktır.


26. Soru

Detaylı yerleşim planı nedir?

Cevap

Tesislerin yerleşim düzenlerine karar verildikten sonra yerleşim planının ayrıntısı tasarlanır. Her yerleşim türüne göre model geliştirilir. Buna detaylı yerleşim planı denir.


27. Soru

Bir işletmenin tesis yerleşim kararı ne zaman verilir?

Cevap

Tesis yerleşim planı kurulum aşamasında verilir. Ancak değişiklik gerektiren durumlarda yeniden planlama yapılabilir.


28. Soru

Tesis yerleşime karar verilirken önemli olan nelerdir?

Cevap

Üretim süreci, üretim hacmi, ve ürün çeşitliliği karar verilirken büyük önem taşır. Yerleşim düzeni kararı verilince üretim ayrıntılı tesis planlaması yapılır.


29. Soru

Kapasite planlamasında alınan kararlar neden önemlidir?

Cevap

Kapasite planlamasında alınan kararlar maliyet, gelir, sermaye, kaliteyle yakından ilişkili olduğu için çok önemlidir.


30. Soru

Kapasite planlaması nasıl ve kaç düzeyde gerçekleştirilir?

Cevap

“Planlama iki düzeyde gerçekleşir. İlk düzey uzun dönemi kapsayan ve stratejik düzeydir. Burada hedef şirketi rekabette ileri taşıyacak ve rekabeti destekleyecek bir yaklaşım yaratmaktır. İkinci düzey de kısa ve orta vadeli dönemleri esas alır. Uzun dönem planlarının orta döneme nasıl yansıtılacağı belirlenir. Bu periyod genelde 2-18 arası bir dönem için hesaplanır.


31. Soru

Kapasite ölçümü tablosu nasıl çıkarılır? Açıklayınız.

Cevap

3 sütundan oluşur. Solda işletme türü, ortada girdi ölçüsü, solda ise çıktı ölçüsü yer alır.


32. Soru

Akış analizinin faydası nedir?

Cevap

Bu analiz parçaların üretim sürecinde izledikleri yolun analiz edilerek ortak yönlerine göre gruplandırılmasını sağlar.


33. Soru

Sürece göre yerleşim düzeninin sınırlılıkları nelerdir?

Cevap

• Uzun rotalar taşıma miktarını artırır. • Taşıma sisteminin otomasyonu mümkün değildir. • Makinelerin hazırlıkları süreleri düşük verimliliğe neden olur. • üretim süreleri diğer yerleşilere oranla fazladır. • Süreçteki stokların fazla olması alan ve sermaye israfına yol açar. • iş çeşitliliğinin ve görev farklılıklarının olması personel tatminini sağlar.


34. Soru

Ürüne göre yerleşim düzeni açıklayınız.

Cevap

Benzer süreç ve fonksiyonlara sahip üretim kaynaklarının gruplandırıldığı yerleşim düzenidir. Bu yüzden fonksiyonel düzen de denir.


35. Soru

Hangi üretim süreçleri için uygundur?

Cevap

Atölye ve parti tipi üretim süreçleri için uygundur. Parçalar esnek şekilde atölyeler arasında taşınır.


36. Soru

Bu yerleşim düzeninin amacı nedir?

Cevap

Üretim bölümleri arasındaki taşıma mesafesini azaltmak amaçlıdır.


37. Soru

Bu düzenin avantajları nelerdir?

Cevap

Daha düşük yatırım maliyeti gerektirmesi, tesis kullanım oranının yüksek olması, iş çeşitliliği, iş dağılımındaki esneklik, az sayıda makine kullanımı avantajları arasında yer alır.


38. Soru

Ürüne göre yerleşim düzeninin başlıca özellikleri nelerdir?

Cevap

• Büyük miktarda ürünler üretmek için tasarlanmıştır. • Tesisin maliyeti ve üretim hızı yüksektir. • Malzeme taşıma maliyeti ve stok ihtiyacı daha düşüktür. • Esnekliği azdır.


39. Soru

Görevlerin iş istasyonlarına atanması nasıl yapılır?

Cevap

Bu durum için birincil ve ikincil olmak üzere iki kural vardır. birincil kural iş istasyonunda hangi görevden başlanarak atama yapılacağı, ikincil kural ise birden fazla seçenek arasından öncelikle hangi görevin seçileceğinin kararının verilmesini sağlar.


40. Soru

Hat dengelemesi çözüm adımları nelerdir ?

Cevap

• Öncelikle işlem süreleri belirlenir. • Çevrim süresi hesaplanır. • Teorik olarak en küçük iş istasyonu sayısı belirlenir. • Görevler iş istasyonuna atanır. • Bunun için farklı kurallar kullanılabilir. • Bu kurallar birincil veya ikincil kurallardır.


41. Soru

Montaj hattı nedir?

Cevap

Bu yerleşim türünde ürünü tek yönde geri dönüş olmadan ilerlemesi için montaj hattı denilen bir hat yaratılmıştır.


42. Soru

Bu tasarımın amacı nedir?

Cevap

Bu tasarımda istasyonlar arasındaki iş yüklerinin dengelenmesine hat dengelenmesi denmekte ve istasyonlar arasındaki hız farklarının en aza indirgenmesi hedeflenir.


43. Soru

İş istasyonlarının çevrim süreci nasıl hesaplanır?

Cevap

Günlük üretim süresinin günlük üretim miktarına bölünmesiyle hesaplanır.


44. Soru

Ürüne göre yerleşim tasarımını açıklayınız.

Cevap

Donanım, makine iş gücü gibi üretim kaynakları ve ürüne göre yerleşimin en bilinen özelliği olan bir hat üzerinde sıralanır.


45. Soru

Kapasite planlaması neden önemlidir?

Cevap

Rekabeti yakından ilgilendirir. Kapasite ve talep arasındaki ilişki rekabette fark yaratmada önemli rol oynar. Tesis yerleşimi ve kapasite planlaması üretim yönetiminin önemli konuları arasındadır.


46. Soru

Tesis yerleşimini etkileyen en önemli kararlar nelerdir?

Cevap

Burada üç karardan bahsedebiliriz. İlki tesislerin inşası için oldukça büyük sermaye ayrıldığı için kolay telafi edilemez. İkincisi verilen kararların sonucu uzun bir dönemi etkilediği için yapılan hataların düzeltilmesi oldukça zordur. Üçüncüsü üretim etkinliği ve üretim maliyeti üzerinde önemli etkisi olması sonucu işletmenini rekabet gücünü doğrudan etkiler.


47. Soru

Tesis yerleşimi planlaması nedir?

Cevap

İş gücü, makine, ham madde, ürün, ara ürün, personel gibi dönüşüm sürecinde kullanılan fiziksel üretim kaynaklarının nasıl yerleştirileceğinin kararının verilmesidir.


49. Soru

Tesis yerleşim planlamasındaki temel hedefler nelerdir?

Cevap

Güvenlik, akış, konfor, koordinasyon, erişim, Alan kullanımı, esneklik, ve darboğazlardır.


50. Soru

Kaç tür tesis yerleşim düzeni vardır?

Cevap

Tesis yerleşim düzeni temel dört yerleşim türünden türetilmiştir. Sabit konumlu yerleşim düzeni, sürece göre yerleşim düzeni, ürüne göre yerleşim düzeni, hücresel yerleşim düzeni.


51. Soru

Sabit konumlu yerleşim düzeninin özelliklerini nelerdir?

Cevap

Bir diğer adı proje tipi yerleşimdir. Taşınamayacak kadar büyük ürün veya hizmetler içi uygun bir yerleşim düzenidir bu yüzden bu düzen türünde makine, teçhizat, ürün sabit bir konuma getirilir. Gemi, uçak imalatı, petrol maden çıkarma, otoyol inşaatı sektörü için uygun bir tercihtir.


52. Soru

Bir üretim sisteminin kapasitesini tanımlayınız.

Cevap

Bir üretim sisteminin kapasitesi, belirli bir zaman periyodunda gerçekleştirilen en büyük çıktı oranı olarak tanımlanır.


53. Soru

Pek çok işletmenin maksimum kapasitelerinin altında bir üretim hızıyla çalışmasının sebepleri nelerdir?

Cevap

Bunun nedeni yetersiz talep nedeniyle tam kapasite çalışmamaları ya da yeni oluşabilecek bir talebe hızlı cevap verebilmek için atıl kapasitelerini muhafaza etmeleridir.


54. Soru

Kapasite planlaması nedir?

Cevap

Bir işletmenin gelecekteki genişleme ve büyüme planlarını da göz önünde bulundurarak talebi karşılamak üzere üretim hacminin planlanması sürecidir.


55. Soru

İşletmelerin etkin kapasiteye ulaşmasını engelleyen diğer faktörlere birkaç örnek veriniz.

Cevap

Makine arızası, kalite problemleri, personel rahatsızlıkları, talepteki azalma gibi farklı nedenler üretim çıktısının etkin kapasiteden düşük olmasına neden olur.


56. Soru

Kapasite kullanım oranı ve kapasite kullanım verimi arasındaki fark nedir?

Cevap

Kapasite kullanım oranı gerçek çıktı miktarının teorik kapasiteye oranıdır. Kapasite kullanım verimi ise gerçek çıktı miktarının etkin kapasiteye oranıdır.


57. Soru

Kapasite planlama kararları nelerle alakalıdır?

Cevap

Kapasite planlaması kısa ve uzun dönem planlamalarını ilgilendirir. Kapasite planlamasında alınan kararlar müşteri talepleri ve organizasyonun insan, malzeme ve finansal kaynakların birleştirilmesine dayalıdır.


58. Soru

Matris nedir?

Cevap

İş merkezleri arasındaki iş akışı ve mesafeler matris olarak tanımlanır.


59. Soru

Sürece göre detaylı yerleşim için toplanması gereken bilgiler nelerdir?

Cevap

• Her iş merkezi için gerekli olacak alan miktarının belirlenmesi, • İş merkezlerinin yerleştirileceği bina ya da alanın kısıtlarının belirlenmesi, • İş merkezleri arasında olası ve iş akış şekli ve miktarının listelenmesi, • İş merkezlerinin sabit bir noktaya yakın olma zorunlulukları, iş merkezlerinin birbirleri ile yakın ya da uzak olma kısıtlarının listelenmesidir.


60. Soru

Sürece göre yerleşim tasarımını açıklayınız.

Cevap

İş merkezlerinin birbirine göre nasıl yerleştirileceği belirlenmelidir. İş merkezlerinin çokluğu durumunda değişik yöntemler kullanılır.


61. Soru

Sabit konumlu yerleşim düzenini açıklayınız.

Cevap

Taşınamayacak kadar büyük ürünlerin varlığından söz edildiği için üretim kaynakları ürünün yanına taşınır. Bu düzen için yapılan tasarım diğer tasarımlardan daha az karmaşıktır.


62. Soru

Sürece göre yerleşim düzeninin üstünlükleri nelerdir?

Cevap

• Makine kullanım oranları yüksektir ve daha az sayıda makine gerektirir, • Üretim kaynaklarının esnek kullanımı mümkündür, • Daha düşük yatırım maliyeti gerektirir, • Üretim tesisinin kullanım otanı yüksektir, • İş dağılımında esneklik düzeyi yüksektir, • İş çeşitliliğinin ve görev farklılıklarının olması personel tatminini sağlar.


63. Soru

Üretim yerleşim planlaması ne demektir? 

Cevap

Üretim yerleşim planlaması:   Üretim kaynaklarının uygun fiziksel yerleşimini belirlemek için verilen kararların tamamıdır.


64. Soru

Akış ne demektir?

Cevap

Akış: Üretim sürecindeki malzeme, enformasyon ve müşteri hareket alanları uygun olarak tasarlanmalıdır. Bir imalat tesisinde malzeme akışının minimuma indirilmesi hedeflenirken bir alışveriş merkezinde müşteri gezinti rotası maksimuma çıkarılmak istenebilir. Tesisteki malzeme akışı veya müşteri hareketleri personelin veya müşterinin kolayca anlayabileceği ve takip edebileceği şekilde tabelalar yardımıyla gösterilmelidir.


65. Soru

Tesis yerleşimini tasarlarken dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?

Cevap

Tesis yerleşimini tasarlarken dikkat edilmesi gereken konular şunlardır: 

  • Güvenlik
  • Akış
  • Konfor
  • Koordinasyon
  • Erişim
  • Alan Kullanımı
  • Esneklik
  • Darboğazlar

66. Soru

Temel tesis yerleşim türleri nelerdir?

Cevap

 Dört temel yerleşim türü aşağıda sıralanmıştır:
• Sabit konumlu yerleşim düzeni
• Sürece göre yerleşim düzeni
• Ürüne göre yerleşim düzeni
• Hücresel yerleşim düzeni


67. Soru

Sürece göre yerleşim düzeninin üstünlük ve sınırları nelerdir? 

Cevap

Sürece göre yerleşim düzeninin üstünlük ve sınırları aşağıda sıralanmıştır.
Üstünlükler:
• Makine kullanım oranları yüksektir ve daha az sayıda makine gerektirir.
• Üretim kaynaklarının esnek kullanımı mümkündür.
• Daha düşük yatırım maliyeti gerektirir.
• Üretim tesisinin kullanım oranı yüksektir.
• İş dağılımında esneklik düzeyi yüksektir.
• İş çeşitliliği ve görev farklılıklarının olması personelin tatminini sağlar.
Sınırlılıklar:
• Uzun rotalar taşıma miktarını artırır.
• Taşıma sisteminin otomasyonu mümkün değildir.
• Makinelerin hazırlık süreleri düşük verimliliğe neden olur.
• Üretim süresi diğer yerleşimlere oranla fazladır.
• Süreçteki stokların fazla olması, alan ve sermaye israfına yol açar.


68. Soru

Hücresel yerleşim düzeni ne demektir? 

Cevap

Hücresel Yerleşim Düzeni: Melez ya da karma yerleşim düzeni olarak da adlandırılan hücresel yerleşim hem ürüne hem de sürece göre yerleşim düzeninin üstün yanlarını bir arada uygulayan yerleşim düzenidir. Hücresel yerleşim düzeninde benzer şekil ya da benzer yöntemlerle üretilen parçaların oluşturduğu ürün gruplarının beraber işlenmesi prensibi uygulanır. Birbirinden farklı fonksiyonlara sahip makineler bir hücrede bir araya getirilerek gruplanmış bir ürün gurubunun üretilmesinde kullanılır. Böylelikle her hücre bir üretim hattı oluştururken ürüne göre yerleşimin üstünlüklerinden yararlanır. Birden fazla hücrenin paralel olarak çalışması da sürece göre yerleşimi temsil eder ki bu da esnekliğin sağlanması anlamına gelir. 


69. Soru

Hacmi yüksek olan ve çeşitliliği az olan bir üretim sisteminde ana problem nedir?

Cevap

Hacmi yüksek olan ve çeşitliliği az olan bir üretim sisteminde akışın düzenlenmesi ana problemdir. Ancak hacmi yüksek iken çeşitliliğin de yüksek olması durumunda tamamen akış temelli bir tesis yerleşimi uygulamak hayli zordur. Bu durumda farklı akış desenleri oluşacağından sürece göre bir yerleşim daha uygun olabilecektir. Ürün çeşitliliği ürünlerin benzerliklerine göre kategorilere bölünüp azaltılabiliyorsa hücresel yerleşim uygun bir seçenek olabilmektedir.


70. Soru

Sürece göre detaylı yerleşimin gerçekleştirilmesi için ilk adım tasarım için gerekli olacak bilgilerin derlenmesidir. Toplanması gereken bilgiler nasıl sıralanır? 

Cevap

Sürece göre detaylı yerleşimin gerçekleştirilmesi için ilk adım tasarım için gerekli olacak bilgilerin derlenmesidir. Toplanması gereken bilgiler aşağıda sıralanmıştır:
• Her iş merkezi için gerekli olacak alan miktarının belirlenmesi,
• İş merkezlerinin yerleştirileceği bina ya da alanın kısıtlarının belirlenmesi,
• İş merkezleri arasında olası iş akışı şekli ve miktarının listelenmesi,
• İş merkezlerinin sabit bir noktaya yakın olma zorunlulukları, iş merkezlerinin birbirleri ile yakın
ya da uzak olma kısıtlarının listelenmesi,


71. Soru

Sürece göre tesis yerleşimi tasarımında karar destek aracı olarak kullanılan programlar nelerdir? 

Cevap

İş merkezi sayısı çok olan bir tesisin yerleşimini bu yöntemle bulmak kolay olmayacaktır. Bu nedenle adım adım iyi çözüme ulaştıran sezgisel yöntemler geliştirilmiştir. Geliştirilen sezgisel yöntemleri uygulayan bilgisayar programları büyük boyutlu problemlerin çözümünde yaygın olarak kullanılabilmektedir. Bu amaçla CRAFT (computerized relative allocation of facilities technique) ve ALDEP (automated lay-out design program) yazılımları sürece göre tesis yerleşimi tasarımında karar destek aracı olarak kullanılan iki önemli programdır.


72. Soru

Montaj hatlarında ürün akışının sağlanmasında neler kullanılır?

Cevap

Montaj hatlarında ürün akışının sağlanmasında konveyörler veya tavan vinçleri kullanılabilmektedir.


73. Soru

Üretim akış analizi nedir?

Cevap

Üretim akış analizi: Görevlerin ve makinelerin hücrelere atanmasında kullanılan bir yaklaşımdır.


74. Soru

Kapasite planlaması nedir?

Cevap

Kapasite planlaması; bir işletmenin gelecekteki genişleme ve büyüme planlarını da göz önünde bulundurarak talebi karşılamak üzere üretim hacminin belirlenmesi sürecidir.


75. Soru

Bir üretim sisteminin kapasite miktarının ölçülmesinde kullanılan kapasite ölçümleri nelerdir?

Cevap

Bir üretim sisteminin kapasite miktarının ölçülmesinde farklı kapasite ölçümleri kullanılmaktadır. Bunlardan en yaygın kullanılan kapasite türü teorik ve etkin kapasite kavramlarıdır.

Teorik Kapasite: Tasarım kapasitesi olarak da adlandırılan teorik kapasite ideal şartlar altında belirli bir sürede ulaşılabilecek en büyük çıktı miktarıdır. Teorik kapasite tüm üretim kaynaklarının kayıpsız yüzde yüz verimle kullanıldığı varsayımıyla hesaplanır.

Etkin Kapasite: Normal şartlar altında elde edilebilecek kapasite miktarıdır. Üretim süreçlerinde bakım faaliyetleri, makine hazırlık süreleri, parça rotaları nedeniyle oluşan beklemeler normalde karşılaşılabilecek durumlardır. Pratik kapasite olarak da adlandırılmaktadır.


76. Soru

Kısa ve orta dönem kapasite stratejileri nelerdir?

Cevap

Kısa ve orta dönem kapasite stratejileri şunlardır;

  • Stok: Talebin en üst seviyede olduğu dönemler için kapasitenin boş olduğu zamanda stoka üretim yapmak,
  • Geciktirme: Talebin en yüksek olduğu dönemlerde ürün için beklemeye istekli müşteriler için daha sonra üretim gerçekleştirmek,
  • İş gücü seviyesi: Talebin yüksek olduğu dönemde ek iş gücü kiralamak, düşük olduğu dönemde iş gücünü çıkarmak (sezonluk iş gücü stratejisini kullanmak),
  • İş gücünün eğitimi: Personelin farklı becerileri kazanması için eğitilmesi sağlanarak ek iş gücü ihtiyacını çözmek (rotasyon),
  • Taşeron kullanımı: Talebin yüksek olduğu dönemlerde ürün veya bileşenlerin üretimi için diğer firmaların kapasitelerini geçici olarak kiralamak (dış kapasite kullanımı),
  • Süreç tasarımı: İş sürecini yeniden tasarlayarak kapasiteyi artırmak.

77. Soru

Karar ağacı nedir?

Cevap

Karar ağacı kararların ve olası sonuçlarının ağaç benzeri bir grafik veya model ile gösterildiği bir karar destek aracıdır.


78. Soru

Karar ağaçlarının yapısındaki dört unsur nedir?

Cevap

Karar ağaçlarının yapısındaki dört unsur;

  • Karar noktaları,
  • Karar seçenekleri,
  • Rassal olaylar,
  • Çıktılardır.

79. Soru

Karar ağacının değerlendirilmesi nasıl yapılır?

Cevap

Karar ağacı, soldan sağa doğru çizilmesine karşın değerlendirilmesi sağdan sola ilerleyerek yapılır. Her rassal olayın beklenen değeri hesaplanarak hangi seçeneğe karar verileceği belirlenecektir. İki numaralı karar aslında tadilatın yapılması ve yüksek talebin gerçekleşmesi durumunda karşılaşılacak seçenekleri göstermektedir.


80. Soru

Rassal olaylar ne demektir?

Cevap

Rassal olaylar: Bir kararın değerini etkileyebilecek olaylardır. Her olayın gerçekleşmesi için bir olasılık söz konusudur. Örneğin bir işletmenin önümüzdeki yıl belirli bir ürününün talebinin %40 olasılıkla düşeceği %60 olasılıkla da artacağı tahmin edilebilir. Rassal olaylar karar ağaçlarında bir daireden ayrılan iki veya daha fazla dal olarak gösterilir.


81. Soru

Kapasite ihtiyaçları gelecekteki talebin kestirimine dayalı olarak belirlenebilir. Bu düzeyde gelecek kestirimlerin yapılmasında, nitel yöntemlerin yanı sıra nicel yöntemlerde kullanılabilmektedir. Bu yöntemler nelerdir?

Cevap

Kapasite ihtiyaçları gelecekteki talebin kestirimine dayalı olarak belirlenebilir. Bu düzeyde gelecek kestirimlerin yapılmasında, nitel yöntemlerin yanı sıra nicel yöntemlerde kullanılabilmektedir. Farklı istatistiksel çözümlemelerin kullanıldığı zaman serisi modelleri, çevre değişkenlerinin kestirimde önem kazandığı nedensellik modelleri gelecekte oluşacak talep miktarını tahmin etmekte kullanılabilir. Bir gurup yöneticinin birlikte bir kestirim yaptığı yönetici görüşleri, müşteri tercihlerinin belirlenmesine yönelik anket ve görüşmelerin analiz edilmesine dayalı pazar araştırması, konusunda uzman bir grubun ortak fikir üretmesine yönelik süreci içeren Delphi yöntemi kestirimde kullanılan nicel araştırma yöntemleridir.


82. Soru

Şirketlerin geleceğe yönelik kapasite ihtiyaçlarını belirlemelerinin ardından bir sonraki adım kapasitelerini düzenlemek için seçenek geliştirmeleridir. Bu seçenekler nelerdir?

Cevap

Şirketlerin geleceğe yönelik kapasite ihtiyaçlarını belirlemelerinin ardından bir sonraki adım kapasitelerini düzenlemek için seçenek geliştirmeleridir. Bu seçeneklerden biri hiçbir değişiklik yapmamaktır. Mevcut kapasite aynen bırakılarak gelecekte tekrar değerlendirilmesinin öngörülmesidir. Diğer seçenekler ise yeni bir tesis satın alınmasıdır. Bu aşamada yeni alınacak tesisin büyüklüğüne ve özelliklerine karar vermek için seçeneklerin değerlendirilmesi gerekmektedir.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email