Stratejik Yönetim Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Stratejik değerlendirme ve kontrol sistemlerinde 1990'lar sonrasında kullanılan ölçme özellikleri nelerdir?

1990'lar sonrasında kullanılan ölçme özellikleri şunlardır:

• Müşteri tatmini
• Yeni ürün geliştirme oranları
• Çıktılar
• Niceliksel ve niteliksel performans

Stratejik değerlendirme ve kontrol sistemlerinin yararları nelerdir?

Stratejik değerlendirme ve kontrol sistemlerinin yararları aşağıdaki gibidir:

• Kısa dönemli karlılık ile uzun dönemdeki karlılık arasında denge sağlar
• Geleceğe yönelik hedefler için bugünkü faaliyetleri yönlendirir
• Faaliyetlerin takibini ve ölçülmesini sağlar
• Faaliyetlerin ölçümü için yöntemler geliştirilmesini sağlar

Stratejik değerlendirme ve kontrol hangi temel sorulara odaklanır?

Stratejik değerlendirme ve kontrolün en temel iki sorusu vardır; “stratejiler planlandığı biçimde uygulanıp uygulanıyor mu?” ve “stratejilerin uygulaması sonucunda ortaya çıkan sonuçların ulaşılmak istenen sonuçlar mıdır?”

İşletme stratejilerinin amaçlara uygunluğu hangi kriterlere göre belirlenir?

İşletme stratejilerinin amaçlara uygunluğu tutarlılık, uygunluk, yapılabilirlik ve fayda sağlama kriterlerine göre değerlendirilebilir. Bunlardan uygunluk ve fayda sağlama kriterleri dış çevrenin değerlendirilmesine bağlı olarak, tutarlılık ve yapılabilirlik kriterleri ise işletmenin iç çevrenin değerlendirilmesine bağlı olarak elde edilirler.

Performans ölçümü nedir?

Performans ölçümü, ürünlerin, hizmetlerin veya işlemlerin yerine getirilmesinde, görevlerin nasıl gerçekleştiğinin bir program dahilinde tarafsız olarak ölçülmesi yöntemidir.

Stratejik değerlendirme ve kontrol sürecinin başarısı hangi unsurlara bağlıdır?

Performans ölçüm sistemi ve bir parçası olduğu stratejik değerlendirme ve kontrol sürecinin başarısı;

• ölçüm yapılacak performans noktalarının belirlenmesine,
• ne şekilde bir ölçme yöntemi ile ölçümlerin yapılacağının belirlenmesine,
• yapılan ölçümler ile stratejik hedefler arasındaki bağlantının doğru bir şekilde kurulmasına,
• yapılan ölçümlerin gerçekten istenenleri ölçmesinin sağlanmasına,
• sonuçlara ilişkin bilgilerin stratejik kararlarda kullanılabilecek formatta düzenli olarak yönetime raporlanmasına bağlıdır.

Performans ölçümü yapılırken başvurulan temel yaklaşımlar nelerdir?

Performans ölçümü yapılırken temel iki yaklaşım vardır:

1. işletmeyi bir bütün olarak ele alıp göstergeleri sadece işletmenin tamamına yönelik olarak değerlendirmek,
2. işletmenin içinde yer alan bazı bölümleri ya da bazı fonksiyonları değerlendirme kapsamına alarak sadece bu bölümlerin ya da fonksiyonların performanslarının ölçümünü yapmak.

İşletmelerin bütününün değerlendirilmesine yönelik performans ölçümlerinin özellikleri nelerdir?

İşletmenin bütün olarak değerlendirilip performansının ölçülmesi, bölümler ya da bireylerin ya da yöneticilerin performanslarına bakılmaksızın, sadece işletmenin elde ettiği sonuçların değerlendirilmesidir. Performans ölçüm sürecinde, işletme içinde bulunduğu sektör ile birlikte ele alınır, çünkü her sektörün kendine özgü, bir takım geçerli olan sektör ortalamaları söz konusudur. Bütüne yönelik performans ölçümleri; paydaşlar açısından performans ölçümleri, hissedarlar açısından performans ölçümleri ve kurumsal başarı karnesi olmak üzere 3 başlıkta incelenir.

Kurumsal başarı karnesi nedir?

Kurumsal başarı karnesi, işletmenin vizyonu ve stratejilerini, faaliyetleri ile ilişkilendiren, işletme içi ve dışı iletişimi geliştiren, işletme performansının stratejik hedefler ile uyumlu olarak izlemeye yönelik bir stratejik yönetim sistemidir.

Kurumsal başarı karnesinde kullanılan performans ölçümleri hangi bölümlerden oluşur?

Kurumsal başarı karnesinde kullanılan performans ölçümleri dört bölümden oluşur:

• Finansal ölçümler
• Müşteriler ile ilgili ölçümler
• İşletmenin iç ortamı ve iş süreçleri ile ilgili ölçümler
• İşletmenin öğrenme ve yenilikçilik kapasitesi ile ilgili ölçümler

Kurumsal başarı karnasi sistemi hangi yararları sağlamaktadır?

Kurumsal başarı karnesi sisteminin kullanımının sağladığı yararları şöyle sıralamak mümkündür:

• Strateji ve sonuçlar üzerine odaklanmayı artırır.
• Önemli olan sonuçların belirlenmesi ve bunların ölçümü ile örgütün performansını geliştirir.
• Çalışanların günlük çalışmaları ile örgüt stratejisinin birlikte aynı yöne doğru yönelmesini sağlar.
• Gelecekte istenen performans düzeyi için gerekli motivasyonu sağlar.
• Örgütün vizyon ve stratejisinin işletme içeriside daha gözle görülür olmasını, daha fazla iletilmesini sağlar.
• Projeleri ve girişimleri önceliklendirmeye imkân sağlar. Önceliklendirmede kullanılacak temeli sağlar.

Düzeltici faaliyet nedir?

Düzeltici faaliyet, üretim veya yönetim çalışmaları sırasında bir hata veya uygunsuzluk oluştuktan sonra, ortaya çıkan hata ve uygunsuzluğun düzeltilmesi için ve bir daha ortaya çıkmasının engellenmesi için yapılan çalışmalardır.

Düzeltici faaliyetlerin sahip olmaları gereken nitelikler nelerdir?

Düzeltici faaliyetler işletmenin sahip olduğu güçlü yönlerini daha fazla kullanacağı, dış çevredeki fırsatları yakalayabileceği, tehditlerin getirebileceği zararlardan koruyabilecek, işletme içindeki zayıflıklarını da geliştirmede yardımcı olacak, kısaca işletmeyi piyasada daha güçlü konuma getirecek nitelikte faaliyetler olmalıdır. Düzeltici faaliyetler uygun bir zaman aralığında uygulanmalı, çok hırslı bir şekilde kısa dönemde sorunları çözmek amacıyla uzun dönemde işletmeyi zarara uğratabilecek faaliyetler olmamalı, çözüm önerilerinin yan etkileri ya da uzun vadede ortaya çıkarabileceği sonuçlar göz önüne alınmalıdır.

Alternatif planlamanın amacı nedir?

Alternatif planlamada amaç her bir olası durumu göz önüne almaya çalışmak değil, daha çok yöneticileri önemli etkiler yaratabilecek durumlar hakkında düşündürmek ve olası karşı hareket önlemlerini düşündürecek bir bakış açısının oluşturulmasıdır.

Stratejik kontrol türleri nelerdir?

Yönetimin yerine getirmesi gereken fonksiyonlardan biri olan stratejik kontrol, yapıldığı zaman açısından üç türde incelenebilir;

• Geriye yönelik kontrol
• Eş zamanlı kontrol
• İleriye yönelik kontrol

Geriye yönelik kontrol nedir?

İşletmenin faaliyetlerinin türüne bağlı olarak, çalışmaların bitirilmesinden sonra, yönetime sonuçların raporlanmasıdır. Geriye yönelik kontroller için kullanılan yöntemler şunlardır:

• Bütçeler
• Finansal oran analizleri
• Denetimler
• Amaçlar ve hedefler

Eş zamanlı kontrol nedir?

Eş zamanlı kontrol, olaylar gerçekleştiği anda müdahale etme imkanı sağlayan ve yönetime eş zamanlı olarak izleme ve raporlama imkanı sağlayan kontrol türüdür. Eş zamanlı kontrol aynı zamanda bürokratik kontrol, klan kontrolü ve pazar kontrolü olarak adlandırılan davranışsal kontrol yöntemlerini de içermektedir.

İleriye yönelik kontrol nedir?

İleriye yönelik kontrol, işler daha yapılmadan önce, bu işlerde kullanılacak girdilerin özelliklerinin belirlenmesi ve süreçte işlenecek bu girdilerin istenen niteliklere sahip olmasının sağlanması yoluyla yapılan kontrol türüdür. İleriye yönelik kontroller; öncül kontrol, özel durumlar için alarm kontrolü, uygulama kontrolü ve stratejik takip olmak üzere dört başlıkta incelenebilir.

Stratejik takip nedir?

Stratejik takip: işletme dışında gelişen ve işletmenin benimsediği stratejiyi etkileme olasılığı bulunan bir takım olayların ya da değişkenlerin sürekli olarak takip edilmesidir.

Stratejik değerlendirme ve kontrol süreci, sürecin neden başarısızlığa uğradığı konusunda açıklamalar da yapabilecek sonuçlar elde eder. En fazla görülen başarısızlık nedenleri nelerdir?

Aşağıda en fazla görülen başarısızlık nedenleri sıralanmıştır:

• İletişim eksikliği
• Liderlik yapılmaması
• Fikirlerin arkasında planların olmaması
• Pasif yönetim yaklaşımı
• Motivasyon eksikliği ve kişilerin sahiplenmemesi
• Stratejik yönetim sürecinin doğru yürütülememesi.