Bireylerarası İletişim Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim
Bireylerarası İletişimde Dinleme Ve Konuşma
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
İşitme yetisi nasıl kazanılmaktadır?
Ses dalgalarının kulağa ulaşmasıyla beyne çeşitli iletiler gitmesi sonucu işitme yetisi kazanılmaktadır. İşitmek, uygun koşullar altında, kendiliğinden gelişir.
Dinleme, nasıl bir süreci ifade etmektedir?
Dinlemek ise etkin bir süreçtir. Karmaşık bir niteliğe sahip olan dinleme, odaklanılmayı gerektiren hem düşünsel hem de duygusal bir süreçtir. Dinleme, çevredeki varlıklara, olaylara, farklı kavramlarla durumlara ilişkin iletileri anlamlandırma sürecinin temel edimlerinden biridir. Dinlemek; iletişimde bulunulanların sesine, sözcük seçimine, tonlamasına, hızına ve beden diline karşı duyarlı olunmasını gerektirir.
Dinleme süreci nedir?
Dinleme süreci, iletiyi anlamak için art arda gelerek birbirini tamamlayan eylemler bütünüdür.
Dinleme sürecinin aşamaları nelerdir?
Seslerin kulağa ulaşması, işitme; seslere dikkatle yönelerek onları ileti olarak seçme, dikkat etme; anlamlandırılan iletiyi yorumlama, anlamlandırma; iletiye ilişkin belli bir iz oluşturma, anımsama; son olarak da iletiyi cevaplandırma, tepki verme olarak sıralanabilir. Her dinlemede ilk üç aşama (işitme, dikkat etme, anlamlandırma) birbirini izler.
Etkin dinleme nedir?
Alınan iletiyle ilgili, geri bildirimde bulunmak için çaba harcanan dinlemedir. Etkin dinleme, kişinin kendisinin söyleyeceklerini düşünmeyi bırakıp konuşmacının sözlerine yoğunlaşarak iletiyi anlamasını gerektirir.
Etkin dinleme iletişimin etkisini nasıl arttırmaktadır?
Etkin dinleme;
- iletişim becerilerinin geliştirmesini,
- konuşanın sadece sözcüklerini duymayı değil, sözcüklerin derin anlamına ulaşılmasını,
- iletişim boyunca doğal, önyargısız ve iletişim odaklı olunmasını,
- dış etkenlere karşın, dikkatin dağılmamasını,
- konuşmacıyla dinleyicinin birbirlerini anlamasını sağlayarak iletişimin etkisini artırır.
Etkin dinlemenin yönlendirilmesinde etkili olan beceriler nelerdir?
Etkin dinleme aşağıdaki becerilerle yönlendirilir:
- Beden dilini kullanma,
- Özetleme,
- Netleştirme,
- Yargılamadan uzak durma,
- Olumlu yaklaşma,
- Sorumluluk alma.
Etkin dinleme becerilerinden biri olan netleştirmenin en temel yolu nedir?
İletinin içeriğini anlamakla kalmayarak iletinin taşıdığı olası yan anlamları da ortaya çıkarabilecek açıklayıcı karşılıklar verebilmek, netleştirmenin en temel yoludur.
Netleştirme ilkeleri nelerdir?
Netleştirme ilkeleri şunlardır:
- Söz kesme!
- Az konuş, çok dinle!
- Anlaşılanların dogruluğunu denetle!
- Yanlışları düzelt!
- Belirsizlikleri gider!
Konuşma nedir?
Konuşma, düzenli devinimlerle konuşma organları tarafından sesin söze dönüştürülerek iletilerin aktarıldığı, insana özgü yaratıcı bir yetenektir.
Konuşmanın boyutları nelerdir?
Konuşmanın boyutları;
- Konuşma için, öncelikle fizyolojik özelliklerin tam olması gerekir. Bunlar, insanın bedeniyle ilgilidir.
- Konuşma, psikolojik özellikler de taşır. Bu özellikler, uyaran (ileti) ile tepki (geri bildirim) sürecinde kendini gösterir.
- Konuşma eyleminden söz edilebilmesi için, en az iki kişi gereklidir. Dolayısıyla konuşma, toplumsal özellikler de taşır.
Etkili ve doğru konuşmanın bileşenleri nelerdir?
Etkili ve doğru konuşmanın bileşenleri şu başlıklar altında sıralanabilir:
- Ses tonu
- Vurgu
- Konuşmanın hızı
- Sesin yoğunluğu
- Hoşbeş etmek
- Bilgi edinmek
- Ayrıntıları öğrenmek
- Bireysel izlenmimleri paylaşmak
- Sürekli görüşmek
Konuşmaya başlamak için hangi noktalara dikkat edilmelidir?
Konuşmaya başlamak için şu noktalara dikkat etmek yararlı olacaktır:
- Kendiniz olun,
- Rahat davranın,
- Yılmayın
Konuşmalarda hangi durumlar için sorular yöneltilmektedir?
Soru sormak, iletişime sürerlik kazandırmanın temel yollarından biridir. Konuşmalarda;
- örnek verilmesi,
- konunun pekiştirilmesi,
- anlatılanların özetlenmesi,
- konunun netleştirilmesi,
- eksikliklerin tamamlanması için sorular yöneltilebilir.
Türkçe’de kullanılan soru sözcükleri nelerdir?
Türkçe’de kullanılan soru sözcükleri şunlardır:
- Ne?
- Kim?
- Nerede?
- Neden?
- Ne zaman?
- Nasıl?
Kapalı ve açık uçlu soruların yanı sıra başka kaynaklarda belirtilen soru türleri nelerdir?
apalı ve açık uçlu soruların yanı sıra dört ayrı soru türü sıralayan kaynaklar da bulunmaktadır. Bu soru türleri şunlardır:
- Açıklama/Netleştirme soruları
- Yansıtma soruları
- Yorumlama soruları
- Hedef soruları
Açık soru türü hangi alan için kullanılmaktadır?
Açık sorular, daha çok bilgi için kullanılmaktadır.
Açıklama/Netleştirme soruları hangi alan için kullanılmaktadır?
Açıklama/Netleştirme soruları ayrıntılar için kullanılmaktadır.
Kapalı sorular hangi alan için kullanılmaktadır?
Kapalı sorular, kesin bilgi ya da evet/hayır cevabı için kullanılmaktadır.
Hedef sorularının daha çok hangi alanda kullanılmaktadır?
Hedef sorular, belli bir kişinin cevabı için kullanılmaktadır.