Bireyler Arası İletişim Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kültürün özellikleri nelerdir? Kısaca açıklayınız.

1. Kültür öğrenilir.

2. Kültür tarihidir ve süreklidir.

3. Kültür toplumsaldır.

4. Kültür her ne kadar, ideal kural, davranış ve değerlerden oluşursa da, bireysel tutum
ve davranışlar, büyük ölçüde ideallerden ayrılır.

5. Kültür, ihtiyaçları karşılayıcı ve doyum sağlayıcıdır.

6. Kültür simgeseldir. Kültürde öğrenmenin yanı sıra dil ve etkileşim de önemlidir.

7. Kültür örüntülüdür. Kültürler gelişigüzel toplanmış görenek ve inançlar değil bütünleşmiş örüntülü sistemlerdir

Kültür tek bir olgu değildir, kültürü oluşturan ögeler bulunmaktadır. Bu ögeler  yani kültürün bileşenleri nelerdir?

Kültür, farklı ögelerden oluşur. Bu ögeler değerler, normlar, inançlar, efsanelerdir. Tarih sürecinde toplum içinde hep var olmuştur.

Kültürü oluşturan ögelerden olan değer ve norm kavramlarını açıklayınız?

Değerler, kültürel olarak belirlenmiş toplumsal standartlardır, neyin nasıl olması gerektiğini belirler ve toplumun sürdürdüğü ortak amaçlardır. Değerlerin oluşturulması ve sürdürülmesi için toplumsal normların oluşturulması gerekir.

Normlar ise bir sosyal grubun kendisi için ilke edindiği ve grup üyelerinin eylemlerini yönlendiren davranış kuralları bütünü ya da ahlak alanında doğru eylemi belirleyen kural, uygun davranış için standart, eylemde temel alınan davranış ilkesi olarak tanımlanır. Norm aynı zamanda değeri yargılamak ya da değer biçmek için kullanılan
ölçüdür.

Değeri yargılamak ya da değer biçmek için kullanılan ölçüye ne denir?

Norm aynı zamanda değeri yargılamak ya da değer biçmek için kullanılan ölçüdür.

Sembol nedir? Açıklayınız.

Sembol, bir düşünce, fikir ya da nesnenin yerini tutan, bir kavramı veya bir düşünceyi belirten gözle görülür ve anlamı bilinir işarettir. Bir anlam, nesneyi göstermek, ifade etmek için kullanılan sözcük, işaret ya da mimik olarak sembol; kendisine ortak bir anlaşma, uzlaşma ya da gelenek aracılığıyla belli bir anlam aktarılan uzlaşımsal işareti, belirli bir nesne, süreç veya işlemi ima etmeye yarayan şeydir.

Geleneksel otoriter kültürde yaşayan toplum ile  özgürlükçü, çağdaş toplumların farkı nedir?

Geleneksel otoriter kültürde yaşayan toplumlar benzer yaşam biçimlerini, benzer değerleri paylaşan toplumlardır. Özgürlükçü, çağdaş toplumların ise farklı nüfus gruplarının yaşadığı, bireylerin farklı meslek gruplarına sahip olduğu toplumlar olması nedeniyle daha hızlı değişim-dönüşüm geçirebilen; dış etkilere daha açık ya da yatkın toplumlar olduğu söylenebilir.

Gerçek kültür ve ideal kültür arasındaki temel fark nedir?

Bu iki kavramı birbirinden ayıran en önemli nokta, toplum içerisinde gerçek ile arzulanan arasında farklılık olmasıdır. Toplumda geleneksel bir yaşam düzeni varken, o toplumun çağdaş olması arzulanıyor ise, burada gerçek ve ideal kültür arasında fark var demektir. 

Yüksek Kültür ve Yaygın Kültür ne demektir? Açıklayınız.

Toplum içerisinde özel bir yaşam biçimi, zevkleri, alışkanlıkları olan küçük bir grubunun sahip olduğu kültüre yüksek kültür denir. Yaygın kültür ise toplumun çoğunluğunun benimsediği büyük halk kitlelerinin benimsediği yaşam biçimi, zevkler ile farklı değerlerin sahip olduğu kültürdür.

Alt Kültür ve Karşıt Kültür ne demektir? Açıklayınız.

Alt kültür toplumun temel kültür değerlerini paylaşan ancak bunun dışında kendini diğer gruplardan ayıran değer, norm ve yaşam biçimi olan gruplardır. Karşıt kültür ise bir alt kültür biçimi olup norm ve yaşam biçimleri açısından içerisinde yaşanılan kültüre ters düşen tutum ve davranışları benimser.

Sosyal bilimciler hem gelişmiş hem de gelişmekte olan toplumlarda üç temel sınıftan bahsetmektedir. Bunlar nelerdir? Kısaca açıklayınız.

a. Üst sınıf: Büyük ölçekli sermaye, mülk ve rant sahiplerinden oluşan ve burjuvazi olarak da anılan bir sınıftır.

b. Orta sınıf: Eski orta sınıf ve yeni orta sınıf olmak üzere ikiye ayrılır. Eski orta sınıf Endüstri Devrimi ile birlikte ortaya çıkan, az sayıda işçinin çalıştığı küçük ve orta ölçekli
işletme sahiplerinden ve kendi hesabına çalışan esnaf ve zanaatkârlardan oluşmaktadır.
Yeni orta sınıf ise Endüstri Devrimi sonrasında genellikle hizmet sektörünün gelişimi
ile birlikte ortaya çıkan bir sınıftır.

c. Alt sınıf: Kamu ve özel sektörde vasıfsız ve düşük ücretli işlerde işçi statüsünde çalışan ve bu nedenle işçi sınıfı olarak adlandırılır. Alt sınıfta yer alan bireyler, genellikle vasıfsız ve eğitimsiz bir iş gücünden oluşur ve daha çok kol emeğine dayalı işlerde istihdam edilirler

İletişim sürecine katılan bireylerin kendi düşünce ve duygularını nasıl belirttiklerini, kendilerini sözlü olarak nasıl ifade ettiklerini, sözcükleri nasıl ve ne kadar sözlük anlamında kullandıklarını ifade eden terime ne ad verilir?

Biçem (üslup) denir.

Sözsüz iletişimi ve beden dilini kullanma sınıflar arasında da farklılık gösterir. Buna göre, genel olarak cenaze törenlerinde bu fark nasıl  gözlemlenir?

Üst sınıfa mensup bireylerin katıldığı bir cenaze töreninde, ölenin yakınları siyah gözlükler takıp ve siyah elbiseler giyerek, teselli amacıyla birbirlerinin elini tutarlar. Hatta bazen cenazenin arkasından yeterince üzülmediklerini düşünebilirsiniz. Daha alt sınıflara mensup kişiler, cenaze törenlerinde duygularını ve üzüntülerini daha coşkulu ifade ederler.

Kırsal kesimde yaşayan bireyler ortalama kaç sözcük ile iletişimlerini gerçekleştirirler?

Bu ortamdaki bireyler 80-90 sözcükle gerek duydukları sözlü iletişimi  gerçekleştirebilirler.

Beden dili ülkeden ülkeye ya da bazen yöreden yöreye farklılık gösterir. Buna göre, Türkler ve Almanlar birisini uyarırken nasıl bir beden dili kullanmaktadır?

 Türkler birisini uyarırken ya da tehdit ederken  sol ellerinin işaret parmağını göğüs hizasında öne arkaya doğru sallarken Almanlar bu hareketin ne anlama geldiğini bilmezler, çünkü onlar uyarmak için ellerini avuç içleri kendilerine dönük olarak yine işaret parmaklarıyla sağa sola doğru sallarlar.

Sözsüz iletişimde çene sıvazlamak Fransa, İsviçre, Belçika ve Türkiye'de ne anlama gelmektedir?

Çene Sıvazlamak: Fransa, İsviçre’nin Fransızca konuşulan bölgesi ve Belçika’da “sıkıldım” demektir. Bizim kültürümüzde “düşünüyorum” anlamına gelir.

Sözsüz iletişimde el sallama hangi anlamlara gelmektedir?

El Sallama: Dünyanın pek çok yerinde selamlaşma veya veda anlamına gelirken, Yunanistan’da “cehennem ol” anlamındadır. Bizim kültürümüzde hoşçakal güle güle anlamına gelir.

Sözsüz iletişimde, Singapur’da İşaret parmağınızı kıvırarak birine “gel, gel” yapmak ne anlama gelmektedir?

İşaret parmağınızı kıvırarak birine “gel, gel” yapmak: Singapur’da ölümle ilişkilendirildiği için hoş karşılanmaz.

Ülkemizde çok güzel olmuş yemekler için kullanılan işaret dili hangi ülkede kötü anlam içermektedir?

El parmaklarını birleştirerek aşağı yukarı sallamak: Ülkemizde bu işaret çok güzel olmuş yemekler için kullanılmaktadır. İtalya’da ise kötü anlam içermektedir.

Sosyal çevre içinde değerler, inançlar, gelenekler öncelikle hangi ortam içinde öğrenilir?

Bireylerarası iletişim biçimi şüphesiz bireyin ait olduğu sosyal çevreden etkilenir. İçine doğduğu aile, bireyin ilk sosyal çevresidir.

Sözsüz iletişimde, şakak göstermek ülkelere göre hangi anlamlara gelmektedir?

Şakak Göstermek: Hollanda hariç tüm Batı ülkelerinde delilikle ilgili bir işarettir. Hollanda’da ise “akıllı” anlamındadır. Bizim kültürümüzde işaret parmağıyla şakağı göstermek, düşünüyorum ya da yerine göre seni vuracağım demektir