aofsoru.com

Din Psikolojisi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dindarlığın Gelişimi

1. Soru

Harms Teorisi nedir?

Cevap

Tanrı konusundaki düşüncelerini belirlemek için 3-18 arasında değişen 5000’den fazla çocuk üzerinde yapılan araştırma sonunda çıkan aşamalardır.


2. Soru

Bu evreler dine uyarlandığında sonuçlar nasıldır?

Cevap

Bireylerin gelişimi boyunca dinin daha derin manalarını anlayabilme, din adına daha önceden öğrenmiş oldukları şeylerin gerçek değerini takdir edebilme ve din hakkındaki kendi kararlarını bağımsız verebilme konusunda daha kabiliyetli oldukları görünmektedir. Küçük çocuklar ise, dini somut terimlerle yorumlayıp, oldukları şeylerin gerçek değerini takdir edebilme ve din hakkındaki kendi kararlarını bağımsız bir şekilde verebilme konusunda daha kabiliyetli oldukları görünmektedir. Daha büyük çocuklar ise, dinin manasını ahlaki değerlendirmelerde olduğu gibi daha soyut seviyede kavrayabilirler.


3. Soru

Yaşlılık olarak kabul edilen dönem hangi yaştadır?

Cevap

60-65 yaşlarında başlayıp hayatın geri kalan kısmının tamamına yayılan bir dönem olarak kabul edilmektedir.


4. Soru

Piaget teorisinin temel görüşü nedir?

Cevap

Çocukların her biri bir öncekinden daha karmaşık ve nitelik olarak birbirinden farklı olmak üzere birbirini izleyen bilişsel evrelerden geçerek gelişmeleri ile ilgilidir.


5. Soru

Okul öncesi çocuklarda ailenin din üzerindeki etkisi nasıldır?

Cevap

Okul öncesi çocukların dinî sembollere, öğretilere ve pratiklerin etkisine açık bırakılması, hemen hemen tamamen ailenin denetimi altındadır. Bu yüzden anne babalar, çocuklarının dinden ne anlayacaklarını belirlemede büyük etkiye sahiptir.


6. Soru

Elkind Teorisinin evreleri nelerdir?

Cevap

? Evre: Korunma/himaye arayışı, ? Evre: Temsil arayışı, ? Evre: İlişki arayışı, ? Evre: İdrak arayışı.


7. Soru

Teorideki duyuşsal devimsel evre nedir?

Cevap

0-2 yaş aralığıdır. Çocuklar henüz bir yaşına erişmeden nesne sürekliliği kavramını kazanamamakta ve herhangi bir nesnenin sadece kendisini gördükleri zaman varmış gibi davranmaktadırlar. Sadece somut şeyleri ve eylemleri anlayabilmektedir.


8. Soru

Ergenlikte şüphe nedir?

Cevap

Ergenlik döneminde yaşanan bu tipik şüphelerin özel bir öğretiyi reddetmekten ziyade, bu dönemde ortaya çıkan sorgulamaya yönelik genel eğilimin bir ifadesi olmalarıdır. Ergenler daha çok öğrendikleri şeyleri ve alternatif durumları sorgulamaktadırlar. Neyin doğru neyin yanlış olduğunun nasıl bilineceği belki de en kritik sorunlardan biridir. Dini konularla ilgili soru ve şüpheler, bu gelişim döneminin bir yansıması niteliğindedir. Bazı ergenlerde bu şüpheler açıkça ifade edilebildiği gibi, muhtemelen bağımlı bir kişilik özelliğine sahip ve muhafazakâr eğilimli olanlarda, insanlarla asla paylaşmadıkları gizli şüpheler tespit edilmektedir.


9. Soru

Çocuktaki ben duygusu din ile nasıl bağlantı kurar?

Cevap

Allah çocuğun yaratıcısıdır, ona anne-baba ve kardeş vermiştir. İsteklerini ve dileklerini her zaman yerine getirmeye hazırdır; yani Allah çocukla, onun istek ve ihtiyaçlarıyla, korku ve ümitleriyle, beklenti ve sorunlarıyla bir aradadır. Çocuk Allahı kendinden uzaklaştırmaz, O, daima kendisinin yanında, kendi yönelişleriyle iç içedir.


10. Soru

Çocukluk ve ergenlik döneminde hangi sosyal faktörler dini inancı etkiler?

Cevap

Çocukluk döneminde, iki temel faktör olan aile ve dini kurumlar dine yönelik olarak çocuğu farklı derecede etkiler. Ergenlikte ise ilk faktör akranların etkisi, ikincisi de okuldur.


11. Soru

Çocukta temel güven duygusu nasıl kazanılır?

Cevap

Temel güdülerden biri olan ve az çok insanın bütün hayatı boyunca devam eden bu eğilim, dinî yaşayışın çekirdeğini teşkil eden, Allahın yardımına sığınma ve Ona bağlanma duygusuna oldukça benzer özellikler taşımakta, başlangıçta ana-babanın varlığı tarafından sağlanan temel güven duygusu, çocukta Allahla ilgili bilgi ve inancın gelişmesine bağlı olarak güç ve süreklilik kazanmaktadır.


12. Soru

İşlem öncesi evre nedir?

Cevap

Bu dönem boyunca çocukların zihni soyut, mantıksal açıdan düşünemez. Çocuğun algıladığı her şey realiteye eşittir.


13. Soru

Goldman dini düşüncelerde bireysel farklılıklara nasıl değinmiştir?

Cevap

Öncelikle öğrenme hızını ele almıştır. Bazı çocuklar yavaş bir gelişim gösterirken bazıları da yaşıtlarına oranla çok hızlı bir gelişim gösterebilmektedir. Bu dini düşünce gelişimine uyarlandığında, daha zeki çocukların birçok alanda olduğu gibi daha hızlı bir dini düşünce gelişimi gösterebilir. Ancak dini gelişimin bilişsel güç de dahil olmak üzere birçok faktörün bir araya gelmesiyle oluşan bir örüntüden beslendiği düşünülürse, zeka itibariyle daha düşük düzeyde olan çocukların kendilerinden çok daha zeki olan çocukları geçebilecekleri düşünülebilir.


14. Soru

Baldwin Teorisinin evreleri nelerdir?

Cevap

1. Evre: Fiziksel kendiliğindelik, 2. Evre: Entelektüel (zihinsel) aşama. 3. Evre: Ahlaki aşama. 4. Evre: Estetik deneyim.


15. Soru

Ergenlikte dini gelişimde oluşan olumsuzluk nedir?

Cevap

Araştırmalar, ergenlerin bazen çocukluk döneminden daha dindar, bazen de dine karşı daha mesafeli davrandıklarını göstermektedir. Bu dönemde ergenler, dini ilgi, pratik ve tartışma konusunda yüksek düzey göstermelerine rağmen, daha fazla şüphe, geleneksel veya lafzi dini öğretileri daha az kabul eğilimi göstermektedir. Bu eğilimler sonucunda bazı ergenler, dinin anlamsız olduğu sonucuna ulaşabilmekte, dinin önemini inkar ederek eski inançlarını reddedebilmektedir. Ergenlerden bazıları daha derin bir şekilde yüzleşmek durumunda olacağı din sorunlardan kaçınmak için kör bir şekilde dine yapışabilmekte, bazıları sorun ve şüphelerle boğuşmak zorunda kalmakta, bazıları ise geniş bir şekilde düşünmeyi ve alternatifleri değerlendirmeyi, alternatiflerin öngördüğü yeni tecrübeleri denemeyi ve sonunda dini sorunlarla ilgili tatmin edici bir sonuca ulaşmayı denemektedir.


16. Soru

Elkind Teorisi nedir?

Cevap

Genel psikolojik gelişim sürecinde meydana gelen değişimleri dikkate alarak çocukluk dönemi dinî gelişiminde gözlemlenen karakteristik özellikleri belirleyerek, Piaget teorisini ilk olarak dinî gelişime uygulamıştır. Elkind, bebeklikten ergenlik dönemine kadar dini gelişimle ilgili aynı zamanda kendiliğinden ortaya çıkan dört bilişsel ihtiyaca karşılık gelen dört aşama teklif etmiştir. Bu aşamaların her birinde dinin farklı bir yönü bu ihtiyaçları karşılamakta ve bu şekilde dini sistem bireyin zihninde adım adım daha karmaşık bir hale gelmektedir.


17. Soru

Çocuk anne arasındaki üç türlü bağlanma nedir?

Cevap

Güvenli, güvensiz ve gerilimli/kaçınılımlı bağlanma.


18. Soru

Goldman’nın dini düşünce gelişimi teorisi nedir?

Cevap

Goldman teorisi, Piaget’nin bilişsel gelişim teorisini dinî düşünceye uyarlayarak, dinî düşüncenin biçim ve gelişim sırası itibariyle dinî olmayan düşünceden farklı olmadığını ileri sürmüştür.


19. Soru

Somut işlem evresi nedir?

Cevap

Çocuklar, mantıksal kuralları ve sınıflandırmaları kullanabilmektedir. Ancak bunlar sadece somut olay ve objelere uygulanabilir.


20. Soru

Bireyin orta yaş döneminde hayatın zorluklarından dine yönelişi nasıl olur?

Cevap

Yüksek başarı beklentileri ve aşırı derecede hırslı olanlar, çocuklarının çok başarılı olması beklentisi içine girenler, orta yaş döneminde beklentilerinden farklı bir durumla karşılaşınca depresyona girebilmektedir. Bireyin orta yaşa uyumu, meydana gelen değişikliklere hazır olmama, bedeni rahatsızlıkların boy göstermesi, öğrenme güçlüğü ve en önemlisi motivasyon eksikliği gibi sebeplerle daha da güçleşmektedir. Orta yaş yetişkinleri bunalım, kararsızlık ve gerilimden kurtulmak ve izleyeceği yeni yolu belirlemek için dine yönelebilmektedir.


21. Soru

Orta yaşlarda dindarlık ne durumdadır?

Cevap

Önceki dönemdeki ilgi alanları zayıflayarak yerini dine bırakabilmektedir. Ölümden sonraki hayat, cennet, cehennem gibi konularda daha net yargılara ulaşan orta yaş yetişkinleri, din konusunda önemli huzursuzluklar yaşamamakta, takip eden dönemde ise dine ilgi daha üst noktalara ulaşabilmektedir.


22. Soru

Çocuklar tanrı kavramını nasıl algılarlar?

Cevap

Tanrı kavramını diğer insanlarla olan ilişkilerinden yaptıkları çıkarsamalarla algılamaya çalışırlar. Allah onlar için genellikle büyük bir insan şeklinde tasavvur edilir. Çocuklarda Allah tasavvuru 6 yaşından 11 yaşına kadar gittikçe ruhanileşmeye devam eder. 8 yaşından itibaren çocuklar Allahı diğer insanlardan farklı, onlara benzemeyen çok büyük ve çok yüce bir insanın tezahürleri altında tasavvur ederler. 12 yaşında ruhanileşmiş bir Allah inancı kesinleşmeye başlar. O her yerdedir, görünmez, resmi çizilemez.


23. Soru

Formal işlem evresi nedir?

Cevap

Zihinsel kabiliyetlerin tam olarak gelişmesi ise, 11 yaşından sonra ortaya çıkmaktadır. Bireylerin, soyutlama ve kavramsallaştırma kabiliyeti gelişir.


24. Soru

Ergenliğe kadar bireyselleşmeyi destekleyen fikir nedir?

Cevap

Ben kendime özgü diğer varlıklardan ayrı ve farklı bir varlığım. O halde kendime özgü bir kimliğim olmalıdır.


25. Soru

Orta yaş dönemi hangi yaşlardır?

Cevap

Genellikle 35-45 yaşlarında başlayıp 20 yıl sürdüğü dönemdir.


26. Soru

Bireyselleşme sürecinin psikolojik sonuçları nelerdir?

Cevap

Ben kimim? Niçin buradayım? Hayatın amacı nedir? Neye inanabilirim? Neye değer verebilirim? Nasıl yaşamalıyım? Kimlik krizi, sadece dini bir arayış değildir. O, hayatın birçok cephesini ilgilendiren bütün bir boyutlar dizisinin bir parçasıdır. Kimlik krizinin doğal bir sonucu olarak, ergenler ayrı bir birey olma ve sorumluluk duygusu geliştirmeye başlarlar.


27. Soru

Çocuklarda dini gelişim nasıl başlar?

Cevap

Çocukta kendiliğinden, tabii bir duygu olarak varlığını gösteren din, taklit, özdeşleşme, örnek alma ve öğrenme gibi psikolojik süreçlerle şekillenmekte gelişmeye başlamaktadır.


28. Soru

İnsanların dini algılama durumları nasıldır?

Cevap

İnsanların yaratılıştan gelen dini yatkınlıkları arasında önemli farklar olmasa da, herhangi iki insanın kişilikleri aynı olmayacağı gibi, Allah’ı algılama ve tasavvur biçimleri, ona yakınlaşma stratejileri, dini gelişim hızları aynı olamayacağından, dindarlık düzeylerinin de birbirine eşit olması mümkün değildir.


29. Soru

Dini gelişimde sosyal çevrenin etkisi nasıldır?

Cevap

Sosyal çevresinin, çocuğun dinî gelişimini destekleyerek hızlandırması veya desteklemeyerek geciktirmesi ya da yavaşlatması mümkündür. Aile ve dini kurumların etkisi açık bir şekilde destekleyicidir. Fakat büyük çocukların okula gittikleri zaman, kendi tecrübelerinden farklı kişi ve fikirlerin etkisine daha açık olma ihtimalleri yüksektir. Bu dönemde çocuklar ailesi tarafından icra edilen pratiklere ilave olarak değişik seçeneklerin mevcut olduğunu fark etmeye başlamaktadır.


30. Soru

Bu aşamalar nelerdir?

Cevap

? Peri masalları evresi. ? Gerçekçi evre. ? Bireysel evre.


31. Soru

Genç yetişkinlik döneminde dinsel inanç nasıldır?

Cevap

Yirmili yılların başında başlayan ve kırklı yaşların ortasına kadar devam ettiği kabul edilen genç yetişkinlik döneminde dini kesin tercihler ve kararlar ortaya çıkmaktadır. Dini hayatta dengelenme, yeniden yapılanma, eski inanç ve alışkanlıkları gözden geçirip düzenleme yönünde gelişmeler yaşanan bu dönemde birey genellikle ya din şüphelerini çözümleyerek kendisi açısından tatmin edici bir dini hayat şekline kavuşmakta, yeterince anlamlı bulmadığı, çok az bir öneme sahip olduğunu düşünerek ailesinin dinini reddetmektedir. Bazı bireyler dinin inanç yönünü alıp ibadet yönünü erteleyebilmektedir.


32. Soru

Kirkpatrick’e göre din psikolojisine uygulaması nasıldır?

Cevap

Tanrı lafzi ya da ruhsal manada olsun, insanı her zaman tehlikelerden koruyan, ona güvenlik hissi veren bir baba gibidir. Bütün dini geleneklerde Tanrı güvenilir bir bağlanma figürüdür ve din stres ve güçlüklerle başa çıkmaya yardımcı bir faktördür ve bireye bir tür güvenlik hissi sağlamaktadır.


33. Soru

Yetişkinlik döneminde dini motivasyon hayatın her boyutunda aynı mıdır?

Cevap

Çalışmalar, insanların dini motivasyonlarını dini hayatlarının her boyutunda eşit derecede ifade etmediklerini ortaya koymaktadır. Bu ayrıklık, geleneksel manada dindar olanların önemli bir kısmına ilaveten önemli bir kısmın geleneksel olmayan bir tarzda ruhsallık/maneviyat üzerine yoğunlaşma ve dindar olmama ihtimaliyle yükselmektedir.


34. Soru

Baldwin Teorisi nedir?

Cevap

Ana teması, bağılılık ve gizem vasıtasıyla Tanrı anlayışının değişmesi ve gelişmesidir.


35. Soru

Okul öncesi çocuklar da duanın anlamı nedir?

Cevap

Duanın manası basittir. Dua sıklıkla, diğer alternatiflerin işe yaramadığı zaman kullanılabilecek yedek bir plan gibi herhangi bir şeyi elde etmek için kullanılan bir araç şeklinde anlaşılmaktadır.


36. Soru

Dini gelişimin insanda yarattığı mana nasıldır?

Cevap

En karakteristik nokta, dinin veya Tanrının insan için ifade etmiş olduğu manadır. Bir birey için dinin 5 yaşında ifade ettiği mana ile 50 yaşında ifade ettiği mana aynı değildir.


37. Soru

Çocukların 9-10 yaşına kadar ölümü algısı nasıldır?

Cevap

Çocuklar ölümü bir tatil olarak düşünmektedir. Zira onlar daha ziyade ölüme, ceza, hastalık, olağanüstü bir hadise, uyku, yolculuk vb. gibi manalar atfederek genellikle hayatın sürüp gideceğinden şüphe etmezler.


38. Soru

Dini düşünce gelişimi nedir?

Cevap

İkisi geçiş evresi olmak üzere toplam beş aşamada gerçekleşmektedir. ? Evre: Sezgisel Dini Düşünce ? Evre: Birinci Geçiş Aşaması ? Evre: Somut Dini Düşünce Aşaması ? Evre: İkinci Geçiş Aşaması ? Evre: Soyut Dini Düşünce Aşaması.


39. Soru

Sosyal öğrenme teorisi nedir?

Cevap

Bu teoriye göre sosyal öğrenme ilkeleri, ödül, ceza, pekiştirme, taklit ve model alma fikirlerine dayanmaktadır. Basit bir şekilde çocuklar herhangi bir ödül kazandıkları davranışları hatırlamaları veya onları tekrarlamaları kuvvetle muhtemelken, cezalandırıldıkları davranışları tekrarlama ihtimalleri azdır.


40. Soru

Duygusal ilişki veya bağlanma teorisi nedir?

Cevap

Çocukluk dönemi dindarlığını anlamayı kolaylaştıran bir teoridir. Çocuk ve ailesi arasındaki ilişkinin doğasını ve bu ilişkinin çocuğun dindarlığını nasıl etkilediğini ortaya koymaya çalışan bu teori, dindarlıktaki bireysel farklılıkları daha iyi anlamaya katkıda bulunabilecek önemli teorilerden biridir.


41. Soru

Bu teoriye göre çocuk anne arasındaki bağlanma sonucu nedir?

Cevap

Herhangi bir tehdit anında, üzüntü anında başvurabileceği rahatlama ve güvenlik limanı ve tehlike zamanlarının dışında çevrenin keşfedilmesi konusunda güvenlik üssü.


42. Soru

Ergen dönemde yaşanılan olumsuzluklar nasıl yoluna girer?

Cevap

Ergenlerin yaşadığı çatışma, şüphe, kararsızlık hatta geçici inkâr durumunun yaşandığı olumsuz devreden sonra, yeniden dine dönüş yapmasını hazırlamaları bakımından olumlu sonuçlar üretmesi de mümkündür. Çocukluk döneminde sağlıklı bir dini gelişim gösteren gençlerin, geçici bunalım devresinden sonra, dini inanç ve değerlerini bilinçli olarak yeniden keşfetmeleri ve kuvvetle bağlanmaları, sıklıkla karşılaşılan durumlardandır.


43. Soru

Ergenlerde çelişki nedir?

Cevap

Ergenler, dini gelişim boyunca bazı dönemlerde güncel din, düşünce tarzlarıyla çözümledikleri çelişkilerle karşılaşmaktadır. Dengesizlik ve gerilik dahil bu yüzleşmeler, bir yandan hala şüphe içinde sorgulanıyorken dinle ilgili kendiliğinden ortaya çıkan daha genel dini çelişkileri beslerler. Bununla birlikte, bu uyumsuzluk, ergenlik yıllarının genel çelişki eğiliminin bir örneği olarak anlaşılabilir. Bu çelişkiler, örneğin hala onlara bağımlı iken ana babadan bağımsız olma ihtiyacı, Allah’a inanmak ve ilahi kuralları dikkate almak ile kendi arzu ve heveslerine göre yaşamak eğilimi, daha yüksek bir ahlaki prensibe inanmak ve ahlaki görelilik gibi çelişkileri içerir.


44. Soru

Ergende kendini ifade etme güdüsü ne şekilde ortaya çıkar?

Cevap

Kendini ifade etme güdüsünün yoğunluk kazanması, ebeveynle ilişkileri çatışmalı bir duruma getirir. Genellikle ergenin dini bunalımının başlangıcı, ana babasıyla olan bu çatışmadan beslenir. Ergenin kendi benliğini en üstün tutma eğilimi, tam bir dini bağlanmaya engel olabilmekte, böylece ergenler dini bakış açısına kapalı kalabilmektedir.


45. Soru

Ergenler neden cinsel çatışma yaşar?

Cevap

Cinsel olgunluğa ulaşılmış olmakla birlikte, hayatın sosyal ve ekonomik gereklilikleri bazı ergenler için bu ihtiyacın meşru tatminini engellemekte veya ertelemektedir. Arzuları tahrik eden sosyal ya da ticari nitelikli uyarıcılar bu çatışmayı daha da alevlendirmektedir. Cinselliği sınırsız bir şekilde göz önüne seren çağdaş kültüre rağmen cinsi davranışın hiçbir kayıt altına alınmadan icra edilmesi birçok toplumda yasaklarla kuşatılmıştır. Dinin yasaklayıcı faktör olarak algılanmasına neden olduğundan çoğu zaman çatışmayı dinin aleyhine çevirmektedir. Böylece, gençlerin önemli bir bölümü, dini ve cinsel eğilimler arasındaki çatışmadan doğan suçluluk ve günahkarlık duygusundan rahatsız olmaktadırlar.


46. Soru

Ergenler dini şüpheyi nasıl çözümler?

Cevap

Dinî şüphelerini çözüme kavuşturmak amacıyla ergenlerin en fazla tercih ettikleri çözüm yolları Allah’a sığınma ve O’ndan yardım dileme, bilgisine güvenilen şahıslara açılma, ilgili kitap, kaset vb. teknik araçlardan faydalanma olarak karşımıza çıkmaktadır.


47. Soru

Yaşlılık dönemi psikolojisi nedir?

Cevap

Bir yandan devam eden gelişimle birlikte diğer yandan gerileme ve yaklaşmakta olan ölümle burun buruna olan bir dönemdir. Yaşlılıktaki en duygusal sarsıntı ayrılık kayıplarıdır. Kendi gençlik imajını kaybetmesi, hastalıklar, akraba, dost ve yakınlar, hatta kendi çocukları arasında meydana gelen ölümler, gençlerin evden ayrılmaları yaşlılarda yalnızlık ve soyutlanma duygularına yol açmaktadır.


48. Soru

Tamminen’in araştırmalarının sonucu nelerdir?

Cevap

Sonuçların tanıtılan evre modelleriyle uyumlu olduğunu ifade ederek, erinlik ve ergenlik dönemindeki gençlerin dini deneyimlerinin çoğunlukla cemaatsel ilişkilerle, çocukluk dönemi dini deneyimlerinin ise günlük dualar gibi günlük etkinliklerle ilişkili olduğunu belirtmiştir.


49. Soru

Orta yaş döneminde bireyin Allah ve dine yaklaşımı nasıldır?

Cevap

Özellikle Allah’a ve ölümden sonraki hayata gittikçe artan dini inanç söz konusudur. Bu dönemde mistik eğilimler güçlenir, tasavvufi hayata yönelme ve manevi olgunluğa ulaşma daha fazladır, geleneksel dinî hayattan, daha içten manevi bir hayata geçilir.


51. Soru

Ergenlikte şüphe ne zaman biter?

Cevap

Dini şüpheler genellikle 17-18 yaşlarına doğru yatışmaya başlamaktadır. Daha ileri yaşlara sarkan şüpheler ise duygusal arka plandan çok düşünsel temele dayalı özelliklerle ön plana çıkmaktadır.


52. Soru

Ergenlik sonunda yaşanılan değişiklikler nelerdir?

Cevap

Çatışmaların şiddetinde azalma ve kişilik değişimi gözlemlenir. Ergen, çocukluktan beri kendisi için huzur kaynağı olan dini inançlarına yeniden sarılır. Dine dönüş, farklı eğilimler arasında kararsız olan ergene kendi birliğini ve Allahda var olmanın delilini verirken, aynı zamanda şiddetli sevgi, mükemmellik ve yorum ihtiyacını tatmin etmeye imkan verir. Böylece, derin bir sezişle varlığını hissettiği Allah, ergenin iç fırtınasını dindirir.


53. Soru

Kişisel faktörler nelerdir?

Cevap

Bireyselleşme ve kimlik kavramları.


54. Soru

Bu dönemde insanı dine yakınlaştıran nedir?

Cevap

Hangi dönemde olursa olsun, insanın ölümü kendine yakın hissetmesi ve kendine acı ve ıstırap veren hayat olayları ile karşı karşıya kalması, o kimseyi dine ve dinin sağladığı anlam arayışına yakın bir duruma getirebilmektedir.


55. Soru

Yaşlılarda dini ilgi ne durumdadır?

Cevap

İnancı kuvvetli yaşlılarda dini ilgi oldukça yoğun hale gelebilmektedir. Yaşlıların özellikle ahiret inancına daha çok önem vermeleri, dini onlar için diğer yaş gruplarından daha önemli hale getirmekte, ibadetlerin en olgun şekillerine ulaşabilmektedir. Yaşlılar din ve dini konularla uğraşmaktan rahatlık hissetmekte, inançlarıyla daha çok özdeşleşerek dini bir hayat yaşamaya daha fazla gayret göstermektedir. Yaşlılık döneminde dua, ibadet ve dini uygulamadaki artış, geçmişi onarma ve telafi etme çabası olarak yorumlanmaktadır.


56. Soru

Genç yetişkinlik dönemini diğer dönemlerden ayıran psikolojik özellikler nelerdir?

Cevap

Bağımsızlık, kişilik, yakın ilişki ve dostluktur.


57. Soru

Araştırmalara göre yaşlı-din ilişkisi nasıldır?

Cevap

Yaşlılarda Allah inancının daha kesin ve kararlı bir şekil aldığını, ölüm sonrası hayata, ilahi mahkemeye, cennet ve cehennemin varlığına olan inancın bu dönemdeki bireylerde artış gösterdiğini ortaya koymuştur. Bununla birlikte yaşlılık döneminde bireylerin genel olarak dine yöneldiklerini ileri sürmek tam olarak doğru değildir. Bu durumun aksini ortaya koyan araştırmalar bulunmaktadır. Yine de düzenli bir dini geçmişe sahip olmayan birçok kişi, hayatın zevklerinin sona erdiği, ölüm gerçeğinin varlığını kuvvetle hissettirdiği bu dönemde dini değerlere, hayatlarına anlam ve amaç sağladığı için kolaylıkla bağlanabilmektedir.


58. Soru

İleri sürülen teorilere göre yaş ve inanç ilişkisi nasıldır?

Cevap

Teoriler bütün inanç türlerinin yaşla birlikte arttığı, yaş yükseldikçe daha yüksek düzeyde bir bütünleşmeye yönelik bir artış meydana geldiği ve bütünleşmiş inancın daha ziyade 70’li yaşlarda ortaya çıktığını öngörmektedir. Ancak 40’lı yaşlardan sonra dindarlıkta bir kararlılığın oluştuğu ve dini tutumların kararlılıklarını korudukları ve yaşın gerektirdiği uyum konusunda artan bir öneme sahip olduklarını ortaya koyan araştırmalar da vardır.


59. Soru

Ergenlik döneminde dinin karşıladığı üç ihtiyaç nedir?

Cevap

Günahkarlık duygusunun hafifletilmesi ve ahlak. Dua, itiraf ve din adamlarıyla konuşmakla gençler, affedilme, gerginliğin azalması duygularını hissederler ve daha iyi uyum geliştirirler. Güvenlik. Dini inanç ve pratikler, gençlerin bu sayede ölümün bile üstesinden gelen dışşal büyük bir güce bağlandıkları hissi verdiğinden, güvenlik hissi üretebilirler. Gencin kendini (dini) bir gruba ait hissetmesi ve kabul edilmesi de güvenlik hissi uyandırır. Hayat felsefesi. Ergen, dini sayesinde hayatındaki öncelikler, yanlışlar ve doğruluklar gibi konularda bir yönlenme kazanır. Ergenlik hayatının diğer yüzleri de dine ilave olarak bu başa çıkma mekanizmalarının içindedir.


60. Soru

Dini uyanış ve gelişim nedir?

Cevap

Bazı kültürel farklar olmakla birlikte yetişkinlik dönemine benzer bir dini hayat 12-13 yaşlarında görülmeye başlar ve bu yaşlar, dini uyanış ve gelişim yaşları olarak değerlendirilir.


61. Soru

Dini şuurun uyanışında bilişsel gelişimin yeri nedir?

Cevap

Dini şuurun uyanışı yalnızca bilişsel gelişimle sınırlı bir olgu olmayıp, bütün ruhsal yapının işleyişine bağlıdır. Başlangıçta dini gelişme duygusal bir yoğunlukta kendisini gösterirken, ergen ruhsal uyanış sebebiyle kendini yeni bir dünyanın eşiğinde bulur. Kendisini sıkıştıran bir tür deruni kararsızlık içine düşen ergen bu kararsızlık ve şaşkınlık ortamında, içgüdüsel olarak Allaha yönelebilir. Dini inanç ve değerler bir anda onun için büyük bir önem kazanmaya başlar.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email