aofsoru.com

İslam Sanatları Tarihi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Minyatür Sanatı

1. Soru

İslâm sanatında minyatüre hangi ad verilmiştir?

Cevap

Tasvir.


2. Soru

Nakşî’nin minyatülerini farklı kılan nedir?

Cevap

Doğaya sadık kalan bir gerçekçiliği benimseyerek figürleri dörtte üç profilden ve arkadan portre karakterinde resmetmesi, kapı, pencere ve kemer açıklıklarıyla kompozisyonlarına derinlik katmaya çalışması, üç boyutlu beyaza boyanmış kale ve kent tasvirleri.


3. Soru

Tek yaprak resim ve minyatürlerin belirli bir düzene göre içine yerleştirildiği, el yazması formatındaki murakka (albüm) yapımcılığı ne zaman önem kazanmıştır?

Cevap

II. yüzyıl başında Sultan I. Ahmed döneminde (1603-1617).


4. Soru

Sultan I. Ahmed döneminin tarih konulu tek resimli eseri hangisidir?

Cevap

Hoca Sâdeddin Efendi’nin yazmış olduğu, Osman Gazi’den Yavuz Sultan Selim’e kadar Osmanlı tarihini konu alan Tâcü’t-tevârih’in kopya nüshasıdır.


5. Soru

Nakşî adlı nakkaşın resimlediği eserler hazırlandığı dönem hangisidir?

Cevap

Sultan II. Osman devrinde (1618-1622).


6. Soru

1720’li yıllarda Osmanlı minyatür üslûbuna Batı resminin etkileriyle yeni ifade biçimleri kazandıran Levnî’den sonra, yüzyılın ikinci yarısında eserler veren bir diğer sanatçı, tek figür kadın ve erkek resimlerinde yenilikçi adımlar atan nakkaş kimdir?

Cevap

Abdullah Buhârî’dir.


7. Soru

El yazması kitapların metinlerini bezemek ve açıklamak amacıyla yapılmış küçük boyutlu renkli resimlere ne denir?

Cevap

Minyatür.


8. Soru

Osmanlı padişahlarının dizi halinde padişah portrelerinin yer aldığı adlı eserin adı nedir?

Cevap

Şemâilnâme veya Kıyâfetü’l-insâniye fî Şemâilü’l-Osmâniye.


9. Soru

Kanûnî dönemine özgün üslûbuyla katkıda bulunan ünlü nakkaş kimdir?

Cevap

Matrakçı Nasuh’tur.


10. Soru

Matrakçı Nasuh’un eserlerinden bazıları nelerdir?

Cevap

Târîh-i Sultan Bayezid, Mecmûa-i Menâzil, ve Süleymannâme.


11. Soru

Kanûnî Sultan Süleyman döneminde Osmanlı padişahlarının manzum tarihlerinin yazılması ile beraber tarihî konulu bu eserlerin resimlendirilmesi de hız kazanmıştır, bu tür eserlere ne ad verilir?

Cevap

Şehnâme.


12. Soru

XVI. yüzyılın ikinci yarısında oluşan klasik tasvir üslûbunun kurucusu kimdir?

Cevap

Nakkaş Osman’dır.


13. Soru

Nakkaş Osman’ın kişisel üslûbuyla resimlendirmiş olduğu ilk eser hangisidir?

Cevap

Nüzhetü’lesrâri’l-ahbâr der Sefer-i Sigetvar.


14. Soru

Osmanlı minyatür sanatına yön veren en ünlü nakkaş olarak tanınan nakkaş kimdir?

Cevap

Nakkaş Osman.


15. Soru

Sünnet düğünü şenliklerinin anlatıldığı surnâme türündeki resimli yazmalar, ilk kez ne zaman hazırlanmıştır?

Cevap

III. Murad döneminde (1574-1595) hazırlanmıştır.


16. Soru

İslâm minyatürlerinin en erken tarihli örneklerinin zamanımıza ulaşabilenleri hangi yüzyıla aittir?

Cevap

XII.- XIII. yüzyıllara aittir.


17. Soru

Nakkaş Hasan tarafından resimlendirilmiş eserlerden bazıları hangileridir?

Cevap

Eğri Fetihnâmesi, Şehnâme-i Âl-i Osman ile Tâlikîzâde Şehnâmesi.


18. Soru

Bağdat’ta hazırlanan tasavvuf ve peygamberler tarihi konulu el yazmalarının, Safevî minyatür okullarının etkilerini de taşıyan canlı renkli, abartılı ifadeli resim üslûbuna ne denir?

Cevap

Osmanlı eyalet üslûbu.


19. Soru

Nakkaş Hasan’ın yönetimindeki nakkaşlar ekibi ile Nakkaş Osman tarafından resimedilmiş olan , Hz. Muhammed’in (s.a.v) hayatını konu alan eser hangisidir?

Cevap

1388’de Erzurumlu Darîr’in Türkçe yazmış olduğu Siyer-i Nebî.


20. Soru

Batılılaşma dönemi Osmanlı tasvir üslûbunun ilk örnekleri hangileridir?

Cevap

Levnî tarafından yapılan Osman Gazi’den III. Ahmed’e kadar dizi padişah portrelerinin bulunduğu Kebir Musavver Silsilenâme’deki minyatürler.


21. Soru

Günümüze ulaşan minyatürlerin en eski örnekleri hangi eserlerde görülür?

Cevap

Artuklu Kitâbü’l-Haşâiş ve Kitâbü’t-Tiryâk adlı eserlerde.


22. Soru

Silsilenâmeler nedir?

Cevap

Osmanlı padişahlarının soyunu Hz. Âdem’den başlayarak tüm dinî ve tarihî kişilere bağlayan resimli çizelge şeklindeki metinlerdir.


23. Soru

Doğu’ya yapılan seferlere kumanda eden serdarların fetihlerinin anlatıldığı “gazavatnâme” türündeki resimli el yazmaları hangileridir?

Cevap

Nusretnâme , Kitâb-ı Gencine-i Fethi Gence, Şecâatnâme ve Târîh-i Feth-i Yemen’dir.


24. Soru

Minyatür sanatında Yavuz Sultan Selim dönemi tarzı nasıldır?

Cevap

Yavuz Sultan Selim’in Tebriz’e ve Mısır’a yapmış olduğu seferlerden İstanbul’a getirilen farklı gelenekleri temsil eden nakkaşların birlikte çalışmaları sonucu, hem Timurlu Hüseyin Baykara dönemi Herat nakkaşhanesinin dekoratif üslûbunun hissedildiği hem de Osmanlı karakterini yansıtan bir resim tarzı doğmuştur.


25. Soru

Osmanlı-Safevî savaşları esnasında Osmanlı topraklarına gönderilen Safevî nakkaşlarının taşıdıkları Safevî dönemi Kazvin üslûbunun etkilerini yansıtan eser hangisidir?

Cevap

Mustafa Âli tarafından kaleme alınmış olan Nusretnâme’dir.


26. Soru

İslâm minyatür sanatının en önemli örneklerinden birçoğu hangi döneme aittir?

Cevap

Timurlu dönemine aittir.


27. Soru

Selçuklu dönemi minyatürlerinin öncüleri olarak kabul edilen minyatürler hangileridir?

Cevap

Maniheist Uygur minyatürleridir.


28. Soru

Türk-İslâm minyatür üslûbu ne zaman oluşmuştur?

Cevap

XI ve XII. yüzyıllarda Selçuklu Türkleri’nin İran’dan Ön Asya, Mezopotamya, Suriye ve Anadolu’ya yayılmalarıyla.


29. Soru

Anadolu’da üretilmiş XII.-XIII. yüzyıllara tarihlenen ilk minyatürler, nerelerde yer alır?

Cevap

Silvan, Diyarbakır, Mardin, Aksaray, Kayseri ve Konya gibi merkezlerde.


30. Soru

XV. yüzyıl Türkmen minyatür üslûbunun yanı sıra Batı- hıristiyan sanatının da etkilernin görüldüğü eserler hangileridir?

Cevap

Kelile ve ile Emîr Hüsrev-i Dihlevî Hamse’sinin 1498 tarihli nüshası.


31. Soru

Erken Osmanlı minyatür üslûbunu temsil eden eserler arasında hangileri yer alır?

Cevap

Osmanlı Devleti’nin ikinci başkenti Edirne’de XV. yüzyılın ikinci yarısında hazırlanmış Dilsuznâme Külliyât-ı Kâtibi ve Ahmedî İskendernâmesi.


32. Soru

II. Bayezid döneminin (1484-1485 yılları) tarihi konulu ilk minyatür eseri hangisidir?

Cevap

Şehnâme-i Melik Ümmî.


33. Soru

İslâm sanatında minyatür yapan sanatçılara hangi adlar verilmiştir?

Cevap

Musavvir veya nakkaş.


34. Soru

Osmanlı eyalet üslûbuyla resimlendirilmiş önemli eserlerden biri hangisidir?

Cevap

Câmiü’s-siyer’dir.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email