Örgütlerde İnsan Kaynakları Yönetimi Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim
İş Analizi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
İnsan kaynakları yönetiminin iki temel amacı nedir?
İnsan kaynakları yönetiminin iki temel amacı vardır. Bunlar; çalışanlardan maksimum verim almak ve çalışanların yaptıkları işten keyif almalarını (iş doyumu) sağlamaktır. İnsan kaynakları birimi bu amaçlara ulaşmak için yerine getirdiği işlevlerin tümünde (işe alma, performans değerleme, ücretlendirme, kariyer yönetimi vb.) iş analizi verilerden önemli ölçüde yararlanır.
İşletmelerde iş analizi verilerinden yararlanan diğer kişi ve gruplar nelerdir?
Birim yöneticileri, Nezaretçiler, Yetkili Sendika Temsilcileri ve İşi yapan Personeldir.
İş analizi hangi amaçlar için yapılmaktadır?
Genelleyecek olursak iş analizlerinin iki farklı amaç için yapıldığını söyleyebiliriz. Bunlardan birincisi, iş analizini insan kaynakları yönetimi işlevlerine veri sağlamak amacıyla gerçekleştirmektir. İkincisi ise iş analizine üretim ve verimlilik odaklı bakıp, endüstri mühendisliği kapsamında bazı kantitatif çalışmalara destek olacak (iş tasarımı, hareket zaman etüdü vb) veriler elde etmek amacıyla yapmaktır.
İş Analisti nedir?
İş analizi yapan kişilere iş analisti denilir. İş analistlerinin konuyla ilgili belli bir bilgi birikimine sahip olması gerekir.
Analiz edilecek işlerin belirlenmesinde ve sınıflandırılmasında işletme içinden bazı kişilerden ve
yazılı materyalden yararlanılabilir. Bunlar nelerdir?
Daha önceden yapılmış iş analizi verileri
Mevcut organizasyon şemaları
Çalışma defterleri
Üretim kayıtları
Nezaretçilerin görüşleri
Birim yöneticilerinin görüşleri
Çalışanların Görüşleri
olarak düşünülebilir.
Analiz edilecek işlerin belirlenmesini zorlaştıracak değişkenlerden olan teknoloji değişimi nedir?
Teknoloji değişimi: İşletmelerde teknoloji değişimi büyük ölçüde yeni işlerin ortaya çıkmasına,
eski işlerin kaldırılmasına ya da değişimine yol açar. Bu durum işletme genelinde tüm işlerin
yeniden tanımlanması gereğini doğurur.
Sağlıklı veri nedir?
Sağlıklı veri en az zaman ve en düşük maliyettir.
Doğaçlama görüşme nedir?
Doğaçlama görüşme; görüşmenin zaman zaman amaç dışına çıkması, gereksiz süre kaybına neden olması ve elde edilen verilerin diğer iş verileriyle karşılaştırılmasında yaşanan güçlükler nediniyle genelde önerilmez.
Gözlem nedir?
Gözlem, analiz edilen işi yapan personeli, belirli mesafeden, yaptığı işe karışmadan ve kendisine soru sormadan izlemektir.
İşletmelerde mevcut iş analizi verilerinin güncellenmesini tetikleyen temel faktörler nelerdir?
Ekonomik, yasal, çevresel, teknolojik ve ürün değişiklikleri ile yeniden örgütlenme, yeni pazarlar ve birleşmeler ayrılmalar olarak söylenebilir.
İş tanımları ne demektir?
İş analizi çalışmalarının bir uzantısıdır. İş tanımlarının veri kaynağı iş analizleridir.
İş tanımlarının amacı nedir?
İş tanımlarının amacı, iletme içinde yapılan her işi bir tablo gibi kısa, öz, doğru ve güncel olarak
yansıtmaktır. İş tanımları analiz edilen işin profilini çıkarır
İşin kimliği bölümünde neler yer alır?
Tarih, işin kodu, tanımı yapan kişi, işin bağlı olduğu birim ve yönetici ile işin düzeyi yer almaktadır
Veri toplama yöntemleri nelerdir?
Gözlem, görüşme, anket ve çalışma kayıtlarını inceleme veri toplama yöntemleridir.
İş analizleri kavramındaki iş sözcüğü nasıl tanımlanmaktadır?
İş analizleri kavramındaki “iş” sözcüğünü, mal veya hizmet üretmek amacıyla ortaya konan
bedensel ve düşünsel çabalar olarak tanımlayabiliriz.
İş analizi kavramındaki görev sözcüğü nasıl tanımlanabilir?
“Görev” ise önceden tanımlanmış, sıralanmış, birbirini tamamlayan, tekrarlı, bedensel
ve düşünsel çabalardır. İş, görevlerin bir araya gelmesi ile oluşur.
Pozisyon sözcüğünün tanımı nasıl yapılır?
“Pozisyon” sözcüğü işin organizasyon şemasındaki yerini, yani bulunduğu hiyerarşik düzeyi, o düzeyin gerektirdiği sorumlulukları ve işi yapana getirdiği ayrıcalıkları vurgular.
İş gerekleri nelerdir?
Ele alınan işin normal düzeyde yerine getirilebilmesi için o işi yapacak personelde bulunması gereken nitelikleri araştırır.
Kurumsallaşma nedir?
Kurumsalla ma; işletmenin faaliyetlerini kişilerin varlığına bağımlı olmadan sürdürebilmesini ve geliştirebilmesini sağlayan bir yapı oluşturması olarak tanımlanabilir.
İş analizlerinin önceden yapılmış olması neden önemlidir?
İşletmede önceden yapılmış iş analizleri varsa bu analizlerden elde edilecek bilgiler güncel olmasa bile analiz edilecek işlerin belirlenmesinde yol gösterici olacaktır.