Uluslararası İktisat Politikası Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Açık Ekonomi Makro İktisadı
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
İktisat politikalarının temel amacı nedir?
İç ve dış ekonomik dengenin bir arada sağlanabilmesidir.
İç ekonomik denge olarak adlandırılan bu amacın boyutları nelerdir?
? Ekonomiyi tam istihdama ulaştırmak ? Enflasyonu kabul edilebilir bir düzeyde tutmak
Dış denge nedir?
Dış denge, cari işlemler dengesi ile resmî rezervler dış sermaye ve finans hesabının açık ya da fazla vermemesi, diğer bir deyişle ülkeye gelen döviz tutarı ile ülkeden çıkan döviz tutarının dengede olması durumudur.
Ekonomide iç ve dış ekonomik dengenin birlikte sağlanması durumu açık ekonomide genel denge olarak ifade edilmektedir. Genel dengeyi oluşturan politikalar nelerdir?
? Harcama kaydırıcı politikalar ? Harcamalar değiştirici politikalar
Harcama kaydırıcı politikalar nelerdir?
Toplam talebin yerli ve ithal mallar arasında kaydırılmasını sağlayan gümrük tarifeleri, kotalar, döviz kontrolleri, devalüasyon, revalüasyon, ithalat veya ihracat sübvansiyonları ya da vergileri şeklinde doğrudan dış açıklar üzerinde etkili olan politika araçlarıdır. Harcama değişltirici politikalar ise toplam talebi arttıran veya azaltan para ve maliye politikalarıdır.
Harcama değiştirici politikalar nelerdir?
Toplam talebi arttıran veya azaltan para ve maliye politikalarıdır.
Mal ve para piyasasının birlikte dengede olmasına ne denir?
İç Denge
Toplam mal ve hizmet talebinin, toplam mal ve hizmet arzına eşit olmasına ne denir?
Mal piyasası dengesi.
Toplam para talebinin toplam para arzına eşit olmasına ne denir?
Para Piyasası Dengesi
Mal piyasası dengesini gösteren yatırım-tasarruf eğrisine ne ad verilir?
IS Eğrisi
IS eğrisi eğimi neye bağlıdır?
Millî gelir ve faiz oranına bağlıdır
IS eğrisinin sağa sola kaymasının nedenleri nedir?
IS eğrisi millî geliri arttıran harcama kalemlerinin artışı ile sağa kayar, millî geliri azaltan harcama kalemlerinin artışı ile sola kayar.
Para piyasasında para arz ve talebi dengesini gösteren eğriye ne denir?
LM eğrisi
LM eğrisi eğimi neye bağlıdır ?
LM eğrisi eğimi millî gelir ile faiz oranı ilişkisine bağlıdır. Millî gelir ve faiz oranı arasında para talebi aracılığıyla kurulan doğru orantı nedeniyle LM eğrisi pozitif eğimli olur.
Dışa kapalı ekonomide genel dengeye ulaşıldığı nasıl anlaşılır?
Mal ve para piyasası dengesi ile sağlanmaktadır. Bu nedenle mal piyasası dengesini gösteren IS eğrisi ile para piyasası dengesini gösteren LM eğrisi dengeye geldiğinde kapalı ekonomide genel dengeye ulaşılmış olur.
Faiz oranı ile millî gelir arasındaki ilişkiyi gösteren, pozitif eğimli, yatay veya negatif eğimli olabilen dış denge doğrusuna ne ad verilir?
BP Eğrisi.
Cari İşlemler Hesabı ile resmî rezervler dışı Sermaye ve Finans Hesabı’nın dengeye gelmesi, böylece ülkeye gelen ve giden döviz tutarının dengelenmesine ne ad verilir?
Dış Dengenin Sağlanması.
Ödemeler dengesinde Cari işlemler Hesabı ile resmî rezervler dışı Sermaye ve Finans Hesabı dengesizlikleri birbirini dengelediği zaman ne olur?
Dış denge sağlanmış olur.
Ülkede sermaye hareketlerinin serbest olup olmaması durumuna göre BP eğrisinin eğimi nasıl değişmektedir?
Tam sermaye hareketsizliği durumunda BP eğrisi dikey eksene paralel bir doğru olurken sınırlı sermaye hareketliliği durumunda pozitif eğimli ve tam sermaye hareketliliği durumunda ise yatay bir doğru şeklinde olmaktadır.
BP eğrisi eğimi nasıl ve neye göre değişir?
BP eğrisi tam sermaye hareketliliği durumunda yatay eksene paralel, sınırlı sermaye hareketliliği durumunda pozitif eğimli, tam sermaye hareketsizliği durumunda ise dikey eksene paralel olur.
BP eğrisinde dış açık ve dış fazla durumu nasıl anlaşılır?
BP eğrisinin altında kalan her nokta dış açık durumunu gösterirken üzerinde yer alan her nokta dış fazla durumunu gösterir.
Marjinal ithal eğilimi nedir?
Gelirde oluşan bir birimlik artışın ithalat üzerinde oluflturduğu artıştır
BP eğrisi dikeyleştikçe önceden BP eğrisi üzerinde bulunan ve dış dengeyi ifade eden noktalar artık BP eğrisi altında kaldığından neyi gösterir?
Dış açık durumunu gösterir.
İç ve dış dengenin aynı anda sağlanması; böylece mal piyasası, para piyasası ve ödemeler dengesi dengesizliğinin bulunmaması durumuna ne ad verilir?
Dışa açık ekonomide genel denge
Dışa açık ekonomide genel denge neyi ifade eder?
Mal ve para piyasasının dengede olmasının yani sıradışı açık sorununun da olmadığı durumdur.
Açık ekonomide genişletici para politikası izlenirse millî gelir artışı ile ithalat artar, faiz oranı düşüşü ile ülkeden sermaye çıkışı yaşanır ve sonuçta dış açık oluşmasına ne ad verilir?
Açık ekonomide para politikası
Para politikası araçları genişletici yönde kullanıldığı zaman ne oluşur?
Öncelikle kısa dönemde faiz oranını düşürür.
Düşük faiz oranı ekonomide iki yönlü etki yapar. Bunlar nedir?
Bir yandan yatırımları teşvik ederek millî geliri arttırır; bu da ithalat artışına yol açar. Diğer yandan ülkeden sermaye çıkışına yol açar.
Para politikasının daraltıcı yönde kullanılması ile ne olur?
Ters yönlü olarak dış fazla meydana gelir.
Sıkı para politikası araçları ile ne olur?
Faiz oranı yükselir, yatırımlar azalır, millî gelir ve ithalat azalır. Yüksek faiz nedeniyle ülkeye sermaye girişi olur ve ödemeler dengesinin hem cari dengesi hem de sermaye dengesi iyileşir.
Maliye politikası araçları genişletici yönde kullanıldığı zaman ne olur?
İlk olarak ülkede millî gelir artışı ve onun teşvik ettiği ithalat artışı görülür. Ayrıca millî gelir artışı nedeniyle ülkede ekonomik kesimler para taleplerini arttırırlar. Para talebi artışı ile faiz oranı yükselir ve ülkeye sermaye girişi olur.
Genişletici maliye politikası etkisiyle dış denge üzerinde iki ters yönlü etki meydana gelmektedir. Bunlar nedir?
Etkilerden biri millî gelir ve ithalat artışı ile Cari işlemler Hesabı açığı, diğeri faiz artışı ve sermaye girişi ile Sermaye Hesabı fazlası oluşmasıdır.
Sermaye hareketlerinin faize duyarlılığı yüksekse ne olur?
Faiz artışı ile ülkeye giren sermayede artış yaşanır ve dış fazla meydana gelir.
Açık ekonomide maliye politikası nasıldır?
Açık ekonomide maliye politikasının dış dengeye etkisi belirsizdir. Genişletici maliye politikası ile millî gelir artınca ithalat artar, faiz yükselişli ile ülkeye sermaye girişi olur. Ters yönlü bu iki etki nedeniyle dış denge üzerindeki etki belirsiz olur.
Sabit döviz kuru sistemi nedir?
Sabit kur sisteminde dış açık veya dış fazla durumunda döviz kurunun değişmesine izin verilmez; merkez bankası döviz kurunu değiştirmemek için piyasaya müdahale eder.
Sabit döviz kuru sistemi ve dış dengesizlikte ne olur?
Dış açık veren bir ekonomide merkez bankası piyasaya döviz satışı yaparak döviz talebini karşılar, ulusal para arzı kısılır, LM eğrisi sola kayar.
Sabit döviz kuru sisteminde dış dengenin sağlanması ancak nasıl olur?
İç dengenin kötüleşmesi sonucunda mümkün olmaktadır.
Sabit döviz kuru sisteminde merkez bankasının dış dengenin sağlanması uğruna iç dengenin bozulmasına izin vermesinde ne olur?
Pasif politika olmaktadır.
Merkez bankası piyasaya döviz sürerken eş anlı olarak açık piyasa işlemleri ile alım yaparsa ne olur?
Para arzının azalmasını önlemiş olur.
Sabit döviz kuru sistemi ve dış açık olan bir ekonomide merkez bankasının piyasaya döviz satışı ile ulusal para arzını kısarken eş anlı olarak açık piyasa işlemleri ile piyasaya ulusal para enjekte etmesi; böylece bir politikanın etki
Sterilizasyon politikası denir.
Esnek kur sistemi ve dış denge nasıl sağlanır?
Esnek kur sisteminde dış denge kendiliğinden sağlanır. Dış açık varsa döviz kuru artar. İhracat artar, ithalat azalır, dış açık otomatik olarak giderilir.
Dış açık neye neden olur?
Döviz talebinin döviz arzını aşması durumu olup esnek kur sisteminde döviz kurunun yükselmesine neden olmaktadır.
Döviz kuru yükselince ne olur?
Ulusal paranın değeri düşer, dış ticarette ülkenin rekabet gücü artar. ihraç malları döviz cinsinden ucuzladığı için ihracat artar, ithal malları pahalandığı için ithalat azalır.
Tam sermaye hareketliliği koşullarında para ve maliye politikalarının etkilerini sabit ve esnek kur sistemlerinde inceleyen bir yaklaşıma ne ad verilir?
Mundell-Fleming Modeli.
Tam sermaye hareketliliği durumunda sabit kur sisteminde maliye politikası tam etkili olması nedir?
Sabit döviz kuru sistemi ve maliye politikası.
Esnek kur sisteminde döviz talebi artışı ile ne olur?
Döviz kuru artar, ulusal paranın değeri düşer, dış ticarette ülkenin rekabet gücü olumlu etkilenir. Döviz kuru artınca değer kaybeden ulusal para ile ihracat artar, ithalat azalır.
Esnek döviz kuru sistemi ve para politikasında hangi yol daha etkilidir?
Tam sermaye hareketliliği durumunda esnek kur sisteminde para politikası tam etkilidir.
Sınırlı sermaye hareketliliğinde ne olur?
Sınırlı sermaye hareketliliği durumunda dış dengeyi gösteren BP eğrisinin eğimi, sermaye hareketlerinin faize duyarlığına bağlı olarak dikeye yakın veya yataya yakın olabilir.
Dış fazla durumunda ne olur?
Döviz arzının döviz talebini aştığını, bu nedenle döviz kurlarının düşme eğiliminde olduğunu gösterir.
Sabit kur sisteminde merkez bankası dış fazlasına izin vermeyerek ne yapar?
Piyasadan döviz satın alarak sabit kuru korur.
BP eğrisinin eğimi arttıkça sabit döviz kuru sisteminde maliye politikasının etkinliği azalması nedir?
BP eğimi artışının etkisi
BP eğrisinin eğimi arttıkça, diğer bir deyişle sermaye hareketlerinin faize duyarlılığı azaldıkça ne olur?
Sabit kur sisteminde izlenen maliye politikasının etkinliği azalmaktadır.
Sabit döviz kuru sisteminde dış açık karşısında merkez bankası ne yapar?
Piyasaya ulusal para karşılığında döviz sürerek döviz kurunun artmasını önler ve ulusal para arzının kısalmasın neden olur.
Sınırlı sermaye hareketliliği, sabit döviz kuru sistemi ve para politikasında ne olur?
Sınırlı sermaye hareketliliği durumunda BP eğimi ne olursa olsun sabit döviz kuru sisteminde para politikası tamamen etkisizdir.
Sabit döviz kuru sisteminde merkez bankası piyasaya ulusal para karşılığında döviz sürerek sabit kuru korumak ve ulusal para arzının azalmasına yol açması haricindeki gelişmeler nelerdir?
Bu durum LM eğrisinin tekrar sola ve önceki konumuna geri dönmesine yol açmakta ve izlenen para politikasının millî gelir üzerinde herhangi bir etki oluşturamadığı görülmektedir.
Esnek döviz kuru sisteminde dış denge durumunda ne olur?
Döviz kuru değişmesi ile kendiliğinden müdahaleye gerek kalmadan sağlanır. Çünkü bu sistemde döviz kuru serbestçe artıp azalabilmekte, böylece ulusal paranın değeri değişmektedir.
Döviz talebinin döviz arzını aşması anlamına gelen dış açık durumunda ne olur?
Döviz kuru artar, ulusal paranın dış değeri düşer. Böylece ihracat artıp ithalat azalır.
Sınırlı sermaye hareketliliği durumunda esnek döviz kuru sistemi geçerli iken izlenen para politikasının millî gelir üzerindeki etkisi nasıl olur?
Tam sermaye hareketliliği durumuna göre sınırlı ölçüde kalmaktadır. Ancak para politikasının ekonomiye etkisinin sınırlı olsa da mevcut olduğu görülmektedir.
Dikeye yakın BP, esnek döviz kuru sistemi ve para politikası nasıldır?
BP eğrisi eğimi artıp dikeyleştikçe esnek kur sisteminde izlenen para politikasının etkinliği artar.
Tam sermaye hareketsizliğinin geçerli olduğu bir ekonomide dış denge nasıl etkilenir?
Sadece dış ticaret kalemlerinden etkilenmekte, sermaye hareketlerinin dış denge üzerinde hiç bir rolü bulunmamaktadır.
Sabit döviz kuru sisteminde oluşan dış ticaret açığı nedeniyle döviz talebi artınca merkez bankası ne yapar?
Piyasaya döviz sürerek bu talep artışını karşılamakta, ulusal para arzının kısılmasına yol açmaktadır.
Esnek kur sisteminde dış ticaret açığı nedeniyle döviz talebi artınca ne olur?
Döviz kuru artar, ulusal paranın değeri düşer. Böylece ihracat artar, ithalat azalır. Net ihracat artışı ile IS eğrisi sağa kayar ve IS2 olur. Böylece dış dengesizlik kendiliğinden giderilmiş ve ödemeler dengesi sağlanmış olur.
Esnek kur sisteminde döviz talebi artınca ne olur?
Döviz kuru artar, ulusal paranın değeri düşer. Bu durumda rekabet gücü artışı nedeniyle ihracat artar ve ithalat azalır.
Bir ekonomide iç denge sorunları için maliye politikası, dış denge sorunları için para politikası izlenmesinin daha etkin sonuçlar vereceği ileri sürülmektedir. Bu yaklaşıma ne denir?
Bu yaklaşım, Robert Mundell tarafından ileri sürüldüğü için Mundell’in Tahsisler Kuralı adını alır.
Mundell’in Tahsisler Kuralı yaklaşımında ne olur?
Dış denge sorunu ile merkez bankası ilgilenirken iç denge sorunu ile hükûmetler kendi görev alanları çerçevesinde ilgilenirler.
Hangi ekonomide tam sermaye hareketliliği, sabit kur sistemi ve bağımsız para politikasının birlikte izlenmesi başarılı sonuç vermez?
İmkansız Üçlü Hipotezinde
Bir arada uygulanabilecek alternatif politikalar nelerdir?
* Tam sermaye hareketliliği, esnek kur sistemi ve bağımsız para politikası, * Sabit kur sistemi, sermaye kontrolü ve bağımsız para politikası,* Tam sermaye hareketliliği, para kurulu ve sabit kur sistemi…
Birçok gelişmekte olan ülke 1999-2000 döneminde IMF’nin talebi üzerine hangi kur sistemini izlemiştir?
Ara kur sistemlerini izlemeyi tercih etmişti.
Genişletici maliye politikasının izlenmesi durumunda ne olur?
İşsizlik sorunu çözülebilir ancak dış açıklar daha da artar. Bu durumda sermaye akımlarının faize duyarlı olması bu açmazı çözebilir.
Genel olarak bir ekonomide iç denge sorunları için ne ileri sürülür?
Maliye politikası, dış denge sorunları için para politikası izlenmesinin daha etkin sonuçlar vereceği ileri sürülmektedir.
Hangi kuramda dış denge sorunu ile merkez bankası ilgilenirken iç denge sorunu ile hükûmetler kendi görev alanları çerçevesinde ilgilenirler?
Mundell’in Tahsisler Kuralında.
Ödemeler dengesinde Cari İşlemler Hesabı ile resmî rezervler dışı Sermaye ve Finans Hesabı dengesizlikleri birbirini dengelediği zaman nasıl bir eğri ile incelenir?
Dış denge eğrisi adını alan ve BP eğrisi (ödemeler dengesi balance of payments) olarak ifade edilen bir eğri yardımıyla incelenir. BP eğrisi döviz kuru veri iken bir ülkede faiz oranı ile reel üretim (hasıla) düzeyi arasındaki ilişkiyi açıklar.
Esnek kur sisteminde genişletici para politikası ile dış ticaret açığı oluşunca ne olur?
Ulusal paranın değeri düşer. Böylece ihracat artar, ithalat azalır. Net ihracat artışı ile IS eğrisi sağa kayar; böylece hem ekonomide etki sağlanmış olur hem de dış denge kendiliğinden sağlanmış olur.
Esnek kur sisteminde döviz talebi artınca döviz kuru artar, ulusal paranın değeri düşmesine ilave ne gibi etkiler olur?
Rekabet gücü artışı nedeniyle ihracat artar ve ithalat azalır. Tam sermaye hareketsizliği durumunda esnek kur sisteminde maliye politikası önemli ölçüde etkili olur.
Sabit kur sisteminde oluşan genişletici para politikası ile oluşan dış ticaret açığı nedeniyle döviz talebi artınca merkez bankası ne yapar?
Merkez bankası piyasaya döviz sürerek bu talep artışını karşılamakta, ulusal para arzının kısılmasına yol açmaktadır. Sonuç olarak millî gelirde hiçbir değişme olmaz.
BP eğrisinin eğimi arttıkça, diğer bir deyişle sermaye hareketlerinin faize duyarlığı azaldıkça ne olur?
Sabit kur sisteminde izlenen maliye politikasının etkinliği azalmaktadır.
Tam sermaye hareketliliği ve esnek kur sisteminde maliye politikası hiç etkili değildir. Genişletici maliye politikası ile faiz oranı artıp sermaye girişi yaşanması ile dış fazlası oluşmasına ilave ne gibi ilave faaliyetler olur?
Ülke parasının değeri artar, ihracat azalıp ithalat artar. Millî gelir azalır. Başlangıçta genişletici maliye politikası ile oluşan millî gelir artışı ortadan kalkar, politika tamamen etkisiz olur.
Birçok ülke 1999-2000 döneminde ara kur sistemlerini izlemeyi tercih etmesiyle ne olmuştur?
Ekonomik kesimlerin döviz cinsinden borçlanmasına, döviz cinsinden yükümlülüklerin artmasına ve bu nedenle ülkeye kısa vadeli yabancı sermaye girişinin artmasına yol açmıştır.
"İktisat politikasının temel amacı iç ve dış ekonomik dengenin sağlanmasıdır." Tanım hangi başlığa aittir?
İktisat politikası amaçları
İktisat politikası amaçları nedir?
İktisat politikasının temel amacı iç ve dış ekonomik dengenin sağlanmasıdır
"Ekonomide iç ve dış ekonomik dengenin birlikte sağlanması durumudur." Tanım hangi başlığa aittir?
Genel denge
Genel denge nedir?
Ekonomide iç ve dış ekonomik dengenin birlikte sağlanması durumudur.
Genel denge politikaları nedir?
Genel denge politikaları, harcama kaydırıcı ve harcama değiştirici politikalar olarak ayrılır
"Genel denge politikaları, harcama kaydırıcı ve harcama değiştirici politikalar olarak ayrılır." Tanım hangi başlığa aittir?
Genel denge politikaları
"Toplam talebin yerli ve ithal mallar arasında kaydırılmasını sağlayan politikalardır." Tanım hangi başlığa aittir?
Harcama kaydırıcı politikalar
Harcama kaydırıcı politikalar nedir?
Toplam talebin yerli ve ithal mallar arasında kaydırılmasını sağlayan politikalardır.
"Toplam talebin hacmini etkileyen para ve maliye politikalarıdır." Tanım hangi başlığa aittir?
Harcama değiştirici politikalar
Harcama değiştirici politikalar nedir? Toplam talebin
hacmini etkileyen para ve
maliye politikalarıdır
Toplam talebin hacmini etkileyen para ve maliye politikalarıdır
Para politikası araçları nedir?
Genel olarak açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılık oranları ve reeskont oranlarıdır.
"Genel olarak açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılık oranları ve reeskont oranlarıdır." Tanım hangi başlığa aittir?
Para politikası araçları
"Genel olarak kamu harcamaları ve vergileri kapsar." Tanım hangi başlığa aittir?
Maliye politikası araçları
Maliye politikası araçları nedir?
Genel olarak kamu harcamaları ve vergileri kapsar.
iç denge nedir?
Mal ve parampiyasasının birlikte dengede olmasıdır
"Mal ve para piyasasının birlikte dengede olmasıdır." Tanım hangi başlığa aittir?
iç denge
Mal piyasası dengesi nedir?
Toplam mal ve hizmet talebinin, toplam mal ve hizmet arzına eşit olması durumudur.
"Toplam mal ve hizmet talebinin, toplam mal ve hizmet arzına eşit olması durumudur." Tanım hangi başlığa aittir?
Mal piyasası dengesi
Para piyasası dengesi nedir?
Toplam para talebinin toplam para arzına eşit olması durumudur
Toplam para talebinin toplam para arzına eşit olması durumudur
Para piyasası dengesi