İktisada Giriş 1 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ekonomistler arz-talep modeli/analizleri ile neleri amaçlamaktadır?

Ekonomistlerin arz-talep modeli/analizleri ile amaçladıkları şöyle sıralanabilir: • Fiyatlar hakkındaki geçmişteki gözlemleri açıklamak için. • Farklı koşullar altında bu fiyatlardaki değişmeleri tahmin etmek için.

Arz-talep modeli/analizi çerçevesinde çeşitli türlerdeki hükümet politikaları neleri analiz eder?

İlgili model çerçevesinde hükümet politikaları; • Fiyatı, • Miktar kontrolünü ve • Vergilemeyi analiz eder.

Arz-talep modeli/analizi ile hükümetlerin hedefi nedir?

Arz-talep modeli ile hükümetlerin hedefi tüketici ve üretici refahını olumlu yönde arttırmaktır.

Fiyat kontrolleri nedir?

Fiyat kontrollerinde hükümetler yasa ya da düzenlemelerle belirli bir mal ya da hizmetin fiyatını tespit etmekte ya da fiyatlara sınırlama getirmektedirler.

Fiyat kontrollerini nasıl örneklendirilebilir?

Fiyat kontrolleri şöyle örneklendirilebilir: • Asgari ücret, • Kira kontrolleri, • Tarımsal destekleme fiyatları.

Miktar kontrollerine ne örnek verilebilir?

Miktar kontrollerine kotalar örnek verilebilir.

Fiyat kontrollerine en çok nerede rastlanır?

Fiyat kontrollerine en çok nerede • Emek piyasasında, • Tarımsal ürünlere ilişkin piyasalarda, • Kira kontratlarında rastlanır.

Fiyat uygulamaları nasıl belirlenir?

Fiyat uygulamaları sonucunda bir mal ya da hizmet için; • Asgari ücret ve • Taban fiyat belirlenmektedir.

Asgari ücret ödemesi ile hükümetler neyi amaçlamaktadır?

Asgari ücret ödemesi ile düşük ücretliler korunmaktadır.

Destekleme alımları ile hükümetler neyi amaçlamaktadır?

Destekleme alımları ile hükümetler çiftçileri korumayı amaçlamaktadır.

Taban fiyat uygulamasında amaç nedir?

Taban fiyat uygulamasında amaç mal ve hizmet arz edenleri korumaktadır.

Denge fiyatı düzeyi nedir?

Denge fiyat düzeyi, piyasadaki arz ve talep eşitliğinin diğer bir değişle dengenin sağlandığı fiyat ve miktar düzeyidir.

Taban fiyat uygulamasında denge fiyat düzeyi ile ifade edilen nedir?

Piyasadaki arz ve talep eşitliğini denge düzeyini gösterir. Taban fiyat uygulamasında denge fiyat düzeyi piyasaya devlet müdahalesi etmeden önceki piyasa dengesidir. Piyasanın kendiliğinden oluşturduğu arz ve eşitliği/dengesidir.

Hükümetler piyasada oluşan arz ve talep eşitliğinin oluşturduğu denge fiyatına neden müdahale ederler?

Piyasa denge fiyatı düşük bulduğu için.

Hükümetler piyasada oluşan arz ve talep eşitliğinin oluşturduğu denge fiyatına hangi yönde müdahale eder?

Hükümetler piyasada oluşan arz ve talep eşitliğinin oluşturduğu denge fiyatına artış yönünde müdahale ederler. Piyasa denge fiyatının üstünde bir fiyat belirlenir.

Hükümetler taban fiyat uygulamasında ne yapar?

Hükümetler taban fiyat uygulamasında piyasada oluşan denge fiyat düzeyine müdahale ederek piyasa denge fiyatı üzerinde bir fiyat belirler.

Taban fiyat uygulamasının ekonomiye etkisi nasıl olur?

Taban fiyat uygulaması sonucunda fiyatın denge fiyatın üzerindeki bir fiyat düzeyinde belirlemesi ortaya arz fazlası çıkarmaktadır.

Taban fiyat uygulaması sonucunda ekonomide oluşan arz fazlalığında karşısında hükümetin ne yapması gerekmektedir?

Taban fiyat uygulaması sonucunda ekonomide oluşan arz fazlasını hükümetin alıp stoklaması gerekmektedir.

Taban fiyat uygulamasının tüketiciye olan olumsuz etkileri nelerdir?

Taban fiyat uygulamasının tüketiciye olan olumsuz etkileri şöyle sıralanabilir: • Denge fiyatın üstünde bir fiyat olması, • Stoklama maliyeti.

Tavan fiyatı nedir?

Hükümetin uygulanacak en yüksek fiyatı belirlemesine tavan fiyat denir.

Tüketici artığı nedir?

Tüketici artığı, tüketicinin bir mal için ödemeyi arzu ettiği fiyat ile gerçekte satın aldığı fiyat arasındaki farktır. Aslında tüketici artığı piyasaya katılım sonucu alıcıların sağladığı faydayı ölçmeye yarar.

Tüketici artığı neyi ölçer?

Tüketici artığı piyasaya katılım sonucu alıcıların sağladığı faydayı ölçmeye yarar.

Bağlayıcı bir tavan fiyat uygulamasıyla ortaya çıkan kıtlık ekonomide hangi sorunu yaratır?

Bağlayıcı bir tavan fiyat uygulamasıyla ortaya çıkan kıtlık ekonomide tayınlama sorununu yaratır.

Hükümet maksimum tavan fiyat uygulamasında denge fiyatın altında bir fiyat belirlenmesi ekonomide yarattığı problemler nelerdir?

Hükümet maksimum tavan fiyat uygulamasında denge fiyatın altında bir fiyat belirlenmesinin neden olduğu sorunlar şöyle sıralanabilir: • Kıtlık yaşanması, • Talep fazlası yaşanması, • Tayınlama sorunu yaşanması, • Karaborsa fiyatı, • Düşük kaliteli üretim, • Arz daralması.

Toplam artığın büyümesine ne sebep olur?

Miktarı artırmak toplam artığın talebin büyümesine neden olur.

Toplam artığın büyümesi ekonomiye nasıl etki eder?

Toplam artığın büyümesi ekonomide refahın artmasına sebep olur.

Üretilen her bir birim başına vergi konulması piyasayı nasıl etkiler?

Üretilen her bir birim başına vergi konulması piyasada alışveriş hacmini daraltmaktadır.

Üretici artığı nedir?

Üreticilerin her ilave birimi üretmek için kabul etmeye hazır oldukları minimum fiyatlarla piyasada oluşan denge fiyatı arasındaki farkının toplamı üretici artığıdır.

Tavan fiyat uygulamalarında kıtlık ya da talep fazlası yaşanmasının nedeni nedir?

Hükümet maksimum tavan fiyat uygulamasında denge fiyatın altında bir fiyat belirlenmesi karşısında üretici firmaların fiyatı düşük bularak üretimi kısmalarıdır. Üretici firmaların üretimi kısmaları sonucunda o üretimi kısılan mala ilişkin kıtlık ya da talep fazlası yaşanmaktadır.

Üretici artığı nasıl hesaplanır?

Her bir üreticinin piyasaya katılımı sonucu elde ettiği fayda ya da artık açıklanmaktadır.

Arz eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahipken, talebin fiyat esnekliği sonsuzsa talep eğrisinin konumu nasıldır?

Arz eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahipken, talebin fiyat esnekliği sonsuz olduğunda talep eğrisi yatay bir doğru olarak gösterilir.

Talep eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahipken, arz eğrisi sonsuz esnek olduğunda talep eğrisi nasıl çizilir?

Talep eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahipken, arz eğrisi sonsuz esnek olduğunda talep eğrisi aşağıya doğru eğimlidir.

Serbest bir piyasada arz ve talep dengesi alıcı ve satıcıyı nasıl etkiler?

Serbest bir piyasada arz ve talep dengesi alıcı ve satıcıların elde ettikleri toplam faydayı maksimize etmektedir.

Toplam fayda nasıl hesaplanır?

Toplam faydayı değerlendirme yöntemi piyasaya katılım sonucu tüketicilerin ve üreticilerin elde ettikleri toplam artığın hesaplanmasıdır.

Toplam artık nedir?

Bir piyasa için toplam artık; malın alıcılar açısından toplam değeri, yani alıcıların ödemeyi arzuladıkları değer ile bu malları üreten üreticilerin toplam maliyetleri arasındaki farktır.

Tayınlama nedir?

Tayınlama, hükümetin maksimum tavan fiyat uygulamasında denge fiyatın altında belirlenmesi karşısında üretici firmaların fiyatı düşük bularak üretimi kısmalarıdır. Üretici firmaların üretimi kısmaları sonucunda o üretimi kısılan mala ilişkin oluşan kıtlıktır. Kıtlık ekonomide tayınlama sorununu ortaya çıkarır. Her tüketici belirli miktarda malı alabilecek, daha fazlasını alamayacaktır. Tayınlama uzun kuyrukların oluşmasına yol açarak, tüketicilerde zaman kaybına neden olacaktır. Satıcılar ise, kendi müşterilerine, yakınlarına öncelik vererek, ekonomide karmaşaya yol açabileceklerdir.

Tüketici artığı neyle yakından ilişkilidir?

Tüketici artığı bir mal veya hizmet için talep eğrisi ile yakın ilişkilidir. Çünkü talep eğrisi tüketicilerin her bir miktar düzeyi için ödeme arzularını göstermektedir.

Piyasada oluşan fiyat düzeyi neyi gösterir?

Piyasada oluşan fiyat düzeyi ise bu mal için gerçekte ödedikleri tutardır.

Tüketici artığı alanı nedir?

Talep eğrisi altında ve piyasa fiyatı üzerindeki alan tüketici artığıdır.

Tüketici artığını ne artırır?

Denge fiyatının azalması tüketici artığını büyütecektir. Çünkü bir taraftan mevcut miktar için tüketiciler daha az öderken diğer taraftan bu düşük fiyattan yeni tüketiciler piyasaya girecektir.

Bağlayıcı tavan fiyat uygulaması az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde neye sebep olur?

Karaborsa fiyatının oluşmasına sebep olur.

Bağlayıcı tavan fiyat uygulamasının neden olan karaborsa fiyatı nedir?

Bağlayıcı tavan fiyat uygulaması az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde karaborsa fiyatın oluşmasına neden olabilir. Bu durumda insanlar devlet kontrolü dışında karaborsa fiyatı ile tavan fiyat arasında anlaşmaya göre bir fiyat uygulayarak malların gizli-saklı satışına neden olurlar.

Arz eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahip olduğunda, talebin fiyat esnekliği sıfır olduğunda talep nasıl etkilenir?

Arz eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahip olduğunda, talebin fiyat esnekliği sıfır olduğunda fiyatta meydana gelecek değişme talep miktarını etkilememektedir.

Arz eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahipken, talebin fiyat esnekliği sıfır olduğunda talep nasıl geometrik düzlemde nasıl çizilir?

Arz eğrisinin eğiminin 0 ile ? arasında fiyat esnekliğine sahipken, talebin fiyat esnekliği sıfır olduğunda talep eğrisi geometrik düzlemde miktar eksenine dik bir doğru olarak çizilir.

Vergi yükünün kimin üzerine ne kadar yansıyacağı ne şekilde belirlenir?

Vergi yükünün kimin üzerine ne kadar yansıyacağı arz ve talep esnekliğine göre belirlenir.

Vergi uygulamaları neye sebep olur?

Vergi uygulamaları hem üreticilerin hem de tüketicilerin refah kaybına sebep olur.

Tüketici artı alanının büyük olması neyi gösterir?

Tüketici artığı alanının büyük olması ekonomide refah düzeyinin arttığını yansıdır.

Üretici artığı hangi eğri ile yakından ilişkilidir?

Üretici artığı arz eğrisi ile yakından ilişkilidir.

Her bir üretim düzeyi için arz eğrisi üzerindeki fiyat seviyesi neyi gösterir?

Her bir üretim düzeyi için arz eğrisi üzerindeki fiyat seviyesi marjinal üreticinin maliyetini gösterir.

Arz eğrisi neyi gösterir?

Arz eğrisi, firmaların üretimlerini bir birim arttırdıklarında karşılaşacakları ek maliyetleri gösterir.

Toplam artık nasıl açıklanabilir?

Tüketici artığı, piyasa denge fiyatı ile talep eğrisi arasındaki alanı, üretici artığı ise denge fiyatı ile arz eğrisi arasındaki alanı vermektedir. Tüketici artığı ile üretici artığının yanı her ikisinin toplamı ise toplam artığı vermektedir. Serbest bir piyasada bu toplam artık maksimuma ulaşmaktadır.

Emek piyasasında denge nasıl sağlanır?

Arz ve talep kanuna göre emek piyasasında denge, emek arz eğrisi ile emek talep eğrisinin kesiştiği denge noktada oluşur.

Birim satış vergisi nasıl dağıtılır?

Uygulanan birim satış vergisinin üretici ve tüketici tarafından hangi miktarda yüklenileceği arz ve talep eğrilerinin eğimleri belirler.

Talep esnekliğinin arz esnekliğinden daha olmasının etkisi nedir?

Talep esnekliğinin arz esnekliğinden daha küçük olması durumunda, verginin daha büyük kısmı üretici tarafından tüketiciye yansıtılabilecektir.

Talep esnekliğinin arz esnekliğinden daha büyük olmasının etkisi nedir?

Talep esnekliğinin arz esnekliğinden daha büyük olması durumunda, birim satış vergisinin daha büyük kısmını üretici yüklenecektir.

Tüketici refahı değişir mi?

Hükümetler uyguladıkları politikalarla piyasa fiyatını etkilediklerinden tüketici refahı da değişir.

Tüketici refahındaki kayıp ve kazançlar nasıl hesaplanır?

Fiyat değişimine bağlı olarak ortaya çıkan tüketici artığındaki değişme ile tüketicilerin refahındaki kayıp ve kazançlar hesaplanabilir.

Hükümetler neden tavan fiyatı uygular?

Hükümetin tavan fiyat uygulamasının sebebi denge fiyatı yüksek bulan tüketicileri desteklemektir.

Firmalar üretimlerini neye göre arttırırlar?

Firmalar üretimlerini ilave birimin satışından elde edecekleri gelirin (bu birim fiyatının) ilave birimi üretmekle katlanacak maliyete eşit olacağı seviyeye kadar sürdüreceklerdir.

Emek piyasasında denge durumunda iş gücünün aldığı ücretin asgari ihtiyaçları karşılayacak düzeyin altında gerçekleşmesi neye sebep olur?

Emek piyasasında denge durumunda iş gücünün aldığı ücretin asgari ihtiyaçları karşılayacak düzeyin altında gerçekleşmesi ekonomide sosyal adaletsizliğe neden olur.

Vergi yükünün tüketici ve üretici arasında hangi miktarda paylaşılacağı nasıl belirlenir?

Vergi yükünün tüketici ve üretici arasında hangi miktarda paylaşılacağının arz ve talep eğrilerinin eğimi belirler.

Vergi uygulamaları arz eğrisini nasıl etkiler?

Vergi uygulamaları arz eğrisinin sola kaymasına neden olur.

Vergi uygulamaları sonucunda arz eğrisinin sola kayması sonucu dengeyi nasıl değiştirir?

Vergi uygulamaları arz eğrisinin sola kaymasına neden olurken, artan fiyatlar da talep edilen mal ve hizmet miktarının azalmasına neden olacaktır.

Vergiler kimleri etkiler?

Vergiler tüketici ve üretici davranışlarını etkiler.

İthalat kotaları nedir?

İthalat kotası, belli bir dönem boyunca, ithal edilecek ürün miktarı üzerine bir tavan koyulmasıdır.

İthalat kotaları neden uygulanır?

İthalat kotaları, ithal mallarına sınırlama ve uluslar endüstrileri korumak için uygulanır.

İthal kotaların amacı nedir?

İthal kotalarının ilk amacı ulusal endüstrileri diğer ülke üreticilerinin rekabetinden korumaktır.

Vergi niçin uygulanır?

Hükümetler hem kamusal amaçları gerçekleştirmek için gerekli olan geliri sağlamak, hem de piyasa sonuçlarını etkilemek için yapılan ekonomik faaliyetleri vergilendirir.

Vergiler nasıl uygulanır?

Vergiler bazen belli bir miktar, bazen belli bir gelir üzerinden alınan pay şeklinde olabilir.

Vergi türleri nelerdir?

Vergi türleri şöyle sıralanabilir: • Sabit miktarlı vergiler/Baş vergileri, • Spesifik vergiler/Miktarsal vergiler, • Ad valorem vergiler/Oransal vergiler, • Kişisel gelir vergisi, • Kurumlar vergisi.

Üretim kotası nedir?

Üretim kotası, devletin arz edilen mal veya hizmet miktarını sınırlayarak, tam rekabet koşullarında oluşmuş olan piyasa fiyatını üreticilerin lehine artırması yönündeki bir politikayı tanımlamaktadır.

Üretim kotalarının, fiyat kontrollerinden farkı nedir?

Üretim kotalarının fiyat kontrollerinden farkı, hükümetin miktar kontrollerine yönelmesidir.

Üretim kotaları nerelerde uygulanır?

Üretim kotaları en sık uluslararası ticarette ve üretimde kullanılır.

Üretim kotası uygulanmasının ekonomiye etkileri nedir?

Üretim kotalarının uygulanması sonucunda oluşan kısıtlamaya karşın denge fiyatındaki artış; • Üreticilerin bir yandan kazançlarının artmasına olanak sağlar, • Piyasaya diğer üreticilerin girmesini engellemiş olur.

Emek piyasasında denge durumunda iş gücünün aldığı ücretin asgari ihtiyaçları karşılayacak düzeyin altında gerçekleşmesi sonucunda oluşan sosyal adaletsizliğe karşı hükümetler nasıl politika izler?

Emek piyasasında denge durumunda iş gücünün aldığı ücretin asgari ihtiyaçları karşılayacak düzeyin altında gerçekleşmesi sonucunda oluşan sosyal adaletsizliğe karşı hükümetler hane halkının geçim standartları çerçevesinde alması gereken saat başı ya da günlük en düşük ücret düzeyini tespit eder.

Emek piyasasında hükümet tarafından belirlenen asgari ücret düzeyi piyasa denge noktasının üzerinde gerçekleşirse ne olur?

Emek piyasasında hükümet tarafından belirlenen asgari ücret düzeyi piyasa denge noktasının üzerinde gerçekleşirse, piyasada arz edilen emek miktarı artarken, talep edilen emek miktarında bir azalma meydana gelecektir.

Asgari ücret politikası ekonomiyi nasıl etkiler?

Asgari ücret politikaları sonucu ücretlerin yükseltilmesi ekonomiyi iki şekilde etkiler: • Çalışan ücretli kesimin refah seviyesi artar. • Yüksek ücretler nedeniyle iş bulamayanların ya da işini kaybedenlerin refah seviyesini düşürür.

Tarımsal destekleme fiyatı nedir?

Tarımsal destekleme fiyatı, asgari ücret düzeyindeki politikasında olduğu gibi bir taban fiyat uygulamasıdır.

Tarımsal destekleme fiyatının amacı nedir?

Tarımsal destekleme fiyatı uygulaması, hükümetçe belirlenen bir fiyat düzeyinin altında piyasada işlem yapılmasını engellemektir.

Konut arz piyasasında konut piyasası yetersiz olması ekonomiyi nasıl etkiler?

Konut arz edenler bu durumdan yararlanmak ve gelirlerini daha çok artırmak isterler. Bu durum ekonomik ve sosyal bağlamda birtakım sorunlar yaşanmasına zemin hazırlayabilir.

Kira kontrolleri nasıl açıklanabilir?

Devlet, konut kiralarında artış için bir tavan fiyat benzeri bir uygulamaya gidebilir. Böyle bir uygulama talep edilen kiralık konut miktarını artırmasına karşın, arz edilen konut miktarının azalmasına neden olacaktır.

Kira kontrolleri konut piyasasını nasıl etkiler?

Kira kontrolleri konut piyasasında kıtlık sorununa neden olur.

Tavan fiyat uygulaması ne zaman amacına ulaşamaz?

Hükümetin tavan fiyat piyasada oluşan denge fiyatın üzerinde belirlenmişse, bağlayıcı hiçbir sebebi yoktur. Etkili olmaz.

Piyasa denge fiyatı üreticilerin kabul edecekleri minimum fiyatın üzerinde ise ne olur?

Piyasa denge fiyatı üreticilerin kabul edecekleri minimum fiyatın üzerinde ise üreticilerin kârlı olduğu için üretimlerini arttıracaklardır.