Temel İnsan Hakları Bilgisi 1 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

İnsan haklarının uluslararası alanda korunmasında ilk kez etkin bir güvence sistemi getiren hangisidir?

İHAM insan haklarının uluslararası alanda korunmasında ilk kez etkin bir güvence sistemi getirmiştir.

AİHM'de yer alan birimler nelerdir?

Mahkemede yer alan birimleri kendi içerisinde idari ve yargısal birimler olarak ikiye ayırmak mümkündür.

Mahkemedeki (AİHM) idari birimler nelerdir?

Mahkemedeki idari birimler ise şunlardır: Mahkeme Genel Kurulu, bölümler ve filtraj bölümü.

Mahkeme genel kurulu'nun görevleri nelerdir?

Mahkeme Genel Kurulu; Mahkeme içtüzüğünü kabul eder, başkan, iki başkan yardımcısı ve üç bölüm başkanından oluşan Mahkemenin yönetici kadrosunu seçer Başkan yardımcıları, aynı zamanda içinde bulundukları bölümün başkanlığı görevini de devam ettirirler. Bunlardan her biri üç yıllık bir dönem için seçilirler. Öte yandan Genel Kurul, beş yıl için yazı işleri müdürü ve onun yardımcısını da seçer. Ayrıca bölümlerin üye kompozisyonuna karar verir ve Bakanlar Komitesine belli bir süre için dairelerin üye sayısının yediden beşe indirilmesi önerisinde bulunabilir (İHAS m. 25).

Avrupa toplulukları adalet divanı ne zaman kurulmuştur?

Avrupa Kömür Çelik Topluluğu Anlaşması’nın 7 ve 31. maddelerine göre, ilgili Antlaşmanın yorumlanması ve uygulanmasını sağlamak üzere 25 Eylül 1952’de Avrupa Kömür Çelik Topluluğu (The European Cool and Steel Community)’nun bir organı olacak şekilde kurulmuştur.

25 Mart 1957 Roma Antlaşması ile Avrupa toplulukları adalet divanı hangi toplulukların ortak yargı organı olarak kabul edilmiştir?

25 Mart 1957 Roma Antlaşması ile her üç Avrupa topluluğunun (Avrupa
Ekonomik Topluluğu, Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu) da ortak yargı organı olarak kabul edilmiştir.

Avrupa işkenceyi önleme sözleşmesi denetim sisteminin görevi nedir?

Sözleşme’nin görevi özgürlüğü ellerinden alınmış kimselere yapılan muameleleri incelemektir.

Denetim mekanizmalarının görevi nedir?

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nce, altı yıllık bir süre için atanan en az 9 üyeden oluşan Avrupa Sosyal Haklar Komitesi (Uzmanlar Komitesi) (ASŞ m.25), sözleşmeci devletlerin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini değerlendirmektedir.

Kolektif şikayet sistemi ne zaman yürürlüğe girmiştir?

Kolektif şikâyet, 1995 tarihli Ek Protokol ile kabul edilmiş olup, 1 Temmuz 1998’den beri yürürlüktedir.

AK İnsan Hakları Komiserliği ne amaçla kurulmuştur?

AK İnsan Hakları Komiserliği, bütün üye devletlerde insan hakları bilincini ve insan haklarına saygıyı desteklemek amacıyla kurulan Avrupa Konseyi içinde bağımsız bir kurumdur.

Bakanlar Komitesi’nin kararında öngörülen İnsan Hakları Komiseri’nin görevleri  nelerdir?

İnsan haklarının etkili bir şekilde gözlenmesi ve AK insan hakları standartlarının yerine getirilmesinde üye devletlere yardım sağlamak; AK üye devletlerinde insan hakları eğitimi ve farkındalığını desteklemek; insan haklarına ilişkin hukuk ve uygulamaya ilişkin olası eksiklikleri tespit etmek; ulusal ombudsmanlıkların ve diğer insan hakları yapılarının etkinliklerinin kolaylaştırılması ve bütün bölgede insan haklarının korunmasına ilişkin danışma ve bilgi sağlamak.

AB Temel Haklar Şartı ne zaman kabul edilmiştir?

AB Temel Haklar Şartı 2000 tarihinde kabul ve ilan edilmiştir.

Avrupa Güvenlik ve Iş birliği Teşkilatı (AGİT) nedir?

Avrupa Güvenlik ve Iş birliği Teşkilatı (AGİT), 1973 yılında Helsinki’de başlayan ve 1 Ocak 1995 tarihine kadar Avrupa Güvenlik ve Iş birliği Konferansı (AGİK) olarak anılan sürecin teşkilat hâline dönüşmesidir.

AGİT üyeleri hakkında bilgi veriniz?

AGİT, sadece Avrupa kıtası ile sınırlı olmayan, Kuzey Yarıküreyi kapsayan bölgesel bir yapılanmadır. Bugün mevcut 53 üyesinin büyük bir çoğu Avrupa’dan olmakla birlikte, Türkiye ve Rusya gibi Avrupa ve Asya’da toprakları olan üyelerinin yanında ABD, Kanada, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Azerbaycan gibi Avrupa kıtasında toprakları olmayan devletler de teşkilata üyedir.

1991 Moskova İnsani Boyut Konferansı Belgesi’nin giriş kısmında, ilk defa vurgulanan konu ne olmuştur?

1991 Moskova İnsani Boyut Konferansı Belgesi’nin giriş kısmında, ilk defa, insan haklarına ve temel özgürlüklere, demokrasiye ve hukukun üstünlüğüne ilişkin sorunların sadece bir devletin iç sorunu olmadığı, bunlara saygı göstermenin uluslararası düzenin temellerinden birini teşkil ettiği açıkça vurgulanmıştır.

Avrupa Güvenlik Şartı’nın imzalandığı İstanbul Zirvesi’nin (18-19 Kasım 1999) Sonuç Bildirisinde neler belirtilmiştir?

Avrupa Güvenlik Şartı’nın imzalandığı İstanbul Zirvesi’nin (18-19 Kasım 1999) Sonuç Bildirisinde, güvenlik ile ilgili konularda, AGİT ile diğer uluslararası kuruluşlar arasında iş birliği yapılması kararlaştırılmış, demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygının önemi tekrar edilmiş, azınlık hakları, çocuk hakları, kadın-erkek eşitliğinin, temel hak ve özgürlükler çerçevesinde özellikle korunması gereği belirtilmiştir.

İnsani boyut (human dimension) terimi neye işaret etmektedir?

“İnsani boyut” (human dimension) terimi, AGİT’e katılan Devletlerin, insan haklarına ve temel özgürlüklerine olan saygının sağlanması, hukuk devletine uyulması, demokrasi ilkelerinin geliştirilmesi ve bunlarla ilgili olarak demokratik kurumların güçlendirilmesi ve korunması, AGİT alanı boyunca hoşgörünün geliştirilmesiyle ilgili yükümlülüklerine işaret etmektedir.

Uzman misyonlarının amacı nedir?

Uzman misyonlarının amacı, insani boyuta ilişkin belirli bir soru ya da sorunun çözümünü kolaylaştırmaktır.

İnsan haklarının Amerika kıtasında korunmasının dayandığı iki temel antlaşma nedir?

Amerikan Devletler Teşkilatı Kurucu Antlaşması ve Amerikan Devletleri İnsan Hakları Sözleşmesi’dir.

Amerikalılararası İnsan Hakları Mahkemesi nasıl kurulmuştur?

Amerikalılararası İnsan Hakları Mahkemesi, Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi ile kurulmuştur. Bununla birlikte, insan haklarını korumak amacıyla yargısal bir organ oluşturma düşüncesi, ilk defa 1948 yılında Bogotá Uluslararası Amerikan Devletleri Konferansı’nda ortaya açılmıştır. Farklı görüşlere rağmen, Mahkeme San José’de (Kosta Rika) Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesiyle kurulmuş, ancak tam anlamıyla 1979 yılında işlerlik kazanmıştır.