Borçlar Hukuku Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Haksız fiil sonucu tazminat davası kim tarafından kime karşı açılır? 

Haksız fiil sonucu tazminat davası haksız fiilden zarar gören kimse tarafından, haksız fiilden sorumlu olan kimse veya kimselere karşı açılır. 

Haksız fiil sonucu tazminat davasında davacı hangi hususları ispatla yükümlüdür?

Haksız fiil tazminat davasında davacı, haksız fiil sorumluluğu için aranan şartların mevcut olduğunu, yani hukuka aykırı fiili, -şayet kusursuz sorumluluk söz konusu değilse- kusuru, zararı ve uygun nedensellik bağını ispatla yükümlüdür. 

Tazminat davasında tazminatın üst sınırı nedir?

Tazminat davasında tazminatın üst sınırı haksız fiil neticesinde meydana gelen zarardır. 

Tazminat davasında zararın miktarının tam olarak ispat edilememesi halinde, zarar nasıl belirlenir?

Zararın miktarının tam olarak ispat edilememesi halinde, hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler. 

Denkleştirme nedir? 

Haksız fiil bir kimseye zarar verirken, aynı zamanda ona maddi bazı yararlar sağlamışsa, bunların tespit edilen zarar miktarından düşülmesi gerekecektir. Buna denkleştirme (yararların indirilmesi) denir. 

Bedensel zarar kavramı neyi ifade eder?

Bedensel zarar kavramı, haksız fiille beden bütünlüğü (fiziki varlığı ve/veya ruh sağlığı) ihlal edilen bir kimsenin malvarlığında meydana gelen azalmayı ifade eder. 

Bedensel zarar kalemleri özellikle nelerdir?

Bedensel zarar kalemleri özellikle şunlardır:

1. Tedavi giderleri

2. Kazanç kaybı

3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar

4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar

Bedensel zararın hesaplanmasında hangi unsurlar zarardan indirilemez?

Bedensel zararın hesaplanmasında, faile kısmen ya da tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile üçüncü kişilerce yardım amacıyla yapılan ödemeler (bağışlanan paralar) zarardan indirilmez. 

Ölüm halinde uğranılan zararlar özellikle nelerdir?

Ölüm halinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:

1. Cenaze giderleri

2. Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar

3. Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar. 

Ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin kimler olduğu nasıl tespit edilir? 

Ölen kimsenin birine destek olup olmadığı fiili duruma göre tespit edilir. Burada önemli olan, haksız fiile maruz kalan kimse ölmeseydi, onun bu kişilere (örnek olarak eşine, çocuklarına vs) sürekli ve düzenli olarak bakmaya devam edeceğinin veya ileride bakacağının (örnek olarak, ölen bir çocuğun ileride anne babasına bakacağının) kuvvetle muhtemel olmasıdır. Ölümün meydana gelmesi yüzünden, bu kimseler ölenden ileride alacakları muhtemel yardımı kaybetmiş olurlar. 

Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken hangi unsurlar dikkate alınır? 

Destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken, yıllık muhtemel yardım miktarı ile yardımın muhtemel süresi göz önünde bulundurulur; bu hesaplamada ayrıca, destek ihtiyacının ileride ortadan kalkma ihtimali de dikkate alınır. 

Haksız fiilde tazminatın amacı nedir? 

Haksız fiilde tazminatın amacı, bir kimsenin uğramış olduğu zararın, sorumlu tutulan bir başka kimse tarafından kısmen veya tamamen karşılanması, ortaya çıkan zararın tazmini, zarar verici olay hiç gerçekleşmeseydi, içinde bulunacak olan farazi durumun yeniden oluşturulmasını sağlamaktır. 

Manevi tazminatın amacı nedir?

Manevi tazminat, bir kimsenin kişilik hakkına (bir kimsenin hayatı, sağlığı, vücut bütünlüğü, ismi, resmi, özel hayatı, sırları, şeref ve haysiyeti vs) hukuka aykırı tecavüz nedeniyle meydana gelen acı, elem ve ızdırabın giderilmesi amacını taşır. 

Manevi zararın tazmin şekli nasıldır? 

Manevi zararın tazmin şekli ya bir miktar paranın ödenmesi şeklinde ya da yapılan saldırıyı kınayan karar verilmesi ve bunun yayınlanması gibi başka şekildedir. 

Birden fazla kimse aynı zarardan ne şekilde sorumlu olur? 

Birden fazla kimsenin aynı zarara sebebiyet vermesi halinde müteselsil sorumluluk söz konusu olur. 

Haksız fiilde birden fazla sorumluluk sebebinin bulunması halinde hâkim nasıl karar verir? 

Bu durumda hakim, zarar gören aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe, zarar görene en iyi giderim imkanı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar verir. 

Haksız fiil sorumluluğunda zamanaşımı süresi ne kadardır? 

Haksız fiilde tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. 

Sebepsiz zenginleşme nedir? 

Sebepsiz zenginleşme haklı bir sebep olmaksızın bir kimsenin malvarlığının diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine artmasıdır. 

Sebepsiz zenginleşmenin koşulları nelerdir? 

Sebepsiz zenginleşmenin koşulları;

1. Zenginleşme

2. Yoksullaşma veya başkası aleyhine zenginleşme

3. Nedensellik

4. Zenginleşmenin sebepsizliği (haksızlığı) 

Sebepsiz zenginleşmeden doğan borç nasıl bir borçtur ve borcun konusu nedir? 

Sebepsiz zenginleşmeden doğan borç geri verme borcudur. Geri verme borcunun konusu ise, sebepsiz zenginleşenin malvarlığındaki sebepsiz artıştır.