Havacılık Güvenliği Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Genel kargo nedir?

Genel kargolar, özelliği olan maddeler ve tehlikeli maddeler gibi kabulünde, yüklenmesinde ve depolanmasında özel bir işleme gerek duyulmayan ve ulaştırılmalarında acil bir durumun söz konusu olmadığı kargolardır.

Özel kargolar yapıları ve içerdikleri maddeler bakımından uçağa yükleme ve boşaltma sırasında özel hizmet gerektiren kargolardır. Canlı hayvan, nakledilecek insan organı ve taze kan, et ve et ürünleri, sebze ve meyve, kırılabilir kargolar, çiçek, değerli kargolar, bozulabilir kargolar, cenaze, ağır kargolar ve tehlikeli maddeler özel kargolara örnektir.

Hava kargo endüstrisinde terörizmle ilgili temel güvenlik riskleri nelerdir?

• Uçak kaçırma: Bir kargo uçağını kaçırarak kitle imha silahı olarak kullanma,
• Bir patlayıcının, uçakta taşınmak üzere kargo tedarik zincirine sunulması,
• Silah, patlayıcı, kimyasal, biyolojik, radyoaktif ya da nükleer (KBRN) maddelerin yasa dışı olarak hava kargo ile taşınması.

Temel terörizm riskleri dışındaki diğer hava kargo taşıma riskleri nelerdir?

Temel terörizm risklerinin yanı sıra sabotaj, hırsızlık, soygun ve kargo olarak taşınan eşyanın kanuna aykırı ya da izinsiz biçimde alınması riski hava kargo ile ilişkili diğer bir risk grubudur. Taşınan maddenin özelliğine göre bu güvelik tehdidinin mahiyeti değişmektedir

ICAO da, Temmuz 2013 itibarıyla Annex 17’nin uygulama dokümanı olan Doc 8973 Havacılık Güvenliği Elkitabı’nda yaptığı 13. güncelleme ile kargo güvenliği için getirilen standartlar nelerdir?

Bu düzenlemeler ile ICAO, akit devletler (anlaşmaya taraf olan devletler) için tedarik zinciri güvenlik sürecini oluşturmak üzere “bilinen gönderici” ve “yetkili acente” kavramlarını içerecek düzenlemeleri gerekli kılmıştır.

Hava kargo lojistik sürecinin temel olarak üç elemanı nelerdir?

Bunlar, göndericiler, taşıyıcılar ve alıcılardır.

Hava Kargo ve Posta Güvenliği Talimatı hangi nedenle oluşturulmuştur?

"Hava Kargo ve Posta Güvenliği Talimatı" hava yolu ile kargo ve posta taşımacılığının ICAO, ECAC ve IATA tarafından belirlenen uluslararası standartlarda yapılmasını ve güvenliğini sağlamak üzere, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü; hava yolu işletmelerinin, yer hizmetleri kuruluşlarının, hava kargo acentelerinin, taşıma işleri komisyoncularının, güvenlik kontrollerini uygulayan entegre depolama ve nakil hizmetlerinden sorumlu lojistik sağlayıcıların, göndericilerin ve tedarik zincirinde yer alan diğer kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile güvenli tedarik zincirinde yer alan personelin işe alımı, nitelikleri ve eğitimleri hakkında uygulanacak usul ve esasları düzenlemek amacıyla oluşturulmuştur.

Hava kargo tedarik zincirinde yer alan ve yetkilendirilmesi gereken taraflar nelerdir?

Hava yolu işletmeleri, yer hizmetleri kuruluşları, hava kargo acenteleri, taşıma işleri komisyoncuları, güvenlik kontrollerini uygulayan entegre depolama ve nakil hizmetlerinden sorumlu lojistik sağlayıcıları, göndericiler ve tedarik zincirinde yer alan diğer kuruluşlar.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından verilen yetki belgeleri kaç yıl geçerlidir?

Verilen yetki belgesi 5 yıl için geçerlidir ve yetki belgesinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerli olduğu son tarihten 3 ay önce Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne yenileme başvurusu yapılmalıdır.

SHT-17.6'da gönderici nasıl tanımlanmaktadır?

SHT-17.6 göndericiyi, ‘malları çıkartan, taşıma için hazırlayan ve hava kargo veya hava posta olarak tanımlayan kişi veya tüzel kişi’ olarak tanımlamaktadır.

Taşıma İşleri Organizatörleri (Freight Forwarderlar) hangi hizmetleri sunarlar?

Sektördeki yaygın isimleriyle freight forwarder’lar kara yolu, hava yolu, deniz yolu demiryolu taşımacılığının ve kombine taşımacılığın yanı sıra lojistik hizmetler veren; gümrükleme ve sigorta hizmetlerini gerçekleştiren ve aktif bir acente ağına sahip olan genellikle uluslararası hizmet organizatör firmalardır.

Elleçleme nedir?

Elleçleme, malların asıl niteliklerini değiştirmeden istiflenmesi, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, kapların yenilenmesi veya tamiri ve sağlamlaştırılması, malların havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması ve benzeri işlemleri ifade etmektedir.

Lojistik firma açısından depo ve antrepoların işlevleri nelerdir?

• Kargoların konsolidasyonu,
• Gelen kargoların ayrıştırılması (de-konsolidasyon) ve
• Gelecek sevkiyatlar için kargoların saklanmasıdır.

Yolcu ve kargo taşıyan havayollarının yanında bir de UPS, FedEx gibi ekspres taşıyıcılar neden "entegre taşıyıcılar" olarak adlandırılmıştır?

Bunlar kargo acenteleri, freight forwarder, yer hizmeti işletmesi ve hava yolu gibi süreçteki tüm elemanların görevlerini bünyelerinde birleştirerek entegre kargo taşıma hizmeti sunmaktadırlar. Bu nedenle bunlara “entegre taşıyıcılar” adı da verilmektedir. Bu işletmeler hava kargoyu diğer taşımacılık modları ile kombine ederek kapıdan kapıya hizmet vermektedirler.

Uçağa yükleme şekline göre kargolar nasıl sınıflandırılır?

Uçağa yükleme şekline göre kargolar

• Dökme (Bulk) kargolar ve
• ULD kargolar

olarak ikiye ayrılır.

Hold nedir?

Uçak altında kuru yükün taşınmasında kullanılan tavan, duvar ve zemin olarak tanımlanan toplam yükleme sahasıdır.

Üzerine yüklerin yerleştirildiği ve uçağa yüklemeyi kolaylaştırmak için kullanılan standart ebatlardaki yüzeylerdir.

Lojistik sürecinde hava kargo kabulünde hangi konulara dikkat edilmesi gerekir?

• Kargonun dökme yük olarak taşınabilecek özellikte olması,
• Hava yolu taşıyıcısı tarafından bu kargonun kabulünde herhangi bir kısıtlamanın bulunmaması ve
• Standart boyutta ambalajlarının olmaması nedeniyle uçağın kapısından girebilecek ölçü ve ağırlıkta olması gereklidir.

Havaaracı işleticilerinin uçağa yüklemeden önce kargonun tamamını sistematik bir taramadan geçirememelerinin sebebi nedir?

• Kalkıştan hemen önce kargo hâlihazırda paletize ya da konteynerize edilmiş durumdadır ve bunları açmaksızın kargoları tek tek taramak mümkün değildir.

• Her havaalanı ve hava yolu farklı ve kısıtlı tarama teknolojisine ve yöntemine sahiptir.

• Bazı paketler ya da konsolide gönderiler, havaalanlarında en sık kullanılan tarama yöntemi olan klasik x-ray taraması için fazla geniştir.

• Paketleme, havaalanında taramaya izin vermeyecek özellikte olabilmektedir.

• Her bir uçuş için tonlarca kargonun çok kısa bir sürede hazırlanarak tarifeye yetiştirildiği düşünüldüğünde, tüm kargonun uçağa yüklenmeden son dakikada taranması akışı yavaşlatacaktır ve rekabetçiliği olumsuz etkileyecektir.

• Kargonun yapı ve içeriğinin çeşitliliğinden dolayı taramada mümkün olan en uygun metodun seçilmesi gerekir. Güvenlik operatörleri, bazı maddelerden tam olarak emin olabilmek için farklı yöntemleri kullanmayı tercih edebilirler. Bu yöntemler hem zaman alıcı olabilir hem de havaalanında mevcut olmayabilir.

Güvenli gönderi nedir?

Yetkili acente, bilinen gönderici veya kayıtlı gönderici tarafından gerekli güvenlik kontrolleri uygulanmış ve yetkisiz müdahaleye karşı korunmuş gönderidir.

Hava kargo terminalinin işleleri nelerdir?

Hava kargo terminalinin temelde dört işlevi vardır. Bunlar: Dönüştürme, ayrıştırma, depolama ile yükleme ve dokümantasyon.

Havaalanı kargo terminali giriş kontrolünde hangi kritik hususlar söz konusudur?

• Yetkilendirilmemiş bireylerin girişi engellenmelidir.
• Korunan bölgelere yetkilendirilmemiş girişler izlenmelidir.
• Yetkilendirilmemiş giriş yapan kişiler ve araçlar yakalanmalıdır.