aofsoru.com

Hava Taşımacılığı Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hava Taşımacılığının Yapısı

1. Soru

Hava yolu ulaştırma sektörünün kapsama alanları nelerdir?

Cevap

Yolcu ve yük taşımaya yönelik birbiriyle ilişkili faaliyetlerin ve birimlerin meydana getirdiği bir sistem olan hava yolu ulaştırma sektörü; hava yolu işletmeciliği, hava seyrüsefer ve hava trafik kontrol hizmetleri, yer ve ikram hizmetleri, eğitim, bakım, ilgili alt ve üst yapılar ve diğer havacılık faaliyetleri ile bu faaliyetlerin tümünün uluslararası kurallara uygun olarak koordinasyonu ve denetimiyle ilgili faaliyetleri kapsamaktadır.


2. Soru

ICAO’ya göre sivil havacılık faaliyetleri nasıl sınıflandırılmıştır?

Cevap

ICAO sivil havacılık faaliyetlerini genel itibarıyla aşağıda gösterildiği şekilde sıralamaktadır. ? Hava araçları İmalat, Bakım ve Onarım Faaliyetleri, ? Hava araçları ile İşletmecilik Faaliyetleri, ? Havaalanları Yapım ve İşletme Faaliyetleri, ? Haberleşme, Seyrüsefer ve Hava Trafik Hizmetleri Düzenleme ve İşletme Faaliyetleri, ? Havacılığı İlgilendiren Meteoroloji Faaliyetleri, ? Çevre Koruma Faaliyetleri


3. Soru

Taşımacılık nedir?

Cevap

Kara yolu, deniz yolu, demir yolu ve hava yolu olmak üzere canlı veya cansız varlıkların belirlenen gereksinimlere uygun olarak yer ve zaman faydası sağlayacak şekilde ekonomik bakımdan yer değiştirmesi taşımacılık olarak tanımlanmaktadır.


4. Soru

Türkiye’de imalat ve bakım ile ilgili faaliyetleri sınıflandırınız?

Cevap

? İmalat, ? Bakım-Onarım, ? Servis


5. Soru

Türkiye’de destek ile ilgili faaliyetleri tanımlayınız?

Cevap

Türkiye’de destek faaliyetleri, hava araçlarının havada ya da yerdeyken aldıkları hizmetlere yönelik sınıflandırmanın yer aldığı kapsamda değerlendirilebilir.


6. Soru

Ücretli Ton-kilometre nedir?

Cevap

Ücretli olarak taşınan yük miktarı ile kilometre cinsinden uçulan mesafenin çarpımıyla elde edilen değerdir.


7. Soru

Ücretli Mil-ton nedir?

Cevap

Ücretli olarak taşınan yük miktarı ile mil cinsinden uçulan mesafenin çarpımıyla elde edilen değerdir.


8. Soru

Hava yolu taşımacılığında arz nedir?

Cevap

Belirli bir zaman diliminde, belirli bir pazarda, belirli bir fiyattan, belirli sayıdaki koltuk kapasitesinin firma tarafından kullanıcıların hizmetine sunulması ya da firmanın bunu sunma yeteneği olarak tanımlanmaktadır.


9. Soru

Hava yolu taşımacılığında arz hangi kısıtlamalara tabidir?

Cevap

Hava yolu sektöründe arz bir takım kısıtlamalara tabidir. Bunlar; uçak kapasitesi, havaalanı kapasitesi, hava yolu kapasitesi, yolcu talebi, slot tahsisi şeklinde sıralanabilir.


10. Soru

Sivil havacılık sisteminin ve alt sistemlerinin temel amacı nedir?

Cevap

Sivil havacılık sisteminin ve alt sistemlerinin temel amacı, mevcut kaynakları en etkin ve verimli bir şekilde kullanarak, uçuş ve yer hizmeti faaliyetlerini en üst seviyede sağlayacak şekilde sivil havacılık faaliyetleriyle ilgili hizmet, ürün ve bilgi üretmektir.


11. Soru

Hava yolu şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde kullanılan göstergeler nelerdir?

Cevap

? Arz edilen koltuk-kilometre, ? Arz edilen koltuk-mil, ? Arz edilen ton-mil, ? Arz edilen koltuk-mil maliyeti, ? Doluluk oranı, ? Ücretli yolcu-kilometre, ? Ücretli yolcu-mil, ? Ücretli ton-kilometre, ? Ücretli ton-mil


12. Soru

Sivil havacılığın kapsama alanını tanımlayınız?

Cevap

Sivil havacılık, askeri faaliyetlerin dışında yürütülen, askeri bir amaç güdülmeksizin yapılan tüm havacılık faaliyetlerini kapsamaktadır.


13. Soru

Türkiye’de uçuş ile ilgili faaliyetleri sınıflandırınız?

Cevap

? Ticari Taşımacılık; ? Genel Taşımacılık; ? Eğitim; ? Diğer: - İlaçlama vb. - Hava ambulansı - Yangınla mücadele - Reklam vb.


14. Soru

Havacılığın kelime anlamı nedir?

Cevap

Havacılık kelime anlamıyla genellikle insanların, kargonun ya da postanın hava araçları ile bir yerden başka bir yere taşınması amacıyla kullanılmaktadır.


15. Soru

Türkiye’de sivil havacılık faaliyetleri nasıl sınıflandırılmıştır?

Cevap

Türkiye’de Sivil Havacılık Faaliyetleri genel itibarıyla uçuş ile ilgili faaliyetler, imalat ve bakım ile ilgili faaliyetler, destek faaliyetleri olmak üzere üç ana başlık altında sınıflandırılmaktadır.


16. Soru

Hava yolu taşımacılığı faaliyetleri kendi içerisinde kaça ayrılmaktadır ve bunlar nelerdir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığı faaliyetleri, ticari amaçla, hava araçları kullanılarak, tarifeli veya tarifesiz olarak yolcu, yük ve posta taşıma faaliyetlerini kapsamaktadır.


17. Soru

Türkiye’de uçuş ile ilgili faaliyetleri tanımlayınız?

Cevap

Türkiye’de uçuş ile ilgili faaliyetler, direkt olarak hava aracıyla yapılan diğer bir ifade ile hava aracının kullanılması yoluyla yapılan faaliyetler şeklinde tanımlanabilir.


18. Soru

Havacılık sektöründe talebin ölçülmesinde kullanılan ölçüm araçları nelerdir?

Cevap

Havacılık sektöründe talebin ölçülmesinde aşağıda sıralanan ölçüm araçları sıkça kullanılmaktadır. ? Yolcu sayısı, ? Ücretli Yolcu-mil, ? Ücretli Yolcu-kilometre, ? Ücretli Mil-ton, ? Ücretli Ton-kilometre


19. Soru

Genel havacılık faaliyetleri kendi içerisinde kaça ayrılmaktadır ve bunlar nelerdir?

Cevap

? İş amaçlı taşımacılık faaliyetleri, ? Kişisel ve sportif amaçlı taşımacılık faaliyetleri, ? Ticari ve endüstriyel amaçlı taşımacılık faaliyetleri, ? Uçuş eğitimi amaçlı taşımacılık faaliyetleri, ? Kamu kurumları tarafından yapılan taşımacılık faaliyetleri


20. Soru

Hava yolu taşımacılığında arz nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Hava yolu taşımacılığında arz; üreticilerin satmaya razı oldukları ya da satabilecekleri mal veya hizmet miktarıdır. Hava yolu arzı ise, belirli bir zaman diliminde, belirli bir pazarda, belirli bir fiyattan, belirli sayıdaki koltuk kapasitesinin firma tarafında kullanıcıların hizmetine sunulması ya da firmanın bunu sunma yeteneği olarak tanımlanmaktadır.


21. Soru

Ücretli ton-mil nedir?

Cevap

Ücretli olarak taşınan toplam yük miktarının mil cinsinden kat ettiği mesafeyi vermektedir. Gösterildiği gibi hesaplanır. Ücret karşılığında taşınan yük miktarı x uçuş mesafesi (mil)


22. Soru

2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununun getirdiği en önemli yenilik nedir?

Cevap

2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununun getirdiği en önemli yenilik, özel teşebbüsün önündeki yasal engellerin ortadan kaldırılması olmuştur. Bu kapsamda özel teşebbüsün teşvik edilmesiyle hava yolu şirketlerinin kurulmasının ve iç-dış hatlarda faaliyet göstermelerinin önündeki yasal engeller kaldırılmıştır.


23. Soru

Havacılık sektöründe arz talep ilişkisi nelere bağlıdır?

Cevap

Uçağın tipi ve hızı, kalkış ve varış zamanı, frekans sıklığı (uçuşların hangi sıklıkla yapıldıkları), fiyat seviyesi, uçuş esnasında sunulan hizmetler, uçağa yer hizmeti veren işletmelerin kalitesi ve alternatif hava yolu şirketlerinin arzı gibi bir takım özellikler hava yoluna olan talebi önemli ölçüde etkilemektedir.


24. Soru

Kişisel ve sportif amaçlı taşımacılık faaliyetlerini açıklayınız?

Cevap

Sportif amaçlı olup dalış, paraşütle atlama gibi faaliyetlerin yerine getirilmesi amacıyla yapılan havacılık faaliyetleri bu kapsamda değerlendirilmektedir.


25. Soru

Hava taşımacılığı sistemini genel olarak açıklayınız?

Cevap

Hava taşımacılığı sistemi belirlenen amaçları gerçekleştirmek amacıyla çevreden insan, hammadde, para, bilgi, araç-gereç gibi girdileri alıp bunları rezervasyon, biletleme, uçuş, güvenlik, yolcu bindirme-indirme, bagaj ve kargo yükleme-boşaltma gibi çeşitli işlemlerden geçirerek hava taşımacılığı hizmetine dönüştüren bir bütün olarak değerlendirilmektedir.


26. Soru

Hava yolu şirketlerinde yakıt ve işgücü maliyelerinin karlılığa etkileri nasıl gerçekleşmektedir?

Cevap

Hava yolu şirketleri açısından yakıt ve işgücü maliyeleri karlılığı önemli ölçüde etkileyen faktörlerdendir. Ürün farklılaşması yoluyla rekabet avantajı elde edemeyen hava yolu şirketleri, mümkün olan en düşük maliyetle faaliyette bulunarak stratejik üstünlük elde etmeye çalışırlar. Şirketler, rekabet avantajı elde etmek ve karlılıklarını arttırmak amacıyla yakıt ve işgücü maliyetleri düşürmeye çalışırlar. Bilindiği üzere yakıt ve işgücü maliyetleri hava yolu şirketleri açısından sabit maliyet niteliğindedir ve şirketlerin bu maliyetler üzerindeki kontrol güçleri oldukça sınırlıdır. Hava yolu endüstrisinde çalışan personelin sertifikalandırılmış ve eğitimli olması gerekmektedir. Kalifiye personel istihdam etme zorunluluğu, hava yolu şirketleri açısından maliyetlidir. Buna ek olarak hava yolu endüstrisinde sendikalaşma oranının nispeten yüksek olması da maliyetleri yükselten diğer bir faktördür.


27. Soru

Havacılık sektöründe talebin ölçülmesinde hangi ölçüm araçları kullanılmaktadır?

Cevap

Havacılık sektöründe talebin ölçülmesinde aşağıda sıralanan ölçüm araçları sıkça kullanılmaktadır;

  • Yolcu sayısı (the number of passengers)
  • Ücretli Yolcu-mil (Revenue passenger-miles)
  • Ücretli Yolcu-kilometre (Revenue passenger-kilometres)
  • Ücretli Mil-ton (Revenue ton miles)
  • Ücretli Ton-kilometre (Revenue tonne-kilometres)

28. Soru

Türkiye’de imalat ve bakım ile ilgili faaliyetleri tanımlayınız?

Cevap

Türkiye’de imalat ve bakım ile ilgili faaliyetler, hava araçlarına yönelik onların periyodik ya da periyodik olmayan bakım onarım ve imalata yönelik faaliyetler olarak ele alınmaktadır.


30. Soru

Hava yolu taşımacılığında talep nedir?

Cevap

Genel itibarıyla müşterilerin satın almaya razı oldukları ya da satın almaya güçleri yeten mal veya hizmet miktarı olarak tanımlanır. Diğer bir deyişle talep, tüketicilerin bir zaman diliminde çeşitli fiyat seviyelerinden farklı miktarlardaki mal veya hizmetleri satın alma durumları ya da satın alma istekleri şeklinde ifade edilebilir.


31. Soru

Hava taşımacılığı sisteminin önemli unsurlarından olan hava taşımacılığı kaça ayrılır?

Cevap

Hava taşımacılığı sisteminin önemli unsurlarından olan hava taşımacılığı, hava yolu taşımacılığı ve genel havacılık faaliyetleri olmak üzere iki ana başlık altında sınıflandırılmaktadır.


32. Soru

Hava yolu taşımacılığını genel havacılıktan ayıran temel özellik nedir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığını genel havacılıktan ayıran temel özellik, onun ticari bir amaç güdülerek ücret karşılığında ya da kira yoluyla yapılmasıdır. Diğer bir ifade ile hava yolu taşımacılığı, canlı veya cansız varlıkların bir hava aracı vasıtasıyla zaman ve yer faydası sağlayacak şekilde ticari bir amaç güdülerek, ücret karşılığında yer değiştirmesi işlemidir.


33. Soru

Ülkelerin hava yolu sektörüne bir takım sübvansiyonlarda bulunmalarının temel nedeni nedir?

Cevap

Ülkelerin hava yolu sektörüne bir takım sübvansiyonlarda bulunmalarının temel nedeni, havacılık sektörünün ülkeler açısından stratejik bir öneme sahip olmasıdır. Bunun yanı sıra ülkeler, milli çıkarların korunması amacıyla bu sektörün desteklenmesi gerektiği inancına sahiptirler. Bu kapsamda ülkelerin havacılık sektörünü destekleme nedeni, havacılık sektöründe meydana gelebilecek bir krizin domino etkisi yaratabileceği ve diğer sektörlerin de krize girebileceğine olan inancın önemli rol oynadığının bilinmesidir.


34. Soru

Hava taşımacılığının sağladığı diğer sosyal faydalar nelerdir?

Cevap

? Yabancı ülkelere ve uzak bölgelere seyahat olanağı sağlar, ? Farklı kültürlerin ve ulusların anlaşılmasını kolaylaştırır, ? Çok kültürlü toplumların gelişimine katkı sağlar, ? Yaşam standartlarını geliştirici seçenekler sunar.


35. Soru

Ücretli Yolcu-kilometre nedir?

Cevap

Ücret karşılığında taşınan yolcu sayısı ile kilometre cinsinden uçulan mesafenin çarpımıyla elde edilen değerdir.


36. Soru

Ticari ve endüstriyel amaçlı taşımacılık faaliyetlerini açıklayınız?

Cevap

Geniş bir yelpazede faaliyet göstermekte ve bu alana yönelik talebin karşılanması amacını taşımaktadır. Bunlar arasında hava taksi taşımacılığı, yük taşıma faaliyetleri ve havadan gözlem gibi faaliyetlerin ele alındığı görülmektedir.


37. Soru

Hava yolu endüstrisinde faaliyet gösteren firmaların karşılıklı-çoklu bağımlılık ilişkisi içerisinde olması ne anlama gelmektedir?

Cevap

Bir piyasada birkaç firmanın faaliyette bulunması, firmalar arasında sıkı bir rekabetin meydana gelmesine yol açmaktadır. Oligopol piyasa yapısına sahip endüstrilerde olduğu gibi benzer ürün üreten birkaç firmanın aynı piyasada faaliyette bulunması, firmaların birbirlerini yakından takip etmelerine ve durumlar karşısında benzer reaksiyonlar göstermesine yol açmaktadır. Hava yolu endüstrisinde faaliyet gösteren firmaların karşılıklı-çoklu bağımlılık ilişkisi içerisinde olması, birbirlerini taklit etmelerine ve benzer taktik adımlar atmalarına neden olmaktadır. Hava yolu işletmeleri ürünleri olan koltukları, yolcuların talep ve ihtiyaçlarına göre çeşitlendirerek pazarlayabilmektedirler. Aynı pazarda faaliyet gösteren hava yolu şirketleri rekabet edebilmek ve pazar paylarını koruyabilmek için rakip firmalarda meydana gelen değişimleri takip etmek ve bu değişimlere uyum sağlamak durumundadır.


38. Soru

Hava yolu endüstrisinin oligopolistik pazar yapısı kapsamında olmasının sebebi nedir?

Cevap

En genel tanımıyla oligopol piyasalar birkaç satıcının (işletmenin) aynı ya da benzer ürünler üretmesidir. Oligopol piyasa teorisine göre bu pazarda faaliyet gösteren firmalar birini kolayca taklit edebilirler. En önemli rekabet aracı fiyat olmasına karşın fiyat dışı rekabet de mümkündür. Oligopol piyasaların en belirgin özelliği ise pazara girişin zor olmasıdır. Hava yolu endüstrisinde fiyat ve fiyat dışı (sık uçan yolcu programı gibi) rekabetin önemli yer tuttuğu görülmektedir. Bu kapsamda ekonomistler hava yolu endüstrisiyle ilgili olarak oligopolistik pazar yapısının özelliklerini taşıdığını belirtmektedirler.


39. Soru

Hava yolu sektöründe arz hangi kısıtlamalara tabidir?

Cevap

Bunlar, uçak kapasitesi, havaalanı kapasitesi, hava yolu kapasitesi, yolcu talebi, slot tahsisi şeklinde sıralanabilir.


40. Soru

Hava yolu endüstrisinde talebin belirleyicileri nelerdir?

Cevap

? Bilet fiyatları, ? Yolcuların finansal durumu ve gelir seviyeleri, ? Rakiplerin ve ikame ulaşım araçlarının fiyatları, ? Belirli bir pazardaki yolcu sayısı, ? Gelecekte yolcuların fiyat ile ilgili beklentileri, ? Ekonomik koşulların durumu, ? Yolcu tercihleri, ? Müşteri sadakati, ? Uçuşta sağlanan kolaylıklar, ? Uçuş sıklığı, ? Emniyet, ? Sıra dışı gelişen SARS, 11 Eylül terör saldırısı gibi durumlar


41. Soru

Hava yolu şirketleri ölçek ekonomilerinden yararlanmaları ne şekilde gerçekleşmektedir?

Cevap

Hava yolu şirketlerinin ölçek ekonomisinin sağladığı avantajlardan yararlanabilmeleri için, ulusal ve uluslararası uçuş frekanslarını ve ikili hava yolu antlaşma sayılarını arttırmaları, şirket evlilikleri ve birleşmeler yaparak daha geliş bir alanda faaliyet göstermeleri gerekmektedir.


42. Soru

Arz edilen koltuk-mil maliyeti nedir?

Cevap

Birim maliyeti gösterir. Gösterildiği gibi hesaplanır. Faaliyet Giderleri/ Arz edilen koltuk-mil


43. Soru

Doluluk oranı nedir?

Cevap

Satışa sunulmuş veya kullanılmakta olan uçak kapasitesinin hesaplanmasında kullanır. Gösterildiği gibi hesaplanır. Ücretli yolcu-mil / Arz edilen koltuk-mil x 100


45. Soru

Hava yolu taşımacılığında hava yolu sayısı ve pazar payı üzerinde hangi unsurlar etkili olmaktadır?

Cevap

Hava yolu taşımacılığının yapılan yasal değişikliklerin etkisiyle serbestleşerek özel teşebbüsünde bu alanda faaliyette bulunmasının önü açılmıştır. Uygulanan liberal ekonomik politikaların etkisiyle sivil havacılık sektörü hızlı bir gelişim içerisine girmiştir. Piyasada faaliyet gösteren hava yolu şirketlerindeki artış, hava yolu trafiğinin artmasına, fiyatların düşmesine ve fiyat savaşlarının başlamasına neden olmuştur. Yapılan yasal değişiklikler sonrası pazarda faaliyet gösteren şirket sayısı ve hava yolu firmaların kendi aralarında yaptıkları ikili antlaşmalar (code-share) önemli ölçüde artmıştır. Bu sayede hava yolu şirketlerinin uçuş ağı genişlemiş, havacılığın piyasa yapısı tamamen değişmiştir. Pazara giriş önündeki engellerin kaldırılması ve hava yolu şirketleri arasındaki ikili antlaşmalar aynı zamanda, şirketlerinin pazar paylarında önemli artışlar yaşanmasına olanak sağlamıştır.


46. Soru

Havadan gözlem ve uygulama faaliyetleri nelerdir?

Cevap

? Zirai uygulamalar, ? Havadan reklam faaliyetleri, ? Havadan fotoğraf çekimi faaliyetleri, ? Balık sürüleri gözlem faaliyetleri, ? Boru ve güç aktarım hatları gözlem faaliyetleri, ? Meteorolojik gözlem ve meteorolojik uygulamaları, ? Yangınla mücadele faaliyetleri, ? Diğer


47. Soru

Ücretli yolcu-mil nedir?

Cevap

Ücret karşılığı taşınan tüm yolcuların mil cinsinden kat ettikleri mesafeyi vermektedir. Gösterildiği gibi hesaplanır. Ücret karşılığında taşınan yolcu sayısı x uçuş mesafesi (mil)


48. Soru

Uçuş eğitimi amaçlı taşımacılık faaliyetlerini açıklayınız?

Cevap

Hava araçlarının kullanım eğitimine yönelik verilen hizmetlerin yer aldığı genel havacılık faaliyetidir. Diğer bir ifade ile pilotaj eğitiminin verildiği havacılık faaliyeti bu kapsamda değerlendirilir.


49. Soru

Oligopol piyasa ne demektir?

Cevap

En genel tanımıyla oligopol piyasalar birkaç satıcının (işletmenin) aynı ya da benzer ürünler üretmesidir.


50. Soru

Hava taşımacılığının ekonomik açıdan önemi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Ekonomik büyüme ve hava taşımacılığı talebi arasında karşılıklı bir ilişikli söz konusudur. Ekonomik büyüme, hava taşımacılığı talebini olumlu olarak etkiler. Buna ek olarak hava taşımacılığına yönelik talep artışı da, ekonomik büyümeye olumlu yönde katkı sunar. Bu açıdan değerlendirildiğinde hava taşımacılığının, ekonomik büyümenin sağlanmasında önemli bir girdi olduğu açık bir şekilde görülmektedir. Havacılığın istihdam yaratma potansiyeli ve ekonomik büyümeye olan katkısı, en temel ekonomik faydaları olarak değerlendirilebilir. Özellikle gelişmekte olan veya kapalı ekonomik yapıya sahip ülkelerde havacılığın ekonomik büyümeye olan katkısı daha fazladır.


51. Soru

Kamu kurumları tarafından yapılan taşımacılık faaliyetlerini açıklayınız?

Cevap

Devletin farklı birimleri tarafından yerine getirilen taşımacılık faaliyetleridir. Kamuya ait tapu kadastro bünyesinde faaliyet gösteren hava araçları buna örnek olarak gösterilebilir.


52. Soru

Türkiye’de destek ile ilgili faaliyetleri sınıflandırınız?

Cevap

? Havaalanı Seyrüsefer Hizmetleri, ? Havaalanı Yer Hizmetleri, ? Diğer


53. Soru

Hava yolu taşımacılığı ve genel havacılık faaliyetleri arasındaki farklar nelerdir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığı ticari amaçla, hava araçları kullanılarak, tarifeli veya tarifesiz olarak yolcu, yük ve posta taşıma faaliyetlerini kapsamaktadır. Hava yolu taşımacılığı yapan hava yolu işletmelerinin büyüklükleri; yüzlerce uçaktan oluşan filolarıyla günde binlerce sefer yapan çok büyük hava yolu işletmelerinden, küçük tek bir uçakla yılın sadece belirli aylarında operasyon yapan hava yolu işletmelerine kadar çok geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Genel havacılık faaliyetleri ise bireyler ve kamu kuruluşları tarafından farklı amaç ve faaliyetler kapsamında gerçekleştirilmektedir. Genel havacılık faaliyetleri ticari amaçla yapılabileceği gibi ticari bir kaygı olmaksızın toplum faydası gözetilerek de yapılabilir. Genel havacılık faaliyetleri çok geniş bir yelpazede faaliyet göstermesine karşın temel amacın ticari olmamasından kaynaklı olarak dar kapsamda faaliyet göstermektedir. Diğer bir ifade ile genel havacılık faaliyetleri ticari kaygılarla yapılmadığında hava yolu taşımacılığına göre daha dar kapsamlıdır.


54. Soru

İş amaçlı taşımacılık faaliyetlerini açıklayınız?

Cevap

İş adamlarının ticari amaçla yaptıkları kişisel iş seyahatlerinin yanı sıra, ticari işletmelerin iş adamlarına sundukları jet kiralama faaliyetleri bu kapsamda ele alınmaktadır.


56. Soru

Hava yolu endüstrisinde arzın belirleyicileri nelerdir?

Cevap

? Bilet fiyatları; ? Girdi fiyatları: - Yakıt fiyatları - Emek maliyeti - Havaalanı iniş ücretleri - Hava aracı maliyeti - Bakım maliyetleri ? Seyrüsefer ücretleri; ? Kullanılan teknoloji; ? Diğer ulaşım modlarının durumu; ? Kamu düzenlemeleri; ? Rassal faktörler: - Hava durumu koşulları - Grevler


57. Soru

Arz edilen koltuk-mil nedir?

Cevap

Hava yolu şirketinin yolcu taşıma kapasitesinin mil cinsinden ölçümünde kullanılır. Gösterildiği gibi hesaplanır. Satışa sunulmuş koltuk sayısı x uçuş mesafesi (mil)


58. Soru

Hava yolu taşımacılığının sektörel özellikleri nelerdir?

Cevap

? Devlet sübvansiyon desteği, ? Teknolojideki yüksek devir hızı, ? Yüksek yakıt ve işgücü maliyetleri, ? Ekonomik dalgalanmalara karşı duyarlılık, ? Fazla kapasite ve düşük marjinal maliyetler


59. Soru

Arz edilen koltuk-kilometre nedir?

Cevap

Hava yolu şirketinin yolcu taşıma kapasitesinin kilometre cinsinden ölçümünde kullanılır. Gösterildiği gibi hesaplanır. Satışa sunulmuş koltuk sayısı x uçuş mesafesi (km)


60. Soru

Hava yolu sektöründe arzın belirlenmesinde kullanılan göstergeler nelerdir?

Cevap

Hava yolu sektöründe arzın belirlenmesinde kullanılan birtakım göstergeler mevcuttur. Tıpkı talepte olduğu gibi arzda da fiyat en önemli belirleyicilerden biridir. Hava yolu sektöründe arzın diğer belirleyicileri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;

  • Bilet fiyatları
  • Girdi fiyatları
  • Seyrüsefer ücretleri (navigation charges)
  • Kullanılan teknoloji (technology)
  • Diğer ulaşım modlarının durumu (availability of other mode of transportation)
  • Kamu düzenlemeleri (government regulation)
  • Rassal faktörler (stochastic factors)

61. Soru

Hava Yolu Endüstrisinde Talebin Belirleyicileri nelerdir?

Cevap

Fiyat, diğer sektörlerde olduğu gibi havacılık sektöründe de talebin temel belirleyicisi olmasına karşın havacılık sektöründe fiyat dışı bir takım belirleyiciler mevcuttur. Söz konusu belirleyiciler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır.

  • Bilet fiyatları,
  • Yolcuların finansal durumu ve gelir seviyeleri,
  • Rakiplerin ve ikame ulaşım araçlarının fiyatları,
  • Belirli bir pazardaki yolcu sayısı,
  • Gelecekte yolcuların fiyat ile ilgili beklentileri,
  • Ekonomik koşulların durumu,
  • Yolcu tercihleri,
  • Müşteri sadakati,
  • Uçuşta sağlanan kolaylıklar,
  • Uçuş sıklığı,
  • Emniyet,
  • Sıra dışı gelişen SARS, 11 Eylül terör saldırısı gibi durumlar.

62. Soru

Arz edilen ton-mil nedir?

Cevap

Hava yolu şirketinin kargo taşıma kapasitesinin mil cinsinden ölçümünde kullanılır. Gösterildiği gibi hesaplanır. Satışa sunulmuş toplam yük miktarı (yolcu, yük ve postanın toplamı) x uçuş mesafesi


63. Soru

Hava taşımacılığının sağladığı sosyal faydalar nelerdir?

Cevap

Havacılığı diğer ulaşım sistemlerinden ayıran en önemli özellik uzun mesafeleri hızlı bir şekilde kat etme olanağı sağlamasıdır. Doğal bir afet meydana geldiğinde (deprem, sel, tusunami gibi) ya da istenmeyen çevresel bir olayın gerçekleşmesi durumunda (orman yangınları gibi) en hızlı müdahale aracı olması havacılığın sosyal faydalarına örnek olarak gösterilebilir. Hava taşımacılığının diğer bir sosyal faydası ise, özellikle gelişmekte olan ülkelerin eğitim ve kültür anlamında dünya ile entegrasyona katkı sağlamasıdır. Bunun yanında bilginin ve teknolojinin kullanılması ve yaygınlaşmasına önemli katkılar sunmaktadır.

Hava taşımacılığının sağladığı diğer sosyal faydalar; Yabancı ülkelere ve uzak bölgelere seyahat olanağı sağlar, Farklı kültürlerin ve ulusların anlaşılmasını kolaylaştırır, Çok kültürlü toplumların gelişimine katkı sağlar, Yaşam standartlarını geliştirici seçenekler sunar.


64. Soru

Havacılık sektöründe teknoloji devir hızının yüksek olmasının sebepleri nelerdir? 

Cevap

Havacılık sektörü teknolojik gelişime en açık sektörlerin başında gelmektedir. Bunun yanı sıra sektörde kullanılan teknoloji sürekli olarak değişmektedir. Söz konusu gelişimin askeri alanda kullanılan uçakların sivil havacılıkta kullanılmaya başlanmasıyla başladığı görülmektedir. Bu kapsamda ikinci dünya savaşından itibaren sivil havacılık sektörünün hızlı bir değişim ve gelişim sürecine girdiği görülmektedir. Bu gelişimi süreci içerisinde 1960 yılından sonra pervaneli uçakların yerini jet motorlu uçakların almasının önemli payı vardır. Havacılıkta en önemli maliyet unsuru uçaklardır. Bu aynı zamanda kullanılan teknolojinin önemli yer tutmasından kaynaklanmaktadır. Diğer oligopolistik özellik gösteren sektörlerin hiç birinde havacılık endüstrisinde olduğu gibi toplam varlıkların %60’lık kısmı mobil varlıklardan oluşmamaktadır.  Sektörde yaşanan teknolojik gelişmeler ve yoğun rekabetin etkisiyle, hava yolu şirketleri kullandıkları ekipmanları ortalama her sekiz yılda bir yenilemektedir. Bu durum havacılık endüstrisinde kullanılan teknolojide yüksek devir hızının olduğunu göstermektedir.


65. Soru

Ülkeler hava yolu şirketlerine sübvansiyon desteğini hangi yollarla sağlarlar?

Cevap

Ülkerler hava yolu şirketlerinden alınan vergilerin azaltılması, havaalanı kullanım ücretlerinin düşürülmesi veya kaldırılması ya da finansal destek sağlama yoluyla şirketlere sübvansiyon desteği sağlarlar.


66. Soru

Hava taşımacılığının taşıdığı oligopolistik özellikler nelerdir?

Cevap

? Ölçek ekonomisinden yararlanılması, ? Karşılıklı ve çoklu bağımlılık, ? Sektöre giriş koşullarının zor olması, ? Fiyat katılığı ve fiyat dışı rekabet, ? Hava yolu sayısı ve pazar payı


67. Soru

Hava taşımacılığının ekonomik açıdan önemi nelerdir?

Cevap

? Hava taşımacılığı küresel ekonomik refaha önemli katkılar sağlar, ? Altyapı yatırımlarının ek kaynak kullanmadan yapılması sağlar, ? Hava taşımacılığı verimliliğin artmasına önemli katkılar sağlar.


68. Soru

Bir sistem olarak hava yolu ulaştırma sektörü hangi faaliyetleri kapsamaktadır?

Cevap

Yolcu ve yük taşımaya yönelik birbiri ile ilişkili faaliyetlerin ve birimlerin meydana getirdiği bir sistem olan hava yolu ulaştırma sektörü; hava yolu işletmeciliği, hava seyrüsefer ve hava trafik kontrol hizmetleri, yer ve ikram hizmetleri, eğitim, bakım, ilgili alt ve üst yapılar ve diğer havacılık faaliyetleri ile bu faaliyetlerin tümünün uluslararası kurallara uygun olarak koordinasyonu ve denetimiyle ilgili faaliyetleri kapsamaktadır.


69. Soru

Hava yolu taşımacılığı nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Hava yolu taşımacılığını genel havacılıktan ayıran temel özellik onun ticari bir amaç güdülerek ücret karşılığında ya da kira yoluyla yapılmasıdır. Diğer bir ifade ile hava yolu taşımacılığı, canlı veya cansız varlıkların bir hava aracı vasıtasıyla zaman ve yer faydası sağlayacak şekilde ticari bir amaç güdülerek, ücret karşılığında yer değiştirmesi işlemidir. 


70. Soru

Hava yolu endüstrisinde herhangi iki nokta arasındaki uçuşa ilişkin talep fonksiyonunda  hangi faktörler yer almaktadır?

Cevap

Hava yolu endüstrisinde herhangi iki nokta arasındaki uçuşa ilişkin talep fonksiyonunda yel alan unsurlar aşağıdaki maddeleri içerebilir;

  • İki nokta arası hava yoluna olan talep
  • Hava yolu firmasının bilet fiyatı
  • Rakip firmanın bilet fiyatı
  • Kişi başına düşen yıllık gelir (GSYİH)
  • İki nokta arasında diğer ulaşım olanakları
  • İki nokta arasında diğer ulaşım modlarının fiyatları
  • Diğer faktörler (emniyet, müşteri sadakati, uçuş esnasında sağlanan olanaklar vd)

71. Soru

Hava yolu işletmelerinde ücretli yolcu-kilometre nasıl hesaplanmaktadır?

Cevap

Ücretli Yolcu-Kilometre (RPK-Revenue Passenger-Kilometers): Ücret karşılığı taşınan tüm yolcuların kilometre cinsinden kat ettikleri mesafeyi vermektedir. Aşağıda gösterildiği gibi hesaplanır.

Ücret karşılığında taşınan yolcu sayısı x uçuş mesafesi (km)


72. Soru

Hava yolu endüstrisinde sektöre giriş koşullarının zor olmasında etkili olan unsurlar nelerdir?

Cevap

Literatürde hava yolu endüstrisinde piyasaya giriş koşullarının kolay mı yoksa zor mu olduğu ile ilgili farklı görüşler mevcuttur. Demir yolu ulaşımıyla karşılaştırıldığında hava yolu endüstrisinde pazara giriş koşullarının nispeten daha kolay olduğu görülmektedir. Buna karşın Hava yolu endüstrisinin oldukça maliyetli bir sektör olması, pazara giriş koşullarını zorlaştırmaktadır. Örneğin hava araçlarının (uçak) oldukça yüksek bir maliyete sahip olması piyasada faaliyet göstermeyi zorlaştırmaktadır. Buna ek olarak yolcu yoğunluğunun yüksek olduğu şehir çiftlerinde slot tahsisinin zor ve havaalanlarına ödenen ücretin oldukça yüksek olması hava yolu endüstrisindeki maliyetleri yükseltmektedir. Rekabetin çok yoğun bir şekilde yaşandığı havacılık sektöründe buna bağlı olarak kar marjının düşük olması da sektörde faaliyet göstermeyi zorlaştırmaktadır.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email