Kamera Tekniğine Giriş Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Bir kameranın amacına uygun ve etkin kullanımının yolları nelerdir?

Nerede kullanılırsa kullanılsın bir kameranın amacına uygun ve etkin kullanımının iki yolu vardır. Bunlardan biri; elektronik, optik ve mekanik bir araç olarak kamerayı ve olanaklarını iyi tanımak, diğeri ise kullanım tekniklerini bilmek ve bunları estetik bir biçimde uygulayabilmektir.

Zoom objektiflerin özellikleri nelerdir?

Odak uzaklığı sabit objektiflere alternatif olarak geliştirilmişlerdir. Sistem, mekanik yolla mercekler arasındaki uzaklığı değiştirme ilkesine göre işler. Bu tür objektiflerin getirdiği en büyük kolaylık isteğe bağlı olarak görüş açısının kolayca değişmesidir. Sabit odak uzaklıklı objektiflerin tersine, kamerayı veya nesneyi oynatmadan, konuya yaklaşır ve uzaklaşabilirsiniz. Optik yolla konuya yaklaşma hareketine “zoom in”, uzaklaşma hareketine de “zoom out” denir. Zoom objektifler değişebilir odak uzaklığı sayesinde dar ve geniş açılı lensin özelliklerine sahiptir. F-stop değerleri ise standart dizilişte değerler olup lenslerden gelen ışık miktarını belirler ve bu değerler diyafram bileziğinin üzerinde yer alır. Zoom objektiflerde iki temel kontrol elemanı vardır. Bunlar, “zoom” ve “netleme”dir. Zoom bileziği veya zoom motoru ile geniş açıdan dar açıya kadar değişik odak uzaklıklarını sağlayarak geniş seçim imkanı içerir.

Zoom objektiflerin üstünde yer alan yardımcı elemanlar nelerdir?

• Kayıt Düğmesi (on/off)
• Diyafram ve Diyafram bileziği
• Netlik düzeneği ve Netlik bileziği
• Makro objektif

Beyaz ayarı nedir ve beyaz denge ayarının yapılması için neler gereklidir?

Farklı renk ısısına sahip ortamların kamera tarafından, doğru renklerle kaydedilmesini sağlayan ve elektronik olarak yapılan işlemdir. Beyaz denge ayarını yapabilmek için:

• Ortam ışığının renk ısısının bilinmesi gerekir.
• Ortamın renk ısısına uygun filtrenin seçilmesi gerekir (3200 K - 5600 K).
• Diyafram bileziği konumunun otomatik (A) konumunda olması gerekir.
• Beyaz dengesi alınırken görüntünün mümkünse beyaz ağırlıklı olması gerekir. Ortamda beyazın bulunmadığı durumlarda boş beyaz bir sayfa çerçevenin %80’nini kaplayacak şekilde objektifin karşısından tutularak beyaz ayarı için kullanılabilir.

Siyah ayarı nasıl ve hangi durumlarda yapılır?

Siyah ayarı da beyaz ayarı ile aynı düğme aracılığıyla yapılır. Bu işlemi yaparken kamera diyaframının oto konumunda olması, kazanç tuşunun da 0 dB olarak seçilmesi gerekir. Bu işlemler gerçekleştirildikten sonra kamera bakacında “BLACK: OK” menüsü görüldüğünde işlem tamamlanmış demektir. Amatör ve yarı profesyonel kameralarda siyah ayarı düğmesi bulunmamaktadır.

Kullanılacak olan kamera uzun süre kullanılmamış ve ilk defa kullanılacaksa kamera çok farklı ısı ortamları içeren mekanlarda kullanılıyorsa ve kameranın kazanç göstergesinde değer değişikliği olduğunda siyah ayarı yapılmalıdır. Çekim öncesi yapılması gereken bu ayarlardan öncelikle siyah ayarı yapılmalı, daha sonra beyaz ayarı yapılmalıdır.

Kazanç (Gain) ne için kullanılır ve kaç tür ayarı vardır?

Aşırı zayıf ışıklandırma şartlarında çekim yapıldığı zaman, görüntü kazancını yükseltmek için kullanılır. Görüntünün şiddetini arttıran bu uygulamanın birimi desibel (dB) ile ölçülür. L (Low-düşük), M (Medium-orta) ve H (High- yüksek) ayarlarına karşılık gelen kazançlar, kullanımdan önce kurulum menüsünden seçilir. Değerler ise şöyledir; L = 0 dB, M= 9 dB ve H = 18 dB.

Gri Filtre (ND) nedir?

Işığın renk yapısını değiştirmeden sadece ışığın gücünü azaltan gri renkli filtredir. Yoğunluk Filtresi (Natural Density) olarak da bilinmektedir.

Kamera kayıt ünitesinin en temel özelliği nedir ve kamera kayıt ünitesinde bulunan göstergeler ve kontrol düğmeleri nelerdir?

Kameranın önemli bir parçası olan kamera kayıt ünitesinin en temel özelliği, çekilen görüntüyü doğrudan, elektromanyetik bir ortam üzerine kaydedebilmesidir. Kamera kayıt ünitesinde; kaset yuvası, kayıt ünitesi kumanda düğmeleri, ses kanalları ayarları ve ses kanalı girişleri bulunmaktadır.

Bakaçtaki görüntünün en iyi şekilde görülebilmesi için bakacın üzerinde bulunan ayar düğmeleri nelerdir?

• Parlaklık kontrolü
• Kontrastlık kontrolü
• Keskinlik Kontrolü
• Diyoptri Ayarı
• Tally Gösterge Işığı

Tripod nedir ve ne için kullanılır?

Kamera aksesuarlarının başında sehpa gelir. Üç adet ayak üzerine oturan bir kafadan oluşan, belirli bir düzlemde ve belirli bir hızda, sabit, titremeden veya sallanmadan görüntü elde edebilmek amacıyla kullanılır. Film kamerası, profesyonel video kamera, amatör video kamera, fotoğraf makinesi gibi görüntü ile ilgili araçları daha kolay kullanılmasını sağlayan ve yapılacak hareketlerin zorluğuna, kullanılacak zemine, görüntü alınacak cihazın ağırlığına göre çeşitli modelleri olan kamera aksesuarıdır. Üçayak olarak da adlandırılır.

Stüdyo pedestallarını diğer sehpa ya da üçayaklardan ayıran özellik nedir?

Stüdyo pedestallarını diğer sehpa ya da üçayaklardan ayıran özellik; stüdyo kameraları da dahil olmak üzere, görüntü kayıt sistemi ağır kameraları da üzerlerinde taşıyabilme özelliğine sahip olmalarıdır. Bu yolla stüdyo pedestalları aracılığıyla kameranın stüdyo içinde esnek olarak hareket edebilmeleri olanağı doğar. Çekim sırasında kamera, yumuşak, titremeden pedestalın havalı kaldırma sistemi aracılığıyla çok az bir güç harcanarak hareket ettirilebilir.

Bir ENG kamera ile sehpa ya da monopod (tek ayak) olmadan çekim yapılırken kamera nasıl sabitlenir?

Eğer sehpa ya da monopod (tek ayak) yoksa ya da kamera omuzda kullanılıyorsa, kamerayı sabitlemenin bazı basit teknikleri vardır. İlk olarak doğru biçimde kavranmalıdır; video kamerayı kavrama kayışı sağ elin üzerinde sıkılmış olarak sıkıca tutulmalı ve kamerayı sabitlemek için sol el kullanılmalıdır. Kameramanın kendisini kaya, park edilmiş araç gibi sağlam bir yüzeye sıkıca yaslaması da denge ve sabitliği sağlar. Eğer kameraman ayakta duruyorsa, ellerinin sabit durması için dirseklerini göğsüne bastırması uygun olacaktır. Eğer LCD ekranda çekim yapılıyorsa, kameraman, kamerayı sabitlemek için göğsünü kullanabilir. Kameraman tek dizini yere dayayarak çöküyorsa, yukarıdaki dizini, kolunu ve kamerayı desteklemek için kullanabilir.

Timecode nedir?

Videonun her karesinin, saat, dakika, saniye ve çerçeve numarasıyla tanınmasını sağlamak için, video verisiyle birlikte, kaydedilen sayısal olarak şifrelenmiş sinyaldir.

ENG kameralarda çekim sonrası yapılması gereken işlemler nelerdir?

• Çekim sonrası kayıt yapılan bandın (kaset, CD, DVD) etiketine çekimle ilgili gerekli bilgiler yazılıp numara verilmeli ve üzerine yapıştırılmalıdır.
• Çekim öncesi oluşturulan malzemenin çekim sonrası kontrolü yapılmalıdır.
• Malzemenin kontrolü sağlandıktan sonra toplanarak çantalarına konulmalıdır.
• Çekimden sonra, kullanılan malzemelerin temizlenmesi, boşalan akülerin şarj edilmesi gibi bakımı yapılmalıdır.
• Kamerada veya başka bir aksesuarda arıza veya sorun yaşanmışsa bunlar belirlenip giderilmeye çalışılmalıdır.
• Kamera ve bütün aksesuarları bir sonraki çekime hazır hale getirilerek uygun ortamda kontrol altında saklanmalıdır.

İnterkom nedir?

Her elektronik kamerada, kameraman ile yönetmenin stüdyoda ya da başka bir ortamda iletişimini sağlamaya yönelik geliştirilmiş bir iletişim sistemidir. Bu sistem iki kanallı olarak geliştirilmiştir ve yayın sırasında kontrol odası ile kameramanın kuracakları iletişim açısından büyük önem taşır.

Stüdyo ve EFP kameraların çekim öncesi hazırlıkları nelerdir?

• Görüntüyü kontrol masasına taşıyacak ve iç iletişimi sağlayacak kablo bağlantısı kontrol edilmelidir.
• Kameranın öne ve arkaya doğru denge ayarının yapılması gereklidir. Oynar kafanın yatay ve dikey çevrinme ayarlarının uygun hale getirilmelidir.
• Pedestalın yükselip alçalmasını sağlayacak hava basıncının yeterli olup olmadığı kontrol edilmelidir.
• Objektif kapağının açık olup olmadığı kontrol edilmeli ve mercek üzerinde görüntüyü olumsuz etkileyecek bir leke veya iz var ise temizlenmelidir.
• Bakaç ayarları yapılmalıdır.
• Zoom ve net kollarının ayarlanmalı, yeterli uzunlukta olup olmadığı denetlenmelidir.Bu ünitelerin düzgün çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.

• Eğer gerekliyse kamera kartları kameraya takılmalıdır.
• Kamera kulaklığı takılarak iç iletişimi sağladığı denetlenmelidir.
• Kamera hareketlerinin ve ölçeklerinin çekim öncesi provası yapılmalıdır.

Stüdyo ve EFP kameralarda çekim sonrası yapılması gerekenler nelerdir?

Yönetmenden veya teknik yönetmenden kamera kapatma bilgisi almadan kamera kapatılmamalıdır. Kamera kapatıldıktan sonra varsa objektif kapağı kapatılmalıdır. Kapak yoksa, olası yansımaları önlemek için netlik ayarı tamamen bozulmalıdır. Çevrinme kilitleri kilitlenmelidir. Pedestal en alçak düzeye indirilmeli ve kilitlenmelidir. Çekim tamamen sona ermişse kameraları kendi yerine çekerek, kabloları sarılmalı ve üzerleri örtülmelidir.

BNC kablo nedir?

Görüntü sinyalinin taşınması amacıyla üretilen kaliteli iletken kablolardır. Kamera - monitör bağlantısı, resim kayıt cihazı - monitör, monitör - monitör gibi bağlantıları sağlıklı bir şekilde sağlayan yardımcı elemandır.

Sehpa kafası üzerinde ve içinde bulunan parçalar nelerdir?

Kafa üzerinde ve içinde bulunan parçalar; kızak, çevrinme- sürtünme- yumuşaklık ayarları (drag, friction), denge kilidi, kumanda kolu, su terazisi (düzey ayarı), ağırlık merkezi ayarları (balance), çevrinme kilitleri ve ayarları (pan, tilt) dır.

Bakaç nedir ve bakaç ile yapılan kontroller nelerdir?

Çekim sırasında kameramanın çektiği görüntüyü görmesini sağlayan ve kamera ile ilgili çeşitli uyarı mesajlarının da görülebilmesini sağlayan izleme monitörüdür. Kameraman pozlamasının doğru olup olmadığını, yaptığı hareketin düzgün gidip gitmediğini, netliğini kontrol ederken, filtre seçiminin doğruluğunu, renk sıcaklığını, diyafram değerini, zaman sürecini (timecode) ve ses seviyelerini yine bakaç yoluyla izleyebilmektedir. Ayrıca yine bakaç aracılığı ile kameraman kalan kaset süresini ve bataryanın doluluk oranını bakaçtan kontrol edebilmektedir.