Toplumsal Yaşamda Aile Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Medeni Kanunumuzda “Aile Hukuku” kitabında aile tanımları nasıl yapılmıştır?

• Dar anlamda aile: Sadece eşlerden oluşan birlikten meydana gelir. Bu birliğe “evlilik birliği” de denir. Medeni Kanunumuzun 185 ve devamı maddelerinde, evlilik birliği hüküm altına alınmıştır. Bu birliğin tüzel kişiliği yoktur. Buna rağmen bu birliği meydana getiren eşlere bazı sorumluluklar yüklenmiştir. • Geniş anlamda aile: Geniş anlamda aile; dar anlamda aileye çocukların dahil olması ile meydana gelir. Geniş anlamda aileye “velayet ailesi” de denilmektedir. Medeni Kanunumuzda geniş anlamdaki aile, Medeni Kanunumuzda 335- 363 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ana baba ve çocukların birbirlerine karşı olan hak ve sorumlulukları hüküm altına alınmıştır. • En geniş anlamda aile: En geniş anlamda aile ise; eşler ve çocuklardan başka gerek kayın hısımları gerekse sözleşme ilişkisi nedeni ile işçi, çırak, hizmetçi veya benzeri sebeplerle ev halkı olarak bir çatı altında yaşayanlardan meydana gelir. Medeni Kanunumuzda 367-370 maddeleri arasında “ev düzeni” adı altında düzenlenmiştir.

Türk Ceza Hukuku kapsamında aile kurumu ne şekilde koruma altına alınmıştır?

Ceza hukuku, aileyi oluşturan kişilerin birbirlerine karşı sahip oldukları ailevi haklarla birlikte, aile topluluğunun aileye dahil olmayan kişiler karşısında sahip oldukları varlıkları da korumaktadır. Eski Kanunumuzda düzenlenen “aile efradına fena muamele” suçunun karşılığı olan 232. maddesinde, “kötü muamele” başlığı altında “aynı konutta birlikte yaşadığı kişilerden birine karşı kötü muamelede bulunan kimse” nin cezai müeyyideye tabi tutulacağı hükme bağlanarak, geniş anlamda aile kavramı kabul edilmiş ve bu bağlamda çok daha fazla kişi korunma altına alınmıştır. Ayrıca yeni bir düzenleme ile Kanunun 233. maddesinde, “Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali” başlığı altında “aile hukukundan doğan bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğü” nün ihlali de suç olarak tanımlanmış ve ailenin ceza hukuku bağlamında korunması kapsamı genişletilmiştir.

Sosyolojide sosyal kurumlar ne şekilde tanımlanır?

Toplum içerisinde daha rahat, daha güvenli, daha düzenli, daha mutlu ve refah içerisinde yaşamanın yollarını aramıştır. Bu sayılan özelliklere uygun şekilde yaşamasını sağlayacak kurumları kurma ve geliştirme çabası içerisinde olmuştur. Bu istek ve gayretin bir sonucu olarak zaman içerisinde, her toplumda insanların toplum içerisinde rahat huzurlu mutlu güvenli refah içerisinde yaşamalarını mümkün kılan bazı kurumlar ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Bu tür kurumlar genel bir tanımlama ile sosyolojide sosyal kurumlar olarak isimlendirilmektedir.

Genel olarak sosyal kurum ne şekilde tanımlanır?

Çok genel olarak bir sosyal kurum örgütlenmiş bir bütün oluşturan düşünceler inançlar, gelenekler, görenekler ve maddi ögelerden kurulu sürekliliği olan bir bütün olarak tanımlanmaktadır.

Aile kurumunun en önemli kurum olarak kabul edilmesindeki ana etkenler nelerdir?

Aile kurumunun bu kurumlar içerisinde hemen her yerde ve çağda toplum bakımından en önemli kurum olarak kabul edilmesinin şüphesiz bazı gerekçeleri bulunmaktadır. Bu gerekçelerin başında aile kurumunun diğer kurumlara temel teşkil etmesi, diğer kurumların kurulmasından, örgütlenmesine, gelişmesine, işleyişine kadar hemen her alanda yol göstermesi onlara rol model olması gelmektedir.

Aile oluşumunun toplumu oluşturan bireylere katkısı nedir?

Aile sosyal bir kavramdır. Aile, toplumu oluşturan bireylerinin yetişmesinde, bakımlarında, bedensel ve ruhsal gelişimlerinde, toplumsal ya da bireysel değerlerinin oluşmasında önemli bir rol oynar.

Aile yapısının kanunlarla korunma sebebi nedir?

Toplum ancak, iyi yetişmiş nitelikli kişilerden oluşmuş ise, gelişir ve sürekliliğini korur. Bu nedenle, aile kurumu gerek anayasal gerekse genel ve özel yasalar ile koruma altına alınmıştır.

Aile yapısını genel olarak anlatınız?

• Aile, içinde yaşanan toplumun temelidir. • Aile toplumun en küçük sosyal birimidir. • Aile evrenseldir. • Yeryüzünde hemen her çağda ve her toplumda aile kurumu mutlaka var olmuştur. Yani bir başka anlatımla dünya üzerinde ailenin olmadığı bir zaman ve bir zemin hiç olmamıştır. • Aile doğum olaylarının gerçekleştiği, neslin devamının sağlandığı, çocukların eğitiminin başladığı, insanların sosyalleşme süreçlerinin başlayıp tamamlandığı bir kurumdur. • Aile; bir yandan insanların toplumsal varlıklar olması nedeni ile oluşmuş doğal bir bağı, diğer yandan ise hukuk alanında düzenlenmiş olması nedeni ile hukuki bir bağı ifade etmektedir.

Sosyalleşme ne demektir?

Bireyin çevresi ile ilk etkileşimi doğumu ile birlikte artık bireyi olduğu ailesinde başlamaktadır. Çocuk ile ailesi arasında başlayan bu etkileşim süreci “sosyalleşme” olarak adlandırılmaktadır.

Aile ne demektir tanımlayınız?

En yaygın tanımı ile aile; aralarında gerçek bir uzlaşma ve akrabalık bağı olan ve bütün sosyal ilişkileri bir soy etrafında olan gruplardır.

Aileyi, toplum içerisinde yerine getirdiği fonksiyonlarına ve sorumluluklarına göre tanımlayınız?

Bu açıdan aile, genellikle karı-koca ve çocukların oluşturduğu biyolojik, ekonomik ve psikolojik ve toplumsal görevleri olan sosyal kurumdur.

Mac Iver ve Page aileyi nasıl tanımlamıştır?

“Çocuk dünyaya getirmek ve bu çocukları yetiştirme özellikleri gösteren bir grup” olarak, Summer ve Keller ise; “en az iki neslin bir arada bulunduğu kan bağı ile karakterize edilen sosyal bir örgüt” olarak tanımlamışlardır.

Winch aileyi nasıl tanımlamıştır?

Bir grup kategorisine sokmakta ve kuşak ilişkilerine göre ana-baba çocuklardan meydana gelen bir grup olarak tanımlamaktadır.

Barnes’e göre aile nasıl tanımlanmıştır?

İnsan toplumlarının organize ettiği ve insanın ihtiyaçlarına çeşitli şekillerde cevap verecek, onları idare edip yönetecek bir sosyal yapı ve mekanizma” olarak tanımlandığından aile, evlilik, devlet ve hükümet dahi birer toplumsal kurum olarak değerlendirilmiştir.

Kingsley Davis göre aile nasıl tanımlanmıştır?

“Aralarında var olan kan bağı nedeniyle birbirlerine akraba olan bir grup insan” tanımını kullanmıştır.

Nimkoff aileyi ne şekilde tanımlamıştır?

Nimkoff, aileyi karı-koca ve çocuklardan veya sadece karı-kocadan kurulu az veya çok devamlılık gösteren bir birlik olarak tanımlamaktadır.

Freyer’e göre aile ne şekilde tanımlanmıştır?

Bütün toplumsal yaşamın nüvesi olarak, doğa tarafından ortaya çıkarılmayan, fakat doğadan ilham alarak, bütün büyük sosyal yapıların örneğini teşkil eden en küçük gruptur.

Gökçe’ye göre aile ne şekilde tanımlanmıştır?

Ana-baba ve çocuklar ve tarafların kan akrabalarından (aile biçiminin gereklerinden) meydana gelmiş ekonomik ve toplumsal bir birliktir.

İlkel toplumlarda aile tanımı nasıl yapılmıştır?

Öte yandan aile ilkel toplumlarda bir akrabalık sistemi olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlamaya göre, akrabalığa dayalı topluluklarda bu sistemler aynı zamanda üretim ve mülkiyet ilişkilerini tanımlamaktadır. Ailenin ise ekonomik sistemlerden soyutlanamayacağı fikri geçerlidir.

Biyolojik olarak aile nasıl tanımlanmıştır?

Aile biyolojik olarak kısaca neslin üretildiği ve sürdürüldüğü küçük bir grup olarak tanımlanabilir.

Wallerstein göre aile tanımı nedir?

Wallerstein, aileyi aynı çatı altında oturan ve akrabalık bağları ile birbirlerine bağlı olan, bir tüketim ve üreme birimi olarak tanımlamaktadır.

Kıray’a göre aile nasıl tanımlanmaktadır?

Kıray’a göre ise aile, toplumsal değişmede tampon kurum işlevi gören, yapısal değişmelerin getirebileceği kopuklukları şekil ve işlev değiştirerek karşılayan, bireylerin güvenlik gereksinmelerini değişik biçimlerde yerine getiren sosyal bir kurumdur.

Fındıkoğlu aileyi ne şekilde tanımlamaktadır?

Sosyal normların bir sistemi olan bir kurum olarak kabul etmekte ve tanımını bu bakış açısına göre şekillendirmektedir. Buna göre aile, sadece hislerin bir ürünü olmayıp, onlarında içine girdiği daha karışık ve çözülmesi zor bir adetler ve kurallar toplamıdır. Fındıkoğlu aileyi aynı zamanda akrabalık ilişkilerinin gerçekleştiği bir kurum olarak da görmüş ve bu bakış açısı ile aileyi, kendilerini hısım sayanların toplamıdır şeklinde tanımlamıştır.

En geniş manada aile tanımı nedir?

Geniş anlamda aile, içinde inşa türünün belli bir biçimde üretildiği, topluma hazırlanma sürecinin belli bir ölçüde, ilk ve etkili biçimde cereyan ettiği, cinsel ilişkilerin belli bir biçimde düzenlendiği, ana-baba ve çocuklar (aile biçimine göre başka yakınlar) arasında belirli bir ölçüde içten sıcak ve güven verici ilişkilerin kurulduğu, yine içinde bulunulan toplumsal düzene göre ekonomik etkinliklerin az ya da çok ölçüde yer aldığı toplumsal bir kurumdur.

Ailenin ortaya çıkışı ve şekillenişi hakkında öne sürülen görüşleri açıklayınız?

• Ailenin ortaya çıkmasını cinsel içgüdü ile açıklayan görüş: Bu görüşü savunanların başında Hans Bluer ve Thomas Westernmark gelmektedir. Hans Bluer’ e göre insanları birbirlerine yaklaştıran tek güç cinsel çekim gücüdür. Hans Bluer’ e göre aile gibi küçük birlikleri ancak erkekle kadın arasındaki libido ilişkileri ortaya çıkarabilir. Thomas Westernmark ise cinsel çekim gücünün aileyi ve evlenmeyi ortaya çıkaran başlıca nedenlerden birisi olduğu tezini savunmaktadır. • Ailenin ortaya çıkmasını mutlak cinsi serbestlik ile açıklayan görüş: Bu görüşü savunanlar, ilkel kurumlardan aldıkları örnekler ile tezlerini kanıtlamaya çalışmaktadırlar. Bu görüşü savunanlara göre insanlar başlangıçta mülkiyetin ve otoritenin farklılaşmadığı bir “sürü” içerisinde yaşamaktadır. Bu nedenle insanlığın başlangıcında aile kavramı yoktur. Bu görüşe göre aile ancak bazı erkeklerin bazı kadınlar üzerinde hak sahibi olduklarını iddia etmeleri ve sürü halindeki grubun içerisinde mülkiyet ve kudret tesis etmelerinden doğan kültür farklılaşmasının bir sonucu olarak aile ortaya çıkmıştır. • Ailenin bir gelişme sonucunda ortaya çıktığını savunan görüş: Bu görüşü savunanların başında Lewis Henry Morgan gelmektedir. Morgan’ a göre toplumlar, yabanilik, barbarlık dönemlerinden geçerek uygarlık aşamasına geçmişlerdir. Morgan, kan yakınları arasında ortaya çıkan erkek kardeşler ile kız kardeşlerin karşılıklı olarak birlikte aralarında evlenmelerine dayanan ilk aile biçiminden sonra, gruplar olarak evlenilen fakat bir grup içerisinde bütün erkek kardeşlerin karılarını ayrı grup içerisinde kız kardeşlerin de kocalarını kolektif olarak paylaşmadıkları Avustralya’ daki sınıflara benzeyen yeni bir toplumsal sistemin ürünü ve ikinci bir aile biçimi olan “punaluan” aileye geçildiğini ve başlangıçta cinsiyete dayalı sınıflar biçimindeki örgütlenmeden daha üst nitelikteki kan yakınlığına dayanan sosyal örgütlenmesine geçişin büyük toplumsal aşamalar sonunda gerçekleştiğini ifade etmektedir.

Ailenin ortaya çıkışını toplumsal bir gelişme fikri ile açıklayan Morgan ailenin gelişmesini kaç aşamada açıklamaktadır ?

• Kan yakınları arasında evlenmeye dayanan aile: Bir grup içinde erkek kardeşler ile kız kardeşler arasındaki evlenmelere dayanır. • Punaluan ailesi: Bu aile biçimi adını awailerin “Punaluan dedikleri akrabalık ilişkilerinden almaktadır. Bu aile bir grup içinde birden çok erkek kardeşlerin birbirlerinin karılarıyla ya da birden çok kız kardeşlerin birbirlerinin kocalarıyla evlenmelerinden oluşur. • Syndyasmian aile: Toplumların demografik yapısı değiştikçe ve zamanla evlenmeleri yasak olan kardeş ve akrabalar çoğaldıkça grup halinde ilişkilerin sınırlanması sebebi ile iki başlı anlamına gelen “Syndyasmian ailesi ” görülmeye başlamıştır. • Ataerkil aile: Bu aile bir erkeğin birden çok kadınla evlenmesi esasına dayanır. • Tekeşli aile: Bu aile tek bir erkeğin tek bir kadınla evlenmesi ve her ikisinin kendi başlarına bir evde oturmaları esasına dayanır. • İnsanlığın başlangıcında aile vardır tezini savunan görüş: Ailenin kökeni konusunda çalışan bazı bilim adamları ise buraya kadar anlatılan tezleri reddetmektedirler. Bu yazarlara göre aile kurumu insanlığın başlangıcından beri vardır. Bu görüşü savunan yazarlara göre ilkel toplumlarda daha fazla gelişmiş olan akrabalık unvanları rastgele verilmemiştir.

Aile kurumu hangi durumlara göre şekillenir?

En eski topluluklardan günümüzün en modern toplumuna kadar gelen süreçte aile hemen her zaman toplumun temel bir grubu olarak görülmüştür. Aile kurumu otorite, çevre, akrabalık ve mülkiyet ilişkilerine, hane halkı yapısına bağlı olarak şekillenen bir sosyal yapıdır.

Aile kurumunun yapısal ve fonksiyonel değişimleri hangi şartlara bağlıdır?

Bütün sosyal kurumlarda olduğu gibi aile kurumu da toplumsal gelişmeye bağlı olarak yapısal ve fonksiyonel olarak değişime uğramaktadır. Bu değişim sadece toplumdan topluma farklılaşmakla kalmamaktadır. Söz konusu değişim aynı toplumda içerisindeki aileler arasında bile önemli oranda farklılaşmaktadır. Bu durum ise ailelerin tanımlanmasında zaman zaman zorluklar yaşanmasına neden olabilmektedir.

Aileler kaç gruba ayrılır?

1. Hane sayısına göre aileler 2. Otorite durumuna göre aileler 3. Evlilik biçimlerine göre aileler 4. Yerleşim yerlerine göre aileler şeklinde gruplanmaktadır.

Hane sayısına göre aileler nasıl gruplanmaktadır?

• Büyük aile: Büyük aile; ana baba ve evli oğullarının eşi ve çocukları dahil olmak üzere en az iki neslin bir arada yaşadığı ailelerdir. • Küçük aile yada çekirdek aile: Küçük aile ana baba ile evlenmemiş çocuklardan oluşur.

Otorite durumuna göre aileler kaç gruba ayrılır?

• Baba ailesi: Patriarchal ailede denilmektedir. Baba ailesinde en yaşlı erkek sözü geçer. Ailenin en yaşlı erkeği aile içerisinde ailenin nerede yaşayacağı, aile üyelerinin ne şekilde gelir elde edeceklerine, çocuklara kimin bakacağına, çocukların nasıl bir eğitim alacağına kadar bir aileyi ilgilendiren her türlü yaşamsal kararları alır. • Ana ailesi: Matriarchal aile de denilmektedir. Baba ailesinin tam tersine olarak otorite ailenin en yaşlı kadınına aittir. Baba ailesinde ailenin en yaşlı erkeğinin sahip olduğu otoriteyi burada ailenin en yaşlı kadını kullanmaktadır.

Ana ya da baba ailesinin ortaya çıkması hangi koşullara bağlıdır?

Aslında ana ya da baba ailesinin ortaya çıkması doğrudan doğruya toplumun ekonomik gelişimi ile ilgilidir. Söz gelimi bazı ekonomik uğraşlar ana otoritesine dayalı aileyi, buna karşılık bazı ekonomik uğraşlar da baba otoritesine dayalı aile tipini öne çıkarmıştır. Genel bir kural olarak ekonomik güç kimin elinde ise aile otoritesinin de o kişide olduğunu söylemek çok yanlış olmaz.

Çocuk ailesi tipini açıklayınız?

• Eşitlikçi aile: Toplumlarda görülen gelişmeye dayalı olarak yeni aile modelleri de ortaya çıkmıştır. Eşitlikçi aile bu yeni modellerden birisidir. Günümüzde ailede kadın ve erkek ekonomik otoriteye sahiptirler. Çünkü her ikisi de gelir getirici bir işte çalışmaktadırlar. Bu durumun sonucu olarak ailede otorite bölüşülmektedir. Bu tip aileye eşitlikçi aile denmektedir. Eşitlikçi aile sanayi devriminin bir sonucudur. • Çocuk ailesi: Son zamanlarda ortaya çıkan ve ailede otoritenin çocukta olduğu bir aile tipidir. Bu aile tipine modern toplumlarda ve özellikle tek çocuklu ailelerde sıkça rastlanmaktadır. Toplumlarda gelişme ve değişmelere dayalı olarak ailelerde de değişimler ortaya çıkmaktadır. Bu değişimlerden bir tanesi de özellikle modern toplumlarda kır kent ayrımı olmadan her ailede, ama daha çok kent ailelerinde çocuk sayısında görülen azalmadır.

Evlilik biçimlerine göre ortaya çıkan aile tiplerini açıklayınız?

• Monogami evlilik sonucu ortaya çıkan aileler: Tek eşli aile anlamındadır. Bu tip ailelere conjugal aileler ya da karı-koca ailesi de denmektedir. • Poligami evlilik sonucu ortaya çıkan aileler: Çok eşli aile anlamındadır. Poligami evlilikler, polijini ve poliandri olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleşmektedir. Polijini bir erkeğin birden çok kadın ile evlenmesi şeklinde gerçekleşen evliliktir. Poliandri ise bir kadının birden çok erkek ile evlenmesi şeklinde ortaya çıkan bir evliliktir.

Polijinik aileleri açıklayınız?

Polijinik aileler, kural olarak çok eşli evliliğe daha fazla statü veren toplumlarda rastlanmaktadır. Polijinik ailede bir koca ve kocanın birden çok eşi vardır. Her eşin ayrı çocuğu olduğundan bu aileler çok nüfuslu ailelerdir. Polijini aileleri, erkekler daha çok siyasi nüfuz sağlamak, kadınlardan iş elemanı olarak yararlanmak için tercih etmektedirler.

Poliandrik aileleri açıklayınız?

Poliandrik aileler ise genellikle savaş gibi nedenler dolayısı ile erkek nüfusun kadın nüfusa göre daha az olduğu toplumlarda ya da ekonomik nedenlerden dolayı yapılan evliliklerdir. Bu tip ailelerde çocuk sayısı az olduğundan polijinik ailelere göre oldukça az nüfuslu ailelerdir.

Sorarat evlilik tipini açıklayınız?

Sorarat evlilik karısı vefat etmiş olan erkeğin, karısının kız kardeşi ile evlenmesi şeklinde gerçekleşen evliliktir.

Levirat evlilik tipini açıklayınız?

Levirat evlilikte ise kocası vefat eden bir kadının, kocasının erkek kardeşi ile evlenmesi şeklinde gerçekleşen evliliktir.

Sorarat ve Levirat evlilik tipinde ana düşünce nedir?

Ana düşünce mülkiyetin başkasına gitmemesi ve ölen eşin geride bıraktığı ailesine bir yakın akrabanın daha ihtimamla bakıp koruyup kollayacağı varsayımıdır.

Yerleşim yerlerine göre aileler kaça ayrılır?

• Patrilokal aileler: Bu tip ailelerde yeni evliler damadın ailesi ile birlikte ya da damadın ailesine yakın bir yerde otururlar. • Matrilokal aileler: Bu tip ailelerde yeni evliler gelinin ailesi ile birlikte ya da gelinin ailesine yakın bir yerde otururlar. • Neolokal aileler: Bu tip ailelerde yeni evliler her iki tarafın ailesinden de uzakta, bağımsız, yeni bir yerleşim yerinde otururlar.

İnsanların toplum içerisinde rahat huzurlu mutlu güvenli refah içerisinde yaşamalarını mümkün kılan bazı kurumlar hangi sebeple ortaya çıkmış ve gelişmiştir? 

İnsan, Toplum içerisinde daha rahat, daha güvenli, daha düzenli, daha mutlu ve refah içerisinde yaşamanın yollarını aramış ve sayılan özelliklere uygun şekilde yaşamasını sağlayacak kurumları kurma ve geliştirme çabası içerisinde olmuştur. Bu istek ve gayretin bir sonucu olarak zaman içerisinde, her toplumda insanların toplum içerisinde rahat huzurlu mutlu güvenli refah içerisinde yaşamalarını mümkün kılan bazı kurumlar ortaya çıkmış ve gelişmiştir.

Sosyologlar "sosyal kurumu" nasıl değerlendirirler? 

Sosyologlar sosyal kurumları, sosyal norm sistemleri olarak nitelemektedirler. Çok genel olarak bir sosyal kurum örgütlenmiş bir bütün oluşturan düşünceler inançlar, gelenekler, görenekler ve maddi ögelerden kurulu sürekliliği olan bir bütün olarak tanımlanmaktadır.

Sosyal kurumlar içerisinde en önemlisi hangisidir? 

Aile kurumu,  sosyal kurumlar içerisinde en önemlisidir. 

Aile kurumunun diğer sosyal kurumlar içinde en önemli olmasının sebebi nedir? 

Aile kurumunun diğer kurumlara temel teşkil etmesi , diğer kurumların kurulmasından, örgütlenmesine, gelişmesine , işleyişine kadar hemen her alanda yol göstermesi onlara rol model olmasıdır.

Toplumların ilk gelişme aşamalarında hangi sosyal kurumlar aile sistemi içinde şekillenmiş ve gelişmiştir? 

Toplumların ilk gelişme aşamalarında din, yönetim, eğitim, ekonomi, vb. diğer sosyal kurumların tamamı aile sistemi içerisinde şekillenmiş ve gelişmiştir.

Toplum açısından Aile' nin önemi nedir? 

Aile, bugünde yaşadığımız toplumun temel taşını oluşturmaktadır. Aile evlilik ile kurulan bir birliktir. Aileler toplumun örgütlü en küçük birimidir. Toplum, ailelerin bir araya gelmesi ile oluşur. Aile kavramı, insanlık tarihinin başlangıcından itibaren bulunmaktadır.  Ancak ailenin yapısı ve kapsamı zamana, yaşanılan toplumun kültürel yapısına göre değişerek varlığını sürdürmüştür. Aile sosyal bir kavramdır. Aile, toplumu oluşturan bireylerinin yetişmesinde, bakımlarında, bedensel ve ruhsal gelişimlerinde, toplumsal ya da bireysel değerlerinin oluşmasında önemli bir rol oynar.

Toplum nedir? 

Aile toplumun en küçük sosyal birimidir. Zaten bu en küçük sosyal birimlerin bir araya gelmesi ile oluşan insan toplulukları da toplum olarak tanımlanmaktadır.

Sosyalleşme nedir? 

Aile doğum olaylarının gerçekleştiği, neslin devamının sağlandığı, çocukların eğitiminin başladığı, insanların sosyalleşme süreçlerinin başlayıp tamamlandığı bir kurumdur. Bireyin çevresi ile ilk etkileşimi doğumu ile birlikte artık bireyi olduğu ailesinde başlamaktadır. Çocuk ile ailesi arasında başlayan bu etkileşim süreci “sosyalleşme” olarak adlandırılmaktadır.

Ailenin tanımı nedir? 

Aile kurumunun; yapısı ve işlevi, zamana ve yere bağlı olarak sürekli değişir. Bu nedenle, evrensel bir kurum olan aile için her yerde ve her zaman geçerli olacak bir tanım yapmak mümkün değildir. Birçok yazar aileyi değişik yönlerden ele alarak çok değişik tanımlar yapmışlardır. Bu normal bir durumdur. Aile çok küçük bir birim olmasına karşılık toplumda küçüklüğü ile kıyaslanamayacak kadar büyük işlevler yapmaktadır. Bir başka anlatımla aile toplumda çok önemli roller oynamakta ait olduğu toplumu yönetmekte ya da en azından yönlendirmektedir. Bu nedenle aile çok fazla ve her birisi çok önemli roller gören fonksiyonlara sahiptir.

En yaygın tanımı ile Aile nedir? 

En yaygın tanımı ile aile; aralarında gerçek bir uzlaşma ve akrabalık bağı olan ve bütün sosyal ilişkileri bir soy etrafında olan gruplardır. Aileyi, toplum içerisinde yerine getirdiği fonksiyonlarına ve sorumluluklarına göre de tanımlamak mümkündür. Bu açıdan aile, genellikle karı-koca ve çocukların oluşturduğu biyolojik, ekonomik ve psikolojik ve toplumsal görevleri olan sosyal kurumdur.

Mac Iver ve Page aileyi nasıl tanımlamıştır? 

Mac Iver ve Page aileyi; “Çocuk dünyaya getirmek ve bu çocukları yetiştirme özellikleri gösteren bir grup” olarak tanımlamıştır.

Summer ve Keller Aile' yi nasıl tanımlamıştır? 

Summer ve Keller Aile' yi  “en az iki neslin bir arada bulunduğu kan bağı ile karakterize edilen sosyal bir örgüt” olarak tanımlamışlardır.

Sosyoloji Bilimi Aile' yi nasıl tanımlamaktadır? 

Sosyoloji bilimi, aileyi en sade biçimde karı koca ve çocuklardan oluşan birlik olarak kabul etmekte ve bu birliği “çekirdek aile” olarak tanımlamaktadır.

Winch Aile' yi nasıl tanımlamaktadır? 

Winch  aileyi bir grup kategorisine sokmakta ve kuşak ilişkilerine göre ana-baba çocuklardan meydana gelen bir grup olarak tanımlamaktadır.

Barnes Aile' yi nasıl tanımlamaktadır?

Barnes’e göre toplumsal kurumlar; “ İnsan toplumlarının organize ettiği ve insanın ihtiyaçlarına çeşitli şekillerde cevap verecek, onları idare edip yönetecek bir sosyal yapı ve mekanizma” olarak tanımlandığından aile, evlilik, devlet ve hükümet dahi birer toplumsal kurum olarak değerlendirilmiştir.

Kingsley Davis Aile’ yi nasıl tanımlamaktadır?

Kingsley Davis ise aile için; “aralarında varolan kan bağı nedeniyle birbirlerine akraba olan bir grup insan” tanımını kullanmıştır.

Nimkoff Aile' yi nasıl tanımlamaktadr? 

Nimkoff, aileyi karı-koca ve çocuklardan veya sadece karı-kocadan kurulu az veya çok devamlılık gösteren bir birlik olarak tanımlamaktadır.

Freyer Aile’ yi nasıl tanımlamaktadır?

Freyer’e göre ise aile, bütün toplumsal yaşamın nüvesi olarak, doğa tarafından ortaya çıkarılmayan, fakat doğadan ilham alarak, bütün büyük sosyal yapıların örneğini teşkil eden en küçük gruptur.

Gökçe Aile’ yi nasıl tanımlamaktadır?

Gökçe’ye göre ise aile; Ana-baba ve çocuklar ve tarafların kan akrabalarından (aile biçiminin gereklerinden) meydana gelmiş ekonomik ve toplumsal bir birliktir.

Ozankaya Aile' yi nasıl tanımlamaktadır? 

Ozankaya’ya göre ise; Aile, içinde insan türünün belli biçimde üretildiği,topluma hazırlanma sürecinin belli ölçüde ilk ve etkili biçimde cereyan ettiği, cinsel ilişkilerin belli biçimde düzenlendiği, eşler ve ana-babalarla çocuklar (ailenin biçimine göre başka yakınlar) arasında belli ölçüde içten, sıcak, güven verici ilişkilerin kurulduğu, yine içinde bulunulan toplumsal düzene göre ekonomik etkinliklerin az ya da çok bir ölçüde yer aldığı toplumsal kurumdur.

İlkel toplumlarda Aile nasıl tanımlanmaktadır?

İlkel toplumlarda Aile bir akrabalık sistemi olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlamaya göre, akrabalığa dayalı topluluklarda bu sistemler aynı zamanda üretim ve mülkiyet ilişkilerini tanımlamaktadır. Ailenin ise ekonomik sistemlerden soyutlanamayacağı fikri geçerlidir.

Wallerstein Aile' yi nasıl tanımlamaktadır? 

Wallerstein, aileyi aynı çatı altında oturan ve akrabalık bağları ile birbirlerine bağlı olan, bir tüketim ve üreme birimi olarak tanımlamaktadır.

Kıray Aile' yi nasıl tanımlar? 

Kıray’a göre ise aile, toplumsal değişmede tampon kurum işlevi gören,yapısal değişmelerin getirebileceği kopuklukları şekil ve işlev değiştirerek karşılayan, bireylerin güvenlik gereksinmelerini değişik biçimlerde yerine getiren sosyal bir kurumdur.

Fındıkoğlu Aile' yi nasıl tanımlar? 

Fındıkoğlu aileyi, sosyal normların bir sistemi olan bir kurum olarak kabul etmekte ve tanımını bu bakış açısına göre şekillendirmektedir. Buna göre aile, sadece hislerin bir ürünü olmayıp, onlarında içine girdiği daha karışık ve çözülmesi zor bir adetler ve kurallar toplamıdır. Fındıkoğlu aileyi aynı zamanda akrabalık ilişkilerinin gerçekleştiği bir kurum olarak da görmüş ve bu bakış açısı ile aileyi, kendilerini hısım sayanların toplamıdır şeklinde tanımlamıştır.

Geniş anlamda aile nasıl tanımlanır? 

Geniş anlamda aile, içinde inşa türünün belli bir biçimde üretildiği, topluma hazırlanma sürecinin belli bir ölçüde, ilk ve etkili biçimde cereyan ettiği, cinsel ilişkilerin belli bir biçimde düzenlendiği, ana-baba ve çocuklar (aile biçimine göre başka yakınlar) arasında belirli bir ölçüde içten sıcak ve güven verici ilişkilerin kurulduğu, yine içinde bulunulan toplumsal düzene göre ekonomik etkinliklerin az yada çok ölçüde yer aldığı toplumsal bir kurumdur.

Medeni Kanunda Aile nasıl düzenlenmiştir? 

Aile, medeni Kanunumuzda “Aile Hukuku” kitabında aile, birbirinden farklı üç anlamda düzenlenmiştir. Bunlar, Dar anlamda aile, Geniş anlamda aile ve En geniş anlamda aile' dir. 

Dar anlamda aile nedir? 

Dar anlamda aile: Sadece eşlerden oluşan birlikten meydana gelir. Bu birliğe “evlilik birliği” de denir. Medeni Kanunumuzun 185 ve devamı maddelerinde, evlilik birliği hüküm altına alınmıştır. Bu birliğin tüzel kişiliği yoktur. Buna rağmen bu birliği meydana getiren eşlere bazı sorumluluklar yüklenmiştir.

Geniş anlamda aile nedir?

Geniş anlamda aile: Geniş anlamda aile; dar anlamda aileye çocukların dahil olması ile meydana gelir. Geniş anlamda aileye “velayet ailesi” de denilmektedir. Medeni Kanunumuzda geniş anlamdaki aile, 335-363 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ana baba ve çocukların birbirlerine karşı olan hak ve sorumlulukları hüküm altına alınmıstır.

En geniş anlamda aile nedir? 

En geniş anlamda aile: En geniş anlamda aile ise; eşler ve çocuklardan başka gerek kayın hısımları gerekse sözleşme ilişkisi nedeni ile işçi, çırak, hizmetçi veya benzeri sebeplerle ev halkı olarak bir çatı altında yaşayanlardan meydana gelir. Medeni Kanunumuzda 367-370 maddeleri arasında “ev düzeni” adı altında düzenlenmiştir.

Ceza Kanunda Aile nasıl düzenlenmiştir? 

Aile kurumu, özel hukukun konusunu oluşturmasına rağmen ceza hukukunun da koruması altına alınmıştır. Ceza hukuku, aileyi oluşturan kişilerin birbirlerine karşı sahip oldukları ailevi haklarla birlikte, aile topluluğunun aileye dahil olmayan kişiler karşısında sahip oldukları varlıkları da korumaktadır. Yeni Türk Ceza Kanunumuzda, ailenin tanımı yapılmamıştır. Ancak eski Kanunumuzda düzenlenen “aile efradına fena muamele” suçunun karşılığı olan 232. maddesinde, “kötü muamele” başlığı altında “aynı konutta birlikte yaşadığı kişilerden birine karşı kötü muamelede bulunan kimse” nin cezai müeyyideye tabi tutulacağı hükme bağlanarak, geniş anlamda aile kavramı kabul edilmiş ve bu bağlamda çok daha fazla kişi korunma altına alınmıştır. Ayrıca yeni bir düzenleme ile Kanunun 233. maddesinde, “Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali” başlığı altında “aile hukukundan doğan bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğü” nün ihlali de suç olarak tanımlanmış ve ailenin ceza hukuku bağlamında korunması kapsamı genişletilmiştir.

Ailenin kökeni ile ilgili kaç görüş vardır? 

Ailenin ortaya çıkması ve şekillenmesi konusunda pek çok araştırma yapılmıştır. Yapılan bu araştırmalara dayalı olarak da oldukça fazla sayıda görüş ileri sürülmüştür. Bu görüşlerin her biri kendi açısından ailenin kökeni konusunda görüşler belirtmektedir. Ancak bu görüşlerin tamamında çelişkilerin olduğunu söylemek mümkündür. Ailenin ortaya çıkışı ve şekillenişi hakkında öne sürülen görüşleri dört grupta toplamak mümkündür.

Ailenin Kökeniyle ilgili birinci görüş nedir? 

Ailenin ortaya çıkmasını cinsel içgüdü ile açıklayan görüş: Bu görüşü savunanların başında Hans Bluer ve Thomas Westernmark gelmektedir. Hans Bluer, insanların birbirlerine yaklaşarak birlikte yaşamalarının temel nedeninin ekonomik zorluklar ya da korunma ihtiyacı olmadığını savunmaktadır. 

Ailenin Kökeniyle ilgili ikinci görüş nedir? 

Ailenin ortaya çıkmasını mutlak cinsi serbestlik ile açıklayan görüş: Bu görüşü savunanlar, ilkel kurumlardan aldıkları örnekler ile tezlerini kanıtlamaya çalışmaktadırlar. Bu görüşe bazı ilkel gruplarda, grubun erkekleri ile kadınları arasında serbestlik bulunmaktadır. Yani bu gruplarda ailenin olmadığı bir durum sözkonusudur. Bu görüşü savunanlara göre insanlar başlangıçta mülkiyetin ve otoritenin farklılaşmadığı bir “sürü” içerisinde yaşamaktadır.

Ailenin Kökeniyle ilgili üçüncü görüş nedir? 

Ailenin bir gelişme sonucunda ortaya çıktığını savunan görüş: Bu görüşü savunanların başında Lewis Henry Morgan gelmektedir. Morgan’ a göre toplumlar, yabanilik, barbarlık dönemlerinden geçerek uygarlık aşamasına geçmişlerdir. Morgan, kan yakınları arasında ortaya çıkan erkek kardeşler ile kız kardeşlerin karşılıklı olarak birlikte aralarında evlenmelerine dayanan ilk aile biçiminden sonra, gruplar olarak evlenilen fakat bir grup içerisinde bütün erkek kardeşlerin karılarını ayrı grup içerisinde kız kardeşlerin de kocalarını kolektif olarak paylaşmadıkları Avustralya’ daki sınıflara benzeyen yeni bir toplumsal sistemin ürünü ve ikinci bir aile biçimi olan “punaluan” aileye geçildiğini ve başlangıçta cinsiyete dayalı sınıflar biçimindeki örgütlenmeden daha üst nitelikteki kan yakınlığına dayanan sosyal örgütlenmesine geçişin büyük toplumsal aşamalar sonunda gerçekleştiğini ifade etmektedir. 

Ailenin Kökeniyle ilgili dördüncü  görüş nedir? 

İnsanlığın başlangıcında aile vardır tezini savunan görüş: Ailenin kökeni konusunda çalışan bazı bilim adamları ise buraya kadar anlatılan tezleri reddetmektedirler. Bu yazarlara göre aile kurumu insanlığın başlangıcından beri vardır. Bu görüşü savunan yazarlara göre ilkel toplumlarda daha fazla gelişmiş olan akrabalık unvanları rastgele verilmemiştir. Tam aksine bu unvanlar son derece bilinçli olarak verilmiş ve kullanılmıştır.

Morgan' a göre Aile' nin gelişme aşamaları nelerdir? 

1.Kan yakınları arasında evlenmeye dayanan aile: Bir grup içinde erkek kardeşler ile kız kardeşler arasındaki evlenmelere dayanır. 

2.Punaluan ailesi: Bu aile biçimi adını awailerin “Punaluan dedikleri akrabalık ilişkilerinden almaktadır.

3.Syndyasmian aile: Toplumların demografik yapısı değiştikçe ve zamanla evlenmeleri yasak olan kardeş ve akrabalar çoğaldıkça grup halinde ilişkilerin sınırlanması sebebi ile iki başlı anlamına gelen “Syndyasmian ailesi ” görülmeye başlamıştır. Bu aile bir erkek ile bir kadının evlilik biçiminde birleşmesi şeklindedir. 

4.Ataerkil aile: Bu aile bir erkeğin birden çok kadınla evlenmesi esasına dayanır. 

5.Tekeşli aile: Bu aile tek bir erkeğin tek bir kadınla evlenmesi ve her ikisinin kendi başlarına bir evde oturmaları esasına dayanır

Aile çeşitleri nelerdir? 

• Hane sayısına göre aileler

• Otorite durumuna göre aileler

• Evlilik biçimlerine göre aileler

• Yerleşim yerlerine göre aileler şeklinde gruplanmaktadır.

Hane Sayısına göre Aileler kaça ayrılır? 

Bir hanede yaşayan birey sayısı dikkate alınarak aileleri iki şekilde gruplamak mümkündür.

• Büyük aile: Ana baba ve evli oğullarının eşi ve çocukları dahil olmak üzere en az iki neslin bir arada yaşadığı ailelerdir. Büyük ailenin değişik toplumlarda iki farklı şekli ortaya çıkmıştır. Bunlar kök aile ve birleşik ailedir. Kök aile, ana, baba ve çocuklar ve evli oğul, evli oğlun eşi ve çocuklarından oluşur. 

• Küçük aile ya da çekirdek aile: Küçük aile ana baba ile evlenmemiş çocuklardan oluşur. Çocukların fiziksel ve ekonomik açıdan gelişimlerini tamamlayarak evden ayrılmaları ile yeniden küçülen bir niteliği vardır.

Otorite durumuna göre Aileler kaç grupta incelenir? 

Otorite durumuna göre Aileler;

• Baba ailesi: Patriarchal aile de denilmektedir. Baba ailesinde en yaşlı erkek sözü geçer. 

• Ana ailesi: Matriarchal aile de denilmektedir. Baba ailesinin tam tersine olarak otorite ailenin en yaşlı kadınına aittir. 

• Eşitlikçi aile: Toplumlarda görülen gelişmeye dayalı olarak yeni aile modelleri de ortaya çıkmıştır. Eşitlikçi aile bu yeni modellerden birisidir.

• Çocuk ailesi: Son zamanlarda ortaya çıkan ve ailede otoritenin çocukta olduğu bir aile tipidir. Bu aile tipine modern toplumlarda ve özellikle tek çocuklu ailelerde sıkça rastlanmaktadır.

Evlilik Biçimlerine Göre Aileler kaça ayrılır? 

• Monogami evlilik sonucu ortaya çıkan aileler: Tek eşli aile anlamındadır. Bu tip ailelere conjugal aileler ya da karı-koca ailesi de denmektedir.

• Poligami evlilik sonucu ortaya çıkan aileler: Çok eşli aile anlamındadır. Poligami evlilikler, polijini ve poliandri olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleşmektedir. 

Yerleşim Yerlerine Göre Aileler kaça ayrılır? 

• Patrilokal aileler: Bu tip ailelerde yeni evliler damadın ailesi ile birlikte ya da damadın ailesine yakın bir yerde otururlar.

• Matrilokal aileler: Bu tip ailelerde yeni evliler gelinin ailesi ile birlikte ya da gelinin ailesine yakın bir yerde otururlar.

• Neolokal aileler: Bu tip ailelerde yeni evliler her iki tarafın ailesinden de uzakta , bağımsız , yeni bir yerleşim yerinde otururlar.