Bina ve Yapım Bilgisi Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yapım nedir?

Sözlük anlamıyla yapım, el veya makine ile yapma işi, imalat veya inşa işi olarak tanımlanabilir.

Üretim eyleminde kullanılan unsurlar nelerdir?

Üretim eyleminde kullanılan unsurlar şöyle sıralanabilir: • İşgücü, • Hammadde ve • Sermaye.

Kalıcı kalıplara örnek veriniz

Kalıcı kalıplara örnek olarak fligran döşemeler verilebilir. Fligran döşemeler, projeye bağlı olarak şantiyede veya fabrikada üretilen bir tür betonarme kalıptır. Üzerine beton döküldüğünde betonarme döşeme olarak hizmet verir.

Tünel kalıp üretiminde hangi malzeme kullanılır?

Tünel kalıp sistemlerinin üretiminde çelik malzeme kullanılır.

Yöntem nedir?

Yöntem, bir amaca ulaşmak için tutulan yol, sistem veya metot olarak tanımlanabilir.

Tünel kalıp sistemlerin üretiminde nelere dikkat edilir?

Tünel kalıp sistemlerinin üretilmesinde 3-6 mm. kalınlıktaki çelik saç levhalar kullanılır. Bu levhalar kalıp yüzeylerini oluşturur. Kalıplar nervürlü metal profiller ile desteklenerek dayanıklılık kazanır.

Yapının hangi yöntemle yapılacağı hangi aşamada belirlenmektedir?

Yapının hangi yöntemle yapılacağı tasarım aşamasında belirlenmektedir.

Tünel kalıp sisteminin dezavantajları nelerdir?

Tünel kalıp sisteminin dezavantajları şöyle sıralanabilir: • Kirişsiz sistemlerin üretilmesine olanak verdiği için 5-6 m. daha uzun açıklıkların geçilmesine olanak vermemektedir. • Boyutsal olarak kalıpların büyüklüğü sınırlıdır. • Yayın olarak konut yapımında kullanılır. • Diğer üretimlerde pek tercih edilmez.

Kayar kalıp sistemleri yaygın olarak hangi yapıların üretiminde kullanılır?

Kayar kalıp sistemleri yaygın olarak; • Çok katlı konut ve işyerleri, • Soğutma kuleleri, • Fabrika bacaları ve • Su kuleleri gibi yapıların inşasında kullanılır.

Kayar kalıp sistemlerindeki çalışma platformu nedir?

Kayar kalıp sistemlerindeki çalışma platformu, tesisat elemanlarının yerine konulması, duvarda bırakılacak olan boşluklar için takozların yerleştirilmesi vb. işlemlerin yapılmasını sağlayan alandır.

Tırmanır kalıp sistemi nasıl monte edilir?

Tırmanır kalıp sistemi el işçiliği, vinç yardımı veya otomatik olarak yapılabilir.

Kalıcı kalıp sistemi nedir?

Kalıcı kalıp sistemi, şantiye veya fabrikalarda üretilen ve kalıp kullanımını azaltmak için veya tamamen ortadan kaldırmak amacıyla yarı bitmiş yapı bölümlerine verilen isimdir.

Geleneksel yapım yöntemlerinin genel özellikleri nelerdir?

Geleneksel yapım yöntemlerinin genel özellikleri şöyle sıralanabilir: • Sermaye yatırımlarının düşük olması, • Yarı mamul, mamul, yapı malzemelerinin kullanılması, • Yarı mamul ve mamul yapı bileşenlerinin kullanılması, • Üretimin büyük oranda şantiyede gerçekleşmesi, • İş bölümü bulunması, • Nitelikli işgücü oranının yüksek olması, • Basit yapı makineleri ve ekipman kullanımı, • Geleneksel kalıp kullanımı.

Yapı malzemelerinin tarihsel gelişimini açıklayınız.

Yapı malzemeleri ilk çağlarda büyük ve ağır olduğu için yakın çevreden tedarik edilmiştir. Zamanla yöresel malzemeler azalmış ve uzak mesafelerden malzeme tedarik edilmiştir. Günümüzde yapılsa da kullanılan malzemelerin çeşidi ve sayısı ise daha da artmıştır. Ayrıca yapı malzemesi ve elemanları ve bileşenlerin elde edilme teknikleri de değişmiştir

Geleneksel yapım yöntemi nedir?

Geleneksel yapım yöntemi, el işçiliğinin egemen olduğu, tüm temel işlemlerin, şantiyede gerçekleştirildiği, bazı yarı mamul yapı malzemeleri ve yapı bileşenlerinin kullanıldığı, iş bölümünün yer aldığı yapım yöntemlerine verilen isimdir.

Geleneksel yapım yöntemlerine örnek veriniz.

Geleneksel yapım yöntemlerine; • Tuğla yığma yapım sistemi, • Betonarme veya ahşap iskelet yapım sistemi örnek verilebilir.

Endüstrileşmiş yapımın amacı nedir?

Endüstrileşmiş yapımın amacı, daha az iş gücü ile daha kısa sürede, daha çok, daha kaliteli ve daha ucuz bir yapı üretimini gerçekleştirmektir.

Kayar kalıp sistemlerinin yararları nelerdir?

Kayar kalıp sistemlerinin yararları şöyle sıralanabilir: • Kayar kalıp sistemleri ile kesintisiz olarak 24 sat beton dökümü yapılabilir. • Zemine bağlı iş iskelesi gerektirmez. • İş iskelesine gereksinim duyulmaması nedeni ile yüksek yapılarda maliyeti düşürür.

Kayar kalıp sisteminin sunduğu olanaklar nedir?

Kayar kalıp sistemi, betonarme yapılarda tüm düşey taşıyıcı perdelerin zeminden yukarı doğru kesintisi olarak üretilmesine olanak sağlar.

Rasyonalize edilmiş yapım yöntemlerinin tercih edilmesinin nedenleri nelerdir?

Rasyonalize edilmiş yapım yöntemlerine; • Toplu üretimde yapım kalitesini arttırmak, • Seri ve ekonomik üretim aşamalarını daha kolay denetleyebilmek amacıyla başvurulur.

Tünel kalıp sistemleri ile üretim nasıl yapılır?

Tünel kalıp sistemleri büyük parçalardan oluşur ve vinçler ile kaldırılarak yerleştirilir. Kalıp yerleştirildikten sonra çelik donatı döşenir ve beton dökülür. Kalıplar bir gün sonra sökülerek üst kata yerleştirilerek üretime devam edilir.

Rasyonelize edilmiş yapım tekniklerinin kullanıldığının göstergeleri nelerdir?

Rasyonelize edilmiş yapım tekniklerinin kullanıldığının göstergeleri; • Yapı üretiminde kullanılan betonun şantiyede veya şantiye dışında kurulan beton üretim tesislerinde elde edilmesi, • Betonun el işçiliği yerine beton pompaları ile yerine yerleştirilmesi ve • Hazır kalıpların kullanılmasıdır.

Prefabrike iskelet sistemlerde taşıyıcı elemanların montajı nasıl yapılır?

Prefabrike iskelet sistemlerde taşıyıcı sistem elemanları fabrikada önceden üretilirler. Şantiyeye getirilir, vinç yardımı ile kaldırır ve birleştirilirler.

Yapım yöntemleri, yapı üretimin hangi aşamasının parçasıdır?

Yapım yöntemleri, yapı üretiminde planlamanın bir parçası olarak kabul edilir.

Geleneksel yapım yöntemlerinin dezavantajları nelerdir?

Geleneksel yapım yöntemlerinin dezavantajları şöyle sıralanabilir: • İklim koşullarından etkilenir, • Aynı yapının eşdeğer bölümlerinde kalite farkı olur, • Denetim güçtür, • Malzeme kaybı olur

Yapım yöntemi nedir?

Yapım yöntemi, yapı elemanlarının, bileşenlerinin ve malzemelerinin birbiriyle olan ilişkileri ve bağlantı özellikleri dikkate alınarak bir yapı strüktürünü ortaya çıkarmak için bir araya getirilmesidir.

Endüstrileşmiş yapım kaç gruba ayrılır?

Endüstrileşme aşamasına göre; • Kısmi ve • Tam endüstrileşmiş yapım sistemleri olarak iki grupta incelenebilir.

Üretim eyleminde örgütlenme neden gereklidir?

Üretim sürecinde birçok insan farklı aşamalarda ve çeşitli araçlar ile birlikte kullanılmaktadır. Bu da üretimi örgütlü bir çabaya dönüştürür.

Kayar kalıp sistemi nedir?

Yapım sırasında beton döküldükçe yükseltilen kalıp sistemine kayar kalıp adı verilmektedir.

Prefabrike kapalı hücre sistemi nedir?

Prefabrike kapalı hücre sisteminde yüzeyin tamamı kapalı olarak üretilir. Kapalı hücre sistemler ile daha büyük mekânlar elde edilemez.

Üretim nedir?

Üretim, bir fiziksel varlık üzerinde onun değerini arttırıcı bir değişiklik yaparak hammadde ve yarı mamulün mamule dönüştürülmesidir.

Kayar kalıp sistemlerinde kalıp malzemesi olarak ne kullanılır?

Kayar kalıp sisteminde kalıp malzemesi saç veya kompozit ahşap malzemelerden hazırlanır. Kalıp kısmı ahşap kuşaklar ile desteklenir.

Yapım yöntemlerinin geliştirilmesindeki amaç nedir?

Yapım yöntemlerinin geliştirilmesindeki amaç, yapının kısa sürede ve ekonomik olarak elde edilmesini sağlamaktır.

Yapım yöntemler neye dayanarak ve nasıl incelenir?

Yapım yöntemleri gelişmişlik düzeyine göre gruplanır: • Geleneksel yapım yöntemleri, • Rasyonalize edilmiş yapım yöntemleri, • Endüstrileşmiş yapım yöntemleri.

Prefabrike yapım sistemi nedir?

Prefabrike yapım sistemi, günümüzde yapıları seri bir şekilde ve çok sayıda üretmek için geleneksel yapım teknikleri dışında uygulanan bir yapım sistemidir.

Prefabrike iskelet sistemlerde, taşıyıcı elemanlar nelerdir?

Prefabrike iskelet sistemlerde, taşıyıcı elemanlar; • Prefabrike Kolon, • Kiriş ve • Döşemelerdir.

Tünel kalıp sistemleri ile gerçekleştirilen üretimin hızlı olmasının nedeni nedir?

Kalıp sisteminin kurulmasının kolay oluşu ile betonun sertleşmesini sağlayan işlemlerin uygulanmasıdır

Yapım yöntemlerinin gelişmesini sağlayan etmenler nelerdir?

Yapım yöntemlerinin gelişmesini sağlayan etmenler şöyle sıralanabilir: • Ekonomik yapı elde etme isteği, • Yapıya olan talepteki artış, • Yapı tipi çokluğu, • Kaliteli yapıya olan talep, • Yönetmelikler, • Teknikteki ve teknolojideki gelişmeler, • Nitelikli işgücü bulma zorluğu.

Rasyonelize edilmiş yapım yöntemleri nedir?

Rasyonelize edilmiş yapım yöntemleri, geleneksel yapım yöntemlerinin rasyonelleştirilmesini öngören yöntemlerdir. Rasyonelize edilmiş yapım yöntemlerinin özellikleri şöyle sıralanabilir: • Yapımda organizasyon ve planlama bilimsel tekniklere bağlı olarak gerçekleştirilir. • Gelişmiş malzemeler ve araçlar kullanılır. • Yapımda hazır malzeme ve bileşenler yaygın olarak kullanılır. • Hazır kalıplar kullanılır.

Hazır kalıp sistemlerinin avantajları nelerdir?

Geleneksel sistemlerde kalıplar parçaların yerinde birleştirilmesi ile uygulanır. Buda malzeme ve zaman kayıplarına neden olur. Kalıp giderlerinin önemli bir yere sahip olduğu betonarme sistemlerde hazır kalıpların kullanılması zaman ve malzeme kayıplarını önemli ölçüde azaltır.

Döşeme kaldırma sistemi nedir?

Döşeme kaldırma sistemi, kat döşemelerinin, yapının inşa edileceği yerde, zemin kat döşemesi üzerinde döküldükten sonra yapıdaki yerlerine yükseltilerek sabitlenmesi prensibine dayanan döşeme yapım sistemidir.

Döşeme kaldırma sisteminde döşemeler nasıl üretilir?

Döşeme kaldırma sisteminde döşemeler üst üste dökülerek elde edilirler. Alttaki döşeme plağı üstteki döşeme plağı için kalıp görevi görür. Döşeme plaklarının birbirine yapışmasını önlemek için alçı sıva veya kalıp yağı kullanılır.

Duvar kaldırma sisteminin avantajı nedir?

Duvar kaldırma sistemi, duvarların yerde yatay olarak üretilmesi kalıp kullanımını ortadan kaldırdığı için maliyet avantajı sağlamaktadır.

Yapım teknik ve yöntemlerinin endüstrileşmesi nasıl mümkündür?

Yapım teknik ve yöntemlerinin endüstrileşmesi; • Makineleşme, • Standartlaşma, • Rasyonelleşme ve • Prefabrikasyon ile mümkündür.

Tırmanır kalıp sistemleri nedir?

Tırmanır kalıp sistemleri, yapıya gereken kısımda ankre edilen düşey elemanların kanallarda ilerlemesi ile yukarıya doğru kesintisiz bir devamlılık sağlayan kalıplardır.

Prefabrike hücre sistemi nasıl monte edilir?

Prefabrike hücre sistemi bitmiş mekânsal hücrelerden oluşmaktadır. Karkas sistem veya panel sistem elemanların birleşim tekniği ile hücre kuruluşu gerçekleştirilir.

Prefabrike hücre sistemleri kaça ayrılır?

Prefabrike hücre sistemleri, bitmişlik ve mekân özellikleri açısından; • Kapalı ve • Açık hücre sistemleri olmak üzere ikiye ayrılır.

Modüler kalıplar kaç farklı şekilde üretilir? Bunlar nelerdir?

Modüler kalıplar üç farklı şekilde üretilir. Bunlar; • Küçük parçalı, • Büyük parçalı ve • Özel biçimli kalıplardır.

Endüstrileşme nedir?

Endüstrileşme, herhangi bir üretim kesiminde girişimci veya kullanıcıların yerini piyasaya hazır mal veya hizmet sunmak amacı güden profesyonel girişimcilerin alarak; sürekli, büyük ölçekte üretime geçilmesi, bunun için üretkenliği arttırmaya yönelik belli teknik ve ekonomik çözümlerin yaygın biçimde uygulanmaya başlanmasıdır.

Tünel kalıp sisteminde taşıyıcı elemanlar hangileridir?

Tünel kalıp sisteminde duvarlar hem taşıyıcı, hem de bölücü elaman görevini yerine getirir.

Modüler kalıpların özellikleri nelerdir?

Modüler kalıpların özellikleri şöyle sıralanabilir: • Çok kez kullanılabilirler. • Malzemeden tasarruf sağlar. • Kalıp maliyetlerini azaltır. • Uygulaması kolaydır. • Endüstriyel olarak üretildikleri için düzgün yüzeyler elde edilmesini sağlarlar. • Boyutsal olarak farklı olsalar da birbirleri ile uyumlu oldukları için istenen boyut ve ölçülerde kalıp yapılmasını olanaklı kılar.

Prefabrike karma sistemler nedir?

Prefabrike karma sistemler, birden fazla prefabrike yapım yönetiminin kullanıldığı sistemlerdir.

Prefabrike döşemelerin özellikleri nelerdir?

Farklı açıklılar için farklı tiplerde yapılan prefabrike döşeme tipleri şöyle sıralanabilir: • Plak döşeme, • Kirişli döşeme, • Kaset döşeme, • T plak döşeme, • Çift T plak döşeme (pi plak), • Boşluklu döşeme, • U plak döşeme.

Duvar kaldırma sistemi hangi yapılarda kullanılır?

Duvar kaldırma sistemi, iki ve üç katlı yapılarda duvarların bir seferde dökülerek üretilmesinde kullanılabilir. Çok katlı yapı sistemleri için uygun değildir.

Endüstrileşmenin özellikleri nelerdir?

Endüstrileşmenin özellikleri şöyle sıralanabilir: • İşbölümü, • İşlemlerin sıralanması, • Kesintisiz ve sürekli üretim, • Tekrar ve işlemlerde uzmanlaşma, • Makineleşme, • Standartlaşma, • Kaynakların en az kayıpla kullanımı, • Yönetim işlevlerinin yerine getirilmesi.

Prefabrike açık hücre sistemi nedir?

Prefabrike açık hücre sisteminde yüzeyin bir bölümü açık olarak üretilir. Diğer hücreler ile birleştirildiğinde daha büyük mekânlar elde edilir.

Zeminde dökülüp kaldırılan döşemeler ile yapı üretimi nasıl gerçekleştirilir?

Zeminde dökülüp kaldırılan döşemeler sisteminde (Lift-Slab), döşeme imalatı tamamlandıktan sonra üst kat döşemlerinin tümü kaldırma aletleri yardımı ile bir kat seviyesinde kaldırılır ve betonarme prefabrike kolonlar yerleştirilir. Bu işlem, tüm katlar tamamlanıncaya kadar tekrarlanır.

Tünel kalıp sisteminde duvar ve döşemeler nasıl üretilir?

Tünel kalıp sisteminde duvar ve döşemeler bütün ve betonarme olarak üretilir.

Hazır kalıp sistemlerinin çeşitleri nelerdir?

Hazır kalıp sistemlerinin çeşitleri; • Modüler kalıplar, • Tünel kalıplar, • Kayar kalıplar, • Tırmanır kalıp sistemleridir. Ayrıca; • Döşeme kaldırma (lift-slab) ve • Duvar kaldırma sistemleri de (tilt-up) kullanılan diğer yöntemlerdir.

Tünel kalıp sistemleri nedir?

Tünel kalıp, duvarlar ve döşemelerin bir defada dökülerek elde edilmesine olanak sağlayan yapım sistemidir.

Tünel kalıpları nerelerde yaygın olarak kullanılır?

Tünel kalıpları, yaygın olarak çok katlı bloklardan oluşan toplu konut üretiminde kullanılır.

Kalıpların çıkarılması için boş bırakılan yüzeyler nasıl kapatılır?

Kalıpların çıkarılması için bırakılan boş yüzeyler yapının dış yüzeyleridir. Bu bölümler hazır cephe panelleri monte edilerek kapatılır.

Tünel kalıp sisteminde boş bırakılan yüzeyler yapının hangi bölümüdür?

Tünel kalıp sisteminde boş bırakılan yüzeyler yapının dış yüzeyleridir. Bunlar kapatılarak dış duvarlar oluşturulur.

Tünel kalıp sisteminin avantajları nelerdir?

Tünel kalıp sisteminin avantajları şöyle sıralanabilir: • Tünel kalıp sistemi kısa sürede çok sayıda ekonomik yapı üretilmesini sağlar. • Kalıp giderlerini azaltır. • Malzeme kayıplarını düşürür. • Taşıyıcı perde duvarlı sisten oluşturularak deprem kuşağına uygun yapılar üretilmesini sağlar. • Kirişsiz sistem ile yapı üretilmesini sağlar.

Kalıcı kalıplar en çok hangi yapı elemanlarının üretiminde tercih edilirler?

Kalıcı kalıplar genellikle döşemelerin üretiminde tercih edilirler.

Prefabrike iskelet sistemlerde cepheler nasıl kapatılır?

Prefabrike iskelet sistem oluşturulduktan sonra taşıyıcı olmayan prefabrike cephe panelleri yerleştirilir.

Endüstrileşmiş yapım nedir?

Endüstrileşmiş yapım, yapı sürecinin tasarımından yapı ürününün oluşmasına kadar uygulanan işlemlerin tümünü kapsamakta ve bu işlemlerin gerçekleştirilmesinde de endüstriyel üretim sistemleri geçerli olmaktadır.

Tünel kalıp sistemleri nerede üretilir?

Tünel kalıp sistemleri, fabrika veya atölyelerde yapı üretimine başlanmadan önce yapılır.

Tırmanır kalıp sistemi ile kayar kalıp sistemi arasındaki fark nedir?

Tırmanır kalıp sistemleri kayar kalıp sistemleri le benzerlik gösterir. Ancak tırmanır kalıplarda beton dökümünden sonra kalıp yüzeyden ayrılarak bir üst seviyeye yeniden monte edilmektedir.

Prefabrike panel sistemler hangi tür yapılarda kullanılırlar?

Prefabrike panel sistemler, büyük açıklıkları geçmek olanaklı olmadığı için genellikle konut yapımında tercih edilirler.

Prefabrikasyon nedir?

Prefabrikasyon, yapıyı oluşturan elemanların önceden fabrikalarda veya şantiyelerde kurulan atölyelerde, topluca ve yoğun olarak üretilip stok edilmesidir.

Prefabrike yapılar nasıl üretilir?

Prefabrike yapılarda yapı üretimi prefabrike elemanların şantiyede bir araya getirilip birleştirilmesi ile sağlanır

Prefabrike hücre sistemlerin sağladığı avantaj nedir?

Prefabrike hücre sistemlerinde döşeme, duvar tavan gibi yüzeyler oluşturulurken kaplama ve tesisatında sistem içerisinde bitirilmesini sağladıkları için şantiyedeki işçilik düzeyini en aza indirgemektedirler.

Zeminde dökülüp kaldırılan kalıp sisteminin önemli avantajları nelerdir?

Zeminde dökülüp kaldırılan kalıp sisteminin en önemli avantajı kalıp kullanılmadan döşeme elde edilmesini sağlamasıdır. Döşeme plakları kirişsiz olarak üretildiği için kullanımda serbestlik sağlaması önemli bir diğer avantajıdır.

Modüler kalıp sistemleri hangi malzemelerden üretilir?

Modüler kalıp sistemleri; • Çelik veya • Ahşap malzeme kullanılarak imal edilirler.

Tünel kalıp sisteminde tesisat kanalları nasıl uygulanır?

Tünel kalıp sisteminde tesisat kanalları duvarların içinde kalacak şekilde kalıpların üzerine monte edilir. Beton döküldüğünde duvar içerisinde kalır.

Duvar kaldırma sistemi nedir?

Duvar kaldırma sistemi (Tilt-Up), şantiyede uygulama yapılacak olan yerin yanında yatay olarak betonarme duvarın dökülmesi ve daha sonra da vinçler yardımı ile kaldırılıp montajının yapıldığı yapım sistemidir.

Endüstrileşmiş yapımın kapsamı nedir?

Yapımda endüstrileşme, ham maddeden bitmiş ürüne (yani yapıya) geçiş sürecinde, malzeme, emek ve zamanın en rasyonel (yani en az ve en iyi biçimde) kullanımını sağlamak için alınacak önlemlerin tamamını kapsar.

Kayar kalıp sistemlerindeki asma-kaldırma bölümü nedir?

Kayar kalıp sistemlerindeki asma-kaldırma platformu, hidrolik kollar aracılığı ile kalıpların yukarıya kaldırılmasını sağlar.

Kayar kalıp sistemleri kaç bölümden oluşur?

Kayar kalıp sistemleri; • Kayar kalıp sistemi, • Kalıp, asma-kaldırma sistemi ve • Çalışma platformu olmak üzere üç bölümden oluşur.

Prefabrike panel sistemlerde taşıyıcı elemanlar hangileridir?

Prefabrike panel sistemlerde taşıyıcı sistem elemanları; • Düşey ve • Yatay olmak üzere iki çeşittir. Düşey paneller duvarları ve yatay paneller döşemeleri oluşturur.

Prefabrike hücre sistemlerde hangi malzemeler kullanılır?

Prefabrike hücre sistemlerin yapımında; • Betonarme, • Ahşap, • Metal (alüminyum, çelik) ve • Güçlendirilmiş plastik malzemeler kullanılabilir. Ayrıca bir kaç farklı malzeme bir araya getirilerek de hücre sistemi oluşturulabilir. Örneğin çerçeve elemanlarının çelik; duvar ve döşeme elemanlarının ahşap olması gibi.

Prefabrike yapılar hangi malzemelerde yapılırlar?

Prefabrike yapılar; • Betonarme, • Ahşap, • Metal (çelik, güçlendirilmiş alüminyum) ve • Güçlendirilmiş plastik malzemeler ile yapılabilirler.

Prefabrike panel sistemler nedir?

Prefabrike panel sistemleri, taşıyıcı elemanları büyük boyutlu prefabrike panellerden oluşan sistemlerdir.

Prefabrike yapım yöntemleri nelerdir?

Prefabrike yapılarda birçok yapım yöntemi geliştirilmiştir. En yaygın olarak kullanılan prefabrike yapım yöntemleri şöyle sıralanabilir: • İskelet sistemler, • Panel sistemler, • Hücre sistemler, • Karma sistemler.

Prefabrike karma sistemlere örnek veriniz.

Prefabrike karma sistemlere; • Panel-hücre, • Panel-iskelet ve • İskelet-hücre sistemleri örnek verilebilir.

Prefabrike hücre sistemler nedir?

Prefabrike hücre sistemler, endüstrileşme düzeyi yüksek prefabrike sistemlerdir. Hücreyi oluşturan konstrüksiyon, fabrika ve atölyelerde büyük oranda tamamlanarak şantiyeye getirilir ve monte edilir.

Yapım yöntemlerinin gelişmesini etkileyen etmenler nelerdir?

Yapım yöntemlerinin gelişmesini etkileyen etmenler: • Ekonomik yapı elde etme isteği • Yapıya olan talep artışı • Yapı tipi çokluğu • Kaliteli yapıya talep • Yönetmelikler • Teknik ve teknolojideki ilerlemeler • Nitelikli işgücü bulma zorluğu

Yapım yöntemi nedir?

Yapı elemanlarının, bileşenlerinin ve malzemelerinin birbirleriyle olan ilişkiler düzeninde ve yönteme özgü bağlantı teknikleriyle yapı strüktürlerini meydana getirecek biçimde bir araya getirilmesine “yapım yöntemi” adı verilir

Yapım yöntemleri gelişmişlik düzeyine göre kaç ana grupta incelenebilir?

Yapım yöntemleri gelişmişlik düzeyine göre üç ana grupta incelenebilir. • Geleneksel yapım yöntemleri • Rasyonalize edilmiş yapım yöntemleri • Endüstrileşmiş yapım yöntemleri

Geleneksel yapım yöntemlerinin genel özellikleri nelerdir?

Geleneksel yapım yöntemlerinin genel özellikleri: • Sermaye yatırımlarının düşük olması • Yarı mamul, mamul yapı malzemeleri kullanımı • Yarı mamul, mamul yapı bileşenleri kullanımı • Üretimin büyük oranda şantiyede gerçekleşmesi • İş bölümü bulunması • Nitelikli işgücü oranının yüksek olması • Basit yapı makineleri ve ekipman kullanımı • Geleneksel kalıp kullanımı

Geleneksel yapım yöntemlerinin dezavantajları nelerdir?

Geleneksel yapım yöntemlerinin dezavantajları: • İklim koşullarından etkilenme • Aynı yapının eşdeğer bölümlerinde kalite farklılıkları • Denetim güçlüğü • Malzeme kaybı

Rasyonalize edilmiş yapım yöntemlerini açıklayınız.

RASYONALİZE EDİLMİŞ YAPIM YÖNTEMLERİ Geleneksel yapım sürecinin rasyonelleştirilmesini öngören yöntemlerdir. Yapımda organizasyon ve planlama bilimsel tekniklere bağlı olarak yapılır. Gelişmiş malzemeler ve araçlar kullanılır. Yapımda hazır malzeme ve bileşen kullanımı artar. Hazır kalıplar kullanılır.

Hazır kalıplar nelerdir?

Hazır kalıplardan bazıları şu şekilde sıralanabilir; modüler kalıplar, tünel kalıplar, kayar kalıplar, tırmanır kalıp sistemleri.

Modüler kalıp sistemini açıklayınız.

Modüler kalıplar, betonarme yapıda, genel veya özel amaçlı kullanım için yapılmış kalıp takımlarıdır. Modüler kalıplar farklı şekillerde birleştirilerek, kolon, kiriş, perde duvarı, döşeme gibi yapı bölümlerinin oluşturulmasında kalıp işlevini görürler.

Modüler kalıp sistemlerinin özellikleri nelerdir?

Çelik veya ahşap malzeme kullanılarak yapılırlar. Modüler kalıpların en önemli özelliği çok kez kullanılabilmesidir, böylece; malzemede tasarruf ve kalıp maliyetinde düşüş sağlanır. Uygulanması kolaydır. Endüstriyel olarak üretildikleri için düzgün yüzeyler elde edilir. Boyutsal olarak farklı ancak birbiri ile uyumlu modüler kalıp elemanları, istenen boyut ve ölçülerde kalıp yapımını mümkün kılar. Modüler kalıplar; küçük parçalı, büyük parçalı ve özel biçimli kalıplar olarak üretilmektedir.

Tünel kalıp sistemini açıklayınız.

Tünel kalıp, duvar ve döşemelerin bir defada dökülerek elde edilmesine olanak sağlayan yapım sistemi olarak tanımlanabilir. Yaygın olarak çok katlı bloklardan oluşan toplu konut üretiminde kullanılır.

Tünel kalıp sistemlerinin özelliklerini açıklayınız.

Kalıpların üretimi, fabrika veya atölyelerde önceden yapılır. Tünel kalıp elemanlarının yapımında çelik malzeme kullanılır. Kalıp yapımında kullanılan, 3-6 mm kalınlıktaki çelik saç kalıp yüzeyleri, nervürlü metal profillerle desteklenerek, kalıp sistemine dayanıklılık kazandırılır ve düzgün yüzey elde edilmesi sağlanır. Tünel kalıp sistemleri büyük parçalardan oluşur ve kule vinçler aracılığı ile yerleştirilirler. Kalıp yerleştirildikten sonra demir donatı döşenir ve beton dökümü gerçekleştirilir. Genellikle bir gün sonra kalıplar yerlerinden sökülerek üst kata monte edilir ve işlem tekrarlanır. Geleneksel yöntemlerle beton dökümünde haalarca süren bu işlemler tünel kalıp sistemi ile kısa sürede tamamlanabilmektedir. Üretimin hızlı olmasının nedeni, kalıp sisteminin kurulma kolaylığı yanında betonun çabuk sertleşmesine olanak veren işlemlerin uygulanması ile ilgilidir.

Tünel kalıp sisteminin önemli özelliklerinden biri de, kısa sürede çok sayıda ekonomik yapı üretilmesine olanak sağlamasıdır.

Kayar kalıp sistemi nedir? Açıklayınız.

Yapımda, beton döküldükçe yükseltilen kalıp sistemine “kayar kalıp” adı verilir. Betonarme yapıda tüm düşey taşıyıcı perdelerin zeminden yukarıya doğru kesintisiz dökülmesine (yapımına) olanak sağlar. Çok katlı konut ve işyerleri, soğutma kuleleri, fabrika bacaları, su kuleleri gibi yapıların inşasında kullanılan bir sistemdir.

Tırmanır kalıp sistemi nedir? Açıklayınız.

Yapıya gereken kısımda ankre edilen düşey elemanların kanallarında ilerleyerek aşağıdan yukarıya kesintisiz bir devamlılık sağlayan kalıplara “tırmanan kalıplar” adı verilir. Sistem olarak kayar kalıp sistemleri ile benzerlik gösterir, ancak; tırmanır kalıplarda beton dökümünden sonra kalıp yüzeyden ayrılarak bir üst seviyeye yeniden monte edilir. Kalıp montajı, el işçiliği, vinç yardımıyla veya otomatik olarak yapılabilmektedir.

Kalıcı Kalıplar nedir? Açıklayınız.

Kalıcı kalıplar, şantiye veya fabrikalarda üretilen ve kalıp kullanımını azaltmayı ya da tamamen ortadan kaldırmayı amaçlayan yarı bitmiş yapı bölümleridir. Bu amaç için firmalar kendi yöntemlerini veya ürünlerini geliştirerek piyasaya sunarlar. Özellikle, döşeme sistemleri için geliştirilen bu yöntemler kalıp maliyetlerinde önemli avantaj sağlarlar.

Duvar kaldırma sistemi nedir? Açıklayınız.

Şantiyede; uygulama yapılacak yerin yanında, yerde yatay olarak betonarme duvarın dökülmesi ve daha sora vinçler aracılığı ile duvarın kaldırılarak monte edilmesi prensibine dayalı yapım tekniğine “duvar kaldırma sistemi” adı verilir. Bu uygulama ile iki ve üç katlı yapıların duvarları bir defada dökülerek elde edilebilir. Çok katlı yapı inşasına uygun bir sistem değildir.

Döşeme kaldırma sistemi nedir? Açıklayınız.

Kat döşemelerinin, yapının inşa edileceği yerde, zemin kat döşemesi üzerinde döküldükten sonra yapıdaki yerlerine yükseltilerek sabitleştirilmesi prensibine dayanan döşeme yapım sistemine “döşeme kaldırma sistemi” adı verilir. Bu sistemde tüm döşemeler üst üste dökülerek elde edilirler, yani; alttaki döşeme plağı üstteki döşeme plağının kalıbını oluşturur. Döşeme plaklarının birbirine yapışmasını önlemek için alçı sıva veya kalıp yağı kullanılır.

Endüstrileşme nedir?

Endüstrileşme, herhangi bir üretim kesiminde girişimci ya da kullanıcıların yerini piyasaya hazır mal veya hizmet sunmak amacını güden profesyonel girişimcilerin alarak; sürekli, büyük ölçekte üretime geçilmesi ve bu doğrultuda üretkenliği arttırmaya yönelik belli teknik ve ekonomik çözümlerin yaygın bir biçimde uygulanmaya başlanmasıdır.

Endüstrileşmiş üretimin özellikleri nelerdir?

Endüstrileşmiş üretimin özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir  • İşbölümü • İşlemlerin sıralanması • Kesintisiz ve sürekli üretim • Tekrar ve işlemlerde uzmanlaşma • Makineleşme • Standartlaşma • Kaynakların en az kayıpla kullanımı • Yönetim işlevlerinin yerine getirilmesi (planlama, örgütleme, yürütme ve denetleme)

Yapım teknik ve yöntemlerinin endüstrileşebilmesi hangi özellikler ile mümkündür?

Yapım teknik ve yöntemlerinin endüstrileşebilmesi; • makineleşme • standartlaşma • rasyonelleşme • prefabrikasyon ile mümkündür.

Prefabrikasyon nedir? Açıklayınız.

Prefabrikasyon, yapıyı oluşturan elemanların, önceden fabrikalarda veya şantiyelerde kurulan atölyelerde, topluca ve yoğun olarak üretilip, stok edilmesidir. Yapı üretiminin tamamlanması bu elemanların şantiyede bir araya getirilerek birleştirilmesi ile sağlanır (Koncz, T., 1979:1). Prefabrike yapılar; betonarme, ahşap, metal (çelik, güçlendirilmiş alüminyum), güçlendirilmiş plastik malzemeler ile yapılabilirler. Bazı sistemlerde birden fazla malzeme bir arada kullanılabilir. 

Prefabrike yapım yöntemleri kuruluş şekline göre kaça ayrılır? Nelerdir?

Prefabrike yapım yöntemleri, kuruluş şekline göre, dört ana başlıkta sınıandırılırlar. Bunlar; iskelet sistemler, panel sistemler, hücre sistemler ve karma sistemlerdir.