Elektromekanik Kumanda Sistemleri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Frenleme Teknikleri
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Frenleme nedir?
Durdurulmak istenen motor enerjisi kesildikten sonra kendi ataletinden dolayı bir süre daha azalan bir hızla dönüşünü sürdürür ve sonra durur. Durdurulacak motoru daha kısa sürede durdurmada kullanılan uygulamaya frenleme denir
Kumanda devrelerinde kullanılan başlıca frenleme çeşitleri nelerdir?
Kumanda devrelerinde kullanılan başlıca frenleme çeşitleri şunlardır:
-
Balatalı frenleme
-
Dinamik frenleme
-
Ani durdurma
Balatalı frenleme nedir?
Motorun frenlenmesi için iki adet balata aracılığı ile motor kasnağının sıkılarak durdurulmasına balatalıfrenleme (veya mekanik frenleme) denir.
Balatalı frenleme ağırlıklı olarak nerelerde kullanılır?
balatalı frenleme, genellikle asansör ve vinç gibi motorun kapalı ortamda frenlendiği sistemlerde tercih edilir.
Balatalı frenleme sistemini açıklayınız.
Balatalı frenlemede, motor kasnağı bir yay aracılığıyla iki balata tarafından sıkılır. Balatalar ve motor kasnağı arasındaki sürtünme kuvveti, motorun daha kısa zamanda durmasını sağlar. Bunun için, balatalıfrenin bobini frenleyeceği motorun uçlarına bağlanır. Motor çalışmaya başladığında balatalı frenin bobini de enerjilenir. Balatalar motor kasnağından ayrılır. Serbest kalan motor kasnağı dönmeye başlar. Motor normal çalışmasına başlamış olur. Motor durdurulmak istendiğinde, şebekeden ayrılır ve balatalı frenin bobin akımı da kesilir.
Dinamik frenlemeyi tanımlayınız?
Alternatif akım motorlarının şebeke enerjisi kesildikten sonra stator sargılarına uygun bir doğru gerilim tatbik edilerek durdurulması yöntemiyle yapılan frenleme şekline dinamik frenleme (veya elektriksel frenleme) denir.
Geçen akım değerinin artıp azalması fren sistemini nasıl etkiler?
Geçen akımın değeri frenleme süresini etkiler. Sargılara uygulanan doğru gerilim arttıkça frenleme süresi kısalır, gerilim azaldıkça frenleme süresi uzar. Ancak sargılardan anma akımından fazla akım geçerse, sargılar yanabilir.
Yıldız ve üçgen bağlı motorlar için dinamik frenleme uygulanırken sargılara uygulanacak doğru akım değeri, normal çalışma akımının kaç katı arasında seçilmesi uygundur?
Yıldız ve üçgen bağlı motorlar için dinamik frenleme uygulanırken sargılara uygulanacak doğru akım değeri, normal çalışma akımının 0.25 ila 2 katı arasında seçilebilir.
Ters akımla frenleme nedir?
Motorun var olan döndürme momentini ters yönde çevirerek motorun miline ters döndürme momenti uygulama yoluyla durdurulmasına ani frenleme (ters akımla frenleme) denir.
Ani frenlemenin mekanik problemlerine yönelik alınması gereken önlemler nelerdir?
Ani frenlemenin en büyük sakıncası, karşılaşılan mekanik problemlerdir. Bu problemlerin önüne geçmek için durdurulacak motorun bulunduğu yere iyice sabitlenmeli, motorun bağlı olduğu sistemin ani frenlemeye müsait olup olmadığından emin olunmalıdır.
Üç fazlı asenkron motorun balatalı frenleme devresini çiziniz.
