Enerji Analizi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim
Enerji Terminolojisi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Isıl konfor hangi faktörlerden etkilenmektedir?
Isıl konfor; ortam sıcaklığı, ortamdaki nem, ortamdaki hava hızı ve dışa bakan duvarın iç yüzey sıcaklığı ile ortam sıcaklığı arasındaki farktan etkilenir.
Grossman diyagramı nedir?
Ekserji sonuçlarının görselleştirildiği diyagrama grossman diyagramı denir.
Kombi hangi yakıt türleriyle çalışmaktadır?
Bireysel ısıtma cihazı olan kombi doğal gaz veya LPG ile çalışmaktadır.
Sıcak su kazanı nedir ve kaç çeşittir?
Sıcak su kazanı suyun ısıtıldığı nokta olup; • Çelik ve • Döküm olmak üzere iki çeşittir. Suyun ısıtılmasında sıvı ya da gaz yakıtlı brülörlerin yanında katı yakıtlar da kullanılmaktadır.
Düşük ısıtma sistemi nedir?
Düşük ısıtma sistemi; klasik ısıtma sistemlerine paralel bir sistem olup çıkış sıcaklığı 70°C dönüş suyu sıcaklığı 50°C olan cihazlardır. Kalorifer tesisatı hesaplamalarında tablo ve diyagramlar bu sisteme göre hazırlanmaktadır.
Dalga ve gel-git enerjisi nasıl oluşur?
Güneşin, rüzgarın ve çekim kuvvetinin etkisiyle oluşur. Dalga enerjisi güneş ve rüzgarın etkisiyle su taneciklerinin potansiyel ve kinetik enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürülmesidir. Gel-git enerjisi de çekim kuvvetlerinin etkisiyle yine su tanecikleri de oluşan potansiyel ve kinetik enerjinin elektrik enerjisine dönüştürülmesidir.
Rüzgar enerjisi nasıl dönüştürülür?
Rüzgar türbinleri yardımıyla rüzgar enerjisi önce mekanik enerjiye ardından da elektrik enerjisine dönüştürülür.
Jeotermal enerji nedir?
Jeotermal enerji; magma ve kayaçlardaki radyoaktivite sonucu oluşan sıcaklığın ürünü olarak tanımlanabilir.
Kazan seçimi yapılırken nelere dikkat edilmelidir?
Kazan seçimi yapılırken kazanın verimliliği, ömür boyu işletme maliyeti göz önüne alınmalıdır. Açık genleşme depolu tek kazanlı sistem eski sistem olduğundan enerji tüketimi yüksektir bu nedenle tercih edilmemelidir. Otomatik kontrol sistemi bulunan gelişmiş kazan sistemlerinde kazanı ihtiyaca göre farklı kapasitelerde çalıştırmak mümkün olduğundan bu kazan tipleri tercih edilmelidir.
Yerden ısıtma nedir?
Yerden ısıtma; yere döşenen borulardan sıcak suyun geçirilmesiyle etkin ve verimli olarak kullanılan bir sistemdir. Bu sistemlerde çelik ve bakır borulardan ziyade ısıl genleşme katsayısının büyüklüğünden dolayı plastik borular tercih edilmektedir.
Enerji etkin bina nedir?
Enerji etkin bina; binanın mimari tasarımının planlanması evresinde doğal ve yenilenebilir enerji kaynaklarının ön plana çıkarılarak oluşturulan bina modelleridir.
Buhar kazanı nedir?
Buhar kazanı; buharın taşıyıcı akışkan olarak kullanıldığı araçlarda buhar üretici olan cihazdır. Isıtma sistemlerinden çok sanayide buhar ihtiyacının karşılanmasında kullanılır. Buhar kazanlarının; • Döküm kazanlar ve • Çelik kazanlar olmak üzere iki tipi vardır.
Enerji birim sistemi olarak hangi sistem kullanılır?
1960 yılında kabul edilen SI Birim Sistemi kullanılır.
Z yükseklikte bulunan, g yerçekimli ortamda bulunan cismin potansiyel enerjisi nasıl ifade edilir?
PE= m.g.z
Alt ısıl değer nedir?
Alt ısıl değer; yanma sonucu ürünlerinde suyun gaz halinde olduğu zamanki enerjisidir.
Enerji yönetimi kavramı neleri içermektedir?
Enerji giderlerinin taramalar, denetlemeler ve hedef belirleme çalışmaları ile düzenlenmesini içeren enerji yönetimi; • Enerji ön tahmini, • Enerji taraması, • Amortisman, • Geri ödeme süresi ve • Ekonomik analiz yöntemlerinin sürece dahil edilmesi ile belirlenir.
Isıl verim nedir?
Bir makineden alınan net işin verilen enerjiye oranı, ısıl verim olarak tanımlanır.
Net iş kavramı neyi ifade eder?
Sisteme verilen enerji ile sistemden çıkan enerjinin farkına net iş denir.
Nükleer enerji nedir?
Nükleer enerji; ağır atomların küçük atomlara bölünmesi yani fisyon (parçalanma-bölünme-bozunma) olayı ile ya da daha ağır atomlar oluşturması yani füzyon (birleşme-bir araya gelme) olayı sonucu büyük miktarda enerji ortaya çıkmasıdır.
Merkezi ısıtma sistemi nedir?
Bir veya birkaç binanın altındaki merkezi bir kalorifer dairesinden toplu olarak ısıtıldığı sisteme merkezi sistem denir. Kazanın yerine, tipine, kapasitesine, kolektör uygulamasına göre farklılıklar ve tercih seçenekleri içerir.
Su ısıtıcıları nelerdir?
Su ısıtıcıları olarak; • Boyler, • Şofben, • Termosifon kullanılır. Değişik güçlerde depolama hacimlerinde üretilirler. Katı sıvı ve gaz yakıt kullanılabilir.
Hidroelektrik enerji nasıl tanımlanır?
Hidroelektrik enerji; akan suyun kinetik enerjisinin türbinler yardımıyla önce mekanik ardından da elektrik enerjisine dönüştürülmesidir.
Tesisata yalıtım yapmanın ne gibi faydaları olur?
Tesisat yalıtımının, tesisatın sorunsuz çalışması, mali ve çevresel olarak faydaları gözlenir.
Ölçme amacıyla hangi araçlardan faydalanılır?
Ölçme ve kontrol amacıyla; • Basınç ölçer, • Sıcaklık ölçer, • Debi ölçer, • Kuvvet ölçer, • Baca gazı analizörü gibi araçlar kullanılır.
Çevre enerjisi nasıl tanımlanır?
Isı geçişlerinin kullanımı ile enerji üretimi çevre enerjisi olarak tanımlanır. Kullanılan kaynağa göre hava, toprak ve su olarak gruplandırılabilir.
Brülör nedir?
Brülör; su ve buhar kazanlarının kullanıldığı sistemlerde hava ile yakıtın birleştirildiği bu sayede yanmanın gerçekleştiği cihazdır. Yakıtlara göre farklılık göstermekle birlikte kontrollü ve verimli yanmanın sağlanacağı karışımı oluşturur. Sıvı yakıtlı ve gaz yakıtlı tipleri olduğu gibi; • Bir kademeli, • İki kademeli ve • Oransal tip olmak üzere çeşitli tipleri vardır.
Ekolojik binanın amacı nedir?
Ekolojik bina, ihtiyaç duyulacak enerjiyi bulunduğu araziden elde etme amaçlıdır.
Sıfır enerjili ve sürdürülebilir bina kavramı nasıl tanımlanır?
Enerjisini alternatif kaynaklar ile sağlayan bina yapısı sıfır enerjili bina olarak tanımlanırken; ekonomik olarak atık oranını azaltarak enerji tasarrufu sağlama, çevresel olarak alt yapıyı koruma ve geri dönüşüme önem veren bina tipi ise sürdürülebilir bina olarak tanımlanır.
Yakıt kavramı nedir?
Değişim sonucu enerji açığa çıkaran maddelere yakıt denir. Asıl maddesi hidrokarbon olup oksijenle reaksiyona girmesi sonucunda ısı açığa çıkar.
Yanma nedir?
Yakıt ile oksitleyicinin ısı verici tepkimesine yanma olayı denir.
Üst ısıl değer nedir?
Alt ısıl değer; yanma ürünlerindeki suyun sıvı halde bulunduğu zamanki değeridir ve yanma sırasında buhar halindeki suyun yoğunlaşırken bu ısısını geri vermesi sonucu artı bir ısıl değer ortaya çıkar.
Yakıtın ısıl değeri neyi ifade eder?
Birim miktardaki yakıtın yanması sonucu oluşan ısı miktarına yakıtın ısıl değeri denir.
Duvardan ısıtma nedir?
Duvardan ısıtma; yerden ısıtmaya paralel olarak duvarın iç yüzeyine monte edilen serpantin boruları sayesinde oluşturulan bir sistemdir. Isıyı eşit olarak dağıtması, hava akımını ve tozlanmayı önlemesi, havayı kurutmaması, çabuk ısınmayı sağlayabilmesi, enerji tasarrufu sağlaması ve duvarlarda yoğuşmaya yol açmaması nedeniyle geleceği parlak olan bir sistemdir.
Klima hangi prensibe dayanır?
Soğutucu akışkanın düşük sıcaklıklarda buharlaştırılması için dışarıdan ısı alınması prensibine dayanır.
Ekserji analizi nedir?
Ekserji analizi; termodinamiğin ikinci yasası gereği sistemin maksimum potansiyelini tespit eder ve sistem iyileştirmesi için gerekli noktaları ortaya koyar.
Enerji çeşitleri nelerdir?
Genel olarak ısı, mekanik, kinetik, kimyasal ve nükleer enerji olarak ifade edilebilir.
İç enerji nedir?
Sistemlerin sahip olduğu mikroskobik enerjinin toplamına iç enerji denir ve U ile gösterilir.
Rüzgar enerjisi nedir?
Rüzgar enerjisi; havanın ısınıp yükselmesi ve ardından gelen soğuk havanın bu boşluğu doldurmasıyla oluşan hava akımının kinetik sonucu olarak ortaya çıkan enerjidir. Dünyanın dönme hareketinin de eklenmesiyle ciddi bir kinetik enerji ortaya çıkar.
Jeotermal enerji nasıl kullanılır?
Isınan sular doğrudan kullanılabildiği gibi jeotermal santrallerde buharın türbinleri döndürmesi ile mekanik enerjinin yine elektrik enerjisine dönüştürülmesiyle de kullanılabilir.
Radyatör nedir?
Radyatör; içinde sıcak su dolaşımı sağlayarak ortamın ısınmasını sağlayan cihazdır. Radyatörler; • Döküm ve • Panel olmak üzere ikiye ayrılır. İhtiyaca göre çeşitli boyutlarda üretilmektedirler.
Bireysel ısıtma neyi ifade etmektedir?
Bireysel ısıtma deyince kombi, kat kalorifer ve soba gibi örnekler akla gelir. Kişilerin kullandıkları ve talep ettikleri seviyede ısınma arzusu, bireysel ısıtma seçeneklerinin kullanılmasını sağlamıştır. Yakıt olarak motorin, doğalgaz ya da LPG kullanılmaktadır. Kömür kullanılan sistemler de vardır. Merkezi ısıtma sistemlerine nazaran daha pahalı bir sistemdir.
Termodinamik yasaları nelerdir?
Termodinamik yasaları; • Sıfırıncı, • Birinci , • İkinci ve • Üçüncü yasalardır. Sıfırıncı yasa, ısıl dengede olan iki sistem diğer bir üçüncü sistemle etkileşirse yeniden ortak bir ısıl dengeye ulaşılacağını ifade etmektedir. Birinci yasa, enerjinin yoktan var edilemeyeceğini ifade eder yani enerjinin korunum yasasıdır. İkinci yasa, genel olarak %100 verimlilikle ısıl enerjili bir sistemin var olmayacağını ifade eder.
Ekserji kavramı nedir?
Ekserji; bir sistemden elde edilebilecek ve kullanılabilir maksimum enerjiyi ifade eder. Sistemin kinetik, potansiyel, ısıl ve kimyasal enerjilerinin toplamıdır.
Güneş enerjisi nedir?
Güneş enerjisi; Güneşte bulunan iki atomun birleşerek daha ağır bir atom oluşturmaları olan füzyon sırasında ortaya çıkan enerjidir.
Hidrojen enerjisi neyi ifade eder?
Hidrojenin işlenmesi temelli olup hidrojenin evrendeki alanı ve kimyasal yatkınlığı göz önünde tutulunca geleceğin enerjisi olarak görülmektedir.
Katı yakıtlar nelerdir?
Katı yakıtlar, fosil kömürlerdir: • Anrasit, • Taş kömürü, • Esmer kömür, • Linyit, • Turb sıralarını takip ederler. Odun da bu gruba girer.
Sankey diyagramı nedir?
Sankey diyagramı; enerji analizi sonuçlarının üzerinde incelendiği diyagramdır.
Sanayide enerji tasarrufu neyi hedefler?
Sanayide enerji tasarrufu aynı üretimi daha az enerji kullanarak sağlamayı hedefler.
Güneş enerjisi ısı enerjisine nasıl dönüştürülür?
Güneş kolektörleri yardımıyla güneş ışınlarının absorbsiyonu sağlanarak ısı enerjisine dönüştürülür.
Enerji analizi neye dayanır?
Enerji analizi termodinamiğin birinci yasasına dayanır.
Binalarda enerji tasarrufu ile ne hedeflenmektedir?
Ortam konforundan ödün vermeden daha az enerji kullanımını hedeflemektedir.
Sıvı yakıtlar nelerdir?
Sıvı yakıtlar; ham petrol ya da fosil kömür katmanında sıvı hal yakıtıdır. Damıtma işlemi uygulanır. LPG yani sıvılaştırılmış petrol gazı da bu grupta yer alır.
Gaz yakıtlar nelerdir?
Gaz yakıtlar; doğrudan doğalgaz olarak var olabileceği gibi fosil yakıtların destilasyonu sonucu da elde edilirler.
Yenilenebilir enerjiler nelerdir?
Yenilenebilir enerjiler; • Güneş enerjisi, • Rüzgar enerjisi, • Jeotermal enerji, • Biyoenerji, • Çevre enerjisi, • Dalga ve gel-git enerjisi, • Hidroelektrik enerjisi ve • Nükleer enerjidir.
Enerji, sistem ve iş kavramları neyi ifade etmektedir?
Enerji; • Sistemin dışında etkinlik üretme yeteneğini; • Sistem, analizi yapılan uzayı; • İş, bir kuvvet etkisi ile yol boyunca yapılan çalışmayı ifade eder.
Sistemin toplam enerjisi nasıl elde edilir?
Sistemin toplam enerjisi sahip olduğu KE, PE ve U’nun toplamı ile ifade edilir.
Binalarda yalıtımın amacı nedir?
Binalardaki yalıtımın amacı, ortamların ısıl konforlarının sağlanması sürecinde daha az enerji kullanımının ve daha az çevresel zararın oluşmasında ciddi kazanımlar sağlamaktır.
Yoğuşmalı cihazlar neyi ifade eder?
Yoğuşmalı cihazlar klasik cihazlara göre yakıtın gizli ısısını kullanabilen ve bu sebeple klasik sisteme göre daha verimli olan cihazlardır. Düşük baca gazı sıcaklığı sebebiyle atmosfere zararlı azot oksitler verilmemektedir.
Akıllı bina sistemleri sayesinde ne gibi faydalar sağlanır?
Ek donanımlar ile ısıl konforu korumak koşuluyla enerji harcamalarının en aza indirilmesi sağlanır.
Biyoenerji nasıl tanımlanır?
Biyoenerji; • Biyodizel, • Biyogaz ve • Biyokütle tanımları altında toparlanabilir. Biyodizel, kolza, ayçiçeği, soya ve aspir yağı gibi yağlı tohumların veya hayvansal yağların alkol ile reaksiyonu sonucu meydana gelir ve bir tür yakıttır. Biyogaz ise biyometanlaşma süreci olup organik maddelerden ve oksijensiz ortamlarda farklı mikroorganizmalarca gerçekleştirilir. Biyokütle enerjisi de atıkların işlenmesi ile ortaya çıkmaktadır.
Enerji analizi neden gereklidir?
Enerjinin sistem içinde nasıl dağıldığının tespiti olduğu gibi sistemin verimliliğinin iyileştirilmesi için kayıp noktaların tespiti için gereklidir.
Pompanın amacı nedir?
Pompanın amacı sıvının taşınması için gerekli etkiyi basıncı arttırmak suretiyle oluşturmaktır. Yaygın olarak santrifüj pompalar kullanılmaktadır.
Kat kalorifer ile sıcak su temin edilebilir mi?
Boyler ile kullanıldığında sıcak su temini sağlanır.
Dolaşım pompası nedir?
Kazanın sisteme su vermesini ve sistemden su almasını sağlayan pompaya dolaşım pompası denir.
Klasik ısıtma sistemi neyi ifade eder?
Klasik ısıtma sistemleri, kazandan çıkan suyun 90°C, dönüş suyu sıcaklığının 70°C olduğu cihazlardır.
Trijenerasyon nedir?
Elektrik, ısıtma ve soğutma enerjilerinin üçünün de aynı anda üretildiği sistemlere trijenerasyon denilmektedir.
Termik santral nedir?
Termik santraller; • Gaz türbini veya • Buhar türbini kullanımına bağlı olarak ikiye ayrılan elektrik enerjisi üretme noktalarıdır.
Hidrofor nedir?
Debi ve basıncın düzenlenmesini sağlayan araca hidrofor denir. İşletmesini kullanım şartlarına göre kendisi otomatik olarak gerçekleştiren bir pompa sistemidir. Hidrofor kullanılan pompa sayısı arttırıldıkça debi de artmaktadır.
Kojenerasyon nedir?
Isı ve güç enerjilerinin birlikte üretildiği sistemlere kojenerasyon denir. Ekonomik olmakla birlikte enerji fiyatlamalarının yüksek olduğu kısa süreli dönemlerde önemi artmıştır.
Isı pompası nedir ve ne amaçla kullanılmaktadır?
Isı pompası; çevre enerjisinden faydalanılarak kullanılan bir sistemdir. Bir ortamdan diğer bir ortama ısı transfer eden araçtır. Kışın ısıtma yazın ise soğutma amacıyla kullanılır.
Enerji nedir?
Enerji, genelde iş yapabilme kabiliyeti olarak tanımlanmaktadır. Max Planck, enerjiyi “bir sistemin kendisi dışında etkinlik üretme yeteneği” olarak tanımlamaktadır.
İş nedir?
İş, kuvvetin bir yol boyunca çalışması olarak tanımlanmaktadır.
En yaygın enerji türleri hangileridir?
Enerji farklı biçimlerde ortaya çıkabilir veya kullanılabilir. Bunlardan en yaygın olanları ısıl, mekanik, kinetik, potansiyel, elektrik, manyetik, kimyasal, nükleer enerjidir.
Özgül enerji nedir?
Bir sistemin birim kütle (m) ba!ına olan enerjisine ise özgül enerji (e) denir.
Özgül enerjinin birimi nedir?
Özgül enerjinin birimi kJ/kg’dır.
Kütle nedir?
Kütle, bir cisimdeki madde miktarının ölçüsüdür.
Mikroskobik enerjiler nedir?
Sistemin moleküllerinin hareketi ve moleküler yapısı ile ilgili enerjilere mikroskobik enerjiler denir.
Ekserji nedir?
Belirli bir haldeki sistemden elde edilebilecek kullanılabilir maksimum iş, ekserji olarak tanımlanmaktadır.
Isıl verim(?) nedir?
Isıl verim(?), bir ısı makinesinden alınan net işin bu işi elde edebilmek için sisteme verilen ısı enerjisine oranı olarak tanımlanmaktadır.
Net iş nedir?
Net iş, bir ısı makinesine verilen ısıl enerji ile ısı makinesinden atılan ısıl enerji arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır.
Fosil yakıtlar nedir?
Yerin altında kalan bitkilerin ve canlıların bataklık alanlarda birikmesi sonucu oluşan tabakaların, değişime uğraması ile meydana gelen yakıtlara fosil yakıtlar denir.
Yakıt nedir?
Fiziksel ve kimyasal yapısında bir değişim meydana geldiğinde enerji açığa çıkaran çeşitli maddelerin genel adı yakıt olarak bilinmektedir.
Yanma nedir?
Yanma, bir yakıt ile oksitleyicinin ekzotermik olarak tepkimesi olarak adlandırılmaktadır.
Ekzotermik reaksiyon nedir?
Reaksiyon sonunda enerji açığa çıkan reaksiyonlara ekzotermik reaksiyon adı verilir.
Katı yakıt nedir?
Katı yakıt, doğal katı yakıt olarak adlandırılan fosil kömürlerdir. Kömür, oluşum devirlerine göre antrasit, taş kömürü, esmer kömür, linyit kömürü ve turb sırasını takip eder. Odun da katı yakıt sınıfına girmektedir.
Sıvı yakıtlar nedir?
Ham petrol veya fosil kömürü katranından elde edilen sıvı haldeki yakıt türüdür.
Damıtma (destilasyon) nedir?
Damıtma (destilasyon); bir sıvıyı saf olarak elde etmek amacıyla kaynama noktasında buharlaştırıp başka bir yerde soğutarak yeniden sıvı haline getirme işlemidir.
Sıvılaştırılmış petrol gazı (Liquid Petrolium Gas)
Sıvılaştırılmış petrol gazı (Liquid Petrolium Gas), adından da anlaşılacağı gibi, sıvı hale getirilmiş propan ve bütan karışımı petrol gazıdır.
Gaz yakıtlar nedir?
Gaz yakıtlar, yer altından doğrudan doğalgaz olarak elde edilebildiği gibi, fosil kömürlerin destilasyon ürünü olarak elde edilen hava gazı ve rejeneratör gazı veya petrol destilasyon ürünü olan küçük moleküllü hidrokarbon karışım yapısındaki gazlardır.
Güneş enerjisi nedir?
Güneş enerjisi, kaynağını güneşteki füzyon tepkimelerinden alan temiz bir enerji kaynağıdır.
Güneş kolektörü nedir?
Güneş kolektörü, güneş ışınlarının absorbsiyonu yoluyla ısıl enerjiye dönüştürülerek bir akışkana transferi için tasarlanmış bir cihazdır.
Biyodizel nedir?
Biyodizel, kolza (kanola), ayçiçeği, soya ve aspir gibi yağlı tohum bitkilerinden elde edilen yağların veya hayvansal yağların kısa zincirli bir alkol ile reaksiyonu sonucunda açığa çıkan ve yakıt olarak kullanılan bir üründür.
Hidroelektrik enerji nedir?
Hidroelektrik enerji, hızla akan suyun enerjisi ile döndürülen elektrik jeneratörlerinden elde edilen elektrik enerjisidir.
Enerji analizi nedir?
Enerji analizi, bir sisteme giren enerjinin nasıl dağıldığını görmek amacıyla termodinamiğin birinci yasası temeline göre
yapılan bir analizdir.
Sanayide enerji tasarrufu neleri kapsamaktadır?
Sanayide enerji tasarrufu, üretim kalitesinden cihazın amacına uygun ve etkin çalışması ile üretim kapasitesinden taviz vermeksizin aynı üretimi daha az enerji ile gerçekleştirme amacıyla yapılan çalışmaları kapsamaktadır.
Klima nedir?
Klima; soğutma çevrimine göre çalışan, bulunduğu mekanın soğutulmasını sağlayan cihazlardır.