aofsoru.com

Elektrik Makinaları Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Güç Elektroniği Ve Motor Sürücülerine Giriş

1. Soru

AC motor sürücüleri nelerdir?

Cevap

Değişken-Frekanslı Sürücü veya AyarlanabilirHız Sürücüsü de denen alternative akım motor sürücüleridir. Sabit frekanstaki şebeke gerilimini değişken frekansta ayarlanabilir gerilime dönüştürürler. AC motorları genellikle, endüstride yaygın kullanılan asenkron (endüksiyon) motorlarıdır.


2. Soru

Yarı iletken SCR tristörlerin icadıyla birlikte motorların hız kontrolünde nasıl bir gelişme gerçekleşmiştir?

Cevap

Yarı iletken SCR tristörlerin icadıyla birlikte sadece DC makinaların değil aynı zamanda AC makinaların da yarı iletken güç anahtarları yardımıyla hız kontrolu mümkün hale gelmiştir


3. Soru

Tetikleme devrelerinin sahip olması gereken şartlar nelerdir?

Cevap

Tetikleme devresi art arda darbeler üretebilmelidir. Bazı uygulamalarda katodları farklı potansiyele sahip iki tristör aynı anda tetiklenmelidir. Bu durumda devre iki veya daha çok izole çıkışı olan trafo içermelidir. Ters yönde darbe uygulamasından kaçınılmalıdır, yoksa daha çok güç harcanır. Ayrıca tristör ters kutupluyken kapı akımı uygulanırsa bu kaçak akımı artırır.


4. Soru

AC motor sürücüleri motor hızını nasıl kontrol ederler?

Cevap

Şebekeden alınan üç fazlı besleme kaynağı birinci konverterde doğrultulur, ara ünitede DC biriktirilip kararlı hale getirilir ve daha sonra ikinci konverter aracılığıyla tekrar AC dönüştürülerek AC motora uygulanır. Bu yolla AC motorun hızı kontrol edilir.


5. Soru

Tetikleme devrelerinin kontrol özellikleri nelerdir?

Cevap

Güç kontrol elemanı olarak tristör içeren daha karmaşık sistemler; kapalı çevrim linkler, çok fazlı besleme, motor moment seviyesi ya da akımının otomatik kontrolü, farklı grupların aynı anda tetiklenmesi sonucu yanlış çalışmayı önleyici döngüler vs. içerirler. Kontrol karakteristiği, tetikleme gecikme açısı ile giriş gerilimi arasında tanımlanan ilişkiyi verecek şekilde olmalıdır


6. Soru

Normal elektronik devreler ile güç elektroniği elemanları arasındaki fark nedir?

Cevap

Normal elektronik devreler küçük güçleri, yani küçük akım ve gerilimleri kontrol ederler. Güç elektroniği elemanları ise büyük akım ve gerilimleri control etmek durumundadırlar.


7. Soru

Diyot'un özellikleri nelerdir?

Cevap

N tipi ; negatif yüklü veya P tipi ; pozitif yüklü olabilirler. Zener diyodu ; Farkı, p-n ekleminin zener yıkılmasına veya bozulmasına imkan verecek şekilde çok dar tutulmuş olmasıdır. Gerilim referansı veya gerilim regülatörü olarak kullanılırlar. 


8. Soru

Zener diyodu nedir?

Cevap

Zener diyodu ; Farkı, p-n ekleminin zener yıkılmasına veya bozulmasına imkan verecek şekilde çok dar tutulmuş olmasıdır. Gerilim referansı veya gerilim regülatörü olarak kullanılırlar.


9. Soru

Devrelere ait kontrol karakteristikleri kaç kategoride toplanabilir?

Cevap

Devrelere ait kontrol karakteristikleri üç kategoride toplanabilir.
Kontrolsüz Doğrultucu Devreleri: Sadece diyot içerirler, AC besleme gerilimiyle orantılı sabit DC gerilim sağlarlar.
Tam Kontrollü Doğrultucu Devreleri: Tristör (ya da güç transistörü) kullanılır. Tristörlerin iletime geçtiği faz açısının kontrolüyle DC yük geriliminin ortalama değeri ayarlanabilir, yönü değiştirilebilir. Tam kontrollü devreler yük ve besleme arasında iki yönde de güç transferine imkan tanıdığından “çift yönlü konverter” olarak da adlandırılırlar.
Yarım Kontrollü Devreler: Tristör ve diyot karışımı içerirler. Gerilimin yönü değiştirilemez ancak ortalama değeri ayarlanabilir. Bu sebeple yarı kontorllü ve kontrolsüz devreler “tek yönlü konverter” olarak adlandırılırlar.


10. Soru

GTO’nun özellikleri nelerdir?

Cevap

GTO, klasik tristöre göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Yüksek oranda katkı içeren “+” işaretli katmanlar vardır. Kapı ve katod birbirine yakın ve dar kanallardan oluşmaktadır. İleri kutuplamada merkezi N-P jonksiyonu gerilimi tutar ancak ters kutuplamada bloke yapılamaz. Ama ters bloke yapabilen GTO’lar da yapılmıştır. GTO’lar karmaşık yapıları sebebiyle daha yüksek kilitleme akımına sahiptir.


11. Soru

İleri yönde kutuplamada tristörün davranışı nasıl olur?

Cevap

İleri yönde kutuplamada yani anot pozitif iken, merkezdeki kontrol jonksiyonunun delinme gerilimi aşılmadıkça sadece kaçak akım akar. İleri yönde kutuplamada gerilim oluşursa tristör, iki jonksiyonlu diyot gibi çalışır ve diyotun iki katı gerilim düşümü olur


12. Soru

Tristörü söndürmek için ne yapılması gerekir?

Cevap

Tristörü söndürmek için (kesim) anot akımı seviyesinin altına düşürülmeli ve tristör kontrol jonksiyonunun tıkama durumuna geçmesine kadar geçen bir sürede ileri yönde gerilim uygulanmamalıdır.


13. Soru

Komütasyon diyodu nedir, fonksiyonları nelerdir?

Cevap

Çoğu devreler (özellikle kontrolsüz ya da yarı kontrollü) yandaki şekilde olduğu gibi komütasyon diyodu içerirler. By-Pass diyodu da denilir. İki fonksiyonu vardır : 1-Yük geriliminin yönünün değişmesini önlemek 2- Yük akımının ana doğrultucudan akışını önleyerek doğrultucunun bloke durumuna geçmesini sağlamak.


14. Soru

Doğrultucu devre nedir?

Cevap

Bir doğrultucu devresi AC beslemesini DC yüke bağlayan devredir.


15. Soru

Yarı iletken doğrultucularda ana elemanlar nelerdir?

Cevap

Yarı iletken doğrultucularda ana elemanlar olarak; diyot, konvansiyonel tristör, triak, kapıdan tıkanabilen tristör (GTO), bipolar güç transistörü, güç MOSFET’i ve yalıtılmış kapılı bipolar transistör (IGBT) sayılabilir.


16. Soru

IGBT’lerin özellikleri nelerdir?

Cevap

IGBTler, MOSFET ile bipolar transistörün özelliklerinden yararlanarak yapılmıştır. Güç transistöründe daha çok N – P – N kullanılırken IGBT’de P – N – P yapısı kullanılır. Kollektör – Emiter karakteristiği bipolar transistöre benzerken kontrol özellikleri MOSFET gibidir. Tipik iletime geçme zamanı bipolar transistörden daha azdır ( 0,15µs ) ve MOSFET’e benzerlik gösterir.


17. Soru

Darbe sayısı nedir?

Cevap

AC beslemenin bir periyodunda DC gerilim dalga şeklinin tekrar sayısını ifadede kullanılan bir terimdir.


18. Soru

DC motor sürücülerinim özellikleri nelerdir?

Cevap

: Günümüzde kullanılan DC sürücü sistemleri, cihazı çalıştırmak arızacılığını yapmak ve bakımını gereçekleştirmek için gerekli tüm parçaların biraraya getirildiği yapılardır. Üç kablo girişli ve dört kablo çıkışlı sistemlerdir. Tipik uygulamalarda girişte üç faz kabloları, çıkışta iki armature kablosu ve iki de alan besleme kablosu bulunur. Opsiyonel olarak ikili tako generator kablosu da bulunabilmektedir


19. Soru

Doğrultucu devreler kaç grupta tanımlanırlar?

Cevap

Doğrultucu devreleri yarım dalga ve tam dalga bağlantıları olmak üzere iki grupta tanımlanabilir.


20. Soru

Statik Endüksiyon Transistörlerinin özellikleri nelerdir?

Cevap

Normalde iletimde olan bu eleman, (baz sinyali yokken iletimde) ters kutuplandığı zaman kesime gider. Çok hızlı anahtarlama yapabildiğinden mikrodalga frekansları seviyesinde kullanılır.


21. Soru

Mos Kontrollü Tristörlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Tristörün yük karakteristiği ile MOSFET’in kontrol karakteristiği birleştirilmiştir. MCT , GTO’da olduğu gibi ters kutuplanmada tıkama yapamaz.


22. Soru

Tristörler için eşdeğer devredeki akım ve gerilim miktarları nasıl belirlenir?

Cevap

Eşdeğer devredeki gerilim ve akım miktarını belirlemek amacıyla tristörün karakteristiği ile Thevenin eşdeğerinin oluşturduğu yük hattının kesişim noktası belirlenir.


23. Soru

DC motorların konvertör kontrolü nasıl yapılır?

Cevap

Bir DC motorun hız kontrolü armatür terminallerine uygulanan DC gerilimi aracılığıyla kontrol edilir. Faz kontrollü bir tristör (SCR) konverter aracılığıyla değişken DC gerilim elde edilir. Küçük güçlerde tek fazlı bir konverter yani doğrultucu kullanılırken, büyük güçlerde üç fazlı konverterlerden yararlanılır. Konverter üç fazlı şebeke gerilimini, tristörlerin tetikleme açılarını kontrol ederek değişken DC gerilimine dönüştürür. Tam alan uyartımında, armatür gerilimi artırıldıkça motor ileri yönde hızı artarak döner. Uygulanan gerilim nominal değerine ulaştığında da motor nominal hızına ulaşır. Bu durumda tristörlerin tetikleme açısı sıfır olur. Motor hızını daha da artırmak için alan zayıflatması gerekir ki bu durumda motor sabit moment (tork) bölgesinden sabit güç bölgesine geçmiş olur. Bu bölgede artan hızla birlikte moment değeri de düşer.


24. Soru

MCt nedir?

Cevap

Tristörün yük karakteristiği ile MOSFET’in kontrol karakteristiği birleştirilmiştir. MCT , GTO’da olduğu gibi ters kutuplanmada tıkama yapamaz.


25. Soru

Statik Endüksiyon Tristörlerinin özellikleri nelerdir?

Cevap

GTO’ya benzer, ancak normalde iletimdedir. Katod – kapı’ya ters gerilim uygulanırsa kesime gider. Diğer tristörlere göre daha az kayıpları vardır ve daha hızlı çalışırlar.


26. Soru

Tristör nedir, özellikleri nelerdir?

Cevap

Kapı akımı uygulanmadığı durum için tristör, iki yönde de iletime izin vermeyen üç tane seri bağlı diyot gibidir. Ters yönde kutuplanma durumunda diyotla aynı davranışı sergiler. İleri yönde kutuplamada yani anot pozitif iken, merkezdeki kontrol jonksiyonunun delinme gerilimi aşılmadıkça sadece kaçak akım akar. Delinme gerilimleri iki yön için de aynıdır. Ters kutuplama durumunda katod P-N jonksiyonu 10Volt ta delindiğinden tüm gerilim anottaki P-N jonksiyonunda görülür.


27. Soru

Triyak nedir?

Cevap

Triyak beş katmanlı, her iki yönde de P-N-P-N yoluna sahip ve dolayısıyla iki yönde de iletebilen elemandır. Triyak pozitif ya da negatif kapı akımıyla iletime geçebilir. T2 pozitifken pozitif, T1 pozitifken negatif uygulamak daha iyidir, ancak pratikte her ikisi için de negatif darbe uygulanır.


28. Soru

Tetikleme devrelerinde darbe kullanılmasının sebebi nedir?

Cevap

Darbe kullanılmasının nedeni kapıda daha az güç harcanmasına ve tetiklenme anının daha iyi belirlenmesine imkan vermesindendir.


29. Soru

Tristör ile güç transistörünün farkları nelerdir?

Cevap

Güç transistörünün aşırı yük kapasitesi tristörden düşüktür. • Transistörün anahtarlama hızı çok yüksek (1µs) tir. • Transistörle yük akımı kontrol edilebilirken, tristörde iletimden sonra kontrol yoktur. • Transistörlerin akım kazancını artırmak için Darlington bağlantısı kullanılır. Bu şekilde akım kazancı 250’ye çıkarılabilir


30. Soru

PWM yönteminin dezavantajı nedir?

Cevap

PWM yöntemini uygulamak daha karmaşık sürme-tetikleme ve kontrol algoritması gerektirdiğinden maliyeti yüksektir.


31. Soru

Hız taşıma frekansı veya anahtarlama frekansı nedir?

Cevap

IGBT güç anahtarlarının hızına taşıma frekansı veya anahtarlama frekansı denir. Anahtarlama frekansı arttıkça PWM darbelerinin hassasiyeti artar. Tipik anahtarlama frekansı 3 ila 4 kHz arasında olmakla beraber bazı üretici firmalar bunu 16 kHz e kadar çıkarabilmektedirler.


32. Soru

GTO nedir özellikleri nelerdir?

Cevap

Tristörün bulunmasından sonra iki yeni ürün daha geliştirilmiştir. Bunlardan birisi ters yönde daima iletimde olan ancak daha ince silikon kullanılmasıyla daha kısa sürede tıkamaya geçebilen asimetrik tristördür. Bu tristör inverter devrelerde kullanılır. Birkaç µs içinde devreye alınıp çıkarılabilir. Diğer bir eleman kapı akımını uygulayıp kesmekle iletime sokup çıkarılabilen GTO tristörlerdir.


33. Soru

Bir tristörü iletime geçirmek için ne gerekir?

Cevap

Bir tristörü iletime geçirmek için kapı akımının çok hızlı yükselme zamanına sahip olması gerekir. Bu; anot akımının kilitleme seviyesine ulaşabileceği uzunlukta hızlı yükselme zamanına sahip darbe üretebilen tetikleme devreleriyle elde edilir. Darbe kullanılmasının nedeni kapıda daha az güç harcanmasına ve tetiklenme anının daha iyi belirlenmesine imkan vermesindendir. Tetikleme devresi art arda darbeler üretebilmelidir. Bazı uygulamalarda katodları farklı potansiyele sahip iki tristör aynı anda tetiklenmelidir. Bu durumda devre iki veya daha çok izole çıkışı olan trafo içermelidir. Ters yönde darbe uygulamasından kaçınılmalıdır, yoksa daha çok güç harcanır. Ayrıca tristör ters kutupluyken kapı akımı uygulanırsa bu kaçak akımı artırır. 


34. Soru

Tristörün iletime kesin olarak geçebilmesi için ne yapılması gerekir?

Cevap

İletimin kesin olabilmesi için tetikleme devresinin elemanları öyle seçilmelidir ki çalışma noktası olan P, maksimum güç sınırı ile A noktası arasında kalsın. Genellikle bu şartları sağlayan E = 5 ila 10 Volt ; IG= 0,5 ila 1 Amper arasındadır.


35. Soru

İdeal bir anahtarda bulunması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

İdealde bir anahtarda ; Sınırsız gerilim ve akım değerleri, Ani açma – kapama zamanları, Sıfır kaçak akım, Sıfır iletim ve anahtarlama kayıpları, Sıfır kapı tetikleme gücü şartı, Aşırı akım ve gerilimlere dayanabilme kabiliyeti, Kısa devrelere karşı koruma kolaylığı, Düşük maliyet ve montaj kolaylığı gibi özellikler aranır.


36. Soru

Devrelere ait kontrol karakteristikleri nelerdir?

Cevap

• Kontrolsüz Doğrultucu Devreleri : Sadece diyot içerirler, AC besleme gerilimiyle orantılı sabit DC gerilim sağlarlar. • Tam Kontrollü Doğrultucu Devreleri : Tristör (ya da güç transistörü) kullanılır. Tristörlerin iletime geçtiği faz açısının kontrolüyle DC yük geriliminin ortalama değeri ayarlanabilir, yönü değiştirilebilir. Tam kontrollü devreler yük ve besleme arasında iki yönde de güç transferine imkan tanıdığından “çift yönlü konverter” olarak da adlandırılırlar. • Yarım Kontrollü Devreler : Tristör ve diyot karışımı içerirler. Gerilimin yönü değiştirilemez ancak ortalama değeri ayarlanabilir. Bu sebeple yarı kontorllü ve kontrolsüz devreler “tek yönlü konverter” olarak adlandırılırlar.


37. Soru

Güç mofsetlerinin özellikleri nelerdir?

Cevap

Güç MOSFETi (metal oksit yarı iletken alan etkili transistör) bipolar transistörden farklı olarak gerilimle kontrol edilir. VGS sıfır iken MOSFET kesimdedir. Yaklaşık 3V uygulanınca iletime geçer. Düşük VDS değerleri için MOSFET sabit direnç özelliği gösterir. Güç kayıplarının az olması için güç MOSFETi bu bölgede çalıştırılır. Kapı gerilimi Drain akım sınırının yük akımından daha büyük olmasını sağlayacak büyüklükte tutulmalı fakat 20V’u geçmemelidir. MOSFET’in açma kapama zamanı 1µs’nin altındadır. İletim esnasındaki direnci 100V’luk MOSFET için 0,1? ; 500V’luk MOSFET için 0,5?’dur. Güç MOSFET’leri doğrudan mikro elektronik devrelerce kontrol edilebilir. Tristörden daha az gerilim seviyelerine sahip olmasına rağmen daha hızlıdır. 100V’daki iletim kayıpları tristör ve transistörden daha fazladır, ancak anahtarlama kayıpları çok daha azdır.


38. Soru

Tristör ile güç transistörünü karşılaştırınız.

Cevap

30A tristör 0,1A kapı akımı, 30A transistör 2A baz akımı gerektirir. Güç transistörünün aşırı yük kapasitesi tristörden düşüktür. Transistörün anahtarlama hızı çok yüksek (1µs) tir. Transistörle yük akımı kontrol edilebilirken, tristörde iletimden sonra kontrol yoktur. Transistörlerin akım kazancını artırmak için yandaki şekilde görüldüğü gibi Darlington bağlantısı kullanılır. Bu şekilde akım kazancı 250’ye çıkarılabilir.


39. Soru

SITH nedir?

Cevap

GTO’ya benzer, ancak normalde iletimdedir. Katod – kapı’ya ters gerilim uygulanırsa kesime gider. Diğer tristörlere göre daha az kayıpları vardır ve daha hızlı çalışırlar.


40. Soru

Asimetrik tristör ve GTO nelerdir?

Cevap

Tristörün bulunmasından sonra iki yeni ürün daha geliştirilmiştir. Bunlardan birisi ters yönde daima iletimde olan ancak daha ince silikon kullanılmasıyla daha kısa sürede tıkamaya geçebilen asimetrik tristördür. Bu tristör inverter devrelerde kullanılır. Birkaç µs içinde devreye alınıp çıkarılabilir. Diğer bir eleman kapı akımını uygulayıp kesmekle iletime sokup çıkarılabilen GTO tristörlerdir


41. Soru

1960 sonrası motorlarda nasıl gelişmeler olmuştur?

Cevap

1960 sonrası motorların hız kontrolunda büyük gelişmelere gebe olmuştur. Öncelikle yarı iletken SCR tristörlerin icadıyla birlikte sadece DC makinaların değil aynı zamanda AC makinaların da yarı iletken güç anahtarları yardımıyla hız kontrolu mümkün hale gelmiştir.


42. Soru

Tristörlere uygulanacak minimum akım ve gerilim seviyesi neye bağlıdır?

Cevap

Tristörlere uygulanacak minimum akım ve gerilim seviyesi jonksiyon sıcaklığının bir fonksiyonudur


43. Soru

Elektrik enerjisi nasıl kontrol edilmektedir?

Cevap

Güç elektroniği, elektrik enerjisinin elektronik yöntemlerle kontrolünden doğmuştur.  1960 öncesi vakum tüpleriylek kontrol edilen büyük güçler, bu yıllardan sonra yarı iletken güç elektroniği elemanları ile gerçekleştirilmeye başlamıştır. Bu elemanlara sırasıyla; güç diyotları, güç transistörleri, tristörler gibi isimler verilmiştir. Normal elektronik devreler küçük güçleri, yani küçük akım ve gerilimleri kontrol ederler. Güç elektroniği elemanları ise büyük akım ve gerilimleri kontrol etmek durumundadırlar.


44. Soru

IGBT nedir ve özellikleri nelerdir?

Cevap

IGBTler, MOSFET ile bipolar transistörün özelliklerinden yararlanarak yapılmıştır. Güç transistöründe daha çok N – P – N kullanılırken IGBT’de P – N – P yapısı kullanılır. Kollektör – Emiter karakteristiği bipolar transistöre benzerken kontrol özellikleri MOSFET gibidir. Tipik iletime geçme zamanı bipolar transistörden daha azdır ( 0,15µs ) ve MOSFET’e benzerlik gösterir.


45. Soru

Güç transistörü'nün özellikleri nelerdir?

Cevap

Bipolar transistör 3 katmanlı NPN veya PNP yapıda güç transistörüdür. Çalışma aralığında IC akımı IB’nin fonksiyonudur. Belirli bir VCE için baz akımındaki değişme kollektör akımında katlanmış olarak görülür. Bu oran 15 – 100 kat arasındadır. Ters gerilim uygulanan bir transistörün baz – emiter jonksiyonu 10V civarında delinir. Bu modda çalışılacaksa transistöre seri diyot bağlanmalıdır. Transistörde kayıplar VCE ile IC’nin çarpımının bir fonksiyonudur. Yandaki şekilde baz akımı IC akımının 10A  eçmesini sağlıyorsa, kayıp güç 1kW, gerilim düşümü 100V ve verim %50 olacaktır. Bu kabul edilemez bir kayıptır. Bu nedenle güç uygulamalarında transistör anahtar gibi kullanılır. IB= 0 iken transistör kesimdedir. İletim için transistör karakteristiğinin doyma bölgesi kullanılır. Doyma gerilimi 1,1V civarındadır. Kayıplar sadece anahtarlama sırasında gerçekleşir. 


46. Soru

Triyak'ın özellikleri nelerdir?

Cevap

Triyak beş katmanlı, her iki yönde de P-N-P-N yoluna sahip ve dolayısıyla iki yönde de iletebilen elemandır. Triyak pozitif ya da negatif kapı akımıyla iletime geçebilir. T2 pozitifken pozitif, T1 pozitifken negatif uygulamak daha iyidir, ancak pratikte her ikisi için de negatif darbe uygulanır.


47. Soru

Güç mosfeti nedir ve özellikleri nelerdir?

Cevap

Güç MOSFETi (metal oksit yarı iletken alan etkili transistör) bipolar transistörden farklı olarak gerilimle kontrol edilir. VGS sıfır iken MOSFET kesimdedir. Yaklaşık 3V uygulanınca iletime geçer. Düşük VDS değerleri için MOSFET sabit direnç özelliği gösterir. Güç kayıplarının az olması için güç MOSFETi bu bölgede çalıştırılır. Kapı gerilimi Drain akım sınırının yük akımından daha büyük olmasını sağlayacak büyüklükte tutulmalı fakat 20V’u geçmemelidir. MOSFET’in açma kapama zamanı 1µs’nin altındadır. İletim esnasındaki direnci 100V’luk MOSFET için 0,1? ; 500V’luk MOSFET için 0,5?’dur. Güç MOSFET’leri doğrudan mikro elektronik devrelerce kontrol edilebilir. Tristörden daha az gerilim seviyelerine sahip olmasına rağmen daha hızlıdır. 100V’daki iletim kayıpları tristör ve transistörden daha fazladır, ancak anahtarlama kayıpları çok daha azdı.


48. Soru

Doğrultucu devreleri kaç grupta incelenir bunların özellikleri nelerdir?

Cevap

Doğrultucu devreleri yarım dalga ve tam dalga bağlantıları olmak üzere iki grupta tanımlanabilir.
Yarım Dalga Devreleri : Bu devrelerde AC beslemenin her hattına bir doğrultucu eleman bağlanır; elemanların katodları DC yüke ve yükün diğer ucu da AC beslemenin nötr ucuna bağlanır. Akım akışı her hatta “tek yönlü”’dür. “Tek yollu” devre de denilir.

Tam Dalga Devreleri : Biri yükü besleyen, diğeri de yük akımını AC hatta döndüren iki adet yarım dalga devresinin seri bağlanmasından oluştuğundan, nötr hattına gerek yoktur. “Köprü devreleri” ya da “çift yollu devreler” olarak da adlandırılır.


49. Soru

SIT nedir?

Cevap

Normalde iletimde olan bu eleman, (baz sinyali yokken iletimde) ters kutuplandığı zaman kesime gider. Çok hızlı anahtarlama yapabildiğinden mikrodalga frekansları seviyesinde kullanılır.


50. Soru

Komütasyon diyodu nedir fonksiyonları nelerdir?

Cevap

Çoğu devreler (özellikle kontrolsüz ya da yarı kontrollü) yandaki şekilde olduğu gibi komütasyon diyodu içerirler. By-Pass diyodu da denilir. İki fonksiyonu vardır : 1-Yük geriliminin yönünün değişmesini önlemek 2-Yük akımının ana doğrultucudan akışını önleyerek doğrultucunun bloke durumuna geçmesini sağlamak.


51. Soru

AC-DC dönüştürücüler ve özellikleri nelerdir?

Cevap

bir tek fazlı yarım-dalga kontrollu bir doğrultucu görülmektedir. T1 tristörü ? açısında tetiklendiğinde, besleme gerilimi yüke uygulanır. Sadece omik yüklü durumda, besleme geriliminin pozitif kısımında, çıkış gerilimi giriş gerilimini takip eder. Besleme negatife döndüğünde ise T1 tristörü tıkanır ve akım kesilir. Yükün, aşağıdaki şekilde olduğu gibi, endüktif olma durumunda ise, besleme gerilimi negatife dönmesine ragmen, endüktansta biriken enerjiden ötürü akım yüke doğru akmaya devam eder. Şayet serbest döngü diyotu DF olmasaydı, yük akımı döngüsünü tamamlayamayacak ve akım kesilecekti. DF diyotu giriş güç faktörünü yükseltir, yani iyileştirir.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email