aofsoru.com

Elektrik Makinaları Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Elektromekanik Enerji Dönüşümü Prensipleri

1. Soru

Newton Kanunu’na göre kuvvet (F) ile doğrusal ivmelenme (a) arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap

Cevap: F = m. a Burada m, cismin kütlesidir.


2. Soru

Doğrusal ivmelenmeyle açısal ivmelenmenin kaynağını (oluşum nedenini) karşılaştırınız.

Cevap

Doğrusal ivmelenme, cisim veya sisteme etki eden net kuvvetle, açısal ivmelenme ise net momentle doğru orantılıdır.


3. Soru

Momentin birimi nedir?

Cevap

Moment, kuvvetle mesafenin çarpımı olduğundan, birimi Newton-metre (N.m)’dir.


4. Soru

Moment, fiziksel anlamı bakımından nasıl tarif edilebilir?

Cevap

Dönme kuvveti veya kuvvetin dönme oluşturma etkisi.


5. Soru

Elektrik motorları ve generatörlerinin çalışması ve performanslarıyla ilgili önemli veya belirleyici parametreler hangileridir?

Cevap

Akım, gerilim, frekans, güç faktörü, hız, kuvvet, moment.


6. Soru

Elektrik motorları ve generatörlerinde ısıya dönüşen enerjinin kayıp olarak adlandırılmasının nedeni nedir?

Cevap

Bu makinaların amacı, ısı enerjisi üretmek olmadığı için.


7. Soru

Kuvvet kolu ne şekilde tanımlanır?

Cevap

Kuvvet kolu, kuvvetin uygulama doğrultusu ile eksen arasındaki en kısa mesafedir (Not: bir nokta ile doğru arasındaki en kısa mesafe, o noktadan doğruya çizilen dik doğrunun uzunluğu kadardır).


8. Soru

Transformatörler ne tür cihazlardır?

Cevap

Girişindeki elektrik enerjisinin türünü değiştirmeyen, buna karşılık akım ve gerilim gibi bileşenlerini değiştiren hareketsiz makinalardır


9. Soru

Elektrik motorları ve generatörlerinde kayıp (ısıya dönüşen) enerjinin temel nedenleri hangileridir?

Cevap

•Elektriksel kayıplar (Bakır+Demir kayıpları) • Mekanik kayıplar (Sürtünme+Vantilasyon kayıpları)


10. Soru

Enerjinin sakınımı prensibine göre, bir sisteme verilen enerji ne gibi süreçlere tabi olabilir?

Cevap

(Kısmen veya tümüyle) sistem içinde depolanabilir, dönüşerek veya dönüşmeden sistem dışına çıkabilir. Özetle enerji, hiçbir şekilde yok olmaz veya yoktan var olmaz.


11. Soru

Girişinden elektrik enerjisi verilen bir elektrik motorunda meydana gelen enerji dönüşümleri hangileridir?

Cevap

• Çıkıştan (makinanın milinden) alınan mekanik enerji. • Makinanın manyetik alanında depolanan enerji. • Makinada ısıya dönüşen enerji.


12. Soru

Elektrik generatörü nasıl tanımlanır?

Cevap

Girişindeki dönme şeklindeki mekanik enerjiyi, elektrik enerjisine çeviren makinelere elektrik generatörü denir.


13. Soru

Girişinden mekanik enerji verilen bir elektrik generatöründe meydana gelen enerji dönüşümleri hangileridir?

Cevap

• Çıkıştan alınan elektrik enerjisi. • Makinanın manyetik alanında depolanan enerji. • Makinada ısıya dönüşen enerji.


14. Soru

Enerji dönüşümlerini incelemek için hangi prensibin dikkate alınması gerekir?

Cevap

Enerjinin sakınımı (korunumu) prensibi.


15. Soru

Michael Faraday’ın 1881 yılında elektrik ve mekanik enerjiler arasındaki ilişkiyi keşfine kadar elektrik enerjisi hangi yollarla elde ediliyordu?

Cevap

Sadece kimyasal yollarla.


16. Soru

Elektromekanik sistemlerin aynı zamanda elektromanyetik sistemler olmasının nedeni nedir?

Cevap

Mıknatıslığın elektrik akımıyla birlikte var olması.


17. Soru

Enerji dönüşümünü dönme hareketi ile gerçekleştiren transdüserler hangileridir?

Cevap

Elektrik motorları ve generatörler


18. Soru

Elektrik motoru nasıl tanımlanır?

Cevap

Girişindeki elektrik enerjisini, dönme şeklinde mekanik enerjiye çeviren makinelere elektrik motoru denir.


19. Soru

Manyetik alan içindeki bir iletken üzerinden akım geçerse ne olur?

Cevap

İletkene bir kuvvet etki eder


20. Soru

Elektromekanik sistemlerde veya cihazların elektrik kısmı ile mekanik kısmı arasındaki bağlantı ve ilişki ne ile sağlanır?

Cevap

Manyetik alan


21. Soru

Transdüser nedir?

Cevap

Dönme, öteleme veya titreşim hareketi yaparak enerjiyi bir türünden diğer bir türüne dönüştüren cihazlara transdüser denir.


22. Soru

Moment neye göre tanımlanır ve nasıl hesaplanır?

Cevap

Cevap: Moment bir eksene göre tanımlanır. Buna göre bir eksen etrafındaki moment veya dönme kuvveti (T), kuvvet ile kuvvet kolunun çarpımına eşittir. T= (Kuvvet)*(KuvvetKolu)


23. Soru

Elektrik motorları ve generatörleri dışında transdüser olarak adlandırılan cihazlara örnekler veriniz.

Cevap

Cevap: Ölçme ve kontrol cihazları, küçük işaretlerle çalışan moment motorları, mikrofon, hoparlör, v.b.


24. Soru

Röleler ve elektromıknatıslar ne tür elektromekanik cihazlardır?

Cevap

Öteleme hareketi ile bir kuvvetin oluşturulduğu ve devrelerin açma-kapama işlemlerinde kullanılan cihazlardır.


25. Soru

Yukarıdaki Newton Kanunu dönüş hareketine nasıl uygulanır?

Cevap

Cevap: T= J. a . Burada T moment, J cismin veya sistemin eylemsizliği, Alfa ise açısal ivmelenmesidir


26. Soru

Bir cisim veya sistemin eylemsizliğini nasıl açıklayabiliriz?

Cevap

Eylemsizlik, bir cisim veya sistemin hızını değiştirmeye karşı gösterdiği isteksizlik veya dirençtir. Bu direnç, doğrusal hareketlerde cismin kütlesiyle, dönüş hareketinde ise atalet (eylemsizlik) momentiyle orantılıdır. (Atalet momenti, kütle ile kütlenin dönüş eksenine mesafesinin karesinin çarpımından elde edilir).


27. Soru

Güç nasıl tanımlanır?

Cevap

Cevap: Güç, birim zamanda yapılan iş miktarı olarak tanımlanır ve matematiksel olarak, P= dW/dt şeklinde gösterilir.


28. Soru

Gücün birimi nedir?

Cevap

Uluslararası birim sisteminde gücün birimi watt’tır ve (W) simgesi ile gösterilir.


29. Soru

Üzerinden bir akım geçen bir tek sarımlı bir bobin, bir manyetik akı içine yerleştirilirse üzerine nasıl bir kuvvet etki eder?

Cevap

Sargının manyetik alana dik kenarları üzerine bir kuvvet etki eder, manyetik alana paralel kenarları üzerine etki etmez.


30. Soru

Doğrusal ve dönüş hareketlerinde eylemsizliğin birimi nedir?

Cevap

Doğrusal hareketlerde kilogram (kg), dönüş hareketlerinde kilogram-metre2 (kg.m2).


31. Soru

Vektörel çarpımın özelliği nedir?

Cevap

Bir vektörel çarpımın sonucu, çarpılan her iki vektöre de dik bir vektördür.


32. Soru

Üzerinden I akımı geçen, l uzunluğu bir manyetik kutup çifti içinde kalan, r yarıçaplı, N sarımlı bir bobin üzerine etki eden momentin büyüklüğü nasıl hesaplanır?

Cevap

T=2.B.N.l.İ.N.r (NM)


33. Soru

Bir vektörel çarpımın büyüklüğü nasıl hesaplanır?

Cevap

Bir vektörel çarpımın büyüklüğü, her iki vektörün büyüklükleri ve aralarındaki açının sinüsünün çarpımına eşittir.


34. Soru

Güç biriminin iş birimi ile nasıl ilişkisi vardır?

Cevap

W= J/san


35. Soru

Uluslararası birim sistemi dışında yaygın olarak kullanılan güç birimi hangisidir?

Cevap

Uluslararası birim sistemi dışında yaygın olarak kullanılan bir diğer güç birimi, (HP) simgesiyle gösterilen beygirgücü (horse power)’dır.


36. Soru

l uzunluğu, r yarıçapı ve B’nin gerçek elektrik makinalarındaki karşılıkları nelerdir ?

Cevap

l, makinanın aktif uzunluğu, r, endüvi veya rotor yarıçapı, B ise kutup başına elde edilen ortalama akı yoğunluğudur.


37. Soru

Üzerinden bir akım geçen çok tek sarımlı bir bobin, bir manyetik akı içine yerleştirilirse üzerine nasıl bir kuvvet etki eder?

Cevap

Her bir sarım üzerine yukarıda olduğu gibi kuvvetler etki eder.


38. Soru

Elektrik makinalarının bobinleri, makine içine ne şekilde yerleştirilir?

Cevap

Bobin parçalara bölünerek makine çevresine dağıtılır.


39. Soru

Bir iletken, hava aralığı dağılımı sinüzoidal kabul edilen N kutuplu bir elektrik makinasının içinde birkaç tur (360 derece)döndürülürse, iletken üzerinde endüklenen gerilim grafiği neye benzer?

Cevap

Sinüzoidal bir dalgaya.


40. Soru

Elektrik makinaları neden çok sarımlı olarak imal edilirler?

Cevap

Çünkü makinadan alınacak güce karşılık gelen manyeto motor kuvvet (Amper-sarım) değerini tek sarımla artırmak, konstrüksiyon anlamında zorluklar çıkarmaktadır.


41. Soru

Bir iletkeni kesen manyetik akının, iletkenin hareketi nedeniyle değişmesi durumunda da Faraday ve Lenz Kanunları geçerli midir?

Cevap

Evet, aynen geçerlidir.


42. Soru

Elektrik makinalarından alınacak güç, makinanın hacmine bağlı mıdır?

Cevap

Evet, elektrik makinalarından alınacak güç, makinanın hacmiyle birlikte makina üzerinden geçen akımla orantılıdır.


43. Soru

Endüvi ile kutup yüzeyleri arasındaki hava aralığının sabit olduğu generatörlerden fırça ve kolektör yardımıyla alınan akım veya gerilimin şekli nasıldır?

Cevap

Kare dalga (veya oldukça benzeri) şeklinde.


44. Soru

Kolektör dilimleri endüvi ile birlikte dönerken, fırçaların sabit olması sorun yaratmamakta mıdır?

Cevap

Hayır, çünkü fırçalar (genellikle karbon içerikli yapıları sayesinde), kollektör dilimleri üzerine yeterince temas sağlarken, kollektör dilimlerinin serbestçe dönmesine de izin vermektedir.


45. Soru

Lenz Kanunu nedir?

Cevap

Lenz Kanunu, bir iletken üzerinde endüklenme yoluyla oluşan gerilimin, kendisini oluşturan nedene (manyetik akı değişimine) zıt yönde bir manyetik alanoluşturacak (örneğin, iletkeni kesen manyetik akıda bir azalma olmuşsa bu akıyı yeniden artıracak, artma olmuşsa yeniden azaltacak) şekilde bir akım geçirmeye çalışacağını (gerilim kutuplarının buna göre belirleneceğini) ifade eder


46. Soru

Faraday Kanunu nedir?

Cevap

Faraday Kanunu, değişen bir manyetik alana maruz kalan iletkenler üzerinden bir gerilim endükleneceğini söyler.


47. Soru

Bölünerek makine çevresine dağıtılan bobinin her bir parçasının dışarıyla (harici sistemlerle) elektrik, bağlantısı nasıl sağlanır?

Cevap

Her bir bobin parçasının iki ucundan her biri bir kolektör dilimine bağlanmıştır. Makinanın dış sistemlerle elektriki bağlantısı, bu kolektör dilimleri üzerine hafifçe bastıran ve fırça adı verilen elemanlarla sağlanır.


48. Soru

Fırçalar da kolektörler ile birlikte dönmekte midir?

Cevap

Hayır, fırçalar sabittir.


49. Soru

Transformatörler hangi prensibe göre çalışır?

Cevap

Faraday Kanunu’na göre.


50. Soru

3 fazlı alternatif akım (AA) makinalarında, sargıların (bobinlerin) stator oluklarına dağıtılmasında kullanılan belli başlı teknikler hangileridir?

Cevap

1. Tek tabakalı sarımlar: a. El sarımı b. Yarım kalıp (yarım gabari, yarım Amerikan) sarımı 2. Çift tabakalı sarım (Tam kalıp sarım)


51. Soru

Bir faza ait iki bobin grubu arasında ne kadar faz farkı oluşur?

Cevap

Oluk adımı (komşu iki oluk arasındaki açı) kadar.


52. Soru

Kutup çifti sayısı p=3 (6 kutuplu) bir elektrik makinası içinde bir tur dönen bir iltekenin kat ettiği mekanik yol ve elektriksel yol ne kadardır?

Cevap

Cevap: Mekanik yol=360o , Elektriksel yol=3x360 derece =1080 derece


53. Soru

Bir iletken N kutuplu bir elektrik makinası içinde bir tam tur (360)döndürülürse, iletken üzerinde endüklenen gerilim kaç sefer maksimum ve kaç sefer minimum yapar?

Cevap

n/2 sefer maksimum ve n/2 sefer minimum yapar


54. Soru

. 2p kutuplu (kutup çifti sayısı p olan) bir makinada toplam oluk sayısı S ise, bobin adımı (Y) nasıl hesaplanır?

Cevap

Y=s/2.p


55. Soru

Bir iletken, kutup çifti sayısı p olan bir elektrik makinası içinde bir tur döndüğünde, üzerinde endüklenen sinüzoidal gerilim işareti kaç kez tekrarlanır?

Cevap

Kutup çifti sayısı (p) kez.


56. Soru

65. Bir elektrik generatörünün harici sistemlerle elektrik bağlantısı kolektör dilimleri ve fırçalar yoluyla sağlanması durumunda elde edilen akım veya gerilimin şekli nasıldır?

Cevap

Bu şekilde elde edilen akım veya gerilim, fırçaların sabit olması nedeniyle, alternatif işaretlerin (örneğin sinüs veya kare dalganın) doğrultulmuş hali şeklindedir. Akım ya da gerilimin tam şekli, endüvi ile kutup yüzeyleri arasındaki hava aralığının değişimine bağlı olarak çeşitlilik gösterebilmektedir.


57. Soru

Sinüzoidal bir işaretin şekil katsayısı kaçtır?

Cevap

1,11


58. Soru

Gerçek makinalarda kutuplar, makine çevresine tam olarak yayılır mı?

Cevap

Hayır, (sargıların rahatlıkla sarılabilmesi için) kutuplar arasında bir miktar boşluk bulunur


59. Soru

Elektrik makinalarında bobinler kendi aralarında nasıl bağlanırlar?

Cevap

Paralel, seri veya her ikisinin bir kombinasyonu (bazı seri kolların paralel bağlanması) şeklinde bağlanabilirler.


60. Soru

Elektrik makinalarında iki komşu kutup arasındaki elektriksel yol ne kadardır?

Cevap

Daima 180 derece


61. Soru

Elektrik makinalarında adım ne demektir?

Cevap

Elektrik makinalarında adım, komşu kutuplar veya bir bobinin (aktif) kenarlarının, makina çevresine göre arasındaki açıdır.


62. Soru

Gerçek elektrik makinalarında endüvi ile kutup yüzeyleri arasındaki hava aralığı alan dağılımı nasıldır?

Cevap

Sünizoidal.


63. Soru

Tam adımlı bobin ne demektir?

Cevap

Bobin adımının, kutup adımına eşit (bobin adımının 180 derece


64. Soru

Elektrik makinalarında kutup adımları ve bobin adımları ne kadar olabilir?

Cevap

Kutup adımları daima 180 derece ’dir, bobin adımları ise 180 derece veya daha küçük olabilirler.


65. Soru

3 fazlı alternatif akım (AA) makinalarında, bir faza ait bobin stator oluklarına nasıl yerleştirilir?

Cevap

Birkaç bobin seri bağlanarak, stator oluklarına dağıtılır.


66. Soru

. Tam adımlı ve kısaltılmış (kesirsel) adımlı bobinlerde, her bir bobin kenarında endüklenen gerilimler arasında nasıl bir faz farkı vardır?

Cevap

Tam adımlı (Y=180o) bobinlerin her iki kenarı, kutuplar (biri N kutbu diğeri S kutbu) önünden aynı anda geçer. Bu durumda her iki kenarda endüklenen gerilimler aynı fazda olur. Kısaltılmış (kesirsel) adımlı (Y<180o) bobinlerde ise ikinci kenar, bir kutbun (örneğin N kutbu) önünden geçtikten ancak ßo sonra geçmektedir. Dolayısıyla iki kenar arasında ß kadar faz farkı oluşur.


67. Soru

Bir AA makinasında, aynı faza ait bobin grupları nasıl ayırt edilir?

Cevap

Yerleştirildikleri oluklar farklı renklerde boyanarak.


68. Soru

Bir faza ait bobin grubunda endüklenen toplam gerilim nasıl hesaplanır?

Cevap

Her bir bobin grubu üzerinde endüklenen gerilimler vektörle gösterildikten sonra, bu vektörlerin toplamı alınır


69. Soru

Bobin dağıtım katsayısı (kd) nedir?

Cevap

Farklı oluklara yerleştirilmiş bobinlerden oluşan bir bobin grubu üzerinde endüklenen gerilimin, aynı grubun bir tek oluğa yerleştirilmesi halinde üzerinde endüklenecek olan gerilime oranıdır.


70. Soru

Bir bobinin üzerinde endüklenen gerilim, her bir kenarı üzerinde endüklenen gerilimlerden nasıl elde edilir?

Cevap

Bir bobin üzerinde endüklenen gerilim, her bir kenarı üzerinde endüklenen gerilimlerin vektörel toplamı şeklindedir


71. Soru

Transdüser nedir?

Cevap

Enerjiyi bir türden diğer bir türe; dönme, öteleme veya titreşim hareketi yaparak dönüştüren cihazlara transdüser denir.


72. Soru

Elektrik motorları ve elektrik generatörleri nedir?

Cevap

Enerji dönüşümünü dönme hareketi ile yaparak, girişindeki elektrik enerjisini mekanik enerjiye çeviren makinalara elektrik motorları, girişindeki mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren makinalara da elektrik generatörleri denir.


73. Soru

Transformatör nedir? 

Cevap

Motor ve generatörlerden başka, hareket eden hiçbir parçası olmayan, girişindeki elektrik enerjisinin türünü değiştirmeyen, buna karşılık gerilim, akım gibi bileşenlerini değiştiren makinalar vardır. Bu makinalara da transformatör adı verilir.


74. Soru

Enerjinin sakınımı prensibini açıklayınız.

Cevap

Dönme hareketi ile enerji dönüşümü yapan elektrik makinalarının giriş veya çıkışlarından birinde elektrik enerjisi ve diğerinde ise mekanik enerji vardır. Bu enerjilerin birbirine dönüştürülmesi olayını karakterize edebilmemiz için enerjinin sakınımı prensibini dikkate almamız gereklidir. Bu prensibe göre; sisteme verilen enerjinin bir kısmı kayıp enerji olarak sistemin elektrik ve mekanik kısımlarında ısı enerjisine dönüşecek, diğer bir kısmı mekanik ve elektriksel kısımlarda depo edilecek ve geri kalan kısmı da şekil değiştirerek sistem çıkışından faydalı enerji olarak alınacaktır.


75. Soru

Aynı fiziksel prensiplere göre elektromekanik enerji dönüşümü yapan, ancak işlevlerine bağlı olarak yapıları birbirinden farklı olan birçok cihaz söz konusudur. Bunlar nasıl gruplandırılabilir?

Cevap

Aynı fiziksel prensiplere göre elektromekanik enerji dönüşümü yapan, ancak işlevlerine bağlı olarak yapıları birbirinden farklı olan birçok cihaz söz konusudur;

  1. Transdüserler: Ölçme ve kontrol amaçlı olarak kullanılan ve genel olarak giriş ve çıkış büyüklükleri arasında doğrusal ilişki olan ve küçük işaretlerle çalışan moment motorları, mikrofon, pikap ve hoparlör gibi cihazlar.
  2. Röle ve elektromıknatıslar: Öteleme hareketi ile bir kuvvetin oluşturulduğu ve devrelerin açmakapama işlemlerinde kullanılan cihazlar,
  3. Elektrik motor ve generatörleri: Dönme hareketi ile elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren ya da tersini sağlayan cihazlar. 

76. Soru

Elektromekanik sistemlerde konum açısı nedir? Açıklayınız.

Cevap

Konum Açısı ?, dönme hareketi yapan elektromekanik sistemde keyfi olarak seçilen bir referansa göre hareketli kısmın konumunu belirleyen açıdır. Başka deyişle açısal olarak alınan yoldur. Konum açısı [rad] simgesi ile gösterilen radyan ya da [º] simgesi ile gösterilen derece ile ölçülür.


77. Soru

Elektromekanik sistemlerde açısal ve çizgisel hızı açıklayınız.

Cevap

? açısal hızı, konum açısının zamana göre değişim hızıdır. Keyfi olarak seçilen hareket yönüne bağlı olarak pozitif ya da negatiftir. Genel olarak saat dönüş yönü referans alındığından bu yöndeki hareket için referans, pozitif olarak seçilir. Dönme hareketinde açısal hız, ? = d? / dt olup [rad/san] simgesi ile gösterilen radyan/saniye ile ölçülür. Öteleme hareketinde ise çizgisel hız,           v = dx / dt ile tanımlanır. x ötelemesi, metre olarak ölçüldüğünde   [m/san] simgesi ile gösterilen metre/saniye ile ölçülür.


78. Soru

Elektormekanik sistemlerde açısal ve çizgisel ivmelendirmeyi (hızlanma) açıklayınız.

Cevap

Açısal ivmelendirme (hızlanma), açısal hızın zamana göre değişim hızıdır. Açısal ivmelendirme, açısal hız artıyorsa pozitif olarak tanımlanır. Matematiksel olarak dönme hareketinde açısal ivmelendirme,?
? = d? / dt
olup, [rad/ san2] simgesi ile gösterilen radyan / saniye2 ile ölçülür.

Öteleme hareketinde ise,
a = dv / dt
olarak tanımlanır ve [m/ san2 ] simgesi ile gösterilen metre / saniye2 ile ölçülür.


79. Soru

Moment nedir?

Cevap

Bir cismin dönme kuvveti, moment olarak adlandırılır.


80. Soru

Newton Kanununa göre kuvvet nasıl tanımlanır?

Cevap

Öteleme hareketi yapan bir cisme bir kuvvet etki ettiğinde, m cismin kütlesini ve a da uygulanan kuvvet sonucunda oluşan ivmeyi gösterirse kuvvet,
F = ma

olarak tanımlanır.


81. Soru

Bir cisim ya da sistem bir F kuvvetinin etkisi ile bir x ötelemesi yaptığında ortaya çıkan iş ne ile tanımlanır?

Cevap

Bir cisim ya da sistem bir F kuvvetinin etkisi ile bir x ötelemesi yaptığında ortaya çıkan iş,

W = ? Fdx


ile tanımlanır.


82. Soru

Uygulanan kuvvetin sabit olması
durumunda iş nasıl tanımlanır?
W= Fx (2.9)

 
34
olur. C

Cevap

Uygulanan kuvvetin sabit olması durumunda,


W= Fx


olur.


83. Soru

Cismin ya da sistemin dönme hareketi yapması durumunda iş nasıl tanımlanır?

Cevap

Cismin ya da sistemin dönme hareketi yapması durumunda iş,


W = ? Td?

olarak tanımlanır.


84. Soru

Uygulanan momentin sabit olması durumunda iş nasıl tanımlanır?

Cevap

Uygulanan momentin sabit olması durumunda,


W = T ?

ile tanımlanır.


85. Soru

Güç nedir ve matematiksel olarak nasıl tanımlanır?

Cevap

Güç, işin zamana göre değişim hızı olarak tanımlanır. Matematiksel olarak,

P = dW / dt

denklemi ile tanımlanır.


86. Soru

Bir elektromekanik sistemde elde edilen akı yoğunluğu değeri 0.5 T, bobinin boyu 0.2 m, yarıçapı 0.05 m ve sarım sayısı 200’dür. Bobinde toplam 3 Nm’lik moment üretmek için gerekli akım değeri olmalıdır?

Cevap

T = 2BNIlr

3 = 2 x 0.5 x 200 x I x 0.2 x 0.05

I = 3/2 = 1.5


87. Soru

Endüksiyon gerilimi nedir ve nasıl hesaplanır?

Cevap

Hareketsiz duran bir iletken zamanla değişen bir manyetik alana maruz kalırsa, Faraday kanununa göre bu iletkende bir gerilim endüklenir. Endüklenen gerilim endüksiyon gerilimi olarak tanımlanır ve aşağıdaki eşitlik ile hesaplanır.

e(t) = -(d? / dt)


88. Soru

Hareket gerilimi nedir?

Cevap

İletkenin içinde bulunduğu manyetik alan zamanla değişmiyorsa (doğru akım makinalarında olduğu gibi) gerilim endüklenmesi için iletkenin veya alanın hareketli olması gerekir. Bu yolla endüklenen gerilim hareket gerilimi olarak isimlendirilir.


89. Soru

Manyeto motor kuvvet değeri nedir?

Cevap

Manyeto motor kuvvet (Amper-sarım) değeri, makinadan alınacak güce karşılık gelir.


90. Soru

Alternatif akım (AA) makinası dendiğinde ilk akla gelen makinalar nelerdir ve bu
makinaların çalışma prensipleri nedir?

Cevap

Alternatif akım (AA) makinası dendiğinde ilk akla gelen makinalar asenkron ve senkron makinalardır. Bu makinaların çalışma prensiplerinin temelinde döner alan kavramı vardır. Çok fazlı bir makinada statora açılmış oluklara dağıtılarak yerleştirilmiş faz sargılarına, aynı faz sayısında gerilimler uygulandığında döner bir manyetik alan meydana getirilir.


91. Soru

Dağıtılmış sargılar nedir?

Cevap

3 fazlı AA makinalarında bir faza ait bobin, birkaç bobinin seri bağlanarak statordaki oluklara dağıtılarak yerleştirilirler. Bu sebeple bu sargılara dağıtılmış sargılar ismi de verilir.


92. Soru

Sargıların oluklardaki tabaka sayısına (bobin kenarı) göre kaç çeşidi bulunur ve bunlar nelerdir?

Cevap

Sargıların oluklardaki tabaka sayısına (bobin kenarı) göre iki çeşidi bulunur. Bunlar:

  1. Tek tabakalı sarımlar:
    a. El sarımı
    b. Yarım kalıp (yarım gabari, yarım Amerikan) sarım
  2. Çift tabakalı sarım (Tam kalıp sarım)

olarak sınıflandırılırlar.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email