aofsoru.com

Atölye Çalışması 1 Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Seri Ve Paralel Bağlı Güneş Pilleri

1. Soru

Sanayileşmiş ülkelerin başka enerji kaynaklarına
yönelmesinin sebebi nedir?

Cevap

1974-1975 yıllarında dünyada ilk büyük petrol
krizinin baş göstermesi, özellikle sanayileşmiş ülkeleri,
başka enerji kaynaklarına yöneltmiştir.


2. Soru

İnsanoğlu enerji kullanmaya neden ihtiyaç duymaktadır?

Cevap

İlk zamanlarda sadece değişen damak tadı için
enerji kullanan insanoğlu, 16.yüzyılın baslarında
kömürün, 19. yüzyılın ikinci yarışında petrolün ve 20.
yüzyılın baslarında da doğalgazın keşfi ile daha çok enerji
tüketmeye başlamıştır.


3. Soru

Kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil kaynaklı enerji
kaynaklarının kullanımı hangi sonucu ortaya çıkarmıştır?

Cevap

Bu üç fosil kökenli enerji kaynaklarının
kullanımının artması küresel ısınmayı beraberinde
getirmiştir.


4. Soru

Sanayileşmiş ülkelerin yöneldiği enerji kaynakları
nelerdir?

Cevap

Sanayileşmiş ülkelerin yöneldiği enerji
kaynakları şöyle sıralanabilir:
• Güneş,
• Rüzgâr,
• Biyokütle,
• Biyogaz,
• Hidrojen.


5. Soru

Özünde güneş enerjisi olmayan enerji türleri
hangileridir?

Cevap

Özünde güneş enerjisi olmayan enerji türleri
şöyle sıralanabilir:
• Nükleer,
• Jeotermal,
• Gel-git.


6. Soru

Yeryüzüne güneşten bir yılda gelen enerji, dünyada
bulunan enerji kaynaklarına kıyasla ne kadardır?

Cevap

Yeryüzüne güneşten bir yılda gelen enerji,
dünya’da bulunan ve yenilenemeyen fosil (kömür, petrol,
doğalgaz) ve uranyum rezervlerinin sağlayacağı toplam
enerjiden fazladır.


7. Soru

Güneş, dünyaya kaç km uzaklıktadır?

Cevap

Güneş, dünyaya yaklaşık olarak 150 milyon km
uzaklıktadır.


8. Soru

Güneşin çapı dünyanın kaç katıdır?

Cevap

Güneşin çapı dünyanın 109 katıdır.


9. Soru

Güneşin kütlesi dünyanın kütlesinin kaç katıdır?

Cevap

Güneşin kütlesi dünyanın kütlesinin 330 bin
katıdır.


10. Soru

Güneşin merkezindeki yoğunluğu ne kadardır?

Cevap

Güneşin merkezindeki yoğunluğu 1,6 x 105
kg/m3’tür.


11. Soru

Güneşin ortalama yoğunluğu ne kadardır?

Cevap

Güneşin ortalama yoğunluğu 1,4 x 103 kg/m3’tür.


12. Soru

Güneşin merkezindeki sıcaklık ne kadardır?

Cevap

Güneşin merkezindeki sıcaklık 15,7 milyon
°C’dir.


13. Soru

Güneşin yüzey sıcaklığı ne kadardır?

Cevap

Güneşin yüzey sıcaklığı 5500 °C’dir.


14. Soru

Güneşi oluşturan gazlar hangileridir?

Cevap

Güneşin kütlesel olarak 3/4’ü hidrojen, kalanının
çoğu da helyumdur.


15. Soru

Güneşin enerjisi nasıl oluşmaktadır?

Cevap

Güneşin enerjisi, nükleer füzyonla dört hidrojen
çekirdeğinin kaynaşarak helyum çekirdeğine dönüşümü
sonucu açığa çıkan enerjiden oluşmaktadır.


16. Soru

Güneşin, dünyamız dâhil, uzayın dört bir yanına
dağılan enerjisi için kullandığı hidrojen miktarı ne
kadardır?

Cevap

Güneşin, dünyamız dâhil, uzayın dört bir yanına
dağılan enerjisi için kullandığı hidrojen miktarı saniyede
620 milyon tondur.


17. Soru

Yer yüzeyine ulaşan güneş ışığının enerji miktarı, yer
yüzeyinde ihtiyaç duyulan enerjinin kaç katıdır?

Cevap

Yer yüzeyine ulaşan güneş ışığının enerji miktarı,
yer yüzeyinde ihtiyaç duyulan enerjinin, yaklaşık on bin
katıdır.


18. Soru

Yer yüzeyine ulaşan ve çok düşük olan güneş
enerjisinden elektrik enerjisi üretmek için kullanılan
ekipmanlar hangileridir?

Cevap

Yer yüzeyine ulaşan ve çok düşük olan güneş
enerjisinden elektrik enerjisi üretmek için geniş yüzeyli
güneş panelleri kullanılmaktadır.


19. Soru

Deney esnasında dikkat edilmesi gereken güvenlik
önlemleri nelerdir?

Cevap

Deney esnasında dikkat edilmesi gereken
güvenlik önlemleri şöyle sıralanabilir:
• Her şeyden önce elektrik ile ilgili deney
yaptığınızı unutmayınız, dikkatli olunuz ve
aceleci davranmayınız.
• Deney arkadaşlarınızla uyum içerisinde çalışınız
ve deneyleri özverili yapınız.
• Deney devresi tamamen kurulup yetkili öğretim
elemanına göstermeden devreye elektrik
bağlantısı yapmayınız.
• Elektrik bağlantıları tamamen yalıtılmış
olmayabileceğinden hiçbir açık tele ve bağlantıya
dokunmayınız.
• Yalıtım malzemeleri eskimiş, yıpranmış ve
özelliğini kaybetmiş olabilir. Bu durumu hemen
ilgiliye e haber veriniz.
• Bir arıza durumunda sakın müdahale etmeye
kalkmayınız ve ilgiliye haber veriniz.
• Prizlerden fişleri çıkarmak için kablolarından
tutup çıkarmayı denemeyiniz. Fişlerinden tutarak
çıkarınız.
• Gereksiz yere elektrik enerjisi tüketmeyiniz.
• Laboratuvar ile ilgili güvenlik panosunu mutlaka
okuyunuz.
• Size verilen araç ve gereçleri özenli kullanınız.
• Diğer masalarda deney yapan arkadaşlarınızı
tedirgin edici ve onların dikkatini dağıtıcı tavır ve
davranışlardan kaçınınız.
• Deneyinizi tamamladıktan sonra, cihazları teslim
aldığınız gibi sizden sonra kullanacak olanlara
düzenli bırakınız.


20. Soru

Güneş pili nedir?

Cevap

Güneş pilleri, güneş enerjisini doğrudan doğruya
elektrik enerjisine dönüştüren aygıtlardır.


21. Soru

Güneş pilleri çalışma ilkelerine göre türleri
hangileridir?

Cevap

Güneş pilleri çalışma ilkelerine göre türleri şöyle
sıralanabilir:
• Fotodirenç,
• Fotosel lamba,
• Fotovoltaik.


22. Soru

Güneş pilleri türlerinden fotodirenç, fotosel lamba ve
fotovoltaik piller nerelerde kullanılmaktadır?

Cevap

Bunların içerisinde fotovoltaik güneş pilleri
büyük miktarda elektrik üretiminde kullanılırken diğer
ikisi ise elektrik ve elektronik devrelerin açılıp
kapanmasında anahtar olarak kullanılmaktadır


23. Soru

Güneş pillerinde elektrik enerjisine dönüşüm nasıl
olmaktadır?

Cevap

Elektrik enerjisine dönüşüm, güneş ışınlarının
pilin yüzeyine düşmesi ile pilin çıkış uçları arasında bir
potansiyel farkı oluşumu ve bunun sonucu olarak da çıkış
uçlarına bir direnç veya elektrikle çalışan bir aygıt
bağlandığında devreden akım geçmesi seklinde
gerçekleşir.


24. Soru

Güneş enerjisi günün hangi dönemlerinde
kullanılabilir?

Cevap

Doğal olarak, güneşten yararlanmak ve ifade
edilenlerin gerçekleşebilmesi için güneş enerjisinin olması
gerekir. Bu da ancak gündüzleri olabilir demektir.


25. Soru

Güneşten enerjinin bize taşınması nasıl olmaktadır?

Cevap

Güneşten enerjinin bize taşınması,
elektromanyetik dalgalarla olmaktadır.


26. Soru

Işık nedir?

Cevap

Işık tanımı gereği gözlerimizin algılayabildiği
elektromanyetik dalgalardır. Işık, elektromanyetik
dalgaların görünür bölgesini oluşturur.


27. Soru

Elektromanyetik dalgaların gözle görünür bölgesi
dışında kalan kısmı ne olarak adlandırılır?

Cevap

Bu bölge ve dışında kalan kısım genellikle ışın
olarak (x-ışını ve ultraviyole ışını gibi) veya ışının sahip
olduğu dalga boylarına uygun isimlerden esinlenerek
(mikro dalga ve radyo dalgaları gibi) adlandırılmıştır.


28. Soru

Güneşten çıkan elektromanyetik dalgaların tamamı
ışık mıdır?

Cevap

Güneşten çıkan elektromanyetik dalgaların
tamamı ışık değildir.


29. Soru

Elektromanyetik dalgaların özellikleri nelerdir?

Cevap

Elektromanyetik dalgalar hem dalga özelliği ve
hem de parçacık (tanecik veya yaygın olarak foton
denmektedir) özelliği gösterirler.


30. Soru

Elektromanyetik dalgaların sahip olduğu enerji
miktarı neye göre belirlenir?

Cevap

Elektromanyetik dalgaların sahip oldukları dalga
boylarına göre enerjileri vardır. Enerjileri, dalga boyları
büyük olanların küçük, dalga boyları küçük olanların
büyüktür.


31. Soru

Ultraviyole ışınının dalga boyu ışığın dalga boyundan
küçüktür. Bu durumda ultraviyole ışınının enerjisi ışık
enerjisine göre nasıldır?

Cevap

Bu durumda ultraviyole ışınının enerjisi ışığın
enerjisinden büyük olacaktır.


32. Soru

Işık olarak tanımladığımız elektromanyetik dalgaların
dalga boyları ne kadardır?

Cevap

Işık olarak tanımladığımız elektromanyetik
dalgaların dalga boyları, 4 x 10-7 ile 7 x 10 -7 metre
aralığındadır.


33. Soru

Güneşten gelen enerjinin ne kadarı yoğun bölgedeki
dalga boylarına sahip ışınlarla gerçekleşmektedir?

Cevap

Güneşten gelen enerjinin %90’ından fazlası
sözünü ettiğimiz dalga boylarındaki ışınlarla
gerçekleşmektedir.


34. Soru

Elektromanyetik dalgalar maddelerle hangi şekillerde
etkileşime geçmektedir?

Cevap

Elektromanyetik dalgalar maddelerle aşağıdaki
şekillerde etkileşime geçmektedir:
• Yansıma,
• Kırılma,
• Soğurulma.


35. Soru

Elektromanyetik dalgaların maddeyle etkileşimi
nelere bağlıdır?

Cevap

Etkileşimler ışının dalga boylarına önemli ölçüde
bağlı olduğu kadar maddeye de bağlıdır.


36. Soru

Güneş pilleriyle enerji üretimi esnasında daha fazla
verim alabilmek için kullanılan maddenin hangi
özelliklere sahip olması istenmektedir?

Cevap

Güneş pilleri ile elektrik enerjisi üretmek söz
konusu olduğuna göre; kullanılacak maddenin veya
malzemenin mümkün olduğu kadar güneş ışınlarını
soğurmasını ve soğurulan ışının elektrik akımı meydana
getirmesi istenir.


37. Soru

Güneş pillerinin diğer adı nedir?

Cevap

Güneş pillerinin diğer adı, Fotovoltaik pildir.


38. Soru

Güneş pili yapımında yaygın olarak kullanılan
malzemeler hangi elementten yapılmıştır?

Cevap

Güneş pili yapımında yaygın olarak kullanılan
malzemeler silisyumdan (Si) yapılmışlardır.


39. Soru

Silisyum doğada nerede bulunmaktadır?

Cevap

Silisyum doğada kum içerişinde bol miktarda
bulunmaktadır, ancak bu kumdan saf silisyum elde etmek
hem zor hem de pahalı bir işlemdir.


40. Soru

Güneş pillerinde tercihen hangi yapıda silisyum
kullanılmaktadır?

Cevap

Tercihen güneş pillerinde polikristal yapıda
olanlar kullanılır.


41. Soru

Polikristal yapıdaki silisyumların kullanım ömürleri
kaç senedir?

Cevap

Bu yapıların kullanım süreleri en az yirmi sene
olarak öngörülmektedir.


42. Soru

Fotovoltaik piller kaç yıldır elektrik üretiminde
kullanılmaktadır?

Cevap

Fotovoltaik güneş pilleri yaklaşık 40 yıldan beri
elektrik üretiminde önemli bir yere sahip olmuştur.


43. Soru

Güneş pillerinden oluşan elektrik santrallerinin
kurulum maliyeti yüksek olmasına rağmen avantajı
nelerdir?

Cevap

Güneş pillerinden oluşan elektrik santrallerinin
kuruluş anındaki maliyeti yüksek olmasına rağmen,
hareketli mekaniksel elemanları olmaması bakımını
kolaylaştırmakta ve maliyetini düşürmektedir.


44. Soru

Güneş pillerinin verimliliği nelere bağlıdır?

Cevap

Güneş pillerinin verimliliği şunlara bağlıdır
• Havanın bulutlu olmasına veya sisli olmasına,
• Dağ veya binalar ile gölgelenmesine,
• Işığın yaz kış geliş durumlarına,
• Panellerin yerleşim konumlarına,
• Kullanılan yarıiletken malzemeye.


45. Soru

Ülkemizde güneş pillerinden elektrik enerjisi
üretiminde en verimli aylar hangileridir?

Cevap

Güneşin en yoğun olduğu yaz aylarında daha
yüksek verimle elektrik enerjisi üretilir.


46. Soru

Güneş pillerinin çalışma verimlilikleri yüzde kaçtır?

Cevap

Güneş pillerinin çalışma verimlilikleri, %10-20
değerlerindedir.


47. Soru

Deneyde kullanılan güneş pilleri hangi malzemeden
yapılmıştır?

Cevap

Deneyde kullanacağınız güneş pilleri polikristal
silisyumdan yapılmıştır.


48. Soru

Güneş pilleri hangi tür akım ve voltaj üretmektedir?

Cevap

Güneş pilleri dc akım ve dc voltaj üretirler.


49. Soru

Güneş panelleri nasıl oluşmaktadır?

Cevap

Güneş pillerinin seri ve paralel bağlanmasıyla
oluşmaktadırlar.


50. Soru

Elektik santralleri nasıl kurulmaktadır?

Cevap

Güneş panellerinin uygun biçimde bağlanmasıyla
geniş yüzeyler elde edilerek yüksek güç üreten elektrik
santralleri oluşturulmaktadır.


51. Soru

Güneş pilleri seri olarak nasıl bağlanmaktadır?

Cevap

Güneş pillerinin seri olarak bağlanması,
pillerdeki seri bağlanma ile aynıdır. Yani; yan yana
konulan pillerin birinin “–” ucunu diğerinin “+” ucuna
bağlayarak sonunda ilk bastakinin “+” ucundan ve en
sondakinin de “–” ucundan alınan çıkışlarla devreye
potansiyel fark uygulanır.


52. Soru

Seri bağlamanın amacı nedir?

Cevap

Bu tür bağlamanın amacı devreye uygulanan
potansiyel farkın artmasını sağlamaktır. Çok sayıda güneş
pillerinin bu şekilde bağlanması oldukça yüksek gerilim
elde etme imkânı sağlar.


53. Soru

Seri bağlamanın dezavantajı nedir?

Cevap

Sistemde seri olarak bağlanan pillerden biri hasar
görüp çalışmazsa sistem bütün olarak çalışmaz hale gelir.


54. Soru

Güneş pilleri paralel olarak nasıl bağlanmaktadır?

Cevap

Güneş pillerinin bu tür bağlanması, pillerin “+”
uçlarının kendi aralarında ve “–” uçlarının da kendi
aralarında bağlanmasıyla gerçekleşir. Bu şekilde
bağlanacak pillerin uçları (terminalleri) arasındaki
potansiyel farkların ve dirençlerinin hemen hemen aynı
olması istenir.


55. Soru

Çok sayıda paralel bağlanması devreye nasıl katkı
sağlar?

Cevap

Çok sayıda güneş pillerinin paralel bağlanması,
devrede gücün artmasına katkı sağlar.


56. Soru

Paralel bağlamanın avantajı nedir?

Cevap

Bu bağlanma biçiminin en önemli avantajı
pillerden bir veya birkaç tanesinin bağlantı kablolarının
kopması ile devre dışı kalması yahut ise yaramaz olması
durumlarında bile devreyi en son bir tanesinin besleyebilir
olmasıdır.


57. Soru

Deneyde kullanılan araç ve gereçler nelerdir?

Cevap

Deneyde kullanılan araç ve gereçler şöyle
sıralanabilir (S:147, Şekil 6.2):
• Bağlantı kabloları (Mavi, Kırmızı),
• Multimetre,
• Güneş pili,
• Halojen ışık kaynağı,
• Devre tamamlayıcı modüller, (Düz, T-şeklinde,
Köşe, İki yuvalı),
• Destek çubuk ve ayakları.


58. Soru

Deneyde güneş yerine temsilen ne kullanılmaktadır?

Cevap

1000 watt gücünde bir ışık kaynağı
kullanılacaktır.


59. Soru

Akım ölçmeye yarayan cihaz nedir?

Cevap

Akım ölçmeye yarayan cihaz, Ampermetre’dir.


60. Soru

Gerilim ölçmeye yarayan cihaz nedir?

Cevap

Gerilim ölçmeye yarayan cihaz, Voltmetre’dir.


61. Soru

Devre üzerinde kısa devre akımı nedir?

Cevap

Devrede iki yuvalı modüle ampermetrenin
bağlanarak ışık altında güneş pilinin oluşturduğu akımdır.


62. Soru

Devre üzerinde açık devre akımı nedir?

Cevap

Devrede iki yuvalı modüle voltmetrenin
bağlanarak ışık altında güneş pilinin oluşturduğu voltajdır.


63. Soru

Güneş pilinin çıkış terminali hangi gereçtir?

Cevap

İki yuvalı modül güneş pili veya pillerinin çıkış
terminalleridir.


64. Soru

Deney I’de lamba yanmıyor olmasına rağmen
voltmetreden okunan gerilim değeri neyi ifade etmektedir?

Cevap

Ortam aydınlık olduğundan, ortamdaki uygun
ışınların güneş pili tarafından soğurulup voltaj oluştuğuna
işaret etmektedir.


65. Soru

Deney I’de lamba açık durumda voltmetreden ölçülen
değer nedir?

Cevap

Bu değer, güneş pilinin uçları arasındaki açık
devre voltajıdır.


66. Soru

Voltmetre olarak kullanılan multimetre ampermetre
haline nasıl dönüştürülmektedir?

Cevap

Voltmetrenin “V-ohm” yuvasına takılı olan fişi
çıkarıp, “mA” yuvasına takınız. Voltmetre olarak
kullanmış olduğunuz multimetre mili amper bölgesinde
akım ölçebilen bir ampermetreye dönüştürülmüştür.


67. Soru

Deney I’de lamba açık konumdayken ampermetreden
ölçülen değer nedir?

Cevap

Bu akım güneş pilinin aydınlatma altında kısa
devre akım değeridir.


68. Soru

Deney I’de lamba açıldığında ampermetreden ölçülen
akım miktarı neden artmaktadır?

Cevap

Güneş pilleri üzerine düşen ışık miktarı arttığı
için güneş pili devreye daha yüksek bir akım vermektedir.


69. Soru

Deney II’de voltmetreden ölçülen değer nedir?

Cevap

Voltmetreden okunan bu değer seri olarak
bağlanmış iki pilin çıkış terminalleri arasındaki potansiyel
farktır.


70. Soru

Deney II’de ölçülen açık devre voltaj değeri Deney
I’de ölçülen açık devre voltaj değerine göre nasıl
değişecektir?

Cevap

Devreye seri olarak iki pil bağlandığı için açık
devre voltaj değeri yaklaşık iki katına çıkacaktır.


71. Soru

Deney II’de lamba açıldıktan sonra devreden geçen
akım nasıl değişecektir?

Cevap

Lamba açıldıktan sonra devreden geçen akımın
yükseldiği görülmektedir.


72. Soru

Deney II’de lamba açıldıktan sonra ampermetreden
okunan değer nedir?

Cevap

Bu akım seri olarak bağlanmış olan iki güneş
pilinin kısa devre akımıdır.


73. Soru

Deney III’te lamba açık durumda iken voltmetreden
ölçülen değer nedir?

Cevap

Bu voltaj değeri paralel olarak bağlanmış güneş
pillerinin açık devre voltajıdır.


74. Soru

Deney III’te lamba açık durumda iken ampermetreden
ölçülen değer nedir?

Cevap

Akımın bu değeri paralel olarak bağlanmış iki
güneş pilinin aydınlatılmış durumda iken devre
terminalleri arasındaki kısa devre akımıdır.


75. Soru

Elektrik ile ilgili yapılan deneylerde nelere dikkat etmek gereklidir?

Cevap

Elektrik ile ilgili yapılan deneylerde şunlara dikkat etmek gereklidir:

  • Her şeyden önce elektrik ile ilgili deney yaptığınızı unutmayınız, dikkatli olunuz ve aceleci davranmayınız.
  • Deney arkadaşlarınızla uyum içerisinde çalışınız ve deneyleri özverili yapınız.
  • Deney devresi tamamen kurulup yetkili öğretim elemanına göstermeden devreye elektrik bağlantısı yapmayınız.
  • Elektrik bağlantıları tamamen yalıtılmış olmayabileceğinden hiçbir açık tele ve bağlantıya dokunmayınız.
  • Yalıtım malzemeleri eskimiş, yıpranmış ve özelliğini kaybetmiş olabilir. Bu durumu hemen ilgiliye haber veriniz.
  • Bir arıza durumunda sakın müdahale etmeye kalkmayınız ve ilgiliye haber veriniz.
  • Prizlerden fişleri çıkarmak için kablolarından tutup çıkarmayı denemeyiniz. Fişlerinden tutarak çıkarınız.
  • Gereksiz yere elektrik enerjisi tüketmeyiniz.
  • Laboratuvar ile ilgili güvenlik panosunu mutlaka okuyunuz.
  • Size verilen araç ve gereçleri özenli kullanınız.
  • Diğer masalarda deney yapan arkadaşlarınızı tedirgin edici ve onların dikkatini dağıtıcı tavır ve davranışlardan kaçınınız.
  • Deneyinizi tamamladıktan sonra, cihazları teslim aldığınız gibi sizden sonra kullanacak olanlara düzenli bırakınız.

76. Soru

Güneş pilleri nedir ve türleri nelerdir?

Cevap

Güneş pilleri, güneş enerjisini doğrudan doğruya elektrik enerjisine dönüştüren aygıtlardır. Güneş pillerini, çalışma ilkelerine göre, fotodirenç, fotosel lamba ve fotovoltaik (veya yarıiletken) güneş pilleri olarak sıralayabiliriz.


77. Soru

Güneş pillerinde elektrik enerjisine dönüşüm nasıl gerçekleşir? Açıklayınız.

Cevap

Elektrik enerjisine dönüşüm, güneş ışınlarının pilin yüzeyine düşmesi ile pilin çıkış uçları arasında bir potansiyel farkı oluşumu ve bunun sonucu olarak da çıkış uçlarına bir direnç veya elektrikle çalışan bir aygıt bağlandığında devreden akım geçmesi şeklinde gerçekleşir. Doğal olarak, Güneş’ten yararlanmak ve ifade edilenlerin gerçekleşebilmesi için güneş enerjisinin olması gerekir. Bu da ancak gündüzleri olabilir demektir.


78. Soru

Işık ve ışın nedir? Açıklayınız.

Cevap

Işık tanımı gereği gözlerimizin algılayabildiği elektromanyetik dalgalardır. Işık, elektromanyetik dalgaların görünür bölgesini oluşturur. Bu bölge ve dışında kalan kısım genellikle ışın olarak (x-ışını ve ultraviole ışını gibi) veya ışının sahip olduğu dalgaboylarına uygun isimlerden esinlenerek (mikro dalga ve radyo dalgaları gibi) adlandırılmıştır.


79. Soru

Elektromanyetik dalgalar ve enerjileri nasıl bir özelliğe sahiptir?

Cevap

Elektromanyetik dalgalar hem dalga özelliği ve hem de parçacık (tanecik veya foton denilmektedir) özelliği gösterirler. Sahip oldukları dalgaboylarına göre enerjileri vardır. Enerjileri, dalgaboyları büyük olanların küçük, dalgaboyları küçük olanların büyüktür.


80. Soru

Bir madde üzerine gelen ışına neler olabilir?

Cevap

Bir madde üzerine gelen ışın:

  • yansıyabilir; ayna ve metal yüzeylerde olduğu gibi,
  • kırılmaya uğrayarak geçebilir; camdan geçmesi ve yağmurlu havalarda su zerrecikleri tarafından kırılarak gök kuşağının görülmesi gibi,
  • soğurulabilir; Güneşin etkisi altında kalan cisimlerin ısınması gibi.

81. Soru

Güneş pillerinin verimliliği neye bağlıdır?

Cevap

Güneş pillerinin verimliliği, havanın bulutlu veya sisli olması, dağ veya binalar ile gölgelenmesi, ışığın yaz kış geliş durumları, panellerin yerleşim konumlarına ve kullanılan yarıiletken malzemeye bağlıdır.


82. Soru

Güneş pili yapımında yaygın olarak kullanılan malzemeler neyden yapılmışlardır ve özellikleri nelerdir?

Cevap

Güneş pili yapımında yaygın olarak kullanılan malzemeler silisyumdan (Si) yapılmışlardır. Silisyum doğada kum içerisinde bol miktarda bulunmaktadır, ancak bu kumdan saf silisyum elde etmek hem zor hem de pahalı bir işlemdir. Tercihen güneş pillerinde polikristal yapıda olanlar kullanılır. Bu yapıların kullanım süreleri en az yirmi sene olarak öngörülmektedir.


83. Soru

Güneş pillerinin seri olarak bağlanmasını açıklayınız.

Cevap

Güneş pillerinin seri olarak bağlanması, pillerdeki seri bağlanma ile aynıdır. Yani; yan yana konulan pillerin birinin “-” ucunu diğerinin “+” ucuna bağlayarak sonunda ilk baştakinin + ucundan ve en sondakinin de - ucundan alınan çıkışlarla devreye potansiyel fark uygulanır.


84. Soru

Güneş pillerini seri bağlamadaki amaç nedir?

Cevap

Bu tür bağlamanın amacı devreye uygulanan potansiyel farkın artmasını sağlamaktır. Çok sayıda güneş pillerinin bu şekilde bağlanması oldukça yüksek gerilim elde etme imkanı sağlar. Bu da yüksek güç demektir. Anlamı; devrede hem yüksek potansiyelin oluşturulduğu ve hem de yüksek akımın olabileceğidir.


85. Soru

Güneş pillerinin paralel bağlanmasını açıklayınız.

Cevap

Güneş pillerinin bu tür bağlanması, pillerin “+” uçlarının kendi aralarında ve “-“ uçlarının da kendi aralarında bağlanmasıyla gerçekleşir. Bu şekilde bağlanacak pillerin uçları (terminalleri) arasındaki potansiyel farkların ve dirençlerinin hemen hemen aynı olması istenir.


86. Soru

Güneş pillerini paralel bağlamadaki amaç nedir?

Cevap

Çok sayıda güneş pillerinin bu şekilde bağlanması, devrede gücün artmasına katkı sağlar. Bu bağlanma biçiminin en önemli avantajı pillerden bir veya birkaç tanesinin bağlantı kablolarının kopması ile devre dışı kalması yahut işe yaramaz olması durumlarında bile devreyi en son bir tanesinin besleyebilir olmasıdır.


87. Soru

Deneyde kullanılan araç ve gereçler nelerdir?

Cevap

Deneyde kullanılan araç ve gereçler ve adetleri şöyledir:

  1. Mavi ve kırmızı bağlantı kabloları (2 adet)
  2. Multimetre (1 adet)
  3. Güneş pili (2 adet)
  4. Halojen ışık kaynağı (1 adet)
  5. Düz modül (3 adet)
  6. T-şeklinde modül (4 adet)
  7. Köşe modül (2 adet)
  8. İki yuvalı modül (1 adet)
  9. Destek çubuk ve ayakları (3 parça)

88. Soru

Deney devresi nasıl kurulur?

Cevap

Deney devresini kurmaya ilk olarak devre tamamlayıcı modülleri birleştirmekle başlanır. İki adet düz devre tamamlama modülünün birbirlerine bağlanması gerekir. Öncelikle bu modüller devrede süreklilik oluşturacak şekilde üstünde belirtilen çizgilere uygun olarak karşı karşıya getirilir. Daha sonra iki düz modülün girinti ve çıkıntıları birbirlerini karşılayacak şekilde birisi yukarıda diğeri aşağıda tutulur, bu noktalardan birbirlerine yavaşça geçirilir ve ek aynı seviyeye getirilir. Böylece her iki modülün beyaz çizgileri birbirlerini tamamlamış olur. (Bkz. Sf. 148, şekil 6.3)


89. Soru

Bu ünite kapsamında yapılacak deneylerde güneş pili veya pillerinin çeşitli bağlanma biçimlerindeki işlevleri nasıl belirlenecektir?

Cevap

Bu ünite kapsamında yapılacak deneylerde güneş pili veya pillerinin çeşitli bağlanma biçimlerindeki işlevleri, kısa devre akımını (iki yuvalı modüle ampermetrenin bağlanarak ışık altında güneş pilinin oluşturduğu akımdır) ve açık devre voltajını (iki yuvalı modüle voltmetrenin bağlanarak ışık altında güneş pilinin oluşturduğu voltajdır) ölçerek belirlenecektir. Bu ölçümler için hem dc voltmetre ve hem de dc ampermetre olabilen bir multimetre kullanılacaktır.


90. Soru

Deney I'de multimetre devreye ne zaman bağlanabilir ve bu devredeki önemli durum nedir?

Cevap

Voltmetre olarak kullanılan multimetre taşıma işleminden sonra da devreye bağlanabilir. Multimetre olmasa da devre kurulmuş olmaktadır. Ancak; önemli bir durum söz konusudur. Bu durum, devrede yer alan iki yuvalı modüle güneş pili ile çalıştırılmak istenen cihazın bağlanabilecek olmasıdır. Bir başka ifadeyle, iki yuvalı modül güneş pili veya pillerinin çıkış terminalleridir. (Bkz. Sf. 149, şekil 6.7)


91. Soru

Voltmetre olarak kullanılan multimetre miliamper bölgesinde akım ölçebilen bir ampermetreye nasıl dönüştürülür?

Cevap

Voltmetrenin “V-?” yuvasına takılı olan fişi çıkarılıp, “mA” yuvasına takılır. Voltmetre olarak kullanılan multimetre miliamper bölgesinde akım ölçebilen bir ampermetreye dönüştürülmüştür.


92. Soru

Seri olarak bağlanan iki adet güneş pili devresinde, lamba kapalı ve daha sonra açıkken, voltmetre olarak kurulan multimetrede ölçülen değerler nedir?

Cevap

Seri olarak bağlanan iki adet güneş pili devresinde, lamba kapalı durumdayken açık devre voltajı ölçülür. Daha sonra lamba açılarak voltajı tekrar ölçülür. Voltmetreden okunan bu değer seri olarak bağlanmış iki pilin çıkış terminalleri arasındaki potansiyel farktır.


93. Soru

İki güneş pilinin paralel bağlandığı devrede, lamba kapalı durumdayken ve daha sonra açık durumdayken, voltmetre olarak ayarlanan multimetrede okunan değer nedir?

Cevap

İki güneş pilinin paralel bağlandığı ve multimetrenin voltmetre olarak ayarlandığı devrede, lamba kapalı durumdayken devrenin terminalleri arasında bir voltaj değeri ölçülür ve daha sonra lamba açık duruma getirilir ve devre voltajının değiştiği gözlemlenir. Okunan bu voltaj değeri paralel olarak bağlanmış güneş pillerinin açık devre voltajıdır.


94. Soru

İki güneş pilinin paralel bağlandığı devrede, lamba kapalı durumdayken ve daha sonra açık durumdayken, ampermetre olarak ayarlanan multimetrede okunan değer nedir?

Cevap

İki güneş pilinin paralel bağlandığı ve multimetrenin ampermetre olarak ayarlandığı devrede, lamba kapalı durumdayken devreden geçen akım ampermetre ile tespit edilir. Daha sonra lamba açık duruma getirilir ve akımda değişikli olduğu gözlemlenir. Akımın bu değeri paralel olarak bağlanmış iki güneş pilinin aydınlatılmış durumda iken devre terminalleri arasındaki kısa devre akımıdır.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email