Batı Edebiyatında Akımlar 2 Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Postmodernizm temellerini hangi postyapısalcılardan almıştır?

Postmodernizm ortaya çıktığı yıllardan bugüne giderek farklılaşmış, çeşitlenmiş ve temelindeki çoğulculuk düşüncesi daha da egemen hale gelmiştir. Temellerini Derrida, Lyotard, Baudrillard gibi Fransız postyapısalcılardan alan akım özellikle son otuz yılın her türlü sanatsal üretimine sızmıştır.

Postmodernizmin kelime anlamı nedir?

Batı dillerinde “post-” “sonrası” anlamı veren bir ön ektir, yani postmodernizmin kelime anlamı “modernizm sonrası” dır.

Modernite sosyal bilimlerde ne üzerine kullanılan bir terimdir?

Modernite, sosyal bilimlerde, hem tarihsel bir dönemi (Modern Çağ) hem de ortaçağ
sonrası Avrupa’da ortaya çıkan belirli sosyo-kültürel normlar, tutumlar ve uygulamalar
topluluğunu ifade etmek üzere kullanılan bir terimdir.

Yirminci yüzyıl modernizminin kurucusu olan isimleri sıralayınız. 

Woolf, Joyce, Eliot, Pound, Stevens, Proust, Mallarme, Kafka ve Rilke gibi isimler yirminci yüzyıl modernizminin kurucusu olurlar.

Edebiyat açısından modernizmin belli başlı özelliklerini sıralayınız.

•Yazıda (ve görsel sanatlarda) izlenim ve öznelliğe vurgu; algılananın ne olduğundan çok “görme”nin (ya da okumanın ya da algılamanın kendisinin) nasıl gerçekleştiğine vurgu. Buna bilinç-akışı tarzındaki yazı örnek verilebilir.
• Her şeyi bilen üçüncü tekil şahıs anlatıcıların, sabit bakış açılarının ve kesin ahlâkî
konumların sağladığı görünüşte nesnellikten uzaklaşma.
• Edebî türler arasında bulanıklaşan ayrımlar, şiirin daha belgesel (T.S. Eliot ve EE
Cummings’deki gibi) ve düzyazının daha şiirsel olması (Woolf ve Joyce’da olduğu
gibi.)
• Parçalanmış biçimlere, kesintili anlatılara, farklı malzemelerin rastgele görünümlü
kolajlarına vurgu.
• Sanat eserinin üretimine yönelik bir öz-bilinç (kendini bilme, kendini yansıtma)
eğiliminin oluşması. Böylece her bir sanat eseri bir üretim olarak, yapılan ve çeşitli
şekillerde tüketilen bir şey olarak kendi durumuna dikkat çeker.
• Minimalist tasarımların, spontanlığın ve yaratımdaki keşfin karmaşık biçim estetiğine tercih edilmesi,
• Sanat eseri üretmede kullanılan materyallerin seçiminde olsun, sanat eserini sergileme, dağıtma ve tüketmede olsun, yüksek ve alt kültür, ya da kitle kültürü gibi
ayrımların reddedilmesi.

Modernist düşüncenin insanlığa mutluluk getireceği düşüncesinin 20. Yüzyılın ikinci yarısında sorgulanmaya başlandığını söyleyen tarihçi kimdir?

Tarihçi Mark Poster, modernist düşüncenin insanlığa mutluluk getireceği düşüncesinin 20. Yüzyılın ikinci yarısında sorgulanmaya başlandığını söyler (akt. Doltaş, 2003).

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan yeni topluma ne gibi farklı tanımlar getirilmiştir? 

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan yeni topluma, “sanayi sonrası (postendüstriyel) toplum”, “çokuluslu kapitalizm”, “tüketim toplumu”, “medya toplumu” gibi farklı tanımlar getirilmiştir

Frederic Jameson, postmodernizmi ne olarak görür? 

Frederic Jameson, postmodernizmi “geç kapitalizmin kültürel mantığı” olarak görür.

Jean Baudrillard'a göre postmodernite döneminde eşyanın kullanım değerinin ve üretim gerekliliğinin yerini ne alır?

Postmodernite döneminde eşyanın kullanım değerinin ve üretim gerekliliğinin yerini simülasyonlar,kodlar, simülakra, hipergerçeklik alır.

Simülakra (simulacra) ne demektir? 

Orijinalliği olmayan eksiksiz bir kopya.

Kant'a göre bilgi ne ile edilebilir?

Kant’a göre bilgi ne sadece deneyimle, ne de sadece akılla elde edinebilir. Bilginin kaynağı deneyim ya da tecrübe ile aklın sentezidir. Bu anlamda Kant bize transandental bilgiden söz eder.

Jameson, “Postmodernizm ve Tüketim Toplumu” adlı makalesinde, John Cage, Andy Warhol, Jean Luc Godard, William Burroughs gibi sanatçıların eserlerini postmodern sanat örnekleri olarak sıraladıktan sonra bunların neye karşı bir tepki olarak ortaya çıktığını söyler?

Jameson, “Postmodernizm ve Tüketim Toplumu” adlı makalesinde, John Cage, Andy Warhol, Jean Luc Godard, William Burroughs gibi sanatçıların eserlerini postmodern sanat örnekleri olarak sıraladıktan sonra bunların yüksek modernizmin yerleşik formlarına karşı bir tepki olarak ortaya çıktığını söyler.

Modern edebiyatın parodiye geniş imkan tanımasının sebebi nedir?

Modern edebiyat parodiye geniş imkan tanır çünkü büyük modern yazarların hepsi benzersiz üsluplar üretmeleriyle tanınırlar: Faulkner tarzı uzun cümleyi ya da D.H. Lawrence’ın karakteristik doğa tasvirlerini; Heidegger’in Sartre’ın yaklaşımlarını ve üsluplarını buna örnek verebiliriz. Bu üslupların her biri bir diğerinden farklı olsa da hepsi şüphe götürmez bir şekilde kendine özgüdür, bir kez öğrenildi mi bir başkasınınkiyle karıştırılmaz.

Black Mountain şairleri hakkında bilgi veriniz.

Black Mountain şairleri, 20. yüzyıl ortalarında, merkezi Kuzey Carolina’daki Black Mountain Üniversitesi olan bir grup Amerikalı avangard ya da postmodern şairdir. Yalnızca yirmi üç yıl ayakta kalmasına (1933-
1956) ve 1200’den az öğrencisi olmasına rağmen, Black Mountain Üniversitesi sanat eğitimi ve uygulamasında en efsanevi deneysel kurumlardan birdir. 1960’lı yılların Amerikası’nın avangardını yöneten çok sayıda sanatçı çıkarmıştır.

Postmodernizmi edebiyat ve sanatla ilgili bir terim olarak ilk kez kullanan kişi kimdir?

Postmodernizmi edebiyat ve sanatla ilgili bir terim olarak ilk kez kullanan kişi, Amerikalı eleştirmen Ihab Hassan’dır.

Ihab Hassan kendisinin belirlediği postmodern edebiyatının belirsizlik özelliğini nasıl açıklamıştır? 

Belirsizlik: Bu kavram, bilgiyi ve toplumu etkileyen her türlü belirsizlik, kopukluk, yer değiştirmeyi içerir. Heisenberg’in belirsizlik ilkesini, Gödel’in eksiklik teoremini, Kuhn’un paradigmalarını ve Feyerabend’in bilimsel dadaizmini düşünebiliriz. Belirsizlikler eylemlerimize, fikirlerimize ve yorumlamalarımıza nüfuz eder; dünyamızı oluşturur.

Postmodernizmin başlıca filozof temsilcilerini sıralayınız.

Friedrich Nietzsche, Michel Foucault, Jacques Derrida, Jean François Lyotard, Jean Baudrillard. Postmodernizmin başlıca filozof temsilcilerindendir. 

Modern kelimesi ilk kez hangi yüzyılda ve hangi amaçla kullanılmıştır?

Modern teriminin uzun bir geçmişi vardır. Latince “modernus” kelimesinden gelen modern, ilk kez 5. yüzyılın sonlarında (Hıristiyan olan) şimdiyi, (Romalı ve pagan olan) geçmişten ayırmak üzere kullanılmıştır

Foucault (1992), Hapishanenin Doğuşu adlı eserinde tarihsel kategori olarak moderniteyi nasıl tanımlar? 

Foucault (1992), Hapishanenin Doğuşu adlı eserinde tarihsel kategori olarak moderniteyi, geleneğin sorgulanması veya reddinin, bireycilik, özgürlük ve resmi eşitliğe verilen önceliğin; sosyal, bilimsel ve teknolojik ilerlemeye ve insanların mükemmelleşmesine olan inancın; rasyonelleştirme ve profesyonelleşmenin; feodalizmden (veya tarımsallıktan), kapitalizme ve piyasa ekonomisine yönelik bir hareketin; sanayileşme, kentleşme ve sekülerleşme; ulus devlet ve onun kurucu kurumlarının gelişiminin (örneğin, temsili demokrasi, halk eğitimi, modern bürokrasi) ve gözetim biçimlerinin damgasını vurduğu bir dönem şeklinde tanımlar.

Habermas’a göre 18. yüzyılda Aydınlanma filozofları tarafından formüle edilen modernite projesi neye dayanıyordu?

Habermas’a göre 18. yüzyılda Aydınlanma filozofları tarafından formüle edilen modernite projesi, nesnel bilim, evrensel ahlak ve hukuk ve kendi iç mantığına göre özerk sanatın geliştirilmesi çabalarına dayanıyordu.