İş ve Yaşamda Motivasyon Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Ödül, Teşvik Ve Hedef Yönetimi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Motivasyon nedir?
Motivasyon, kişilerin belirli bir amacı gerçekleştirmek için kendi arzu ve istekleri ile davranmalarıdır.
Aslında motivasyon, çalışanların kendi arzu ve istekleri ile davranabilmeleri için gerekli olan yönetsel ve
fiziksel ortamı sağlamaktır. Çünkü motivasyonda asıl hedef, personelin istekli, şevkli, verimli ve etkili
çalışmalarını sağlamaktır
Motivasyon kelimesinin kökeni nereden gelmiştir?
motivasyon kelimesinin kökeni Latince’den gelmektedir.
Motivasyon kavramını bilmek kişiye ne sağlar?
Motivasyon kavramını bilmek sağlıklı ilişkiler kurmak ve uyumlu yaşamak açısından oldukça yararlıdır. Tüm davranışlar nedenseldir ve
bu nedenleri anlamaya çalışmak, bunlar üzerinde yoğunlaşmak çeşitli durumlarda ortaya çıkabilecek problemleri tahmin etme, engelleme yada çözmede yardımcıdır.
Motivasyonun diğer kelime anlamı nedir?
Motivasyonun diğer kelime anlamı Güdü'dür.
Adams’ın Eşitlik Teorisindeki 4 temel kavram nedir?
a. Birey: Eşitliği ya da eşitsizliği algılayan insan
b. Karşılaştırma: Yapılan işlere karşılık verilen ödüller anlamında bireyin karşılaştırma yaptığı diğer bireyler veya gruplar.
c. Girdiler: İnsanın işine taşıdığı bireysel özellikler. Yaş, cinsiyet, mesai, tecrübe...
d. Çıktılar: Kişinin işten elde ettiği; ücret ve tanınma gibi ödüller.
Eşitsizliği giderecek davranışlar için yöneticiler nelere dikkat etmelidir?
Bu teoriyi kullanmak isteyen yöneticiler şu noktalara dikkat etmelidirler
• Eşit gayret eşit şekilde ödüllendirilmelidir.
• Eşitlik ya da eşitsizlik personelin işletme içi ve işletme dışı yaptığı karşılaştırmaların sonucudur.
• Eşitsizliğe tepkiler bireyden bireye değişir
Eşitsizliği giderecek davranışlar nelerdir?
Eşitsizliği giderecek davranışlar ise; gayretin değiştirilmesi (etkinlik), sonucun değiştirilmesi (ödül), gayret ve sonuç tanımlarının değiştirilmesi, iş terketme (devamsızlık, istifa...) başkalarının gayretlerini azaltmaya zorlama, karşılaştırma kriterlerini değiştirme olarak sayılabilir
Kurumsal performansın arttırılması için hangi motivasyon yaklaşımları kullanılır?
Kurumsal performansın arttırılması, kurumsal verimliliği ve etkinliğin sağlanması amacıyla çalışanların ödüllendirilmesi ve teşvik edilmesi, motivasyon yaklaşımları içinde en çok bilinenidir.
Yöneticinin çalışanlarla ilgili en önemli görevi nedir?
Yöneticinin en önemli görevi, etkin bir örgüt yaratmaktır. Örgütsel performansı yükseltmektir. Astların etkin bir şekilde çalışması için onları motive etmelidir. İşgörenler, kendilerine verilen görevi etkin bir biçimde yerine getirmeye istekli olmalıdırlar. Verilen emirler ne kadar iyi düşünülmüş ve ifade
edilmiş olursa olsun, bunların kesinlikle uygulanamayacağı sonucuna hemen varmak hatalıdır. İşgörenlerin belli bir ‘kabul alanı’ bulunur ve bu kabul alanı içindeki emirler yerine getirilir; dışında kalanlar ise pek yerine getirilmezler. Motivasyondan yararlanılarak ‘kabul alanı’ genişletilebilir.
Kurumlardaki ilgili kişiler, çalışan motivasyonunu sağlamak için
özendirici araçları kullanırlarken nelere dikkate etmelidirler?
• Motivasyonda özendirici araçları kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli husus, kullanılan tekniğin duruma uygun olmasıdır.
• Verilen ödül gereğinden az ya da çok olmamalıdır. Eğer gereğinden az ya da çok olursa, çalışana olan etkisi yetersiz kalır.
• Motivasyon yöntemine karar verirken, çalışanların ihtiyaçları ile kurumun ihtiyaçlarının dengede olmasına özen gösterilmelidir.
• Motivasyonda özendirici araçları kullanırken dikat etmemiz gereken bir diğer önemli nokta da, çalışana sunduğunuz imkan için yetkinizin olmasıdır. Örneğin, çalışanlarınızı motive etmek için, ücretlerini arttıracağınızı söylemeden önce, bu ücret artışını gerçekleştirebileceğinizden emin olmalısınız.
• Ayrıca, kullanacağınız özendirici araçlara karar verirken, içinde ekonomik ve diğer özendiricim araçların dengeli bir biçimde yer almasına dikkat etmelisiniz.
• Her özendirici aracın her çalışanda aynı etkiyi yaratacağı yanılgısına sakın düşmeyin. Bir kişi için özendirici nitelik taşıyan bir araç, bir diğeri için de aynı düzeyde özendirici olmayabilir.
• Motivasyonda kullanılan özendirici araçlar, her yerde, her durumda ve her zamanda aynı etkiyi göstermezler. Yöneticilerin bu bilinçle özendirici araçlara yaklaşmaları ve değerlendirmeleri gerekmektedir.
İyi bir ödülün sahip olması gereken özellikleri nelerdir?
İyi bir ödülde bulunması gereken özellikler şunlardır:
• Çalışanlarınızın koyduğunuz hedefler doğrultusundaki davranışlarını ödüllendirmelisiniz. Aksi takdirde, hedefe ulaşma konusundaki motivasyonları azalır.
• Ödül, yerinde ve çalışanın performansına bağlı olarak verilmelidir. Rastgele verilen bir ödül, hem çalışanın hem de iş arkadaşlarının motivasyonunu düşürür.
• Verdiğiniz ödüller, adaletli olmalıdır. Başarılı bir çalışan, başarısız bir çalışanla aynı ödülü alırsa demoralize olabilir.
Kurumlarda çalışan motivasyonunda kullanılan başlıca ödüllere 4 örnek veriniz.
Ücret artışı, Prim;Terfi,İzin.
Çalışma hayatında motivasyon araçları genel olarak kaça ayrılır, açıklayınız.
Çalışma hayatında motivasyon araçları genel olarak ikiye ayrılır. Bunlardan birisi dış motivasyon (harici motivasyon) ve diğeri de iç motivasyondur (dahili motivasyon). Dış motivasyonu besleyen kişinin dışındaki faktörlerdir. Dış motivasyon, bir kişi veya kurum tarafından sağlanır. Dış motivasyon araçlarını tercih eden kişiler, başarılarının duyurulmasını isterler. Dış motivasyon araçlarına örnek olarak para, ödül, terfi, takdir edilme, prim veya terfi verilebilir
Kurumlarda çalışan motivasyonun sağlanmasında kullanılan özendirici araçları (teşvik edici araçları),araç bazında değerlendirdiğimizde kaç grupta toplayabiliriz?
Kurumlarda çalışan motivasyonun sağlanmasında kullanılan özendirici araçları (teşvik edici araçları), araç bazında değerlendirdiğimizde üç ayrı grupta toplayabiliriz. Bunlar:
• Ekonomik araçlar
• Psiko-sosyal araçlar
• Örgütsel ve yönetsel araçlar olmak üzere üç şekilde incelenebilir.
Psiko-Sosyal Araçlara 4 örnek veriniz
Sosyal Katılma, Değer ve Statü, Gelişme ve Başarı,Çevreye Uyum dur.
Örgütsel ve Yönetsel Araçlar nelerdir, 4 örnek veriniz.
Amaç Birliği, Yetki ve Sorumluluk Dengesi, Eğitim ve Yükselme, Kararlara Katılma dır.
Öneri Sistemi nedir?
Öneri Sistemi: En etkili araçlardan biridir. Öneri sistemi ayrıca işletmede demokratik yönetime geçişin en belirgin göstergesidir. İşletmede çalışan kesim düşünce ve önerilerini özgürce ortaya koyabiliyorsa ve bu öneriler ciddiye alınarak yararlı görülenler uygulamaya konuluyorsa işgörenlerde tatmin seviyesi ve örgüte bağlılık artacaktır.
İşi yeniden tasarlamanın yöntemi nedir?
İşi yeniden tasarlamanın 3 yolu vardır. Bunlar:
• Rotasyon
• İş genişletme
• İş zenginleştirme
İş genişletme nedir?
İş genişletme, çalışanların faaliyet alanlarını genişletmek demektir. İş genişletme ile çalışanlara aynı seviyede çeşitli görevler verilir. “Job Enlargement” kelimesinin Türkçesi biçiminde dilimize kazandırılmış olan bu olgu, çalışanların tek bir iş üzerinde sürekli çalışmaları yerine daha geniş bir uzmanlık alanına sahip olmaları ve çok fonksiyonlu görevler edinmeleriyle sağlanır.
Rotasyon nedir?
Rotasyon, bir birimde çalışan görevlilerin düzenli bir biçimde yer değiştirmeleridir.