Çatışma ve Stres Yönetimi 2 Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Stres Yönetiminde Bireysel Stratejiler
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Stres yönetiminde olumsuz düşünceleri yeniden yapılandırmak neden önemlidir?
Olumsuz düşünceler, değerlendirmeler zaman içerisinde olumsuz duygulara dönüşebilmektedir. Uyum bozucu davranışlara yol açan bu durumda kişinin stresle baş etme gücü zayıflar. Bu stresin daha çok arttığı, olumsuz davranışların yinelendiği bir kırış döngüne neden olur. Olumsuz düşünceleri fark etmek ve yeniden yapılandırmak stres yönetimi açısından oldukça önemlidir.
Olumsuz düşünceleri ortaya çıkarmak için neler yapılabilir?
Olumsuz düşünceleri ortaya çıkarmak için stresin başlaması ya da sürmesinde etkili olan düşüncelere odaklanılmalıdır. O sırada zihinden geçen düşünceler gözden geçirilebilir veya olay zihinsel olarak tekrar canlandırılarak bu düşüncelerin tespiti yapılabilir
Seçici soyutlama nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?
Eldeki bilginin sadece küçük bir kısmına bakarak varılan olumsuz bir yargıyı ifade eder. Kişi delilleri yok sayarak veya ihmal edilerek durum veya olay hakkında olumsuz bir değerlendirme yapar.
Keyfi çıkarsama nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?
Herhangi bir kanıt olmaksızın ya da aksi yönde kanıta rağmen yoruma varılır. Kişi olay veya durum hakkında kanıt aramaksınız olumsuz bir yargıya varır.
Aşırı genelleştirme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?
Bir ya da birkaç ipucundan hareketle daha genel yorumlara ulaşılır. Kişi yaşanan olumsuz ufak bir olay veya durum ile hayatındaki diğer tüm olayları ilişkilendirerek genel bir olumsuz çerçeve çizer.
Abartma ve küçültme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?
Bir nitelik, olay ya da duyumun önemini ya aşırı abartır ya da küçümser.
Kişiselleştirme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?
Herhangi bir temeli olmamasına ya da çok küçük bir bağıntı olmasına rağmen çevresel olayları kendisiyle ilişkilendirir. Olayların olumsuzluğundan kendisini sorumlu tutar ve suçlar.
İkili (hep ya da hiç biçiminde) düşünme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?
Kişinin kendisi, kişisel deneyimleri ve diğer kişiler hakkında yargıları iki kategoriden birinde yer alır. İyi veya kötü; mükemmel veya yanlış gibi tamamen zıt iki eksende yapılan değerlendirmeleri ifade eder.
Olumsuz düşüncelerin akılcı düşünceler ile yeniden yapılandırılırken hangi sorular sorulmalıdır?
• Bu durumun başka açıklaması var mı?, • Bu düşüncemi destekleyen ve desteklemeyen kanıtlar nelerdir? • Stressiz döneminde olsaydı aynı durum için ne düşünürdüm?’’ gibi sorular olayları değerlendirmede ve akılcı düşünceler geliştirmede olumlu katkı sağlayacaktır.
Olumsuz düşüncelerin akılcı düşüncelere değiştirilmesinde nelere dikkat edilmelidir?
Olumsuz düşünceleri değiştirirken kişi gerçekçi olmalı, var olan sorunların üzerini örtmemelidir. Kısa ve uzun dönemli amaçlarına katkıda bulunacak şekilde objektif gerçeklere dayanmalıdır. Akılcı düşüncelerin yeri geldiğinde hatırlanması veya kontrol edilmesi için kayıt edilmesi olası stresli durumlarda kişiye yardımcı olabilir.
Stres yönetiminde kullanılan maruz bırakma yöntemi nedir?
Maruz bırakma yönteminde kişi stres etkeniyle karşı karşıya kalacak provalar yapar. En hafif durumdan giderek artan şiddette stres etkenine maruz kalır.
Maruz bırakma yönetimi uygulama açısından kaça ayrılır? Bunlar nelerdir?
Maruz bırakma, imgesel ve gerçek yaşamda olmak üzere iki çeşittir. İmgesel maruz bırakmada giderek artan şiddet ve süreyle imgesel olarak stres etkenine maruz kalır. Gerçek yaşamda maruz bırakma ise kişinin stres ortaya çıkaran uyaranla doğrudan karşılaşarak yüzleşmesidir.
Stres yönetiminde kullanılan duyarsızlaştırma yönteminedir?
Stres yönetim tekniklerinin uygulanmasını zorlaştıran başlangıç anksiyetesinin yoğun olduğu durumlarda gevşeme egzersizleri ile başlanılan bir yöntemdir. Gevşeme sağlandıktan sonra stres etkeni imajiner ya da gerçek yaşamda maruz bırakılır.
Stres yönetiminde kullanılan stres aşılama yöntemi nedir?
Stres aşılama yönteminde de kişi stresli durumun daha zararsız biçimine maruz bırakılarak baş etme becerileri geliştirilir. Kişi daha stresli durumlarla karşılaştığında geliştirdiği becerileri kullanır.
Stres yönetiminde kullanılan gevşeme egzersizleri yöntemi nedir?
Stresin neden olduğu aşırı fizyolojik uyarılmayı ve psikolojik etkileri azaltmaya yönelik egzersizlerdir. Başarılı bir gevşeme egzersizi ile kişi kendini daha iyi hisseder, gerginlik ve anksiyete duygusu azalır.
Kas gevşeme egzersizi nasıl uygulanır?
Bu yöntemde belirli bir sistem içinde önce kasların kasılması sonra gevşemesi söz konusudur. Böylece kaslardaki gerginlik ve gevşeme arasındaki farklılığın anlaşılması hedeflenir. Düzenli ve sistemik bir şekilde uygulanması gerekir.
Nefes egzersizi nasıl uygulanır?
Stresin aşırı uyarılma etkilerini kontrol etmede doğru ve derin nefes almayı öğrenmek önemlidir. Doğru nefes burundan ağır, sessiz ve derin alınır. Göğüs kafesi solunumu yerine diyafram solunumu(karın solunumu) yapılmalıdır. Bu şekilde akciğerlerin vakum etkisiyle genişlemesi mümkün olur. Böylece bedenin yeterli oksijen alması ve biriken karbondioksitin atılması sağlanır.
İmajiner gevşeme egzersizi nasıl uygulanır?
Kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istenir. İmajiner gevşemede, hayal kurmaya devam ettikçe vücudun sanki o mekanda bulunuyormuş gibi tepki verdiği, zihnin rahatladığı hissedilir.
Zaman yönetiminin stres yönetimi üzerinde nasıl bir etkisi vardır?
Zamanın etkili kullanımı, üretkenliği azaltan stres durumlarının önlenmesinde etkili olacaktır. Zamanın verimsiz kullanımı hem stresin oluşmasında hem de ilerlemesinde olumsuz etkiye sahiptir.
İyi bir zaman yönetimi elde edebilmek için atılması gereken adımlar nelerdir?
• Zaman çizelgesi yapmak • Hedefler oluşturmak • Öncelik sırası belirlemek • Plan yapmak • Hayır diyebilmek • İşbirliği yapmak • İşleri ertelememek • Düzenli olmak • Gereksiz meşgul eden şeyleri kontrol etmek • Gözden geçirmek
Zaman yönetiminde hayır diyebilmek neden önemlidir?
Stresi yönetebilmek ve yaşamda dengeyi kurabilmek için kişisel önceliklerin iyi tanımlanması gerekir. İş ve ev yaşamında gerekli dengeyi kurabilmek için kişi ne zaman evet ne zaman hayır diyeceğini bilmelidir. Hayır demekte zorlanan kişiler bunun nedenlerini anlamaya çalışmalıdır.
Zaman yönetiminde işbirliği yapmak neden önemlidir?
Çalışma ortamında iş ve sorumlulukların iş arkadaşları ile paylaşılması iyi bir zaman yönetimi için gereklidir.
Zaman yönetiminde gereksiz meşgul eden şeyleri tespit etmek neden önemlidir?
Planlama yapılan bir çalışmada zaman ve verimlilik kaybına neden olacak gereksiz öğeleri tespit etmek ve ortadan kaldırmak veya kontrollü bir şekilde azaltmak zaman yönetimi açısında oldukça önemlidir.
Stres yönetiminde problem çözme becerileri neden önemlidir?
Problemlerin doğası ve yapısının yanı sıra kişinin problemle nasıl başa çıktığı önemlidir. Çözülmeyen problemler oldukça önemli bir stres kaynağıdır. Bu durumlara karşı daha dayanıklı olur ve baş etme becerileri artması için problem çözme becerilerinin geliştirilmesi önemli hale gelmektedir.
Probleme yaklaşım problem çözme becerilerinde neden önemlidir?
Problem karşısındaki olumlu veya olumsuz tutum problemin çözülmesinde oldukça etkilidir. Problemin çok zor veya çözülemez olduğuna duyulan inanç, problemin kaynağı olarak sürekli başkalarını suçlama çözüme katkı sağlamazken, problemi kabul edip, anlamaya çalışan, yaşamın olağan bir parçası olarak kabul eden olumlu tutum çözüm sürecinde olumlu katkı sağlayacaktır.
Probleme tanımlanması problem çözme becerilerinde neden önemlidir?
Problemlerle ilgili gerçeklerin ortaya konması ardından problemin açık ve net cümlelerle ifade edilmesi, varsayımlar ile gerçeklerin ayırımının yapılması ve çözüm için gerçekçi hedeflerin konması problem çözme süreci için temel bir basamaktır. Problem doğru tanımlandığında çözümün yarısı tamamlanmış demektir.
Problemleri doğru tanımlamada kullanılan problemle ilgili gerçekler ortaya konulurken hangi sorular kullanılır?
Ne oldu(oluyor), nerede oldu, problem ne zaman ve ne sıklıkta oldu, niçin oldu(sebepleri), problemin etkisi nasıl oldu(yaşattığı duygu, davranış ve düşünceler) ve problem kimlerle ilgilidir soruları ile problemle ilgili gerçekler belirlenmeye çalışılır.
Seçeneklerin oluşturulması problem çözme sürecinde neden önemlidir?
Olabildiğince çok seçenek üretmek, stres altında aklan gelen ilk çözümü uygulamak yerine tüm seçeneklerin gözden geçirilerek bir liste oluşturulması iyi bir çözümün geliştirilmesine önemlidir.
Bir problemin çözümünün uygulanması yaşanabilecek sorunlar nelerdir?
Çözümün uygulanma aşamasında kişinin harekete geçmeye hazır olması önemlidir. Başka bir ifade ile kişinin değişime hazır olması gerekir. Değişim kaygı ve korkulara neden olabilir. Çözümün uygulanmasında bu risk faktörleri de değerlendirilmelidir.
Bir problemin çözümünün uygulanmasında nelere dikkat edilmelidir?
Belirli bir süre sonra seçilen çözümün iyi işleyip işlemediği değerlendirilmelidir. Problem bütünüyle ortadan kalkmamış olabilir. Ancak yaşanan sıkıntıda olumlu bir değişiklik olup olmadığı gözden geçirilir. Sonuç olumlu ise aynı yolda ilerlemeye devam edilebilir. Sonuç olumsuz olarak değerlendirilir ise denenmeyen çözüm seçenekleri gözden geçirilir ya da geriye dönüp problemin doğru tanımlanıp tanımlanmadığına bakılabilir.
İletişim becerilerinin stres yönetimi üzerindeki etkisi nedir?
Kişiler arası iletişimde yaşanan sorunlar önemli stres kaynaklarıdır dolayısı ile sorunları doğru anlamak, doğru şekilde ifade edebilmek ve karşıdaki kişilerle yapıcı bir şekilde çözmek için kullanılacak iletişim becerileri bu stresin önlenmesinde ve yönetiminde önemlidir.
Etkili dinleme bir iletişim becerisi olarak ne için kullanılır?
Dinlemek, yeni ilişkiler kurmak ve var olan ilişkileri sürdürmek için gerekli bir beceridir. Dinlemek bir sorumluluk ve saygı belirtisidir. Etkili dinleme ile ilişkilerin doğru ve sağlıklı bir yapıda kurulması arasında doğrudan bir ilişki vardır.
Etkili dinlemenin kaç önemli özelliği vardır? Bunlar nelerdir?
Etkili dinlemenin dört önemli özelliği vardır, bunlar; • Etkin dinleme • Empati kurarak dinleme • Açıklıkla dinleme • Farkında olarak dinleme
Bir kişiyi etkin bir biçimde dinlemenin yolları nelerdir?
• Açımlama • Açıklık getirme • Geribildirim
Etkin dinleme sırasında açımlama ne için kullanılır?
Birinin söylediklerinden ne anladığını kişinin kendi sözcükleriyle ifade etmesidir. Bu iletişimin doğru kurulması ve yanlış anlaşılmaların engellemesi açısından oldukça önemlidir.
Etkin dinleme sırasında geribildirim ne için kullanılır?
Dinledikleri karşısında kişinin ne düşündüğünü, ne hissettiğini ve ne duyumsadığını yargılayıcı olmayan bir biçimde paylaşması geri bildirim olarak tanımlanır ve iletişimi destekleyici bir araç olarak kullanılır.
Empati kurarak dinleme nedir?
Empatik dinleme, karşı tarafın yerine kişi kendini koyarak söylenenlerin duygusal bileşenlerini anlamaya çalışmaktır.
Açıklıkla dinleme nedir ve neden önemlidir?
Dinleme sırasında kişi hakkında hemen bir yargıya varmadan karşı tarafın kendisini açıklıkla ifade etmesine izin vermek önemlidir. İletişimin doğru kurulabilmesi için karşı tarafı önyargısız dinleyebilmek çok önemlidir.
Farkında olarak dinleme nedir?
Karşı tarafın söyledikleri dinleyenin kendi bilgileriyle karşılaştırarak ve söylenenlerin kişinin ses tonu, vurgusu, yüz ifadesi ve duruşu ile uygunluğunu gözlemleyerek yapılan dinleme olarak tanımlanmaktadır.
Sözel ve Sözel Olmayan İletişim nedir?
Kişilerarası iletişimin sözel ve sözel olmayan öğeleri vardır. Sözel iletişim derken, konuşarak ve yazarak iletişim kurduğumuz dilimizden söz edilmektedir. Sözel olmayan iletişim ise, beden dili, konuşmanın sözel olmayan öğeleri ve iletişim alanı gibi özellikleri içerir.
Etkili ifade nasıl yapılır?
İletilerin dolaysız, açık, zamanında, dürüst ve destekleyici olması ifadenin etkili olmasını sağlar.
Etkili ifade için nelere dikkat edilmelidir?
İletiler açık olmalıdır. Üstü kapalı ve belirsiz konuşmalar içermemelidir. Birbiri ile çelişen ifadeler aynı anda söylenmemelidir. İletişimde yakınlığı etkileyecek Gizli gündem ve niyetler olmamalıdır.
İletişimde ben kelimesi ne amaçla kullanılır?
İletişimde karşı tarafı özne haline getiren sen yerine sorumluluğu kendi üzerine alan ben kelimesi karşı tarafın kendini daha iyi ve açıkça ifade edebilmesine yardımcı olur.
Beden dilinin öğeleri nelerdir?
Beden dili; beden duruşu, yüz ifadesi, göz teması, jestler, giyim, kendine bakım gibi ögelerden oluşur.
Beden dilinin kullanımı iletişimde neden önemlidir?
Bir iletinin etkisinin %50’sinden fazlası beden dilinden gelir. Sözel iletişimle beden dilinin uyumu söylenilenlerin gerçekliği anlaşılması açısından da önemlidir.
Olumlu izlenim yaratacak beden dili özelliklerini nelerdir?
Sık göz teması, sıcak ve içten bir tebessüm, karşıdaki kişinin dinlendiğini ve anlaşıldığını hissettirilmesi gibi beden kullanım biçimleri iletişimde olumlu bir izlenim bırakmak için önemlidir.
Konuşmanın sözel olmayan öğeleri nelerdir?
Konuşmanın sözel olmayan öğeleri sesin perdesi, tınlaması, boğumlanması, temposu ve ritmidir.
İletişim alanları hangi alanlardan oluşur?
İletişim alanları, bedenle karşı taraf arasında iletişim gerçekleştiği mesafe ile tanımlanmaktadır. Bunlar; • Özel (0-45 cm) • Kişisel (45-120 cm) • Sosyal (120-360) • Toplumsal alanlardır (360-600cm ve üstü) İletişim alanları, kültürden kültüre değişiklik gösterebilir.
Kişiler arası iletişimde pasif tutum neyi ifade eder?
Kişiler arası iletişimde pasif tutumda olan kişi duygu, düşünce ve isteklerini doğrudan ifade etmez. Kendini küserek, ağlayarak dolaylı yollardan ifade etmeye çalışır.
Kişiler arası iletişimde açık tutum neyi ifade eder?
Kişiler arası iletişimde açık tutumda olan kişi sorunlarını ve haklarını tartışırken düşünceleri başkalarının haklarına saygı duyarak ifade eder. Yapıcı bir eleştiri ya da haklı bir uyarı karşısında olumlu tepki verirler.
Bir tartışma becerisi olarak adil tartışmada neler önemidir?
• Bir kerede sadece bir konu ele almak • Basit ve açık ifadeler kullanmak • Her iki taraf için de uygun bir zaman belirlemek • Gerginlik yaşandığında mola almak ya da tekrar konuşmak için yakın gelecekte bir zaman belirlemek
Adil görüşmede hangi görüşleri dikkate almak gerekir?
Adil tartışmada üç önemli görüş öne çıkarılır: 1. Tartışma kötü bir şey değildir, bireylerin farklı görüşleri olması doğaldır, 2. İki tarafın da gereksinimleri eşit derecede önemlidir, 3. İki taraf da kazanabilir.
Fiziksel egzersizin stres üzerinde etkisi nedir?
Düzenli yapılan fiziksel egzersiz kişinin bedensel ve ruhsal sağlığını olumlu etkileyerek stres karşısında direncini artırır. Fiziksel egzersiz, stres yaratan olaylara karşı gösterilen fizyolojik tepkileri düzenler daha sakin kalmayı sağlar.
Stresle mücadelede bağımlılığa neden olan öğeler nelerdir?
Alkol ve sigara stresten kaçınmanın ve etkilerimin geçici sürelerle azaltılmasına işe yarıyor gibi gözükse de uzun dönemde hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı bozarak tehlikeli birer bağımlığa dönüşebilir.
Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında seçici soyutlama nasıl kullanılır ?
Delilleri yok sayma ya da zihinsel filtreleme olarak adlandırılır: Eldeki bilginin sadece küçük bir kısmına bakarak yargıya varılır. Deliller yok sayılarak veya ihmal edilerek duruma bakışta kişinin yanlılığı pekişir.
Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında keyfi çıkarsama nasıl tarif edilir ?
Herhangi bir kanıt olmaksızın ya da aksi yönde kanıta rağmen yoruma varılır.
Örnek: “Bu işe alınmayacağım”
“Annemler bu hafta telefon etmediler. Her halde evde bir aksilik var."
Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında nasıl aşırı genelleştirme kullanılır?
Bir ya da birkaç ipucundan hareketle daha genel yorumlara ulaşılır. Örnek: “Bu dersle başım belada, hayatımın her alanında yetersizim, hiçbir şeyi doğru dürüst yapamıyorum."
Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında abartma ve küçültme nasıl kullanılır ?
Bir nitelik, olay ya da duyumun önemini ya aşırı abartır ya da küçümser.
Örnek: “Sözünü kesmem saygısızlıktı, yaptığım affedilmez bir hataydı.”
Kişileştirme nasıl tarif edilir?
Herhangi bir temeli olmamasına ya da çok küçük bir bağıntı olmasına rağmen çevresel olayları kendisiyle ilişkilendirir. Olayların olumsuzluğundan kendisini sorumlu tutar ve suçlar.
Örnek: “Arkadaşım selam vermediğine göre beni sevmiyor”
“Belki ben olmasam işler daha hızlı yürüyecek.”
İkili düşünme nasıl açıklanır?
Kişinin kendisi, kişisel deneyimleri ve diğer kişiler hakkında yargıları iki kategoriden (hep iyi veya hep kötü, bütünüyle yetersiz ya da bütünüyle başarılı, kusurlu ya da mükemmel gibi) birinde yer alır. Olayları “siyah ya da beyaz” şeklinde değerlendirir.
Maruz bırakma nasıl ifade edilir?
Maruz bırakma yönteminde kişi stres etkeniyle karşı karşıya kalacak provalar yapar. En hafif durumdan giderek artan şiddette stres etkenine maruz kalır. Her maruz kalış kişinin strese verdiği psikofizyolojik cevabı ve kaçma davranışını azaltır, uyumunu artırır. Bunu soğuk suyun olduğu havuza girildiğinde bir süre sonra soğuğa alışmaya ya da karanlık bir sinema salonunda karanlığa alışmaya benzetebiliriz. Maruz bırakma, imgesel ve gerçek yaşamda olmak üzere iki çeşittir. İmgesel maruz bırakmada giderek artan şiddet ve süreyle imgesel olarak stres etkenine maruz kalır. Gerçek yaşamda maruz bırakma ise kişinin stres ortaya çıkaran uyaranla doğrudan karşılaşarak yüzleşmesidir.
Duyarsızlaşma tekniği nasıl açıklanır?
Duyarsızlaştırma, diğer stres yönetim tekniklerinin uygulanmasını zorlaştıran başlangıç anksiyetesinin yoğun olduğu durumlarda özellikle faydalı olmaktadır. Gevşeme sağlandıktan sonra stres etkeni imajiner ya da gerçek yaşamda maruz bırakılır. Stres yaratan durum ya da uyaranla ilişkili en kolaydan en zora doğru hiyerarşi oluşturulur. Maruz bırakmada olduğu gibi bir önceki evrede sıkıntı duymadan başa çıkabildiğinde bir sonraki aşamaya geçilir.
Gevşeme egzersizleri stres üzerinde nasıl bir etki oluşturur?
Gevşeme egzersizleri, stresin neden olduğu aşırı fizyolojik uyarılmayı ve psikolojik etkileri azaltarak rahatlama sağlar. Aşırı stres tepkisi olarak gelişen kan basıncı artışı, sık nefes alıp verme, kalp atım sayısında artış gevşeme egzersizi ile normale döner. Başarılı bir gevşeme egzersizi ile kişi kendini daha iyi hisseder, gerginlik ve anksiyete duygusu azalır, kontrol duygusu artar. Kişi kendini daha huzurlu hisseder.
Sık kullanılan gevşeme egzersizleri nelerdir?
Sık kullanılan gevşeme egzersizleri; kas gevşeme egzersizi, nefes egzersizi ve imajiner gevşeme yöntemleridir.
Kas gevşeme egzersizleri olarak neler hedeflenmektedir?
Bu yöntemde belirli bir sistem içinde önce kasların kasılması sonra gevşemesi söz konusudur. Böylece kaslardaki gerginlik ve gevşeme arasındaki farklılığın anlaşılması hedeflenir. Genellikle 15-20 dakika süren egzersizler, günde 2 kez sessiz ve rahat bir ortamda yapılır. Uygulama rahat bir koltuk ya da sandalyeye oturarak yapılır. Sabah yataktan kalktıktan sonra ve gece yatmadan önce uygulanabilir. Etkinliği, düzenli ve sistemik bir şekilde uygulanması sonucu zamanla gözlenir.
İmajiner gevşeme nasıl tanımlanabilir?
Bazı gevşeme yöntemlerinde kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istenir. Örn. Sahilde uzanırken ya da bir ormanda ağaç altında serin bir yerde olduğunu hayal eder. İmajiner gevşeme, kas gevşeme egzersizi ve nefes egzersizi ile birlikte uygulanabilir. İmajiner gevşemede, hayal kurmaya devam ettikçe vücudun sanki o mekanda bulunuyormuş gibi tepki verdiği, zihnin rahatladığı hissedilir. Gevşemeyi kolaylaştırmak için kişi; hayal edilen mekanın sıcaklığını, duyduğu sesleri, ortamdaki hareketi, ortamın renklerini, kimlerle birlikte olduğunu ve yaşadığı hisleri zihninde canlandırır.
Stresi kolay yönetmeyi sağlayan zaman yönetimi nedir?
Zamanın etkili biçimde kullanılması stresi daha kolay yönetmeyi sağlar. Kimi durumlarda ise zaman kendi başına stres nedeni olabilmektedir. Yetiştirilemeyen işler ya da boşa geçen zamanlar kişiyi mutsuz, kaygılı yapabilir. Bu durum ise üretkenliği azaltarak, enerjiyi tüketir. Daha uzun süreler harcayarak daha az şey yapılır.
Zaman yönetimi gerekli adımları nelerdir?
Zaman çizelgesi yapmak,
Hedefler oluşturmak
Öncelik sırası belirlemek
Plan yapmak
Hayır diyebilmek
İş birliği yapmak
İşleri yapmak
İşleri ertelememek
Düzenli olmak
Gereksiz meşgul eden şeyleri kontrol etmek
Gözden geçirmek
Problem çözme sürecinde beş temel basamağı nelerdir?
Probleme yaklaşım, problemin tanımlanması, seçeneklerin oluşturulması, uygun çözümün seçilmesi, çözümün uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi aşamalarıdır.
Problem çözme becerileri, problem yaklaşım süreci nasıl açıklanır?
Problemlerin çözümünde birinci adım, kişinin probleme yaklaşımı ve probleme bakış açısıdır. Problemlere yaklaşımda olumlu ya da olumsuz bakış açıları ve tutumlar söz konusu olabilmektedir. Olumsuz tutum; sorunları birer tehdit olarak algılar, sorunlar ortaya çıktığında onları görmezden gelme eğilimindedir. Bu sorunların birikmesine ve kişinin yaşamını olumsuz etkilemesine yol açar. Problemlerin nedenleri konusunda bütünüyle kendisini ya da başkalarını suçlayarak çözüme katkısı olacak bir yaklaşım geliştirilmez. Olumsuz tutuma sahip olan kişiler bir taraftan problemlerin çözümünün çok zor olduğunu düşünürken diğer taraftan da problemlerin üstesinden gelmede yeteneklerinin yetersiz olduğu kanısındadırlar.
Etkili dinlemenin aşamaları nelerdir?
Etkin dinleme, empati kurarak dinleme, açıklıkla dinleme, farkında olarak dinlemedir.
Etkin dinleme aşamaları nelerdir?
Açımlama: Birinin söylediklerinden ne anladığını kişinin kendi sözcükleriyle ifade etmesidir.
“Anladığıma göre şunu hissettin”,”Bunu mu demek istiyorsun?”
Açıklık getirme: Genellikle açımlama ile birlikte gider. Kısacası konuyu kavrayana kadar sorular sormak anlamına gelir.
Geribildirim: Söylenenlere açıklık getirildikten sonra kişi geri bildirim vererek ne düşündüğünü, ne hissettiğini ve ne duyumsadığını yargılayıcı olmayan bir biçimde paylaşabilir. Geribildirim; anında, dürüstçe ve destekleyici olmalıdır.
“Duygularını anlamak istiyorum, hissettiğin [kendi açıklamanızı yaparak] bu mu?”
Olumlu izlenim yaratacak beden dili özelliklerini nelerdir?
İletişimde rahatsız etmeyecek ölçüde, sık sık göz teması kurulmalıdır.
Mümkün olduğunca aynı göz hizasında kalmaya çalışılmalıdır.
Mümkün olduğunca sıcak ve dostça tebessüm edilmelidir.
Donuk ve ifadesiz gözükmekten kaçınılmalıdır.
Karşıdaki kişiye anlaşıldığı ve dinlendiği hissettirilmelidir.
Başka bir işle ilgilenilmemelidir.
Elleri cepte tutmaktan ve kolları kavuşturmaktan, ellerle ağzı örtmekten kaçınılmalıdır.
Konuşmanın sözel olmayan öğeleri nelerdir?
Konuşmanın sözel olmayan öğeleri; sesin perdesi, tınlaması, boğumlanması, temposu ve ritmidir. Farkında olmadan duygu durumumuz ve düşüncelerimizi ele verir. Ne söylediğinizden bağımsız olarak, onu nasıl söylediğiniz sizin ne demek istediğiniz ve neler hissettiğiniz hakkında çok fazla şey ortaya çıkarır.