Çatışma ve Stres Yönetimi 2 Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim
Kişilik Ve Stres
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Genel anlamda stresin tanımı nasıl yapılabilir?
Genel anlamda stres, kişinin biyolojik ve psikolojik dengesinin bozulmasına gösterdiği tepkidir.
Günümüzde stres nedenleri kaça ayrılır ve bu nedenler nelerdir?
Günümüzde stres nedenleri üçe ayrılmaktadır. Bunlar; günlük stresler, gelişimsel stresler ve yaşam krizleridir.
Bir insanın kişiliği kaç alanda incelenebilir ve bu alanlar nelerdir?
Bir insanın kişiliği 4 alanda incelenebilir ve bu alanlar bilişsel alan, duygusal alan, dürtü kontrolü alanı ve kişiler arası ilişki alanıdır.
Kişiliği oluşturan temel faktörler nelerdir?
Kişiliğin oluşumunda bedensel (biyolojik) faktörler, kültürel faktörler, aile faktörü, sosyalleşme faktörü, durumsallık faktörü ve kitle iletişimi ile ilgili faktörler etkili olmaktadır.
Günlük yaşamda stres kaynakları kaç grupta incelenmektedir?
Günlük yaşamda stres kaynakları; bireysel (kendinden kaynaklanan), çevresinden (yaşadığı ortamdan kaynaklanan) ve örgütsel (çalıştığı ortamdan kaynaklanan) stres kaynakları olmak üzere 3 grupta incelenmektedir.
Hipokrat kişilik özelliklerinin değişimini ne üzerinden açıklamaktadır?
Hipokrat, kişilik yapısının beden salgılarının aşırı salgılanması ile ilişkili olduğunu ileri sürerek iyimser / kanlı, sinirli / sarı safralı, melankolik / kara safralı ve soğukkanlı / balgamlı olmak üzere dört kişilik yapısı tanımlamıştır.
A, B, C, (Tipi) Davranış Biçimini ortaya koyan kişi kimdir?
1970'lî yılların sonunda ABD’de Tubey, Zorlanmaya (strese) yatkınlık la ilgili araştırma ve çalışmaları gözden geçirerek, insanların A,B,C olarak üç ayrı tip davranış biçimi geliştirdikleri bildirmiştir.
A Tipi davranış biçimine sahip olan bir insanın 5 özelliği nelerdir?
• Başkalarıyla, nesnelerle, olaylarla kendi saplantı ve takıntıları doğrultusunda ilişki kurarlar. • Mümkün olan en kısa zamanda çevrelerinden çoğunlukla sınırları çok iyi belirlenmemiş, en fazla sayıda şeyi elde etmek isterler. • Genellikle hobi ve ailelerini ihmal edecek ölçüde kendilerini işlerine vermişlerdir yani işkoliktirler. • Kişilerarası ilişkilerinde, kendi koydukları ilke ve kurallara sıkı sıkıya bağlı davranış ve tutumu benimsemişlerdir. • Yaptıkları her işte, hatta eğlencede, gezmede, onları geçmek, üstünlüklerini kanıtlamak isterler.
B Tipi davranış biçimine sahip olan bir insanın 5 özelliği nelerdir?
• Başkalarıyla kolay iletişim kurarak onları dinlemeye, anlamaya çalışırlar. • Her alanda başarılı ve becerikli olmadıklarını kabul ederler. • Konuşurken sakindirler, sözcükleri ve cümleleri özenle seçerler. • Yaptıkları işte önce kendileri mutlu olmak ister. • Duygularını düşüncelerini açık seçik ortaya koyarlar.
Kişilik özelliği ile kişilik bozukluğu arasındaki en önemli farklar nelerdir?
Kişilik özelliği ile kişilik bozukluğu arasındaki en önemli farklar; mesleki alanda işlevsellikte, toplumsal uyumunda ve insan ilişkilerinde bir bozulma, sorunların farkında olmama ve insanları kendi istekleri doğrultusunda değiştirmeye kalkmasıdır.
Kişilik bozuklukları kaç kümeye ayrılmaktadır?
Kişilik bozuklukları; A kümesi, B kümesi ve C kümesi kişilik özelliği (yapıları) olmak üzere üçe ayrılmaktadır.
A kümesi içerisinde incelenen kişilikler nelerdir?
A kümesi, Paranoid, şizoid ve şizotipal kişilikleri içerir.
A kümesi kişiliklerin genel özellikleri nelerdir?
A kümesindeki kişiler sıklıkla şüpheci, içe çekilmiş, garip ve tuhaf kişilerdir.
Paranoid kişiliğin olumlu özelliği nedir?
Paranoid kişilik özellikleri, kişiye olası tehlikeleri ve karşılaşılabilecek olumsuzlukları önceden sezebilme ve olası tehlikeler konusunda önceden önlem almaya olanak sağlamaları nedeniyle ekip içinde olması gereken insanlardır.
Şizoid kişilik özelliğinin olumlu özelliği nedir?
Şizoid kişilik özellikleri belli bir düzeyde kalıyorsa bir çok insan için sıkıcı gelebilecek ve diğer insanlarla ilişkileri en aza indiren işlerde son derece başarılı olurlar.
B kümesi içerisinde incelenen kişilikler nelerdir?
B kümesi antisosyal, borderline (sınır), histrionik ve narsistik kişilikleri içerir.
B kümesi kişiliklerinin genel özellikleri nelerdir?
B kümesi kişilikleri olan kişiler sıklıkla heyecanlı, duygusal ve kararsız olarak görünürler.
C kümesi içerisinde incelenen kişilikler nelerdir?
C kümesi kaçınan (avoidant, çekingen, sakınan), bağımlı, obsesif-kompulsif (saplantılı, takıntılı) kişiliklerden oluşmaktadır
C kümesi kişiliklerinin genel özellikleri nelerdir?
C kümesi kişilikleri olan kişiler sıklıkla anksiyeteli, bunaltılı ve korkulu görünürler.
Günlük stresler nelerdir ?
Günlük stresler; trafik sorunları, ev yaşamındaki sıkıntılar, cüzdanın kaybolması, iş yerinde çatışmalar, aniden davetsiz misafir gelmesi, lastik patlaması, sabah işe geç kalma gibi durumlara bağlıdır.
Gelişimsel stresler nelerdir ?
Gelişimsel stresler (kişinin yaşıyla bağlantılı); ergenlik, orta yaş krizleri, menopoz dönemi krizleri.
Yaşam krizleri nelerdir ?
Yaşam krizleri; ölümler, kazalar, boşanmalar, ayrılıklar ve hastalıklar gibi insan yaşamını etkileyebilecek olaylarda ortaya çıkar.
Karakter ve Mizaç nedir ?
Karakter; kişinin dünyayı görüş, algılama ve yaşamla başa çıkma biçimi olarak tanımlanırken, mizaç ise doğuştan gelen daha biyolojik temeli olan yatkınlıklara bağlı davranış eğilimleridir.
Kişilik nelerden oluşmaktadır ?
Kişilik, genellikle bir kişinin objektif (nesnel) olarak gözlemlenebilen davranışlarıyla onun bildirdiği subjektif (öznel) iç yaşantılarından oluşmaktadır.
Bilişsel (düşünce tarzı) alanı neleri değerlendirir ?
Bilişsel (düşünce tarzı) alan: İnsanın kendisini, başka insanları, olayları algılama ve yorumlama yollarını değerlendirir.
Duygusal alan neleri değerlendirir ?
Duygusal alan: Duygusal tepkilerin görülme sıklığı, yoğunluğu, değişkenliği ve duruma uygun olup olmadığını değerlendirir.
Kişiliği Oluşturan Temel Faktörler nelerdir ?
Kişiliğin oluşumunda bedensel (biyolojik) faktörler, kültürel faktörler, aile faktörü, sosyalleşme faktörü, durumsallık faktörü ve kitle iletişimi ile ilgili faktörler etkili olmaktadır.
Hipokrat kişilik yapısını nasıl sınıflandırmaktadır ?
Hipokrat, kişilik yapısının beden salgılarının aşırı salgılanması ile ilişkili olduğunu ileri sürerek "iyimser / kanlı", "sinirli / sarı safralı", "melankolik / kara safralı" ve "soğukkanlı / balgamlı" olmak üzere dört kişilik yapısı tanımlamıştır.
A,B,C kümesi kişilik özellikleri nelerdir ?
A (paranoid, şizoid, şizotipal), B (antisosyal, sınırda (borderline, histriyonik, narsisistik), C ( çekingen, bağımlı, obsesif kompulsif kişilik)
A tipi davranış biçimi insanların genel özellikleri nelerdir ?
Bu kişiler, yoğun dürtüleri olan, saldırgan, ihtiraslı, rekabetçi ve zamana karşı yarışan insanlardır.
A Tipi Davranış Biçimine Sahip Kişilerin Stres Yaşama Nedenleri nelerdir ?
Rekabetçi, hırslı, sabırsız, telaşlı, tez canlı, yerinde duramayan, gergin, sıkıntılı, saldırgan, iş düşkünü ve zamanla yarışan tutumları nedeniyle A tipi olarak tanımlanan bireylerin, sıradan olayları bile stres verici olarak algılayabildikleri ve sıradan bir insandan daha fazla stres yaşamaya eğilimli oldukları ileri sürülmektedir. Bu özelliklere sahip kişilerin normal durumlarda bile stres içerisinde olabildikleri belirtilmektedir. Yapılan araştırmalar yüklenme ve zorlanmaya yatkın insanların çoğunlukla saplantılı, takınaklı düşünceleri (obsessif-kompulsif kişilik özellikler) olanlar arasında bulunduğunu göstermiştir.
B tipi davranış biçimi insanların genel özellikleri nelerdir ?
Sakin, hoşgörülü, dingin, sabırlı, ağırdan alan, rahat ve kimseyle yarışmayan ve zaman baskısını hissetmeyen insanlardır.
Paranoid kişilik özelliğinin olumlu özelliği nedir ?
Paranoid Kişilik Özelliğinin Olumlu Özelliği: Paranoid kişilik özellikleri, kişiye olası tehlikeleri ve karşılaşılabilecek olumsuzlukları önceden sezebilme ve olası tehlikeler konusunda önceden önlem almaya olanak sağlamaları nedeniyle ekip içinde olması gereken insanlardır.
Şizoid kişilik özelliğinin olumlu özelliği nedir ?
Şizoid Kişilik Özelliğinin Olumlu Özelliği: Şizoid kişilik özellikleri belli bir düzeyde kalıyorsa bir çok insan için sıkıcı gelebilecek ve diğer insanlarla ilişkileri en aza indiren işlerde son derece başarılı olurlar.
Şizotipal kişilik özelliğine bağlı stres nedenleri nelerdir ?
Kendilerini sezgileri güçlü ve diğer insanlardan farklı bir insan olarak görürler. Diğer insanlar tarafından sömürüleceklerini ve dışlanacaklarını düşünürler. Alışılmadık derecede tuhaf ve garip düşünce, inanç, tutum, yorum ve davranışları nedeniyle tedirginlik yaratan ve uzak durulması gereken insanlar olarak görünürler.
Antisosyal kişilik özelliğine bağlı stres nedenleri nelerdir ?
Bu özelikleri olanlar için en stres yaratıcı durum, denetimli ve disiplinli bir ortamda kalmaktır. Keyif ve eğlenceden yoksun kalmasına yol açacak her şey onları zorlar. Başkalarının ne hissedeceğini, işin zamanında ve düzgün yapılıp yapılmamasını hiç dert etmemeleri nedeniyle yetiştirilemeyen bir iş birçok insanda stres yaratırken, bunu hiç umursamazlar. Verdikleri sözü tutmamaları, kolayca yalan söylemeleri, kendi çıkarından ve alacağı hazdan başka bir şey düşünmemeleri, diğer insanların istek ve gereksinimlerini hiçe saymaları, umursamaz, acımasız ve kavgacı tutumları kişiler arası ilişkilerde strese yol açar.
Histriyonik kişilik özelliğine bağlı stres nedenleri nelerdir ?
Bu kişiler için en stres yaratıcı durum, dikkat çekme ve ilgi odağı olma çabalarına karşın çevrelerindeki insanların kendilerine bekledikleri ilgiyi göstermemeleridir. İnsanları etkileyemezlerse mutlu olamayacaklarına inanırlar. Bu özellikleri nedeniyle, bulundukları ortamda kendi cinsiyetlerinden kişilerde rekabet etme duygusu yaratırlar.
Narsistik kişilik özelliklerine bağlı stres nedenleri nelerdir ?
Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum, büyüklüklerini tehdit eden ortamlardır. Yaptıkları işler nedeniyle bir eleştiri aldıklarında ya da kendilerini öven insanlar bulunmadığında çok zorlanırlar. Özellikle önemsedikleri ve yönetici konumundaki insanlar tarafından eleştirilmek bu insanlar için yıkıcı bir durumdur.
Çekingen kişilik özelliklerine bağlı stres nedenleri nelerdir ?
Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum, kendilerini göstermesini, insanlarla ilişki kurmasını ve karar vermesini gerektiren ortamlarda bulunmaktır. Topluluk önünde konuşmak, bir davete katılmak, amir konumundaki insanlarla görüşme yapmak bu insanlarda stres yaratır. Gerektiği yerlerde girişkenlik gösterememeleri, insan ilişkilerine girmede çok zorlanmaları, başkalarından çok kolay etkilenmeleri, kırılgan olmaları, aşırı ürkek halleri bu insanlarla ilişkilerde sorun yaratır. Hızlı hareket etmeyi ve çabuk karar vermeyi gerektiren işler söz konusu olduğunda çekingen kişilerin şaşkın, ürkek, tedirgin, ne dediğini bilmeyen, düşüncelerini ve görüşlerini açıklamayan halleri pek çok insanı sinirlendirebilir.