Toplantı Ve Sunu Teknikleri Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim
Grupları Anlamak Ve Grup Yönetimi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Grup nedir?
Grup, belirli bir amaç doğrultusunda bir araya gelen, birbirleriyle iletişimi olan, birbirini etkileyen ve birbirine bağımlı olan iki ya da daha fazla kişinin, kendilerini de “grup” olarak adlandırdığı oluşumdur.
Grubun gösterdiği özellikler nelerdir?
Grubun gösterdiği özellikleri de şöyle sıralamak olanaklıdır:
• Sıkı bir bağlantı kurulmuştur.
• Kendilerini grubun üyesi olarak kabul ederler.
• Başkaları tarafmdan gruba ait olarak tanımlanırlar.
• Ortak ilgi konularına ilişkin normları paylaşırlar.
• Birbirine bağlı bir rol sistemine katılırlar.
• Aym model, obje veya üstbenliklerindeki idealleri kurmuş olmanın bir sonucu olarak kendilerini başkalarıyla bir tutarlar.
• Grubu ödüllendirici bulurlar.
• Karşılıklı bağımlı hedefleri destekleyici olarak alırlar.
• Birliklerinin kollektif bir algısına sahiptirler.
• Çevreye karşı bütüncül bir tutum içinde eylemde bulunmaya yönelirler (Aksu,
1996: 315).
Gruplar hangi işlevleri yerine getirmek için kurulur?
Temel olarak gruplar aşağıdaki işlevleri yerine getirmek için kurulur (Başaran, 1979: 118):
• Üyelerin sorunlarını çözmek,
• Sorun çözmek için üyelere yol göstermek,
• Üyelerin grup işlevlerinde yetişmelerini sağlamak,
• Grup birliğini sağlayacak ortak değer ve düzgüler (normlar) geliştirmek,
• Grubun yaşamasını sürdürmek,
• Toplu halde yaşamanın doyumunu sağlamak,
• Üyeler arasında iletişimi gerçekleştirmek,
• Üyeler üzerinde toplumsal baskı (denetim) uygulamak.
Grup içinde çalışmanın faydaları nelerdir? Açıklayınız.
Grup içinde çalışmanın faydalarını ise şöyle özetleyebiliriz (Mohrman vd. 1995):
• İşletmelerin ürün ve hizmetleri kalitesini korurken hızlı ve uygun maliyetli olarak
üretmesini sağlar.
• Öğrenmeyi kolaylaştırır ve daha etkili kılar.
• Çapraz fonksiyonel gruplar kalite yönetiminin gelişmesine katkıda bulunurlar.
• Çapraz fonksiyonel tasarım grupları yeniden yapılanma işini üstlenirler.
• İşletme çalışanları aynı zamanda gruplar içinde faaliyet gösteriyorlarsa üretim süresi azalabilir.
• Gruplar arası verimin artması dolayısıyla işletme daha yenilikçi bir hâle gelir.
• Hiyerarşik basamakları az olan basık yapılı işletmelerde eğer birimler değil de
gruplar faaliyet gösteriyorsa daha etkili bir şekilde denetlenir, koordine edilir ve
yönetilir.
• Bireyler yerine grupların olduğu işletmelerde karmaşıklık daha az olacağı için bilgi
yönetim süreci daha verimli gerçekleştirilir.
Grup türleri nelerdir?
Gruplar grup üyelerinin etkileşim sıklığına ve zamanına göre ayrı ayrı sınıflandırılırlar.
Yapılarına göre gruplar biçimsel ve biçimsel olmayan gruplar olmak üzere ikiye ayrılır.
Başka bir gruplandırma ise birincil ve ikincil gruplar olarak yapılır.
Demografik faktörler ne demektir?
Demografik faktörler yaş, cinsiyet,
eğitim durumu gibi kişinin
kendiyle ilgili faktörlerdir.
Grup oluşturma nedenleri nelerdir?
Grup oluşturma nedenleri şöyle sıralayabiliriz: Benzerlik, Belirginlik, Statü, Belirsizliği azaltma, Güvenlik, Sosyal gereksinimler, Saygınlık, Kendini gerçekleştirme, Aidiyet ve bağlanmadır. Bu özellikler bir grubun kurulma nedenleridir. Örgüt içinde bireyler bu nedenlere dayanarak bir grup kurarlar veya o grup içine dâhil olmak isterler.
Gruplar gelişimlerinde en çok kabul gören modeller kaç tanedir ve bu modeller nelerdir? Açıklayınız.
Gruplar gelişimlerinde bir dizi aşamadan geçer. Tuckman’ın beş aşama modeli bu konuda en çok kabul gören modeldir. Bu model grupları oluşum, fırtına, kurallar, performans ve dağılma olmak üzere birbirinden farklı beş aşamada değerlendirir.
Grup yapısını etkileyen faktörler nelerdir?
Gerçek amaçlara sahip olan ve duygusal uyuşum içinde olan gruplar, kolay dağılmaz. Yüksek moral, bağımlılık duygusu ve örgütlenmiş bir yapı, grubun grup gelişim aşamalarında anlattığımız son aşaması olan dağılma aşamasını zorlaştırır (Bulut, 61). Bunun yanında normlar, grubun büyüklüğü, grup bağlılığı, grup içi roller (Knowles, 1965: 39) de grubun yapısını ve performansını etkileyen faktörlerdir. Her bir faktör grupları daha iyi tanımlamak ve gösterdikleri faaliyetlerde başarılarını daha iyi anlamak için önemlidir.
Grup içinde üyelerin büründüğü görevsel roller nelerdir?
Görevsel Roller:
• Başlatıcı
• Bilgi sağlayıcı
• Fikir sağlayıcı
• Koordinatör
• Yönlendirici
• Değerlendirici
• Güç sağlayıcı
• Teknisyen
• Kayıt tutucu
İnsanların uyma davranışı göstermelerinin nedenlerini açıklayınız.
İnsanların uyma davranışı göstermelerinin nedenleri
çok çeşitli olmakla birlikte, bunları şöyle gibi gruplandırabiliriz: Bilgi ve güven: Ters düşme korkusu, Grubun söz birliğinin etkisi, Grup büyüklüğünün etkisi,
Yüz yüze olmanın etkisi.
Delphi tekniği nedir?
Delphi Tekniği
Delphi tekniği, örgütte bir sorunun çözüm için uzman kişilerin, yüz yüze görüşmeler ve bir arada tartışmalar yapmadan bir konu hakkında karar vermelerine ve uzlaşmalarına olanak sağlayan bir yöntemdir.
Kalite çemberleri nedir?
Kalite çemberleri herhangi bir işyerinin verimlilik, etkenlik, kalite
gibi çok çeşitli sorunlarını görüşmek, tartışmak ve çözümlemek amacı ile tamamen gönüllülük ilkesine dayalı olarak oluşturulan ve düzenli olarak toplanan küçük çalışan gruplarıdır.
Bağlılığın geliştiği bir grubun sonuçları neleri içermektedir?
Bağlılığın geliştiği bir grubun sonuçları ise şunları içermektedir (Vander Kolk, 1985; Özkalp ve Kırel, 2011; Kızıl ve Yalçın, 2015):
• Normlar üretkense bağlılığın geliştiği gruplar üretken olur.
• Etkileşim arkadaşça ve demokratiktir.
• Üyeler karar verirken birbirlerini etkilemeleri olasıdır.
• Üyeler diğerlerinin görüşlerini dinlemeye ve kabul etmeye isteklidirler.
• Grup adına acı ya da düş kırıklığı katlanılabilirdir.
• Dışarıdan gelen eleştiri ve saldırılara karşı savunma oluşturulur.
• Üyeler hem kendilerini hem de yaptıkları işi önemserler.
• İçsel çatışma azdır.
• Üyeler birbirlerinin başarılarıyla övünürler
Normlar grup içinde kaç amaca hizmet eder?
Temel olarak normlar grup içinde dört amaca hizmet eder (Özkalp ve Kırel,2011: 218):
• Grubun devamlılığını ve hayatta kalmasını kolaylaştırır.
• Davranışları basitleştirir.
• Grup üyelerinin kendilerini utandıracak durumlardan kaçınmalarına yardımcı olur.
• Normlar ayrıca grubun temel değerlerini ifade etmelerine ve başka gruplardan ayrılan yönlerini bilmelerine yardımcı olur.
Grup bağlılığını azaltan faktörler nelerdir?
Bunun tam tersi olan grup bağlılığını azaltan faktörleri de şöyle sıralayabiliriz:
• Grup üyelerinin heterojen bir yapı göstermesi,
• Grubun yeni kurulmuş olması,
• Grup üyesi sayısının çok olması,
• Grup üyelerinin fiziksel olarak birbirlerinden ayrı olması,
• Amaç birliğinin olmaması,
• Başarısızlık.
Gruptaki etkileşimi değerlendiren lider, nelere dikkat etmelidir?
Gruptaki etkileşimi değerlendiren lider, şunlara dikkat etmelidir (Bulut, 1983: 65):
a. Grupta etkileşime herkes katılmakta mıdır? Yoksa etkileşim birkaç kişi arasında
olup diğerleri susmakta mıdır?
b. Hangi üyeler her fırsatta katılımda bulunmakta, hangileri belirli konularda katılmaktadır?
c. Katılma ne kadar zaman sürmektedir? Bazı üyeler toplantı boyunca aktif bir katılımda bulunur, bazıları ise zaman zaman ve kısa süre katılır.
d. Üyelerin katılımlarında belirli bir sıra gözlenmekte midir? Örneğin A devamlı olarak B’den sonra mı konuşmaktadır? Hangi üyeler her fırsatta katılım sağlamaktadır.
e. Üyeler içinde sadece birbiri ile ilişki kurup diğerlerine aldırmayanlar var mıdır?
f. Hangi üyeler katılmış olmak için katılmakta, hangileri gruba ciddi katkı sağlamaktadır?
Çatışmaya giren grupların birbirleri ile olan ilişkilerinde hangi değişmeler beklenir?
Çatışmaya giren grupların birbirleri ile olan ilişkilerinde aşağıdaki değişmeler beklenir (Koçel, 2015: 722):
a. Algılamaların sapması: Gruplararası çatışmanın ilk sonucu, grupların birbirlerini
algılama süreçlerinin bozulması ve sapmasıdır. Grupların direk veya dolaylı olarak
birbirlerine gönderdikleri mesajlar, değişik çerçeve içinde ve genellikle mesajı gönderenini düşündüğünden farklı bir şekilde algılanacaktır.
b. İletişimin azalması: Çatışan grupların yaptıkları ilk işlerden birisi aralarındaki
iletişimi azaltmak olmaktadır. Taraflar birbirlerini dinleme arzusunu kaybetmekte, bazı mesaj alışverişi olsa bile, bunun da algılama sapması sonucu farklı
yorumlanması nedeniyle iletişim azalmakta, bu da çatışmayı kuvvetlendirici bir
rol oynamaktadır.
c. Olumsuz öntipleme: Çatışan gruplar en nihayetinde karşı tarafı belirli bir olumsuz
kalıba dahil edecek, bu da hem algı sapmasını hem de haberleşmenin azalmasını
kuvvetlendirici bir rol oynayacaktır
Beyin fırtınası tekniği nedir?
Beyin Fırtınası Tekniği
Beyin fırtınası tekniği gruplarda karar vermenin sakıncalarında bahsettiğimiz grup üyelerinin kendi kararlarını ifade etmelerinden çekinip grubun genel davranışa uyma davranışına engel olan bir tekniktir.
Kalite çemberinin amaçları nelerdir?
Kalite çemberinin amaçlarını şöyle sıralayabiliriz (Top, 2009: 124; Sarp, 2014: 168):
• Toplam kalite anlayışının işletmelerde yaygınlaştırılması ve çalışanların yaptıkları
işleri sorun çözme anlayışıyla yürütmelerini sağlamak,
• Kurum gelişimi için her güzeyden çalışanın sürekli iyileştirme etkinliklerine katılımını ve yaratıcı yeteneklerinin ortaya çıkarılmasını sağlamak,
• Bireylerin etkin katılımıyla yaratıcı yeteneklerin otaya çıkmasını sağlamak ve bireylerin kişilik ve liderlik yeteneklerini geliştirmek,
• Ekip çalışmasını teşvik etmek ve sinerji yaratmak,
• Müşterilerin mal ve hizmetlere ilişkin beklentilerini en üst düzeyde karşılamak ve
şikâyetleri en aza indirmek,
• Kurum içi iletişimi arttırmak,
• Toplam kalite yönetiminin tüm kurum çalışanları tarafından benimsenmesinisağlamak,
• Örgüt kültürünün yaratılması için toplam kalite yönetimi uygulamalarına işlerlik
kazandırmak,
• Ast-üst ilişkilerini geliştirmek.