aofsoru.com

Çalışma Yaşamının Denetimi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Çalışma Yaşamının, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Tarafından Denetimi

1. Soru

Ülkemizde çalışma yaşamının devlet tarafından denetimini öngören ilk düzenleme hangi kanunla ne zaman yapılmıştır?

Cevap

Ülkemizde çalışma yaşamının devlet tarafından denetimini öngören ilk düzenleme 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu ile yapılmıştır. 3008 sayılı Kanun’un İş Yaşamının Murakabe ve Teftişi adlı bölümünün 91. maddesinde, devletin ulusal çalışma bütünlüğünün düzen altında yürütülmesini sağlamak üzere, iş yaşamının yasa kurallarına ve ülke çıkarlarına uygunluğunu takip edeceği, kontrolünü yapacağı ve denetleyeceği öngörülmüştür.


2. Soru

Çalışma yaşamının denetimi ile ilgili en önemli ve başta gelen kurum hangisidir?

Cevap

Çalışma yaşamının denetimi ile ilgili en önemli ve başta gelen kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır.


3. Soru

3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da ifade edildiği üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ne amaçla kurulmuştur?

Cevap

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, çalışma yaşamını, işçi-işveren ilişkilerini, iş sağlığı ve güvenliğini düzenlemek, denetlemek ve sosyal güvenlik imkânını sağlamak, bu imkânı yaygınlaştırmak ve geliştirmek, yurt dışında çalışan işçilerimizin çalışma yaşamından doğan hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için kurulmuş ve kurulduğu tarihten bugüne kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının çalışma yaşamının tüm yönlerini denetim altında tutmak, gelişmelere uygun düzenlemeler yapmak, sosyal güvenlik alanında çalışmalar yapmak, yurt dışında çalışanların çalışma yaşamından doğan hak ve menfaatlerinin geliştirilmesine çalışmak, işçi ve işveren ilişkilerinin başıboş değil, insan haysiyetine ve çağdaş gelişmelere uygun bir biçimde gelişmesini sağlamak yönünde çalışmalar yaptığı bilinmektedir.


4. Soru

İş denetimi neden uygulanmaktadır?

Cevap

Çalışanları korumak ve çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla ilke olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından uygulanmaktadır.


5. Soru

Çalışma yaşamının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetiminin hukuki dayanaklarını ne oluşturur?

Cevap

Çalışma yaşamının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetiminin hukuki dayanaklarını, Türkiye’nin taraf olduğu çalışma yaşamının denetimine ilişkin uluslararası düzenlemelere ilaveten başta T.C. Anayasası olmak üzere, İş Kanunu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile bu Kanunlara göre yürürlüğe konulan İş Teftiş Tüzüğü ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği oluşturur.


6. Soru

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime ilişkin en önemli hukuki düzenleme nedir?

Cevap

81 sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki Uluslararası Çalışma Sözleşmesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime ilişkin en önemli hukuki düzenlemedir.


7. Soru

Halen uygulanmakta olan 1979 tarihli İş Teftiş Tüzüğü’nde hangi konulara değinilmektedir?

Cevap

Çalışma mevzuatının uygulanmasında müfettişlerce Devlet adına yapılacak izleme, denetleme ve teftişin ilkeleri, teftiş hizmetinin örgütlenmesine ilişkin kurallar, işyerlerinde tutulacak teftiş defterlerinin biçimi, ne yolda doldurulacağı ve bununla ilgili işlemler, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının görev, yetki ve nitelikleriyle işe alınmaları ve çalışma yöntemleri gibi ana kurallar İş Teftiş Tüzüğü’nde gösterilmiştir.


8. Soru

İş denetimi nedir?

Cevap

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime iş denetimi denir.


9. Soru

İş denetimi hangi amaçla yapılır?

Cevap

İş denetimi, çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılır.


10. Soru

İş Teftiş Tüzüğü’ne göre teftiş ne demektir?

Cevap

İş Teftiş Tüzüğü’ne göre teftiş, görmek, izlemek, incelemek, araştırmak ve önlemek anlamına gelir.


11. Soru

İş Teftiş Tüzüğü’ne göre müfettiş ne demektir?

Cevap

İş Teftiş Tüzüğü’nün 2. maddesine göre müfettiş, işyerlerinde işin yürütümü, işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş yapan baş iş müfettişleri, iş müfettişleri ve teftiş yetkisi verilmiş iş müfettişi yardımcıları anlamına gelir.


12. Soru

Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanları nelerdir?

Cevap

Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanları çalışma ortamı ve çalışma koşullarıdır.


13. Soru

Çalışma ortamı nedir?

Cevap

Çalışma ortamı çalışanların sağlığını, güvenliğini ve iyilik halini etkileyen geniş bir alanı anlatılır. Fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, psiko-sosyal etmenler çalışma ortamında oluşan ve gerekli önlemler alınmadığında çalışanların iyilik durumunu etkileyen etmenlerdir.


14. Soru

Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren alanlar nelerdir?

Cevap

Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren dört alan anlatılır. Bu dört alan şöyle sıralanabilir: • Çocukların ve gençlerin çalıştırılması, • Kadınların çalıştırılması, • Çalışma süreleri, • Ödeme sistemleridir (ücretler).


15. Soru

Çalışma yaşamında iş denetiminin ikincil görev alanları nelerdir?

Cevap

İlgili ikincil görev alanları; • Çalışma ilişkileri, • İstihdam ve • Mesleki eğitimdir.


16. Soru

İş Teftiş Kurullarının Grup Başkanlıkları hangi şehirlerde faaliyet göstermektedir?

Cevap

İş Teftiş Kurulu 10 ilde oluşturulan Grup Başkanlıkları ile görevlerini yerine getirmektedir. Bunlar; Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Malatya, Bursa, Erzurum, Samsun, Antalya, Zonguldak’tır


17. Soru

İş Teftiş Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri nelerdir?

Cevap

İş Teftiş Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır: • Çalışma yaşamıyla ilgili mevzuatın uygulanmasını denetlemek, • İş teftişiyle ilgili mevzuat çalışması yapmak ve mevzuatta görülen boşluk ve aksaklıkların giderilmesi için alınması gerekli önlemler konusunda görüş bildirmek, • İş teftişiyle ilgili istatistikleri tutmak, değerlendirmek, yorumlamak ve yayınlanmasını sağlamak, • Mevzuatta öngörülen ve bakanlık makamınca verilen diğer işleri yapmak.


18. Soru

İş Teftiş Kurulunun bakan adına yerine getireceği görevler, 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da hangi şekilde belirtilmiştir?

Cevap

İş Teftiş Kurulunun bakan adına yerine getireceği görevler, 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da şu şekilde belirtilmiştir: • Bakanlık teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek. • Bakanlığın, amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmasını temin etmek amacıyla gerekli teklifleri hazırlamak ve bakana sunmak. • Özel kanunlarla verilen diğer görevleri yürütmek.


19. Soru

Sosyal iş müfettişleri hangi bölümlerden mezun olabilirler?

Cevap

Tüzüğün 4b maddesine göre işin yürütümüyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, idari bilimler, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleriyle iktisadi ve ticari ilimler akademilerinden veya bunların dengi yerli ve yabancı fakülte veya yüksek okullardan birini bitirmiş olmalıdır.


20. Soru

Teknik iş müfettişleri hangi bölümlerden mezun olabilir?

Cevap

İş sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; tıp doktoru, elektrik, elektronik, maden, kimya, makina, inşaat, fizik, bilgisayar yüksek mühendisi veya mühendis olmak gerekmektedir.


21. Soru

Müfettiş olarak atanmak için gerekli koşullar nelerdir?

Cevap

İşin yürütümüyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, idari bilimler, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleriyle iktisadi ve ticari ilimler akademilerinden veya bunların dengi yerli ve yabancı fakülte veya yüksek okullardan birini bitirmek; iş sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; tıp doktoru, elektrik, elektronik, maden, kimya, makina, inşaat, fizik, bilgisayar yüksek mühendisi veya mühendis olmak gerekmektedir. Her iki müfettiş grubu da iş müfettiş olarak adlandırılmıştır. İş müfettişlerinin tamamı İş Teftiş Kurulunun başkanlığı altında yer almakta ancak her iki denetim türü de istisnai durumlar dışında, birbirinden bağımsız bir şekilde yürütülmektedir. Yapılacak yarışma sınavı sonunda göreve müfettiş yardımcısı olarak başlanmakta ve üç yıllık görev sonunda yanında çalışılan müfettişlerden olumlu sicil alanlar yeterlilik sınavına tabi tutularak, bu sınavı geçenler müfettiş olarak atanmaktadırlar.


22. Soru

İş müfettişlerinin görev ve yetkileri hangi tüzük ve yönetmelikte tanımlanmıştır?

Cevap

İş müfettişlerinin görev ve yetkileri hem İş Teftiş Tüzüğü’nde ve hem de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nde gösterilmiştir.


23. Soru

İş Teftiş Tüzüğü’nün 13. maddesine göre iş müfettişlerinin görevleri nelerdir?

Cevap

İş Teftiş Tüzüğü’nün 13. maddesine göre iş müfettişlerinin görevleri şöyle sıralanabilir: • İş Teftiş Kurulu Başkanı veya grup başkanınca kendilerine verilen işleri yapmak, • Çalışmalarının sonuçlarını rapora bağlayarak grup başkanına vermek, • Görevli oldukları yerlerde, programlarında bulunmayan fakat işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden kesin ve ciddi zorunluluk bulunan durumlarda, derhal işe el koyarak gereğini yapmak ve durumu grup başkanına bildirmek, • Mevzuatta gördükleri boşluk ve aksaklıkların giderilmesi için önerilerde bulunmak, • İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca düzenlenen anketleri yürütmek ve istenen istatistiki bilgileri derlemek, • Teftiş programı gereğince yapacağı işlerin yer ve gününü belirleyen aylık çalışma çizelgesini hazırlayarak iki örneğini grup başkanına vermek, • Yasalarla verilen diğer görevleri yapmak.


24. Soru

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği hükümlerine göre, iş müfettişleri tarafından yapılan kaç tür teftiş vardır?

Cevap

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği hükümlerine göre, iş müfettişleri tarafından yapılan iki tür teftiş vardır: • Bunlardan birincisi işin yürütümü yönünden yapılan teftiş, • İkincisi ise iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftiştir.


25. Soru

İşin yürütümü yönünden yapılan teftiş kaça ayrılır?

Cevap

İşin yürütümü yönünden yapılan teftiş; • Genel teftiş, • Kontrol teftişi ve • İnceleme teftişi olmak üzere üçe ayrılır.


26. Soru

Genel teftiş nedir? Ne zaman yapılır?

Cevap

İşyerlerinde işin yürütümü yönünden çalışma yaşamına ait tüm mevzuat hükümlerine uyulup uyulmadığı hususlarında yapılan teftiştir. Ya belirli bir program içersinde yapılır ya da ihbar ve şikâyet üzerine yapılan inceleme teftişleri sırasında, işyerinin daha önce teftiş görmemiş veya teftiş görmüşse iki yıl öncesine kadar genel teftiş görmemiş olması hâlinde genel teftiş yapılır.


27. Soru

Kontrol teftişi nedir?

Cevap

Genel teftişin sonucunda genel teftişe aykırılığı veya noksanlığı tespit edilen hususların verilen süre sonunda yerine getirilip getirilmediğinin kontrolü amacıyla yapılan teftiştir.


28. Soru

İnceleme teftişi nedir?

Cevap

İşyerlerinde işin yürütümü yönünden yapılan ihbar, şikâyet, işkolu tespiti, işçi sayısı ile sendika üye sayısı tespiti, grev oylaması ve bu gibi Kurul Başkanlığına veya gruplara incelenmek üzere intikal ettirilen konulardan teftiş hizmetiyle bağdaşır nitelikte olanlar hakkında yapılan teftiştir.


29. Soru

İş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftiş kaça ayrılır?

Cevap

İş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftiş; • Genel teftiş, • İnceleme teftişi ve • Kontrol teftişi olmak üzere üçe ayrılır.


30. Soru

İş sağlığı ve güvenliği yönünden genel teftiş yapılabilecek haller nelerdir?

Cevap

Genel teftiş yapılabilecek hâller şöyle sıralanabilir: • İşyerlerinde ilk defa yapılan teftişlerde, • İşletme belgesi verilmesinden sonraki ilk teftişlerde, • Bir önceki teftişte işyerinde noksan bulunmaması hâlinde, • İşyerinin başka bir yere taşınmasından sonra, • İşyerinde büyük ölçüde makine, tezgâh, üretim değişikliğinden sonra, • İşveren değişikliğinden sonra, • İnceleme teftişleri sırasında işyerinin teftiş görmemiş olması hâlinde.


31. Soru

Ülkemizde çalışanları korumayı, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemeyi içeren bir hukuki düzenleme var mıdır?

Cevap

Doğrudan çalışma yaşamının denetimi ile ilgili 81 sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki Uluslararası Çalışma Sözleşmesi, Türkiye’nin onayladığı bir sözleşme olduğu için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından çalşanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime ilişkin en önemli hukuki düzenlemedir.


32. Soru

İş denetimi nedir?

Cevap

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından “çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime” iş denetimi denir.


33. Soru

Çalışma yaşamında teftişin amacı nedir?

Cevap

Teftiş, “görmek, izlemek, incelemek, araştırmak ve önlemek” anlamına gelir. Bu tanıma göre, teftiş kavramı sadece incelemek ve araştırmak değil, aynı zamanda önleyici tedbirlerin alınmasını sağlamaya yönelik çalışmaları da ihtiva etmektedir.


34. Soru

Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanlarından olan çalışma ortamı ne demektir?

Cevap

Çalışma ortamı çalışanların sağlığını, güvenliğini ve iyilik halini etkileyen geniş bir alanı anlatılır.


35. Soru

Çalışma koşulları kavramı neleri içerir?

Cevap

Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren
dört alan anlatılır. Bu dört alan şu şekilde sıralanabilir:
- Çocukların ve gençlerin çalıştırılması,
- Kadınların çalıştırılması,
- Çalışma süreleri,
- Ödeme sistemleri (Ücretler) dir.


36. Soru

Çalışma yaşamında ve iş denetiminde ikincil görev alanları nelerdir?

Cevap


- Çalışma ilişkileri,
- İstihdam,
- Mesleki eğitimdir.


37. Soru

İş müfettişliği hangi bakanlık bünyesinde yer almaktadır?

Cevap

3008 sayılı İş Kanunu’nun kabulü sırasında İktisat Bakanlığına bağlı olarak kurulan iş müfettişliği, “İş Dairesi” adı ile görev yapmış olup, 1945 yılında kurulmuş olmakla birlikte 1946 yılında İktisat Bakanlığından tamamen ayrılan Çalışma Bakanlığının bünyesine alınmıştır.


38. Soru

İş Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın bağlı olduğu kurum ya da kişi kimdir?

Cevap

Daha önce İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Bakan ve müsteşarı kapsayan Bakanlık makamına bağlıyken, İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin 4. maddesinin, 21.12.1995 tarihinde değiştirilmesiyle, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı doğrudan bakana bağlanmıştır.


39. Soru

Çalışma yaşamını denetlemekle görevli kurum/kuruluş hangisidir?

Cevap

Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 65. maddesine göre Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı çalışma yaşamını denetlemekle görevlidir (mad. 65/p).


40. Soru

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın çalışma hayatını denetleme görevini gerçekleştirmesinde hangi hizmet birimleri görev almaktadır?

Cevap

Bakanlığa bağlı Çalışma Genel Müdürlüğü, Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü ve Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı gibi hizmet birimleri doğrudan ve dolaylı olarak çalışma yaşamının denetimi konusunda görevler ifa etmektedirler.


41. Soru

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının çalışma yaşamını denetleme görevini destekleyici nitelikte diğer görevlerine iki örnek verir misiniz?

Cevap

Çalışma hayatını düzenleyici, işçi-işveren ilişkilerinde çalışma barışının sağlanmasını kolaylaştırıcı ve koruyucu tedbirler almak
- Çalışma hayatındaki mevcut ve muhtemel meseleleri ve çözüm yollarını araştırmak, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları koruyucu ve çalışmayı destekleyici tedbirleri almak
- Ekonominin gerektirdiği insan gücünü sağlamak için gerekli tedbirleri araştırmak ve uygulanmasının sağlanmasına yardımcı olmak


42. Soru

Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine bir örnek veriniz?

Cevap

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel
Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.75):
a. Yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarının; yurt dışındaki çalışma hayatı
ve sosyal güvenlik mevzuatından doğan hak ve menfaatlerini korumak ve
geliştirmek, çalıştıkları ülkelerde ve yurda dönüşlerinde karşılaştıkları meselelerin çözülmesinde yurt içinde ve dışındaki kuruluşlarla gerekli koordinasyonu sağlamak.


43. Soru

Çalışma Genel Müdürlüğünün doğrudan ve dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile ilgili görev ve yetkilerine ilişkin iki örnek veriniz.

Cevap

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Çalışma Genel Müdürlüğünün
doğrudan ve dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile ilgili görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.74):
a. Çalışma hayatı ile ilgili mevzuatı uygulamak,
b. İşçi, işveren ilişkilerini düzenlemek, çalışma barışını sağlayıcı tedbirleri almak.


44. Soru

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine iki örnek veriniz?

Cevap

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.76):
a. İş sağlığı ve güvenliği ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında inceleme ve araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak ve uygulanmasını sağlamak,
b. Üretilen ve ithal edilen kişisel koruyucu donanımların piyasa gözetimi ve
denetimini yapmak, bu hususlarda usul ve esasları belirlemek.


45. Soru

Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine bir örnek veriniz.

Cevap

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.77):

Yabancı istihdamı ve işgücü göçü ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak, çalışma izni ve çalışma izni muafiyetine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.


46. Soru

Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine bir örnek veriniz.

Cevap

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde örnek verilebilir (mad.78):
Bakanlığın görev alanına giren faaliyet ve işlemlerle ilgili teftiş, inceleme ve soruşturmaları yürütmek, gerekli önlemleri almak veya aldırmak.


47. Soru

İş müfettişlerince daha sık aralıklarla denetim yapılması öngörülen tehlikeli işlere ilişkin bilgi nereden alınabilir?

Cevap

5/8/2009 tarihli ve 27320 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin 57. maddesi uyarınca oluşturulan Tehlike Sınıfı Belirleme Komisyonunun görüşleri doğrultusunda işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından yer aldığı tehlike sınıfları listesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Listesi Tebliği”nde (R.G., T.25.11.2009, S.27417) gösterilmiştir (mad.1).


48. Soru

İşçiler açısından riskin daha yüksek olduğu işler veya ağır ve tehlikeli işler için kabul edilen özel sözleşmelere üç örnek veriniz?

Cevap

ILO işçiler açısından riskin daha yüksek olduğu işler veya ağır ve tehlikeli işler için özel sözleşmeler kabul etmiştir. Türkiye’nin de kabul ettiği bu sözleşmeler; “14 No’lu Haftalık Dinlenme (Sanayi) Sözleşmesi, 15 No’lu Asgari Yaş (Trimciler ve Ateşçiler) Sözleşmesi, 45 No’lu Yeraltı İşleri (Kadınlar) Sözleşmesi.


49. Soru

Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimine izin veren kanunlar hangileridir?

Cevap

25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile 25/6/2003 tarihli ve 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu uyarınca işyerlerinde inceleme yapmak, iş ve işlemlerini teftiş etmek.


50. Soru

Sendikal denetimin çalışma yaşamının denetimi içerisinde değerlendirilmesi mümkün müdür?

Cevap

İşçi ve işveren sendikaları arasında bir ayırım yapmaksızın sendikaların denetiminin de çalışma yaşamının denetim içersinde değerlendirilmesi gerekir. Zira işçi ve işveren sendikaları da toplu iş ilişkilerinde çok önemli iki taraf olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nde düzenlenen iki tür teftişe, bir denetim türü olarak “sendika ve konfederasyonların denetimi”nin de eklenebilmesi mümkündür.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email