Endüstri İlişkileri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

İşçi sendikası ile işveren veya işveren sendikası arasında çalışma ilişkileriyle ilgili konularda ortaya çıkan iş uyuşmazlığın adı nedir?

Toplu İş Uyuşmazlığı

Toplu iş uyuşmazlığının taraflarından en azından birisi kimdir?

Sendikadır.

Toplu hak uyuşmazlığında, varolan bir neyin ihlali söz konusudur?

Bir hakkın ihlali söz konusudur.

İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin dayanağını oluşturan mevzuat, toplu iş sözleşmesi ve hizmet akdi hükümleri ile sağlanan hakların sendika, işve­ren veya işveren sendikası tarafından ihlal edilmesi durumunda ortaya ne çıkmakta­dır?

Toplu hak uyuşmazlığı

Varolan bir hakkın ihlali söz konusu olduğu için hak uyuşmazlıklarına, nasıl uyuşmazlıklar da denilmektedir?

Hukuki veya yasal uyuşmazlıklar da denilmektedir.

Toplu çıkar uyuşmazlıklarında yeni bir neyin yaratılması söz konusudur?

Yeni bir statünün yaratılması söz konusudur.

Toplu pazarlık sürecinde ortaya çıkan uyuşmazlık, ne uyuşmazlığıdır?

Toplu çıkar uyuşmazlığıdır.

Çıkar uyuşmazlıklarının temelinde, sermaye ve emek arasındaki üretim gelirinden daha fazla pay alma mücadelesi yatmaktadır. Bu nedenle çıkar uyuşmazlıklarına ne tür uyuşmazlıklar da denilmektedir?

Ekonomik uyuşmazlıklar da denilmektedir.

Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde kullanılan yöntemler ülkelere göre fark­lılık göstermektedir. Ülkelerin özellikle siyasi ve hukuki yapısı, o ülkedeki tüm endüstri ilişkileri sistemini etkilediği gibi, toplu iş uyuşmazlıklarının nelerini de etkilemektedir?

Çözüm sis­temlerini de etkilemektedir?

Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde taraflar tamamen serbest bırakıldığı sistem hangisidir?

Özgürlükçü Sistem (Serbestlik Sistemi)

Tarafların toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü için grev veya lokavta gitme olanakları söz konusu olmayan sistem hangisidir?

Yasakçı (Zorunlu) Sistem

Tarafların, grev ve lokavta ancak toplu iş uyuşmazlıklarını barışçı yollarla çözümleyemedikleri takdirde gidebilmekte olacakları sistem hangisidir?

Karma Sistem

Karma sistemde taraflar, toplu iş uyuşmazlıklarını öncelikle barışçı yollarla çözümlemeye çalışmakta; bu yolların başarısızlığa uğraması durumunda ise nelere gidebilmektedir?

Grev ve lokavta gidebilmektedir.

Grev ve lokavt haklarının özüne dokunmadan uyuşmazlığın çözümü için hangi yolların kullanılmasının bazı durumlarda grev ve lokavtı, dolayısıyla bun­lardan doğacak zararları önleyebileceği kabul edilmektedir?

Barışçı yolların kullanılmasının

Toplu iş uyuşmazlıklarında mücadeleci çözüm yollarına gidilmeden önce dışarıdan bir kişi veya kurulun taraflar arasında uzlaşma sağlayıcı çaba göstermesini öngören bir yol hangisidir?

Uzlaştırma

Özgürlükçü sistemin görüldüğü ülkelerde ve karma sistemin görüldüğü ülkelerde grev ve lokavtın yasak olmadığı işlerde uyuşmazlığın çözümü için taraflar ne yollarına gidebilirler?

Çatışmacı çözüm yollarına gidebilirler.

Uzlaştırmada olduğu gibi, taraflar arasındaki toplu iş uyuşmaz­lığında tarafsız üçüncü bir kişi uzlaşmaya yardımcı olmasına ve taraflar arasındaki görüş ayrılıklarını gidererek onları birbirine yakınlaştırmaya çalışmasına ne denir?

Arabuluculuk.

Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde kullanılan, üçüncü bir kişi ve ya kurulun, tarafları bağlayıcı kesin bir karar vererek toplu iş uyuşmazlığını çözümlemesi yoluna ne denir?

Tahkim (Hakem)

İşçilerin taleplerini işverene kabul ettirebilmek için topluca ve birlikte hareket ederek işi tamamen veya önemli derecede aksatacak ölçüde, geçici olarak işi bırakmalarına ne ad verilir?

Grev

Toplu iş uyuşmazlığı nedeniyle veya herhangi bir baskı amacıyla, işçilerin işveren tarafından topluca ve geçici olarak işyerinden uzaklaştırılmalarına ne ad verilir?

Lokavt