Çalışma Ekonomisi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Herhangi bir tür emeğe olan talebin belirleyicileri nelerdir?

Herhangi bir tür emeğe olan talep iki şeye bağlıdır:

1. Ürünün üretilmesinde emeğin ne derece verimli olduğu,
2. O ürünün piyasa değeri.

Üretimin iki temel dönemi hangileridir? bu dönemleri açıklayınız.

Üretimde iki temel dönem söz konusudur. Bunlardan kısa dönem firmanın üretimde kullandığı girdilerden bazılarını (örneğin emek ve ham madde) arttırabildiği ancak sermaye miktarını ve üretim kapasitesini değiştiremediği zaman dilimini; uzun dönem ise firmanın bütün üretim faktörlerini değiştirebildiği, yeni makineler satın alıp yeni binalar inşa edebildiği zaman dilimini göstermektedir. 

Üretim fonksiyonu nedir? Nasıl formulize edilir?

Üretim Fonksiyonu: Veri faktör miktarlarında ve teknoloji düzeyinde üretilebilecek çıktı miktarını gösteren matematiksel bir eşitliktir.

Q = f (K,L,T)

Q:üretimi

K:sermayeyi

L: emek faktörü

T: üretim için gerekli olan teknik bilgiyi göstermektedir

Talep teorisinin varsayımları nelerdir?

• Firmalar kâr maksimizasyoncusudur.
• Firmalar üretim için sadece emek ve sermaye kullanırlar
• Firmaların bulundukları ürün ve emek piyasaları tam rekabetçidir (yani ürün fiyatı ve ücretler veridir).
• Emek maliyeti ücretten oluşur ve işgücü tamamen homojendir.

Toplam ürün, emeğin ortalama ürünü ve emeğin marjinal ürünü terimlerini tanımlayınız.

Toplam Ürün (TP): Firmanın kısa dönemde sermaye miktarı sabitken farklı düzeylerde işgücü istihdam ederek elde ettiği üretim miktarıdır.

Emeğin Ortalama Ürünü (APL): İşgücü başına düşen
üretim miktarıdır. Toplam ürünün emek miktarına bölünmesi ile bulunur.

Emeğin Marjinal Ürünü (MPL): Sermaye sabitken
emek girdisinin bir birim arttırılması sonucunda toplam üründe meydana gelen değişikliktir.

Emeğin marjinal ürün geliri (MRLP) ne anlama gelmektedir?

Emeğin Marjinal Ürün Geliri (MRPL): Son işe alınan işçinin toplam üründe sağladığı artışın parasal karşılığıdır.

Kısa dönem emek talep eğrisi ile gösterilen nedir? yatay ve dikey eksenlerinde hangi değişkenler bulunur?

Kısa Dönem Emek Talep Eğrisi: Sermaye ve diğer
bütün faktörler sabitken ücret oranı ile firmanın emek talep miktarı arasındaki ilişkiyi gösteren eğridir.

Dikey eksen Ücret oranı (W), yatay eksen Emek miktarı (L)'dir.

Firmaların uzun dönemde sermaye ve emek miktarlarını değiştirebildiği düşünüldüğünde, firmanın üretim gerçekleştirmek için ne kadar emek ve sermaye kullanacağına karar vermesini sağlayan iki faktör neler olacaktır?

Firmanın bu kararını iki faktör etkiler. Bunlar:
• Sermaye/emek kombinasyonlarına teknolojinin getirdiği sınırlar,
• Üretim faktörlerinin nispi fiyatlarıdır.

Eş ürün eğrisi nedir? bize hangi bilgiyi sağlamaktadır?

Eş Ürün Eğrisi: Bir firmanın belirli bir miktarda üretimi sağlayabilmesi için kullanabileceği çeşitli emek ve sermaye kombinasyonlarını gösteren eğridir.

Sermaye/emek kombinasyonlarına teknolojinin getirdiği sınırları belirlememizi sağlar.

Sermaye miktarına karşılık emek miktarını gösteren eş ürün eğrilerinin özellikleri nelerdir?

• negatif eğimlidirler.
• orjinden bakıldığında dışbükeydirler.
• orjinden uzaklaştıkça daha yüksek üretim düzeyini gösterirler.
• kesişmezler.

Eş maliyet doğrusu nedir?

Eş Maliyet Doğrusu: Sermayenin maliyeti ve ücret oranı veri iken bir firmanın belirli bir miktardaki parasıyla (üretim bütçesi) satın alabileceği bütün farklı sermaye ve emek kombinasyonlarını gösteren eğridir

Eş maliyet doğrularının özellikleri nelerdir?

• negatif eğimlidirler.
• eğimleri sabittir ve faktör fiyatlarının birbirine oranına (w/r) eşittir.
• üretim bütçesindeki değişiklikler eş maliyet doğruları ile gösterilebilir.
• faktör fiyatlarındaki değişiklikler eş maliyet doğruları ile gösterilebilir.

Ölçek etkisi nedir?

Ölçek Etkisi: Ücret artışı veya azalışı sonucunda firmanın optimal üretim düzeyinin değişmesine bağlı olarak emek talebinde meydana gelen değişmedir.

Uzun dönem emek talep eğrisi hangi değişkenler arasındaki ilişkiyi göstermektedir?

Uzun Dönem Emek Talep Eğrisi: Hem emek hem de
sermaye faktörleri değişken olduğunda ücret oranı ile firmanın istihdam düzeyi arasındaki ilişkiyi gösteren eğridir.

Kısa ve uzun dönem emek talep eğrileri arasındaki en belirgin fark nedir? Bu fark ne anlama gelmektedir?

İki talep eğrisi arasındaki temel fark kısa dönem emek talep eğrisinin ücret değişimine daha az duyarlı (daha az esnek-inelastik), uzun dönem emek talep eğrisinin ise daha duyarlı (daha esnek-elastik) olmasıdır. Bir başka deyişle ücret yükselmelerine işverenlerin uzun dönemde gösterdiği tepki daha şiddetlidir. Kısa dönemde emek talebi sadece ölçek etkisi sebebiyle azalırken, uzun dönemde ikame etkisi de emek talebinin daha fazla artmasına sebep olmaktadır.

Emek talebini etkileyen ücret dışı unsurlar nelerdir?

• Ürün talebindeki değişmeler
• Verimlilik değişmesi
• İşveren sayısı
• Diğer üretim faktörlerinin fiyatları

Ürün talebindeki artışın emek talebine etkisi ne yönde olacaktır? Açıklayınız.

ürün piyasasında ürün arzı sabitken ürün talebinin artması ürün fiyatlarının yükselmesine sebep olacaktır. Ürün fiyatının yükselmesi ise marjinal geliri arttıracağından sonuçta emeğin marjinal ürün geliri artacak, işveren veri ücret düzeyinde daha fazla işgücü talep ettiği için emek talebi artacaktır. 

Bir ürüne olan talebin azalması, emek talep eğrisini hangi yönde hareket ettirecektir?

Bir ürüne olan talebin azalması, emek talep eğrisinin sola kaymasına neden olur, yani emeğe olan talebi azaltır.

Emek verimliliğindeki bir artışın marjinal ürün gelirini artırmasının koşulu nedir?

Emek verimliliğindeki bir artış, ürün fiyatlarındaki düşme ile tümüyle giderilmediği taktirde, marjinal ürün gelirini de arttıracaktır.

Emek ile sermaye arasında 

a) ikame ilişkisi varsa

b) tamamlayıcılık ilişkisi varsa

emek talebi nasıl değişecektir?

a) Emek ve sermaye üretimde birbirinin yerine kullanılabiliyorsa, iki faktör arasında İkame ilişkisi söz konusudur. Bu durumda emeğin fiyatı sabitken sermayenin fiyatındaki bir artış sermaye kullanımını azaltıp emek kullanımını arttıracaktır.

b) Öte yandan emek ile sermaye arasında tamamlayıcılık ilişkisi de olabilmekte, üretimde bu iki faktör birlikte kullanılabilmektedir. Bu durumda-emeğin ücreti sabitken-sermaye fiyatında meydana gelen bir düşüş emek talebini arttırırken, sermayenin fiyatının yükselmesi emek talebini azaltacaktır.