aofsoru.com

Sendikacılık Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Türkiye’de Sendikacılık

1. Soru

Türkiye'de tek parti dönemi endüstri ilişkileri açısından nasıl bir dönemdir?

Cevap

Tek parti dönemi, endüstri ilişkileri alanının büyük ölçüde bağımsızlık kazanamadığı, daha çok siyasi ve ekonomik faktörler tarafından belirlendiği bir dönem olmuştur.


2. Soru

Toplu iş sözleşmesi kavramı ve kurumu, Türk iş hukukuna ilk kez ne zaman girmiştir?

Cevap

Toplu iş sözleşmesi kavramı ve kurumu, Türk iş hukukuna ilk kez 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun umumi mukaveleye ilişkin hükümleri ile girmiştir.


3. Soru

Türkiye'nin ilk iş kanunu hangisidir?

Cevap

1936 yılında kabul edilen 3008 sayılı İş Kanunu, Türkiye’nin ilk iş kanunudur.


4. Soru

3008 sayılı İş Kanunu neleri kapsamaktadır?

Cevap

3008 sayılı İş Kanunu’nda grev ve lokavt yasaklanmış; toplu iş uyuşmazlıklarının uzlaştırma veya zorunlu tahkim yoluyla çözümleneceği hükme bağlanmıştır.


5. Soru

Çok partili dönemde Cemiyetler Kanunu'nda nasıl bir değişiklik yapılmıştır?

Cevap

Çok partili hayata geçişle birlikte, 1946 yılında Cemiyetler Kanunu’nda değişiklik yapılarak, sınıf esasına göre cemiyet kurma yasağı kaldırılmıştır.


6. Soru

Türkiye'nin ilk sendikalar kanunu hangisidir?

Cevap

Türkiye’nin ilk sendikalar kanunu, 1947 yılında kabul edilen 5018 sayılı İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun’dur.


7. Soru

Türkiye'de endüstri ilişkileri nasıl kurumsallaşmıştır?

Cevap

Türkiye’de 1960-1980 döneminde işçilere örgütlenme ve toplu pazarlık hakkının yanında grev hakkı da tanınarak, endüstri ilişkileri kurumsallaşmıştır.


8. Soru

Türkiye'de sendikalar altın dönemini ne zaman yaşamıştır?

Cevap

Türkiye’de 1960-1980 döneminin siyasi, ekonomik ve yasal koşulları altında sendikalar ‘altın dönem’ olarak adlandırılan en güçlü
dönemini yaşamıştır.


9. Soru

Türkiye’nin ilk ve tek ulusal düzeydeki sözleşmesi hangisidir?

Cevap

1978 yılında imzalanan Toplumsal Anlaşma, Türkiye’nin ilk ve tek ulusal düzeydeki sözleşmesidir.


10. Soru

Türkiye'de sektörlere göre sendikalaşma oranı nasıldır?

Cevap

Türkiye’de kamu sektöründeki sendikalaşma oranı, özel sektördeki sendikalaşma oranından daha yüksektir.


11. Soru

Türkiye'de kamu görevlileri sendikalarına toplu pazarlık hakkı ne zaman tanınmıştır?

Cevap

12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandumla birlikte Anayasa’da kamu görevlileri sendikalarına toplu pazarlık hakkı tanınmıştır.


12. Soru

Türkiye'de işçi ve kamu görevlileri konfederasyonu hangileridir? 

Cevap

Türkiye’de sendika özgürlüğünün doğal bir sonucu olarak sendika çokluğu görülmekte ve sendikalar arasındaki siyasi ve ideolojik görüş farklılığı nedeniyle birden fazla işçi ve memur konfederasyonu faaliyet göstermektedir. 2018 yılı itibarıyla Türkiye’de dört konfederasyonu (Türk-İş, DİSK, Hak-İş ,Birlik-İş ve Tüm-İş) ve dokuz memur konfederasyonu (KESK, Türkiye Kamu-Sen, Memur-Sen, BASK, Hak-Sen, Birleşik Kamu-İş, Çalışan-Sen, Tüm Memur-Sen ve Anadolu-Sen) faaliyet göstermektedir.


13. Soru

Türkiye'de en fazla üyeye sahip olan konfederasyonlar hangileridir?

Cevap

Türkiye’de en fazla üyeye sahip olan işçi konfederasyonu Türkİş iken, en fazla üyeye sahip olan memur konfederasyonu Memur-Sen’dir.


14. Soru

Türkiye’de toplu iş sözleşmeleri ne kadar süreyle yapılmaktadır?

Cevap

Türkiye’de toplu iş sözleşmeleri genellikle iki yıl süreyle yapılmaktadır.


15. Soru

Türkiye’de kaç işçi toplu iş sözleşmesinden yararlanmaktadır?

Cevap

Türkiye’de yaklaşık 1 milyon işçi toplu iş sözleşmesinden yararlanmaktadır.


16. Soru

Türkiye’de sendikalar toplu görüşmelerde nasıl politikalar uygulamaktadır?

Cevap

Türkiye’de sendikalar toplu görüşmelerde ücret pazarlığını merkez alan politikalar uygulamaktadır.


17. Soru

Türkiye’de toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde hangi sistem kullanılmaktadır?

Cevap

Türkiye’de toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde karma sistem görülmektedir.


18. Soru

Türkiye'de toplu çıkar uyuşmazlıklarında anlaşmazlık nasıl çözümlenmektedir?

Cevap

Toplu çıkar uyuşmazlıklarında anlaşmazlık, öncelikle arabuluculuk vasıtasıyla çözümlenmeye çalışılmaktadır.


19. Soru

Türkiye’de zorunlu tahkim kurumu hangisidir?

Cevap

Türkiye’de zorunlu tahkim kurumu, Yüksek Hakem Kurulu’dur.


20. Soru

Türkiye'de sendikacılığın temel özellikleri nelerdir?

Cevap

Her ülkenin endüstri ilişkileri sistemi ve sendikacılık yapısı, içinde bulunulan sosyal, siyasi ve ekonomik ortama ve tarihsel geçmişine göre özgün özellikler taşımaktadır. Bu bağlamda Türkiye’de sendikacılığın temel özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

  • Sanayileşmede ve sendikal harekette gecikmenin yaşanması.
  • Demokratikleşme süreci içinde sendikaların yer almaması.
  • Sendikal hakların sınıf mücadelesi ile elde edilmemesi ve sendikal hareket üzerinde güçlü bir devlet etkisinin varlığı.

Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email