Türk Mutfak Kültürü Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim
Türk Mutfak Kültürü İle İlgili Mutfakların Etkileşimi
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Paris’te Türk modasının yayılmasındaki önemli aşama nedir ?
1721'de Yirmisekiz Mehmed Çelebi'nin elçiliği sırasında verdiği davetler.
Tüm toplumlarda ilk alınan ve hızla yayılan aktarımlar nelerdir ?
Askeri araç ve gereçlerdir.
Levanten'i açıklayınız ?
Osmanlı Devleti içinde özellikle Tanzimat sonrasında büyük liman kentlerinde yoğunlaşan ve ticaretle uğrasan Hristiyanları tanımlamak için kullanılan bir kelimedir. Osmanlı döneminde Doğu Akdeniz’e kıyısı olan yerlere yerleşmiş, Fransız- İtalyan kökenli Katolikler olarak da tanımlanabilir.
Mühtedi nedir ?
Batıl olanı bırakıp hak dinini seçen kişidir.
Osmanlı’da yaşanan kültür değişmelerinde belirleyici rol nedir ?
Kapitülasyonlar, Galata, İzmir, Selanik, Beyrut gibi liman şehirlerinde Batılı tüccar grupların yerleşmesi, Levanten’ler, aracı Rum, Yahudi ve Ermeniler ve nihayet mühtediler belirleyici rol oynamışlardır.
Dünyada evrensel denebilecek ilk ticaretin dogmasına vesile olan olay nedir ?
Yüzyıllar boyunca Doğu’dan Batı’ya ipek ve baharat taşıyan kervanlardır.
Avrupa'ya baharatların ticareti hangi yollar üzerinden yapılırdı ?
İki ana yol üzerinden gelirdi.
• İpek yolu
• Diğer yol ise Hindistan ve Seylan’dan Kızıldeniz’deki Akabe Körfezi, Yemen kıyıları ya da Basra Körfezi’ne ulasan deniz yoluydu.
Baharatlar Avrupa'ya nasıl taşınırdı ?
Limanlarda gemilerden boşaltılan baharat, kara yoluyla Fenike ve Filistin kıyılarına, Mısır’da İskenderiye’ye ve Karadeniz’e ulaştırılırdı. Sonra yine deniz yoluyla Avrupa’ya taşınırdı.
Baharat üreten ülkelere yeni yollar nasıl açılmıştır ?
Ümit Burnu’nun dolaşılması, Amerika’nın keşfi ve Hint Adaları’na ulaşılmasıyla.
Baharat ticaretinin boyutunun gün geçtikçe artmasının nedeni nedir ?
Sıcak iklimlerde kimilerine göre yemeğin bozulmasını önlemek için kimilerine göre ise tadından dolayı bolca baharat kullanılması ile çoğu ilacın baharattan yapılmasıdır.
Safranın Müslüman ülkeler dışında en çok İspanya'da kullanılmasının nedeni nedir ?
İspanya’nın bir zamanlar Müslüman egemenliğinde (Endülüs Emeviler_) kalmasının ve ortak bir baharat zevki oluşmasının katkısı vardır.
Venedik ve Osmanlı’nın ticari ilişkilerinin ne kadar yoğun olduğunun kanıtı nedir ?
Venedik’teki Fondaco dei Turci yani Türklerin binası verilebilir.
Fondaco dei Turchi yapılma nedeni nedir ?
Şehirde yasayan veya sürekli gidip gelen Osmanlı tüccarlarının bu süre zarfında işlemlerini rahatça gerçekleştirmesi için yapılan bu bina, görkemli yapısıyla yürütülen ticaretin boyutlarının daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır.
Orta Çağ Avrupa mutfağı badem, narenciye, pirinç, gül suyu kullanımı bakımından nereden etkilenmiş ?
Doğu’dan etkilenmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu mutfak kültüründe karşılıklı etkileşimin örneği olan tatlı nedir ?
Tavuk göğsü.
Avrupa'da tavukgöğsü tatlısın adı nedir?
Blancmange. Tavukgöğsü tatlısının Türk usulü bir türünün adı nedir ?
Tavukgöğsü tatlısının Türk usulü bir türünün adı nedir?
Kazandibi.
"İki Akdeniz vardır. Biri bizim, diğeri onların…" diyen Fernand Braudel bu sözüyle neyi kastetmiş olabilir?
İslamiyet'le birlikte bazı yiyeceklerin yasaklanmasını.
Şerbeti açıklayınız ?
Bitki, çiçek, meyve özleri, bazı baharatlar gibi çeşitli malzemenin seker ya da balla tatlandırılmasına denir.
• kaynatılarak özlendirilmesine şurup
• sekerli suyla pişirilip taneleriyle ikram edilmesine de hoşaf dendiğini söyleyebiliriz.
Sıradan insanların tadamadığı özel üretilen şerbetler nelerdir ?
Mısır’dan gelen hummaz (kuzukulağı), reybas (ışgın), Yanbolu’dan gelen an-berbaris (kadıntuzluğu) sıradan insanların tadamadığı şerbetlerdendir.
Yapıldıkları malzemenin ismini alan günümüzdeki yaşayan temsilcisi hangisidir ?
Güney illerimizin meşhur meyan şerbetidir.
İngiltere'ye ihraç edilen şerbetler nelerdir ?
17. yüzyıl ortalarından itibaren limonlu, güllü ve menekşeli şerbetlerdir.
Visney adıyla hazırlanan vişne şurupları hangi Visney adıyla hazırlanan vişne şurupları hangi ülkelere ihraç edilmiştir ?
İngiltere ve Fransa.
Bugün hâlâ Fransa ve İngiltere'de meyveli dondurmanın adı nedir ?
Sorbet.
Unutulmaya n şerbetlerden bazıları nelerdir ?
Karanfil, koruk, hanımeli, kızılcık, yasemin, gül, tarçın, turunç, şeftali, nane, limon, vişne, dut, hünnap, nar, harnup, çilek şerbetini örnek olarak verebiliriz.
Misk-i amber nedir ?
Bir cins erkek geyiğin organlarından üretilen misk ile ispermeçet balinasından üretilen amber hoş kokulu maddelerdir. Oldukça pahalı olan bu maddeler üst düzey gelire sahip insanlar tarafından kullanılmaktaydı.
Osmanlıdan günümüze kalan şerbet geleneği nedir ?
Şerbet-i vilâdet yani lohusa şerbeti
Neredeyse her özel gün için şerbet yapılırdı o gelenekler nelerdir ?
Bahar başlangıcında ikram edilen Nevruz şerbeti, hacca gidenler için hacı şerbeti, erkek çocukların sünnet şerbeti, hamam şerbeti, nazar şerbeti, gebe şerbeti, görücü şerbeti, söz şerbeti, ölü şerbeti, düğün şerbeti sayılabilir.
Kahvenin Türk içeceği olarak adlandırılmasının nedeni nedir ?
Kahvenin Avrupa’da yayılmasının nedeninin Osmanlı olmasıdır.
Kahve Osmanlı şehirlerine nasıl ulaşmıştır ?
Kahvenin Yemen’den yola çıktıktan sonra Cidde’ye, ardından Süveyş ve Mısır’a, oradan da gemilerle başta İstanbul olmak üzere İzmir, Selanik, Payas, Yafa, Akka, Trablusşam, Sayda ve Antalya gibi diğer Osmanlı şehirlerine de ulaştığını söyleyebiliriz.
Fransız aristokratlar kahveyi nasıl keşfetmiştir ?
Paris’e elçi olarak giden Nüktedân (hoşsohbet) İbrahim Ağa ve Yirmisekiz Mehmed Çelebi sayesinde Fransız aristokratlar kahveyi keşfeder.
16. ve 17. yüzyıllarda sık sık yasaklanan kahvehanelerin temel kapatılma gerekçesi nedir ?
Siyasi ve dinî otoritenin kontrolü dışında olmalarıdır.
Saray ve çevresinin tanıyıp severek tükettiği kahvenin Avrupa'ya gerçek anlamda yayılması nasıl olmuştur ?
Osmanlı İmparatorluğu’nun İkinci Viyana Bozgunu ile olur. Savaş alanını terk eden Osmanlı ordusunun ardında bıraktığı eşyaların arasında çuvallarla kahve çekirdeği de bulunmaktadır. Bu kahveleri kullanarak Viyana’da bir café açar günümüz kahvelerine benzer kahveler yapılmaya başlanır.
Osmanlıların etkileri sayesinde yayılan diğer yiyecek ve içecekler nelerdir ?
Yufkadan yapılan tatlılar, ballı tatlılar, asma yaprağı, kuzu kıymasından yapılan köfteler, patlıcanlı yemekler, pilavlar, düğün çorbası, gül suyu kullanımı, Antep fıstığı, rakı ve yoğurttur.
Balkanlar’daki diğer Müslüman milletler olan Boşnak ve Arnavutlarla yemek kültürü açısından benzer yemekler nelerdir ?
Elbasan tava, Arnavut ciğeri, Boşnak böregi, etli büryan, damat paçası, etli tirit, kaymaçina, şekerpare, somokof, hünkariye, tulumba ve daha birçoğu bu kültürel etkileşimin mutfağa yansıyan lezzetleridir.
Makedonya’da Türk mutfağından izler olarak söyleyebileceğimiz yemekler nelerdir ?
burek (börek), yufka, tarana (tarhana), keskek, kuskus, pilav, dolma, çobanska salata (çoban salata)dır.
Romanya ve Bulgaristan'da Türk mutfağından izler olarak söyleyebileceğimiz yemekler nelerdir?
• Romanya’da fasulye, ıspanak, kayısı, baklava, pastırma
• Bulgaristan’da musaka kartofi (patates musakka), küfteta (köfte), şişçeta (şiş kebap) gibi örnekler mevcuttur.
De Materia Medica nedir ?
Roma İmparatorluğu zamanında yaşamış hekim Dioscorides’in yazdığı ünlü farmakoloji kitabı. Kitapta beş yüz kadar bitkinin tarifi verilerek tedavi özellikleri anlatılır. Kitapta geçen bitkilerin çoğu Anadolu ve Akdeniz bölgesi bitkileri olup halen de tedavi maksadıyla kullanılmaktadır.
Marco Polo'nun yoğurt hakkında bilgi verdiği eseri hangisidir ?
Il Milione adlı seyahatnamesinde.
Orta Asya kökenli Oğuzlarda yoğurt yapımı için kabın dibinde bırakılan mayaya ne denirdi ?
Kor denilir.
Kurut nedir ?
Anadolu'nun çeşitli yörelerinde yoğurdun kurutularak tüketilmesine denir.
Farklı kültürlerde tarhana benzeri ürünler nelerdir ?
Kishk, kushuk, trahana, tahonya/talkuna tarhanaya benzer ürünler arasındadır.
Selçuklular devrinde ayran nasıl yapılmıştır ?
Yoğurda bir miktar su ilave edildikten sonra bisekle dövülerek yayılır veya nehre denilen üstüvane (bir nevi silindir) şeklinde hususi olarak hazırlanmış toprak küplerde veya derilerde çalkanır. Bu şekilde yağı ayrılıp alındıktan sonra kalan beyaz sulu kısım ise ayrandır.
Osmanlı sarayında üretilen hamurlu tatlıların en önemlileri nelerdir ?
Kayıtlarda bazen rikak bazen de baklava olarak geçen rikak baklavasıdır.
Osmanlı kültüründe baklavanın önemi nedir ?
Osmanlı’da baklava, iftar ve bayram sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alır, ulûfe ödemelerinin yapıldığı günde ve Ramazan ayının on beşinde Hırka-i Şerîf ziyaretinin ardından yeniçerilere dağıtılırdı.
Osmanlı döneminde Türkiye'den Avrupa'ya ulaşan şekerlemeler nelerdir ?
Avrupa’ya ulaşan şekerlemeler arasında sert şerbet (lohusa şerbeti) ve lohuk (çevirme/ macun şeker_) ilk sırayı alır.
Osmanlı şekerciliğinin geç örneklerinden olup tüm dünyada tanınan ve sevilen şekerleme çeşidi nedir?
Rahatû’l-hulkûm.
Fondant nedir ?
İçinde likör, tatlı veya hoş kokulu maddeler bulunan, ağızda kolayca eriyen bir tür şekerleme.
Seyahatnâme nedir ?
Evliya Çelebi’nin on ciltlik Seyahatname’si, gezmiş ve görmüş olduğu yerler hakkında önemli bilgiler içermektedir. Türk kültür tarihi açısından önemli bir yere sahip olan eserde, 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyası, genel durum, tarih, dil, din, kılık kıyafet, sanat, gündelik yasam gibi konular ayrıntılarıyla aktarılmıştır.
Osmanlıda şekerlemede sürekli yeni çeşitlerin geliştirilip zenginleştirildiği bir yer hâline gelmiştir buna en çarpıcı örnek nedir ?
18. yüzyılda pelteden geliştirilen lokumdur.
Aşağıdakilerden hangisi Evliya Çelebi'ye göre Galata şekercilerinin Osmanlı döneminde ünlü olarak belirttiği şeker türüdür?
Evliya Çelebi'nin bahsettiğine göre ürün yelpazesi gayet zengin olan Galata şekercileri özellikle mülebbes yani giydirilmiş, kaplanmış şekerleriyle ünlüdür.
Aşağıdakilerden hangisi akide şekerinin isminin anlamıdır.
Bağlılık anlamına gelen akide, ulûfe töreninde ikram edilmesinden dolayı bu ismi almıştır.
Aşağıdakilerden hangisi akide şekerinin ismini almasına sebep olmuştur.
UIûfe töreninde ikram edilmesinden dolayı bu ismi almıştır.
Aşağıdakilerden hangisi dönerin ilk ve basit şekli olarak bilinir?
Geçmişi oldukça eskiye dayanan döner kebabın tarihini diğer kebap çeşitleri gibi etin ve ateşin mevcut olduğu günlere kadar götürebilir, ilk ve basit şeklinin “kuzu çevirme” olduğunu söyleyebiliriz. bütün
Aşağıdakilerden hangisi Yatık döner olarak bilinen cağ kebabının yapıldığı ana üründür?
Kuzu eti.
Pirinç Osmanlı coğrafyasında nasıl tanınmıştır?
Uzakdoğu ve Hindistan’da çok eskiden beri tarımı yapılan ve yenilen pirincin Orta Asya vasıtasıyla Türkler tarafından tanınmıştır.
Edmondo de Amicis, pilavı nasıl tanımlamıştır ?
• Napolililerin makarnası
• Arapların kuskusu İspanyolların pucherosu
• Türklerin “mukaddes yemeği” olarak tanımlar.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıdan Avrupa'ya geçen yiyecek ve içeceklerdendir?
Osmanlı’nın Avrupa’ya miras bıraktığı kültür öğeleri arasında günlük hayatta sıklıkla tükettikleri bazı yiyecek içecekler de bulunur. Bunlara örnek olarak; kahve, şerbet, lokum, baklava, yoğurt ve kebap çeşitleri verilebilir.
Pirinç mutfak defterlerinde geçen adı nedir ?
Dâne ya da dâne-i pirinç olarak geçer.
Osmanlılar vasıtasıyla Balkanlara taşınan pirinç ilk olarak nerde ekilmeye başlanmıştır ?
Nehirleri bol Filibe şehrinde ekilmeye başlanır.
Pastırma nedir ?
Çiğ etin çeşitli baharatlar ve tuzla kurutulmasıyla yapılır.
Pastırmanın Balkan dillerindeki ve Batı mutfağındaki adı nedir ?
Pastramidir.
Ayçöreğinin Avrupa'da ki adı nedir ?
Kruvasan.
Strudel nedir ?
Türk mutfağının en eski özelliklerinden olan kâğıt inceliğinde yufkalar dan yapılan Orta Avrupa’nın yaygın hamur işidir.
Ayçöreği nedir ?
Iran kökenli olan ve kısa zamanda Arap mutfağına katılan milföy hamuru, önce Araplar tarafından İspanya’ya tasınmış, yıllar sonra da Türkler tarafından Viyana yoluyla tekrar Avrupa’ya götürülerek kruvasana dönüşmüştür.
Salep nedir ?
İlkçağlarda özellikle sağlık amaçlı kullanılan yumrulu salep, 17. yüzyıldan itibaren tıbbî kullanımının yanı sıra içine çeşitli baharatlarla gül suyu eklenerek içilen bir içecek olarak karşımıza çıkar.
Salep nasıl tüketilmiştir ?
18. ve 19. yüzyıllarda salebin pekmez, bal veya şekerle tatlandırılıp üzerine zencefil, tarçın, gül suyu veya bazı çiçek suları serpilerek içildiğini görürüz.
Mısırın Türk buğdayı anlamına gelen benzer isimleri nelerdir?
19. yüzyıla kadar İngilizcede Turkish wheat (Türk buğdayı); aynı şekilde Fransızcada blé de Turquie ve Almanca, Rusça ve İtalyancada da granturco gibi aynı anlama gelen adlarla anılır.
Balkanlarda mısır üretimi hızla yayılmasının nedeni nedir ?
Üretildiği ilk dönemlerde mısırdan vergi alınmamasından dolayı.
Köfte-dolma Osmanlı mutfağına nerden girmiştir ?
İsveçlilerden.
Türkiye’nin Batı yemek kültürüne yaptığı katkının simgesi nedir ?
Hindi.
Türk Sarığı Kabağı nedir ?
Tepesindeki kavuk benzeri seklindeki çıkıntıdan dolayı bir cins helvacı kabağına Türk sarığı kabağı (Turks Turban Squash) adı verilmiştir.
Medeniyetlerde birbirlerinin kültürel unsurlarını alırken nasıl bir hiyerarşi görülür?
Medeniyetler birbirlerinin kültürel unsurlarını alırken öncelik ve önem sırasına göre bir hiyerarşi görülür. Hemen tüm toplumlarda ilk alınan ve hızla yayılan aktarımlar askeri araç ve gereçlerde olur. Daha sonra toplumun yapısına göre (savaşçı, tüccar, göçer vb.) kültürün diğer ögeleri aktarılır.
Osmanlı’da yaşanan kültür değişimlerinde hangi faktörler belirleyici rol oynamıştır?
Osmanlı’da yaşanan kültür değişimlerinde kapitülasyonlar, Galata, İzmir, Selânik, Beyrut gibi liman şehirlerinde Batılı tüccar grupların yerleşmesi, Levanten’ler, aracı Rum, Yahudi ve Ermeniler ve nihayet mühtedîler belirleyici bir rol oynamışlardır.
Levanten nedir?
Levanten, Osmanlı Devlet içinde özellikle Tanzimat sonrasında büyük liman kentlerinde yoğunlaşan ve ticaretle uğrasan Hristiyanları tanımlamak için kullanılan bir kelimedir. Osmanlı döneminde Doğu Akdeniz’e kıyısı olan yerlere yerleşmiş, Fransız- İtalyan kökenli Katolikler olarak da tanımlanabilir.
Avrupa’nın Osmanlıdan kültürel olarak etkilendiği alanlar nelerdir?
Avrupa’nın kültürel olarak etkilendiği alanlar egzotizm, Doğu’ya ait romantik düşler, sosyal âdetler (kahvehaneler, halı kullanımı, askeri bando vb.) gibi sanat ve davranış biçimleridir.
Dünyada evrensel denebilecek ilk ticaretin doğmasına vesile olan ticari kervanlar nelerdir?
Yüzyıllar boyunca Doğu’dan Batı’ya ipek ve baharat taşıyan kervanlar, dünyada evrensel denebilecek ilk ticaretin doğmasına vesile olmuşlardır.
Coğrafi Keşifler dünya tarihinde ne gibi değişikliklere yol açmıştır?
Ümit Burnu’nun dolaşılması, Amerika’nın keşfi ve Hint Adaları’na ulaşılması sonucunda baharat üreten ülkelere yeni yollar açılır. Osmanlı İmparatorluğu’nun ve baharat ticareti yapan Venedik ve Cenevizlilerin ticari güçleri zayıflar. Yeni Dünya’nın keşfedilmesi sonucunda Dünyanın mantığı değişirken Osmanlılar yeni tarihin kurulacağı alanın dışına düşmüş olur.
Makedonya’da Türk mutfağından izler olarak hangi yemekler bulunmaktadır?
Burek (börek), yufka, tarana (tarhana), keşkek, kuskus, pilav, dolma ve çobanska salata (çoban salata).
Romanya’da Türk mutfağından izler olarak hangi yemekler bulunmaktadır?
Romanya’da fasulye, ıspanak, kayısı, baklava, pastırma gibi örnekler mevcuttur.
Ünlü tarihçi Fernand Braudel’e göre, Akdeniz’deki besin ortaklığı ne zaman sona ermiştir?
Ünlü tarihçi Fernand Braudel’e göre, Akdeniz’deki besin ortaklığı 7. Yüzyılda İslamiyet’in domuz etini yasaklaması ile son bulur.
Osmanlı etkileri sayesinde hangi yiyecek ve içecekler yayılmıştır?
Yufkadan yapılan tatlılar, ballı tatlılar, asma yaprağı, kuzu kıymasından yapılan köfteler, patlıcanlı yemekler, pilavlar, düğün çorbası, gül suyu kullanımı, Antep fıstığı, rakı ve yoğurttur.
Pakistanlı Uzman Shama Tarıq Puri’ye göre Pakistan’da Türk mutfağının izleri nasıldır?
Pakistanlı Uzman Shama Tarıq Puri’ye göre Türk mutfağı Pakistan mutfağını büyük ölçüde etkilemiştir. Kebap, köfte, helva ve daha birçok şey, çok daha baharatlı olarak Pakistan mutfağında mevcuttur. Tandır usulü de Türk mutfağından aldığımız et pişirmekte kullanılan diğer bir usuldür. Türk mutfağında olduğu gibi et, genellikle pilav eşliğinde hazırlanır. Pakistan’da çok tutulan bir diğer yemek, cacıktır. Yoğurt, doğranmış salatalık, nane, sarımsak ve sirke ile hazırlanan soğuk bir yiyecektir. Yoğurtla hazırlanan diğer bir içecek de ayrandır ve bu da yine Türk mutfağından alınmıştır. Urduca turşu, tursh demektir ve Türkçe’den alınmıştır. Pakistan tatlıları genellikle helva biçimindedir. Helva kelimesi de Türkçe’den gelmektedir.
Osmanlı İmparatorluğunun etkilendiği muhallebiye benzer yiyecek hangisidir? Açıklayınız.
Karşılıklı etkileşimin en ilginç örneği bugün hâlâ severek tükettiğimiz tavukgöğsü tatlısıdır. Osmanlıların içinde pirinç unu, süt ve seker olan her karışıma muhallebi dedikleri bilinmektedir. Fatih Sultan Mehmed dönemi mutfak değerlerinde muhallebi için tavuk alındığı kayıtlıdır ve tavukla yapılan bu muhallebinin, tavukgöğsü olduğu söylenebilir. İlginç olan bugün Türk tatlısı zannettiğimiz tavukgöğsünün Abbasi mutfağından Bizans mutfağına, oradan da Osmanlı’ya geçmiş olması ve günümüzde sadece ülkemizde yapılmasıdır.
Şerbet nedir?
Bitki, çiçek, meyve özleri, bazı baharatlar gibi çeşitli malzemenin şeker ya da balla tatlandırılmasına şerbet denir.
Osmanlı döneminde günümüze kalan şerbet geleneği hangisidir?
Osmanlı döneminde şerbet ikramı o kadar yoğundur ki neredeyse her özel gün için ayrı bir şerbet yapılır. O günlerden bugünlere şerbet-i vilâdet yani lohusa şerbeti geleneği kalır.
Sorbet kelimesinin kökeni nedir? Açıklayınız.
18. yüzyılda visney adıyla hazırlanan vişne şurupları da hem İngiltere’ye hem de Fransa’ya ihraç edilir. İtalya’da 17. yüzyılda şerbetten yapılan meyveli dondurmaya sorbetto denir. Bugün hâlâ Fransa ve İngiltere’de meyveli dondurma şerbet kökenli sorbet adıyla bilinir.
Kahvenin ilk olarak Osmanlı şehirlerine taşınması nasıl olmuştur?
Kahvenin Yemen’den yola çıktıktan sonra Cidde’ye, ardından Süveyş ve Mısır’a, oradan da gemilerle başta İstanbul olmak üzere İzmir, Selanik, Payas, Yafa, Akka, Trablusşam, Sayda ve Antalya gibi diğer Osmanlı şehirlerine de ulaşmıştır.
Kahve Osmanlı'dan Avrupa'ya nasıl taşınmıştır?
Osmanlı şehirlerinde kahveyle tanışan Avrupalı seyyahlardan kimi bu içeceğin bağımlısı olur, kimi kahveye hayret ederek bilimsel bir incelemesinin yapılması için ülkesine dönerken yanına alır, kimi de sahip olduğu girişimci ruhla bu esrarengiz içeceğin ticari bir meta olabileceğini fark eder. Böylece farklı nedenlerle Türk içeceği Avrupa’ya girerek hızla yaygınlaşır.
Yoğurt nerede ve nasıl ortaya çıkmıştır?
Yoğurt, Orta Asya steplerinde doğmuştur. Yoğurdu ve kımızı Asya steplerinden göçtükleri her yere taşıyan atalarımız yaşamlarını devam ettirebilmek için sürülerin sütünü tüketip zamanla sütü işlemeyi öğrenmeleriyle ortaya çıkmıştır.
Yoğurdu saklama yöntemleri nelerdir?
Tarihte kurak ve zor zamanlar için yoğurt kurutularak saklanırdı. Anadolu’nun çeşitli yörelerinde yoğurt kurusu “kurut” adı verilerek hâlâ tüketilmektedir. Yoğurdu saklamanın bir diğer usulü tarhanadır. Temelinde yoğurt, un, baharat ve çeşitli tatlandırıcılar olan tarhana suyla karıştırılıp pişirilen çok kolay bir çorba çeşididir.
Osmanlı’da baklava geleneksel olarak hangi zamanlarda sunulurdu?
Osmanlı’da baklava, iftar ve bayram sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alır, ulûfe ödemelerinin yapıldığı günde ve Ramazan ayının on beşinde Hırka-i Şerîf ziyaretinin ardından yeniçerilere dağıtılırdı.
Osmanlı'da iyi bir baklava nasıl olmalıydı?
Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde de belirtildiği üzere iyi bir baklava, bir kağnı tekerleği kadar büyük ve de kat kat olmasına rağmen ufacık bir paranın ağırlığıyla çökecek kadar yumuşak olmalıdır.
Osmanlı döneminde Türkiye’den Avrupa’ya ulaşan şekerlemelerden hangileri ilk sırayı almaktadır?
Osmanlı döneminde Türkiye’den Avrupa’ya ulaşan şekerlemeler arasında sert şerbet (lohusa şerbeti) ve lohuk (çevirme/macun şekeri) ilk sırayı alır.
Lohuk, ilk olarak ne zaman Avrupa'ya tanıtılmıştır?
Lohuk, ilk olarak 1835 yılında doğunun şekerlemelerini araştırmak için İstanbul’a gelen, Yunan Kralı I. Otto’nun şekercibaşısı Friedrich Unger tarafından 19. yüzyılın ortalarında Avrupa’ya tanıtılır.
Tarihte dönerin kökeni hangi yemeğe dayandırılmaktadır?
Geçmişi oldukça eskiye dayanan döner kebabın tarihini diğer kebap çeşitleri gibi etin ve ateşin mevcut olduğu günlere kadar götürebilir, ilk ve basit şeklinin “kuzu çevirme” olduğu söylenebilir.
Osmanlı Dönemi'nde çoğu yemeklerin içinde yer alan yiyecek hangisidir?
Ana vatanı Osmanlı toprağı olmasa da tüketim sekli ve miktarıyla tüm Osmanlı coğrafyasını etkileyen yiyeceklerden biri de pirinçtir. On yedinci yüzyılda Anadolu’yu ziyaret eden Pietro Della Valle “Yemekte eğer pirinç yoksa buna Türk usulü yemek demiyorlar.” diye yazarken Osmanlı mutfağıyla ilgili çok önemli bir tespitte bulunmuştur.
Edmondo de Amicis hangi yemeği Türklerin “mukaddes yemeği” olarak tanımlamıştır?
Edmondo de Amicis, pilavı Napolililerin makarnası, Arapların kuskusu ve İspanyolların pucherosu gibi Türklerin “mukaddes yemeği” olarak tanımlar.
Ayçöreği Avrupa'daki hangi yiyecekle benzerlik taşımaktadır? Açıklayınız.
Ayçöreği, İran kökenli olan ve kısa zamanda Arap mutfağına katılan milföy hamuru, önce Araplar tarafından İspanya’ya taşınmış, yıllar sonra da Türkler tarafından Viyana yoluyla tekrar Avrupa’ya götürülerek kruvasana (hilal) dönüşmüştür.
Pastırma, Türkler vasıtasıyla sırasıyla nerelere taşınmıştır?
Pastırma, Türkler vasıtasıyla Rumeli ve Balkanlar’a, daha sonra Orta Avrupa’ya götürülmüş, Balkan dillerine ve Batı mutfağına pastrami adıyla girerek tüm dünyaya yayılmıştır.