aofsoru.com

Anadolu Arkeolojisi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Anadolu’Da Klasik Çağ

1. Soru

Klasik Devirde Anadolu’da edebiyat alanında eser veren en önemli kişi kimdir?

Cevap

Klasik Devirde Anadolu’da edebiyat alanında eser veren en önemli kişi Halikarnassos’lu Herodotos’tur. MÖ 5. yüzyılda yaşamış bir tarihçi ve yazar olan Herodotos, yaşadığı dönemde Doğu Akdeniz ve Pers dünyasını gezerek incelemiş ve bunları Historia adını verdiği bir eserde toplamıştır. Eserinde kendisini Halikarnassos’lu (Bodrum) olarak tanıtmıştır.


2. Soru

İskender’in doğuya yaptığı bu seferlerin nasıl değişimlere yol açmıştır?

Cevap

İskender’in doğu seferi hem Doğu Akdeniz’deki siyasi dengeleri değiştirmiş hem de bölge uygarlığında yeni bir dönemin başlamasına yol açmıştır. Yunan uygarlığının Pers Krallığı sınırları içinde yaygınlaşırken Pers sanatı ile bir araya gelmesi ile Hellenistik Dönem dediğimiz evreye gelinmesini sağlamıştır.


3. Soru

Ephesos Artemis Tapınağı hangi mimarın oluşturduğu kurallara uygun olarak yapılmıştır?

Cevap

Ephesos Artemis Tapınağını inşa eden mimarlar, Halikarnassos’daki Mausoleium ve Priene’deki Athena tapınağının mimarı olan Pytheos’un oluşturduğu kurallara uymuşlardır.


4. Soru

Karia Anıtlarının örnekleri nerelerde görülmektedir?

Cevap

Mausoleion: Mausollos için Halikarnassos’da anıt mezar yaptırılmıştır. Mausoleion Klasik çağ’da Anadolu’da yapılmış en görkemli ve sanatsal açıdan önemli yapıların başında gelmektedir. Mausoleion aynı zamanda antik çağın yedi harikasından biri olarak da kabul edilmiştir.


5. Soru

İskender, komutanlarından biri olan Parmenion’u nereyi işgal etmesi için göndermiştir?

Cevap

İskender, komutanlarından biri olan Parmenion’u Hellespontos Phrygia’sındaki Daskyleion’u işgal etmesi için göndermiştir.


6. Soru

İskender’in doğu seferlerinde ilerlerken karşılaştığı direnişler nasıl bir durum ortaya koymuştur?

Cevap

Büyük İskender’in Anadolu’daki seferi boyunca pek çok yerde Pers kontrolünün zayıflamış olduğunu ve bu durumdan istifade eden birçok kentin İskender’i bir kurtarıcı gibi karşıladığı görülmüştür. Bu nedenle İskender bazı bölgelerde hızlı bir kontrol sağlarken kimi yerlerde ise uzun süren savaş ve kuşatmalar yapmıştır. Ele geçirdiği bölgelerde Pers sistemi olduğu gibi bırakılmış, siyasi ve mali konularda Makedonyalı ve Yunanlı yetkililer atanmıştır.


7. Soru

Perslere karşı Attik-Delos Deniz Birliğini oluşturanlar arasındaki kentler hangileridir?

Cevap

MÖ 479 yılından başlayarak liderliğini Atina ve Delos’un çektiği bir grup kent ise Perslere karşı birlik oluşturma yönünde faaliyetler göstermişlerdir. Attik-Delos Deniz Birliği olarak adlandırılan bu birlik çatısı altında Yunanistan Anakarası, Ege Denizindeki Adalar ile Anadolu’da Pers kontrolüne başkaldıran bazı kentler yer almaktadır.


8. Soru

Peloponnessos Savaşının önemi dönemin hangi yönünü açığa çıkarmıştır?

Cevap

Peloponnessos Savaşı dönemin siyasi durumunu göstermesi açısından da önemli bir olaydır. Sparta, Atina ile girdiği savaşta Perslerin de yardımını almak amacıyla Anadolu’daki Pers Satrabı Tissaphernes ile görüşür. Spartalılar buna karşılık Perslerin Batı Anadolu’daki kentlerin yeniden Pers egemenliğine girmesine göz yumacaklarını belirtirler. Bu sırada Spartalılara katılmış olan Atinalı komutan Alkibiades’in çabalarıyla Batı Anadolu’daki bazı kentler birlikten çıkarılır.


9. Soru

İskender hangi seferden sonra vefat etmiştir?

Cevap

İskender’in doğu seferi Hindistan’a kadar ulaşmıştır. Ancak bu seferden sonra Babylonia (Babil) dönen İskender, burada MÖ 323 yılında 33 yaşındayken ölmüştür.


10. Soru

Yunanistan’daki pek çok kenti krallığına bağlayan II. Philippos bu gücünün kaynağı nedir?

Cevap

II. Philippos’un kral olduğu dönemde Makedonya, siyasi açıdan Yunanistan’ın en önemli gücü hâline gelmiştir. Yunanistan’daki pek çok kenti krallığına bağlayan II. Philippos bu gücünü askeri sistem ve savaş tekniklerinde ortaya koyduğu yeniliklere borçludur.


11. Soru

Batı Anadolu kentleri, Kyros’un seferine yardım etmelerinin karşılığı olarak cezalandıracaklarından korkmaları nedeniyle kimlerden yardım istemişlerdir?

Cevap

Batı Anadolu kentleri Kyros’un seferine yardım etmeleri nedeniyle Sparta ile işbirliğine gittikleri görülür.


12. Soru

Karia bölgesi neresidir?

Cevap

Anadolu’nun güneybatısında, kuzeyinde Büyük Menderes, güneyinde Fethiye arasında kalan antik çağda Karia bölgesi olarak adlandırılmıştır. MÖ 2. binyılın sonlarında Yunanistan’dan Anadolu’ya yaşanan göçler sırasında Dor toplumunun bölgeye yerleştiğine inanılır.


13. Soru

Mausoleion anıt mezarın mimarı kimlerdir?

Cevap

Eserin inşaatında antik çağın önemli sanatçıları çalışmıştır. Yapının mimarları Satyros ve Pytheos’tur. Pytheos, daha sonra yaptığı Priene Athena tapınağı ve İon düzeni üzerine yazdığı eser ile Yunan dünyasının tanınmış mimarlarından biridir.


14. Soru

Batı Anadolu’daki kentlerin Pers yönetimine karşı MÖ 500 yılında ayaklanma başlatmıştır. Pers Kralı tarafından bastırılan ayaklanma sonrası, isyancılara ceza amaçlı yapılan seferde Yunanlılar, Perleri yenilgeye uğratır. Metinde verilen ayaklanmanın adı aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap

Batı Anadolu’daki kentlerin Pers yönetimine karşı MÖ 500 yılında başlattıkları ve İonia ayaklanması olarak adlandırılan ayaklanma Pers Kralı I. Dareios tarafından bölgeye yapılan bir sefer ile bastırılır. Persler bunun ardından bu ayaklanmaya yardım eden kentleri cezalandırmak için Yunanistan’a bir sefer düzenlerler. Bu sefer, Yunanlıların Marathon ovasında Pers ordusunu yenilgiye uğratması ile başarısızlığa uğrar.


15. Soru

Tarihin babası olarak kim nitelendirilmiştir?

Cevap

Herodotos tarihin babası olarak da adlandırılır. Historia adlı eserinde öncelikle Anadolu ve doğunun toplumları ve onların kültürleri hakkında bilgiler vermiştir.


16. Soru

Anadolu’da, Klasik Dönem Yunan seramiklerinin örnekleri hangi bölgelerde rastlanmamaktadır?

Cevap

Anadolu’da Klasik Dönem Yunan seramiklerinin farklı bölgelerde çok sayıda örneği bulunmuştur. En önemli merkezler arasında Smyrna (Bayraklı), Xanthos, Gordion (Yassıhöyük), Pitane (Çandarlı) sayılabilir. Ayrıca Anadolu’nun batı kısmındaki pek çok kent devletinde bu tür örnekler az sayıda ele geçmiştir.


17. Soru

MÖ 7. yüzyıldan başlayarak Ege dünyasında, Yunanistan’da ve Batı Anadolu’da bir çok kent hangi yönetim şeklini benimseye başlamıştır?

Cevap

MÖ 7. yüzyıldan başlayarak Ege dünyasında, Yunanistan’da ve Batı Anadolu’da birçok kent, şehir devleti ya da polis adı verilen yönetim şekline geçmiştir. Şehirlerin kendi yöneticileri, kendi yasaları ile yönetildiği bir yönetim şeklidir. Her şehir diğerlerinden bağımsız olması, bu şehirlerin kendi içinde bir devlet oluşturmasına yol açar.


18. Soru

İskender’in hangi bölgeye kadar ilerlemesi Pers Krallığını harekete geçirmiştir?

Cevap

İskender’in Pers kontrolü altındaki Anadolu’yu baştanbaşa geçerek Mezopotamya’ya yaklaşması, Kral Dareios tarafından engellenmek istenmiştir. Bu amaçla ordusu ile İskender’in ilerlediği yol üzerinde ona doğru yaklaşan Dareios bir manevra ile onun arkasına geçmiş ve takip etmeye başlamıştır. Pinaros ırmağı yakınlarında iki ordu arasında meydana gelen Issos Savaşı, Doğu Akdeniz dünyasının tarihini temelden değiştiren bir savaş olmuştur. Savaş sırasında sayıca kendisinden üstün olan Pers ordusunu aşan İskender’in kendisine yaklaştığını gören Kral Dareios savaş alanını bırakıp kaçmıştır.


19. Soru

Tapınaklar hangi dönemde en gelişkin seviyesine ulaşmıştır?

Cevap

Arkaik Devir boyunca gelişim gösteren tapınaklar Klasik çağda en gelişkin seviyesine ulaşmıştır. Hem mimari açıdan hem de yapıların üzerini süsleyen kabartma ve heykelleri ile Yunan sanatının en görkemli yapılarını oluşturan tapınaklar, bu sanatın bir etkisi olarak Anadolu’da da Arkaik çağdan başlayarak karşımıza çıkmaktadır.


20. Soru

İskender’in doğu seferi ne zaman, nasıl başlamıştır?

Cevap

İskender’in doğu seferi MÖ 334 yılında Gelibolu Yarımadası üzerinden Anadolu’ya geçişi ile başlar.


21. Soru

Karaburun Tümülüsünde bulunan resimlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Mezar odasının duvarlarına içten yapılmış olan resimlerde mezar sahibinin yaşantısı ve cenaze töreniyle ilgili sahneler yer alır. Mezar sahibinin görkemli yaşamı gösterilmek istenmiştir. Mezar odasının batı duvarına mezar sahibi ailesiyle birlikte gösterilmiştir. Sedire uzanmış olarak gösterilen sakallı yaşlı mezar sahibinin arkasında karısı ve hizmetçileri görülür. Diğer duvarlarda ise bir savaş sahnesi ile ölünün cenaze töreni betimlenmiştir. Betimlemelerde Pers sanatının etkileri belirgin biçimde hissedilir.


22. Soru

İskender Anadolu’daki hangi bölgelerin kontrolünü ele geçirmiştir?

Cevap

Güneyde Ionia’yı (Ephesos, Magnesia, Tralleis ve Miletos’a) oradan Karia bölgesini de [Halikarnassos’taki (Bodrum) Sillyon ve Termessos gibi dağlık arazi üzerine kurulu kentleri işgal ederek] geçmiş, Phrygia bölgesin de [Askania Gölü (Burdur Gölü), Kelainai, Gordion], Galatia’dan sonra Ankyra’ya doğru ilerleyen İskender doğuya doğru ilerlemesine devam eder. Doğuya doğru ilerlemesine devam eder. Kilikia kapıları olarak adlandırılan Gülek boğazını geçtikten sonra Tarsus’a yönelir. Pers kontrolü altındaki Anadolu’yu baştanbaşa geçmiştir.


23. Soru

Greko-Pers Sanatında Yapılmış Olan Kabartmalar bu dönem sanat hakkında ne tür bilgileri vermektedir?

Cevap

Daskyleion Stelleri: Daskyleion yakınlarında Manyas Gölü doğu kıyısında steller bulunmuştur. Stellerin üzerinde stellerin yapılış amaçlarını anlatan Sami dilinde yazıtlar bulunmaktadır. Bu yazıtlara göre stellerden bazıları Babil tanrılarına adanmıştır. Stellerin esas önemli kısmı, üzerlerinde yapılmış olan kabartmalardır. Kabartmalarda Pers giyimine sahip sakallı figürler yer alır. Bu figürler bazı örneklerde bir cenaze törenini canlandırmış; bazılarında ise at arabası üzerinde gider şekilde gösterilmiştir.


24. Soru

Peloponnessos savaşları sırasında Sparta ileişbirliği yapan pers kralı kimdir?

Cevap

Peloponnessos savaşları sırasında Sparta ile yaptığı işbirliği sayesinde Batı Anadolu’da kontrolü ele geçiren Pers kralı II. Artakserkses bölgedeki satrapları ile gücünü korumuştur. Ancak bu durum uzun sürmemiş, krallık içindeki taht kavgaları nedeniyle Anadolu’daki siyasi ve toplumsal yapıda karışıklıklar meydana gelmiştir.


25. Soru

Klasik devir seramik sanatında Anadolu’daki etkileri nasıl seyretmiştir?

Cevap

Klasik devir seramik sanatında Anadolu’da Pers ve Yunan sanatının etkileri izlenebilmektedir. MÖ 6. yüzyıl sonlarına doğru Pers seramik üretiminde kaliteli seramik yerine basit ve kaba kapların yaygınlaştığı görülmektedir. Çoğunlukla günlük yaşamda kullanılan bu kapların çarkta yapılmış, kazıma ve kalıp yapımı bezemelerle süslenmiştir. Sürahi ve Riton gibi kap formlarının tutamakları ise hayvan protonlarından oluşan apliklerle süslenmiştir. Aynı dönemde Anadolu’da karşımıza çıkan bir diğer yaygın seramik türü ise Klasik Yunan seramik geleneğinde yapılan kaplardır. Yunanistan’ın Attika bölgesinde üretilen ve kalitesi ve popülerliği nedeniyle Arkaik devirden itibaren Ege ve Akdeniz dünyasında çok yaygın olarak karşılaşılan Yunan seramiklerinde klasik dönemin başlarında yeni bir teknik gelişmiştir. Kapların üzerindeki süslemelerde figürlerin konturlarının dış kısımlarının siyah astar boyasıyla örtüldüğü, iç kısımlarının ise kırmızı hamur renginde bırakıldığı bu teknik “Kırmızı Figür Tekniği” olarak adlandırılmaktadır. Özellikle lüks ve masaüstü kaplarda kullanılan bu teknikte üretilen kapların üretildiği en önemli merkez Yunanistan’daki Atina kentidir.


26. Soru

Makedonya Kralı II. Philippos’un ölümünden sonra kim kral olmuştur?

Cevap

Babası II. Philippos’un ölümünden sonra Makedonya Krallığının başına Büyük İskender geçmiştir.


27. Soru

Klasik Çağ Anadolu Mimarlığında görülen değişiklikler hangi alanlardadır?

Cevap

Klasik Çağ Anadolu Mimarlığında, Arkaik Çağ’a oranla sönük geçen bir dönemdir. Bu dönemde daha önceki mimari gelişmeler uygulanmaya devam etmiştir. Klasik Çağ’da Anadolu’da mimarlık alanında görülen en önemli yenilik kent planlamasında görülür.


28. Soru

Yunanlılar, ele geçirdikleri Pers silahlarını eriterek neye dönüştürülmüştür?

Cevap

Yunanlılar, ele geçirdikleri Pers silahlarını eriterek tripod yapmış ve bunu da tanrı Apollon’a hediye etmişlerdir. Üç ayaklı objelere verilen genel bir isim olan Tripod, Delphoi kentindeki Apollon tapınağına hediye edilen bu tripod daha sonra Bizans döneminde İstanbul’a getirilmiştir. Tripod’dan geriye kalan tek parça bugün Sultanahmet meydanındaki burmalı sütun adıyla anılan parçadır.


29. Soru

Anadolu’da ve Yunan Dünyasında Klasik Dönem olarak adlandırılan devir hangi olaydan sonra başlamıştır?

Cevap

Ege Dünyasında yaşanan Pers-Yunan Savaşları’nda Pers Donanmasının Salamis Deniz Savaşında Atinalılar tarafından yenilmesi ile Perslerin batıya doğru ilerleyişi sona ermiştir. Bu olaydan sonra Anadolu’da ve Yunan Dünyasında Klasik Dönem olarak adlandırılan devir başlar.


30. Soru

Attik-Delos birliği Anadolu’da Pers kontrolünü zayışatmak için yaptığı saldırılardan hangisinde Pers donanması bozguna uğratılmıştır?

Cevap

Birlik Anadolu’da Pers kontrolünü zayıflatmak için Anadolu’da çeşitli yerlerde Pers ordusuna saldırılar düzenlemiştir. Eurymedon (Köprüçay)’da MÖ 468 yılında yapılan saldırı ile Pers donanması büyük bir bozguna uğratılmıştır. MÖ 449 yılında Atinalılar ile Persler arasında imzalanan Kallias Barış Antlaşmasıyla Persler Batı Anadolu kentleri üzerindeki egemenlik haklarından vazgeçmişlerdir.


31. Soru

Aşağıdakilerden hangisi Pers ordularının Batı Anadolu’ya MÖ 431 yılında girmesinin bir sonucudur?

Cevap

Pers ordularının Batı Anadolu’ya girmesiyle birlik MÖ 431 yılında dağılır. Birliğin dağılmasından sonra Anadolu’daki kentler yeniden Pers kontrolüne girer. Pers kralı II. Dareios Kallias Barışını yok sayarak Anadolu’daki satrapları Tissaphernes ve Pharnabazos’un Batı Anadolu’daki kentleri vergiye bağlamalarını ister. Peloponnessos Savaşı sırasında Kuzey Batı Anadolu’da ki kentler Sparta ile Atina arasında birçok defa el değiştirir. Ancak MÖ 404 yılında Atina’nın yenilmesiyle Byzantion (İstanbul), Khalkedon (Kadıköy) ve Lampsakos (Lapseki) Spartalıların kontrolüne girer.


32. Soru

“Peloponnessos Savaşının Tarihi” adlı eserin yazarı kimdir?

Cevap

MÖ 460-435 yılları arasında yaşamış Yunanlı Tarihçi Thukydides’dir. Atina ile Sparta arasında başlayan ve güney Yunanistan’a yayılan savaşı “Peloponnessos Savaşının Tarihi” adlı eserinde ele almıştır.


33. Soru

İskender’e doğu seferlerinden sonra hangi unvan verilmiştir.

Cevap

İssos savaşından sonra Pers İmparatorluğu içindeki ilerlemesine devam eden İskender Suriye ve Filistin bölgesini ve ardından da Mısır’ı almıştır. Kral Dareios ile yaptığı Gaugamela savaşını kazanmasının ardından bölgedeki kontrolünü pekiştirmiş ve Asya’nın Kralı ilan edilmiştir.


34. Soru

Hangi tapınak Arkaik devirde yapılmış ve MÖ 356 yılında Herostratos adlı bir kişi tarafından yakılmıştır?

Cevap

Ephesos Artemis Tapınağı, Arkaik devirde yapılmış ve MÖ 356 yılında Herostratos adlı bir kişi tarafından yakılmıştır.


35. Soru

II. Artakserkses’in kardeşi olan Kyros’un tahta geçmek istemesi üzerine ortaya çıkan savaşın tanığı olan ve yaşananları tarihsel olarak ele alan kimdir?

Cevap

MÖ 401 yılında yola çıkan ordunun başından geçenleri Yunanlı felsefeci, asker, tarihçi, yazar Ksenophon’un anlattıklarından öğreniyoruz. MÖ 430-355. Yunanlı felsefeci Sokrates’in öğrencisi olan Ksenophon hem Sokrates’in görüşleri üzerine yazdığı eserleri hem de bir asker olarak katıldığı Kyros’un seferinde tuttuğu günlüğü ile tanınmıştır. Seferin başarısızlığa uğraması ve Kyros’un ölümü üzerine sefere katılan Yunan askerlerini Yunanistan’a götürme görevi ona verilmiştir. Bu sefer sırasında tuttuğu günlükler Onbinlerin Yürüyüşü (Anabasis) olarak bilinmektedir.


36. Soru

Sparta ile Atina arasında Peloponnesos Savaşına yol açan anlaşmazlığın sebebi nedir?

Cevap

Attik-Delos Deniz birliğinin giderek Atina kontrolüne girmesiyle Atina’nın bu konumu üye kentler arasında zamanla hoşnutsuzluklara yol açmıştır. Özellikle birliğe üye kentler arasında yapılan ticarette Atina paralarının ve ağırlık sisteminin kullanılma zorunluluğunun getirilmek istenmesi hoşnutsuzluğu daha da arttırmıştır. Büyük olasılıkla uygulanmayan bu zorunluk Sparta gibi birliğe üye olan güçlü kentlerin Atina’ya karşı tavır almalarına yol açmıştır. Sparta ile Atina arasında başlayan görüş ayrılığının, Yunanistan’da büyük bir karışıklığa neden olan ve etkileri Anadolu’nun batı kıyılarında da hissedilen Peloponnesos Savaşına yol açmıştır.


37. Soru

Anadolu’da giren Makedonya ordusuna karşı Perslerin ilk direnişi nerede olmuştur?

Cevap

Anadolu’da giren Makedonya ordusuna karşı Perslerin ilk direnişi Granikos (Biga Çayı) kıyısında olmuştur. Biga çayının iki kıyısı boyunca yerleşen Pers ve Makedon orduları arasında gerçekleşen ve tarihe Granikos savaşı olarak geçen savaşta Büyük İskender’in savaş taktikleri ile sayıca üstün durumda olan Pers ordusu yenilmiştir. Granikos Savaşı, İskender’in Perslere karşı kazandığı ilk zafer olmuştur.


38. Soru

Lykia bölge kültürünün en dikkat çekici anıtları olarak hangi mimariyi görmekteyiz?

Cevap

Bölge kültürünün en dikkat çekici anıtları arasında mezar yapıları özel bir öneme sahiptir. Lykia halkının ölülerini koydukları mezarlarda ahşap mimariyi taklit eden yaklaşımları ile MÖ 7. yüzyıldan başlayarak bir gelenek oluşturdukları anlaşılmıştır.


39. Soru

Makedonya Kralı II. Philippos’un hangi amacını oğlu İskender amaç edinmiştir?

Cevap

Makedonya Kralı II.Philippos’un Anadolu’daki kentleri özgürlüğüne kavuşturma fırsatı bulamadan öldürülmesi üzerine, oğlu Büyük İskender bu planı daha da geliştirerek Pers krallığını tamamen ortadan kaldırmayı amaçlamıştır. MÖ 336 yılında krallığın başına geçtiğinde ilk olarak Yunanistan’daki Makedonya egemenliğini yeniden düzenlemiş ve ardından kısa süre içinde büyük bir orduyla doğu seferine başlamıştır.


40. Soru

Anadolu’daki Pers krallığına bağlı satraplardan bazılarının, merkezi yönetimden duydukları hoşnutsuzluk sonucu ortaya çıkan bir ayaklanmalarla ilgili kim hangi bilgileri vermiştir?

Cevap

Antik yazarlardan Sicilyalı Diodoros, bize satraplar ayaklanması konusunda detaylı bilgiler verir. Ayaklanma, Diodoros’un belirttiğine göre, Anadolu’da Lykia, Pisidia, Pamphylia ve Kilikia bölgelerinin halkları tarafından da destek görmüştür. Ayaklanma, katılanlardan bazılarının taraf değiştirmesi ile sona ermiştir. Pers krallığının bastırmak konusunda oldukça zorlandığı bu ayaklanma nedeniyle Pers hazinesinin yarısının harcandığı bilinmektedir. Bu olay aynı zamanda Perslerin Anadolu’da eskisi kadar güçlü biçimde kontrolü sağlayamadıklarının da göstermesi olmuştur.


41. Soru

Antik Çağ Yunan mimarisinin bir geleneği olarak Yunanistan’da karşımıza çıkan mimari yapı hangisidir?

Cevap

Tapınaklar, Antik Çağ Yunan mimarisinin bir geleneği olarak Yunanistan’da karşımıza çıkan bir mimari yapıdır. Doğru cevap A'dir.


42. Soru

Antik Yunan kentlerinde politik, dini ve ticari faaliyetlerin gerçekleştirildiği geniş alanlara ne denmektedir?

Cevap

Antik Yunan kentlerinde politik, dini, ticari faaliyetlerin gerçekleştirildiği geniş alanlara Agora adı verilir. Agoralar halka açık alanlar olup çevresinde kamu yapıları yer alır. Doğru cevap A'dır.


43. Soru

Kral Barışı antlaşması kimler arasında gerçekleşmiş ve sonuç ne olmuştur?

Cevap

MÖ 386 yılında, Pers Kralı Artakserkses’in Atina’yı bir antlaşmaya yapmaya zorlaması (Kral Barışı) ile Batı Anadolu kentleri yeniden Pers egemenliğine girmiştir.


44. Soru

Anadolu’nun çeşitli yerlerinde bulunan satraplık merkezlerinin en önemlileri nerelerdir?

Cevap

Anadolu’nun çeşitli yerlerinde bulunan satraplık merkezleri arasında Daskyleion ve Sardes başta gelmektedir. Daskyleion kenti Bandırma’nın batısındaki Manyas gölünün yakınlarındadır. MÖ 546 yılında Persler tarafından işgal edilerek bir satraplık merkezi hâline getirilmiştir. Lydia krallığının başkenti olan Sardeis kenti Manisa’nın Salihli ilçesine bağlı Sart köyü yakınlarındadır. Kent, MÖ 547 yılında Lydia kralı Kroisos ile Pers kralı Kyros arasında geçen bir savaştan sonra Perslerin yönetimine geçmiştir. Pers krallığının bölgedeki hâkimiyeti eline geçirmesinin ardından kent Anadolu’daki en önemli satraplık merkezi haline gelmiştir.


45. Soru

Mausoleion Anıt mezarı ne zaman yaptırılmıştır?

Cevap

Anıt mezar, mezar sahibi Mausolos’un ölümünden sona karısı tarafından (yaklaşık olarak MÖ 353-351) yaptırılmıştır.


46. Soru

Klasik devir Anadolu heykeltraşlığı etkileri nelerdir?

Cevap

Klasik Dönem, heykeltraşlık açısından Anadolu’da Arkaik döneme oranla daha farklı stillerin ortaya çıktığı bir dönemdir. Bir yandan Batı Anadolu’da kısmen Yunan etkisinde eserler verilmeye devam ederken öte yandan Güney ve Orta Anadolu’da Pers sanatından etkilenildiği görülür. Batı ve Orta Anadolu’da sık sık Persler ve Yunan devletleri arasında el değiştiren bir siyasi yapının olduğu göz önünde bulundurulursa her iki kültürün etkisinin de aynı ölçüde hissedilmesi normaldir. Anadolu sanatında bu dönem heykeltraşlık açısından Greko-Pers sanatı olarak adlandırılan sanatın ortaya çıktığı dönemdir.


47. Soru

Lykia bölgesindeki Klasik Çağ Anadolu sanatının önemli örnekleri hangileridir?

Cevap

Lykia bölgesindeki Klasik Çağ Anadolu sanatının önemli örnekleri kısaca şöyle açıklanabilir: • Nereidler Anıtı: Xanthos kentinde bulunur. • Perikles Mezar Anıtı: Bu anıt, Lykia bölgesinin Pers kontrolü altında olduğu dönemde satraplık merkezi olduğunu bildiğimiz Limyra kentindedir. • Trysa Anıt Mezarı: Lykia bölgesinde bugünkü Gölbaşı kenti yakınlarındaki antik Trysa kentinde bulunan bu anıt mezar, büyük olasılıkla kentin ileri gelenlerinden birine aittir.


48. Soru

Kızılbel Tümülüsü nerede yer almaktadır?

Cevap

Lykia bölgesinin kuzeydoğusunda, Elmalı kentinin güneybatısında bulunan bu tümülüs bölgede yaşamış olan soylulardan birine ait olmalıdır. Greko-Pers sanatının Anadolu’daki önemli örneklerinden biri olan Kızılbel Tümülüsü MÖ 5. yüzyıl başlarına tarihlendirilmektedir. Mezar anıtı, üçgen çatılı taş bir oda şeklinde yapılmış olup üzeri yığma toprak ile örtülmüştür.


49. Soru

Klasik çağda Pers kontrolü altındaki Anadolu’da da özellikle sahil kesimindeki kentlerde Yunan sanatının etkisi altında tapınaklar yapılması neyin göstergesidir, en önemlileri hangileridir?

Cevap

Klasik çağda Pers kontrolü altındaki Anadolu’da da özellikle sahil kesimindeki kentlerde Yunan sanatının etkisi altında tapınaklar yapılmıştır. Bu yapılar, Anadolu’nun o dönemdeki yerel tanrıları ile Yunan mitolojisindeki tanrıların birbirine yakın görülmesi ile hem bir Yunan sanatı hem de Anadolu kültürünün birleşmesini temsil eder. En önemli örnekleri arasında Priene Athena tapınağı ile Ephesos Artemis tapınağı sayılabilir.


50. Soru

Priene Athena Tapınağı nerede kim tarafından yapılmıştır?

Cevap

Priene kentinde Agora’nın kuzey batısında yer alan Priene Athena Tapınağı, Halikarnassos’da bulunan Mausoleion’un da mimarı olan Pytheos tarafından inşa edilmiştir. Klasik anlamda Tapınak mimarisinin en önemli yapıtlarından biridir.


51. Soru

Lykia bölgesi neresidir?

Cevap

Anadolu’nun güneybatısında Antalya ile Fethiye arasında kalan alan antik çağda Lykia bölgesi olarak adlandırılmaktadır.


52. Soru

Karaburun Tümülüsü hangi bölgede yer almaktadır?

Cevap

Karaburun Tümülüsü: Bu anıt Lykia bölgesinde bu döneme ait ikinci önemli anıttır. Greko-Pers sanatının Anadolu’daki en başarılı örneklerinden biri olan Karaburun Mezar anıtı MÖ 5. yüzyılın ilk çeyreğine tarihlendirilmektedir.


53. Soru

Düzenli kent planı sistemi hangi mimar tarafından düzenlenerek yeni bir sisteme dönüştürülmüştür?

Cevap

İlk defa Hippodamos tarafından düzene sokularak uygulanması yaygınlaştırılan bu düzenli kent planı sistemi aynı zamanda Hippodamik Planı olarak da adlandırılmaktadır. Izgaraya benzeyen bu plan günümüzde Izgara Planı olarak da adlandırılmaktadır. Izgara Planına benzeyen bu kent planı Hippodamos’un yaşadığının sanıldığı MÖ 5. yüzyılda yaygınlaşmaya başlamış, Yunanistan ve İtalya’da pek çok yerde uygulanmasının yanı sıra Batı Anadolu’da da kullanılmıştır. Klasik Dönemde bu plana göre inşa edilen kentlerin en güzel örnekleri Miletos ve Priene’de görülmektedir.


54. Soru

Kızılbel Tümülüsü anıtının iç duvarlarındaki resimler, döneminin sanatı konusunda hangi önemli bilgileri vermektedir?

Cevap

Anıtın iç duvarlarındaki resimler, döneminin sanatı konusunda önemli bilgiler vermektedir. Resimlerde mezar sahibini bir ziyafet esnasında gösteren bir sahne, bir savaş sahnesi ve Yunan mitolojisinden alınma sahneler yer almaktadır. Öte yandan betimlemelerde görülen figürlerin giyim şekilleri ve üslup büyük ölçüde Pers sanatının etkilerini göstermektedir.


55. Soru

Polis (Şehir Devleti) nedir?

Cevap

Şehirlerin kendi yöneticileri, kendi yasaları ile yönetildiği bir yönetim şeklidir. Her şehir diğerlerinden bağımsız olması, bu şehirlerin kendi içinde bir devlet oluşturmasına yol açar. MÖ 7.yy.’dan başlayarak Ege dünyasında, Yunanistan’da ve Batı Anadolu’da bir çok kent, şehir devleti ya da polis adı verilen yönetim şekline geçmiştir.


56. Soru

Tripod nedir?

Cevap

Üç ayaklı objelere verilen genel bir isim olan Tripod, Antik çağ dünyasında üç ayaklı kazanlar tripod olarak adlandırılmaktaydı. Bu kap formu günlük hayatta törenlerde ve spor yarışmalarında birincilik ödülü olarak verilen bir ödül olarak kullanılmıştır. Pers ordusunun silahları eritilerek yapılan bu Tripod ise bir tapınağa hediye verilmek amacıyla yapılmıştır. Delphoi kentindeki Apollon tapınağına hediye edilen bu tripod daha sonra Bizans döneminde İstanbul’a getirilmiştir. Tripod’dan geriye kalan tek parça bugün Sultanahmet meydanındaki burmalı sütun adıyla anılan parçadır.


57. Soru

Perslerin batıya doğru ilerleyişi ne ile sona ermiştir?

Cevap

Ege Dünyasında yaflanan Pers-Yunan Savaşları’nda Pers Donanmasının Salamis Deniz Savaşında Atinalılar tarafından yenilmesi ile Perslerin batıya doğru ilerleyişi sona ermiştir.


58. Soru

Ege Dünyasında yaflanan Pers-Yunan Savaşları’nda Pers Donanmasının Salamis Deniz Savaşında Atinalılar tarafından yenilmesi ile Perslerin batıya doğru ilerleyişi sona ermiştir. Bu olaydan sonra Anadolu'da ve Yunan Dünyasında hangi dönem başlar?

Cevap

Anadolu’da ve Yunan Dünyasında Klasik Dönem


59. Soru

Klasik Dönem’de Anadolu’da kimlerin egemenliği sürmektedir?

Cevap

Perslerin


60. Soru

Perslerin Anadolu'daki egemenliği ne ile başlamıştır?

Cevap

Perslerin Lidya Krallığının başkenti Sardes’in işgali ile başlamıştır.


61. Soru

Attik-Delos Deniz Birliği nedir?

Cevap

Perslerin Lidya Krallığının başkenti Sardes’in işgali ile başlatılan bu egemenlik dönemi boyunca Anadolu’nun batı ve güney sahilleri dışında kalan bölgelerde şehirler, Pers yönetimi altında yaşamaktadır. Bu dönem boyunca MÖ 479 yılından başlayarak liderliğini Atina ve Delos’un çektiği bir grup kent ise Perslere karşı birlik oluşturma yönünde faaliyetler göstermişlerdir. Bu birliğe verilen addır.


62. Soru

Attik-Delos Deniz Birliğin çatısı altında nereler yer almaktadır?

Cevap

Yunanistan Anakarası, Ege Denizindeki Adalar ile Anadolu’da Pers kontrolüne başkaldıran bazı kentler yer almaktadır.


63. Soru

Bat› Anadolu’daki kentlerin Pers yönetimine karşı MÖ 500 yılında başlattıkları ayaklanma hangisidir?

Cevap

İonia ayaklanması


64. Soru

İonia ayaklanması kim tarafından bastırılmıştır?

Cevap

Pers Kral› I. Dareios tarafından bölgeye yapılan bir sefer ile bastırılır.


65. Soru

I. Dareios’tan sonra Pers yönetimine kim geçmiştir?

Cevap

I. Kserkses


66. Soru

Perslilerle Atinalılar arasında yapılan ve MÖ 490-479 yılları arasında süren savaşların en önemli sonucu ne olmuştur?

Cevap

Persler, Yunanistan ve Batı Anadolu’dan uzaklaştırılmıştır.


67. Soru

Ege dünyasındaki şehir devletleri birlik kurma fikrinden hareketle Atina’nın önderliğinde MÖ 478 yılında bir birlik oluşturur. Birliğin ilk merkezi neresidir?

Cevap

Delos adasıdır.


68. Soru

Thukydides kimdir?

Cevap

M.Ö.460-435 yılları arasında yaşamış Yunanlı Tarihçi. Atina ile Sparta arasında başlayan ve güney Yunanistan’a yayılan savaşı “Peloponnessos Savaşının Tarihi” adlı eserinde ele almıştır.


69. Soru

Ksenophon kimdir?

Cevap

Yunanlı Felsefeci, Asker. M.Ö. 430- 355. Yunanlı felsefeci Sokrates’in öğrencisi olan Ksenophon hem Sokrates’in görüşleri üzerine yazdığı eserleri hem de bir asker olarak katıldığı Kyros’un seferinde tuttuğu günlüğü ile tanınmıştır. Seferin başarısızlığa uğraması ve Kyros’un ölümü üzerine sefere katılan Yunan askerlerini Yunanistan’a götürme görevi ona verilmiştir. Bu sefer sırasında tuttuğu günlükler Onbinlerin Yürüyüşü (Anabasis) olarak bilinmektedir.


70. Soru

Peloponnessos savaşları sırasında Sparta ile yaptığı işbirliği sayesinde Batı Anadolu’da kontrolü ele geçiren kişi kimdir?

Cevap

Pers kralı II. Artakserkses


71. Soru

Sicilyalı Diodoros kimdir?

Cevap

Yunanlı tarihçi, M.Ö.90-30. Yaşadığıı dönemde meydana gelen olayları geçmişteki olaylar ile birlikte neden, sonuç ilişkisi içinde anlatan yazar “Tarih Kitaplığı” adlı eseri ile ünlüdür. Bu eserinde kendinden önce yaşamış ve eserleri günümüze ulaşmamış tarihçilerden de faydalanmıştır.


72. Soru

Kral Barışı’ndan sonra Anadolu uzun bir süre kimlerin yönetimi altında kalmıştır?

Cevap

Perslerin


73. Soru

Büyük İskender hangi kralın ölümünden sonra Makedonya Krallığı'nın başına geçmiştir?

Cevap

Babası II. Philippos’un ölümünden sonra Makedonya Krallığı'nın başına geçmiştir.


74. Soru

II. Philippos’un kral olduğu dönemde Makedonya, siyasi açıdan hangi devletin en önemli gücü haline gelmiştir?

Cevap

Yunanistan


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email