aofsoru.com

Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Afet Psikolojisi: Araştırmalarda Metodolojik Sayıltılar Ve Tarihçe

1. Soru

Sosyolojik düşünce nedir?

Cevap

Sosyolojik düşünce, olan ile olması gerekeni bir araya getirmeye imkân verecek geçmiş, şimdi ve gelecek koordinatları içindeki mevcut ve olası yapılaşma çerçeveleri hakkında, epistemolojik açıdan temkinli (ampirik verilere dayalı) ve bir vaat olarak daha özgür bir toplum fikrinin geliştirilmesi yönündeki arayışlarla dikkat çekmektedir.


2. Soru

Afet sosyolojisinin tarihçesi açısından sosyologların büyük bir bölümünün hangi soru üzerine odaklandıkları dikkat çekmektedir?

Cevap

Afet ortaya çıktığında “insanların buna nasıl tepki göstermekte oldukları?” sorusu.


3. Soru

Windelband’ın bilimler sınıflamasına göre nomotetik eğilim nedir?

Cevap

Nomotetik eğilim, nomos, kural, yasa arayıcı eğilim olarak dikkat çekmektedir.


4. Soru

Afet sosyolojisi alanındaki söz konusu çalışmaların, bireylerden başlayarak, en mikro sosyal etkileşim ve bu etkileşimlere yüklenen anlamlar düzeyinden başlayarak, mezo (orta) ve makro seviyelere kadar ilerleyen bir ilişkisel bütünlük içinde ele alınması gerekliliği yolundaki bir eğilime işaret ediyor oldukları söylenebilir. Burada mezo düzeyden kastedilen şeyler nelerdir?

Cevap

Gündelik yaşamı düzenleyen sosyal norm ve pratikler.


5. Soru

Afet sosyolojisi literatürü açısından dört önemli boyut nelerdir?

Cevap

• Afetlere ilişkin mitler • Afet araştırma yöntemleri • Afet teorileri • Afet çalışmalarında sosyal eleştiri boyutu.


6. Soru

Afet müdahalesi için gerekli araştırma programları nasıl olmalıdır?

Cevap

Bağlamsal olduğu kadar süreçsel ve tarihsel süreç içindeki sosyal, kültürel, politik, ekonomik ve sosyo-bilişsel örüntüleşme biçimleri dikkate alınarak etkinleştirilmeli ve “tözsel tanımlar üzerinden” geliştirilen metodolojik tasarımlara dayandırılmaktan çok “ilişkisel” perspektifler içinde geliştirilecek bütüncül ve süreçsel araştırma tasarımlarına dayandırılmalıdır.


7. Soru

Afet sosyolojisi alanındaki çalışmaların, bireylerden başlayarak, en mikro sosyal etkileşim ve bu etkileşimlere yüklenen anlamlar düzeyinden başlayarak, mezo (orta) ve makro seviyelere kadar ilerleyen bir ilişkisel bütünlük içinde ele alınması gerekliliği vardır. Buradaki makro düzey neleri içerir?

Cevap

Sosyal düzenin tüm yapıları.


8. Soru

Afeti sosyolojik olarak kavramak ne demektir?

Cevap

Afeti sosyolojik olarak kavramak demek, öncelikle afeti toplumsal yapı ve süreçlerin bir parçası olarak ele almak demektir. Afetlerle toplumsal yapı arasındaki ilişki kaçınılmaz görünmesine rağmen, bu kavrayış afetin sosyolojik anlamını her zaman temsil etmiş değildir.


9. Soru

Windelband'ın bilimler sınıflamasına göre idiografik bilimler nasıl tanımlanır?

Cevap

Tekil bir defalık olanı anlamaya yönelik olan bilimler olarak sınıflandırılmış ve sosyal bilimsel anlamda tarihsel tekil “olan” üzerinde yoğunlaşan bilimsel eğilim olarak tanımlanabilir.


10. Soru

Afet sosyolojisi alanındaki çalışmaların ilki nedir?

Cevap

Prince’in (1920) Kanada’da 1917 yılında yaşanan “Halifax Patlaması” olayını sosyolojik olarak ele aldığı doktora tez çalışması afet sosyolojisi alanındaki çalışmaların ilkidir. Daha sonra birçok sosyal bilimci afetlerin sosyal boyutu üzerine çalışmalar yapmıştır.


11. Soru

Afet sosyologları Drabek ve Hoetmer'in acil durum yöneticileri için geliştirdikleri öneriler nelerdir?

Cevap

• Tüm tehlikeler yaklaşımı (all-hazards approach) esastır • Planlama ve hazırlık faaliyetleri, gerçekleştirilmesi gereken ve alınacak hedefler değil, sürekli süreçlerdir. • Mitlere değil sosyal bilim alanının araştırma bilgisine dayalı olarak, program etkinliklerine, önceliklerine ve uygulama stratejilerine rehberlik edilmelidir. • Afet planları davranışsal tepki için kılavuzlar olacaksa, bunları uygulayanlar tarafından geliştirilmelidirler. • Acil müdahaleleri yönetmek, otoriteye dayalı olmaktan ziyade kaynak temelli teorik modellerin uygulanmasını gerektirir.


12. Soru

Afet sosyolojisi açısından temel epistemolojik varsayım neye dayanmaktadır?

Cevap

Afet sosyolojisi açısından temel epistemolojik varsayım, tüm faciaların ve afetlerin tarihsel açıdan (bir defalık tarihsel olay düzleminde) onları diğer afetlerden benzersiz kılan yönlerinin sosyal görecelilik çerçeveleri açısından bulunuyor olmakla birlikte, onları diğer afetlerle ve facialarla tarihsel bir karşılaştırmalı analiz çerçevesinde (Weberyen anlamda ideal tipsel olgu düzeyinde) benzer kılan ve söz konusu afetlerde insanların afetler karşısında gösterdikleri örüntüleşmiş davranış kalıplarının tespit edilebileceği sayıltısına dayanmaktadır.


13. Soru

Acil durum yönetimi nedir?

Cevap

Acil durum yönetimi, “potansiyel tehlikeli durumlarda var olan belirsizliklerin en aza indirgenmesi ve kamu güvenliğinin en üst düzeye çıkartılması sürecidir.


14. Soru

Drabek'e göre afet nedir?

Cevap

Bir topluluğun önemli ölçüde vergilendirilmeye uygun kaynakları olarak kişilerin ve/veya mülklerin ciddi bir biçimde zarar gördüğü bir olay” anlamına gelmektedir.


15. Soru

Sosyoloji nedir?

Cevap

Sosyolojinin birçok farklı açıdan tanımı yapılmaya çalışılmıştır. Sosyolojinin “insanlar arasındaki etkileşimin” çalışılmasına odaklanan bir disiplin olduğu konusunda büyük ölçüde bir uzlaşımın varlığından söz edilebilir. Bununla birlikte en geniş anlamıyla sosyolojinin, ilişkisel ve süreçsel bir perspektifte kurulmuş ideal tipsel kavramlarla bağlamsal olarak yeniden inşa edilmesi gereken nesnelere odaklanan “socious” odaklı bir eğilime sahip olduğu söylenebilir.


16. Soru

Rutin bir doğal sürecin afet olarak nitelendirilmesi için ne gereklidir?

Cevap

Sosyal bir sonuç doğurması; insanlara, sosyal sistemlere ve binalara yaygın bir hasar vermesi; bireysel, sosyal ve fizilsel tahribata yolm açması; genel sosyal, ekonomik ve politik aktiviteyi sekteye uğratması gereklidir. Kısacası, doğal riskler, bireylere, binalara, sosyal, ekonomik ve politik yaşama zarar verdiğinde bir doğal afetle karşı karşıya kalınmaktadır.


17. Soru

Afetlerin tüm boyutları ile değerlendirilebilmesi açısından nasıl modellerin geliştirilmesi gerekmektedir?

Cevap

Afetlerin tüm boyutları ile değerlendirilebilmesi açısından tözsel tanımlara dayalı analizlerden ziyade, ilişkilere ve ilişkilerin içinde yer aldığı süreçlere odaklanan ve sosyal gerçekliğin tüm düzeylerini dikkate alan modeller geliştirilmesi bu yüzden giderek önem kazanmaktadır.


18. Soru

Sosyal gerçekliğin yapısına ilişkin ontolojik sayıltılar temel olarak kaça ayrılır ve bunları nelerdir?

Cevap

2'ye ayrılır. 

TÖZSEL Statik ilişkiler

SÜREÇSEL Devingen, izah edilebilir dinamik İlişkiler.


19. Soru

"Tüm tehlikeler yaklaşımı" terimi ne anlama gelmektedir?

Cevap

Tüm tehlikeler yaklaşımı doğal afetlerin, insan eliyle ortaya çıkmış biyolojik ya da teknolojik tehditlerin, bizi, ailemizi, evimizi, işimizi ve içinde yaşadığımız topluluk ve toplumu etkileyebilmesi anlamında kullanılan bir terimdir.


20. Soru

Afet sosyolojisi alanındaki çalışmaların, bireylerden başlayarak, en mikro sosyal etkileşim ve bu etkileşimlere yüklenen anlamlar düzeyinden başlayarak, mezo (orta) ve makro seviyelere kadar ilerleyen bir ilişkisel bütünlük içinde ele alınması gerekliliği vardır. Buradaki mikro düzey neleri içerir?

Cevap

Yakın çevre içindeki günlük etkileşim.


Yukarı Git

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Twitter Google Pinterest Whatsapp Email