Yangın ve Yangın Güvenliği Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Binalarda yangın güvenliğinin sağlanmasında gerekleri başlıca belirleyici etkenler nelerdir?

Binalarda yangın güvenliğinin sağlanmasında gerekleri belirleyici etkenlerin başında bina kullanım sınıfları ve tehlike sınıfları gelmektedir.

Konaklama amaçlı binaların bina kullanım özellikleri nelerdir? Hangi binalar örnek verilebilir?

Konaklama hizmeti veya konaklama hizmeti ile birlikte beslenme, eğlence, gösteri ve animasyon gibi hizmetlerden birinin veya birkaçının sunulduğu yerler konaklama açaçlı binalardır. Örnek binalar; Oteller, moteller, termal tesisler, tatil köyü ve pansiyonlar, kampingler, öğrenci yurtları, kamplar

Toplanma amaçlı binalar hangileridir?

Yeme ve içme tesisleri, Eğlence yerleri, Müzeler ve sergi yerleri, İbadethaneler, Spor alanları, Terminal ve garlar, Hava alanları, Limanlar

Düşük tehlikeli binalar nasıl tanımlanır? Yapı tipleri nelerdir?

Düşük tehlikeli binalar: Düşük yangın yüküne sahip, düşük yanabilirliği olan ve yangına karşı direnci en az 30 dakika olan 126 m2 ’den büyük bölümü olmayan mekânlar YAPI TİPLERİ: Okullar ve diğer eğitim kurumları (belirli alanları), bürolar (belirli alanları),
hapishaneler

Orta tehlike grubundaki binalar nasıl tanımlanır?

Orta derecede yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip yanıcı malzemelerin bulunduğu yerler olarak tanımlanır.

Yüksek tehlike 1 grubundaki binaların yapı tiplerine hangi binalar örnek verilebilir?

Döşemelik kumaş ve muşamba fabrikaları kumaş ve muşamba yer döşemeleri imalatı, Boya, renklendirici ( ahşap renklendirici ve koruyucuları pnoteks) ve vernik imalâtı, Yapay kauçuk, reçine, lamba isi ve terebentin imalatı, Talaş fabrikaları Odun yünü imalatı binaları örnek verilebilir.

Kazan daireleri için alınması gereken tedbirler nelerdir?

• Bu mahaller yangına en az 120 dakika dayanıklı bölmelerle diğer
  mahallerden ayrılmalı,
• Mahal kapıları en az 90 dakika yangına dayanıklı duman sızdırmaz olmalı
• Kullanılan yakıt cinsine göre döşeme ve tavan malzemelerinin seçimi yönetmelikte belirtilen güvenlik sınırları çerçevesinde yapılmalı
• Sıvı yakıtların kullanıldığı yerlerde dökülen yakıtların döşemeye yayılmaması için döşeme üzerinde kanal sistemleri oluşturulmalı

Sığınaklar, otoparklar ve çatılarda yangın güvenliği için hangi tedbirler alınmalıdır?

• Alanlarının toplamı 600 m2 den büyük olan kapalı otoparklarda otomatik
  yağmurlama sistemi, yangın dolap sistemi ve itfaiye su alma ağızları yapılmalı
• Toplam alanı 2000 m2 ’yi aşan kapalı otoparklar için mekanik duman tahliye sistemi yapılmalı
• Çatı aralarında kolay alevlenici, parlayıcı ve patlayıcı madde bulundurulmamalı
• LPG veya sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) yakıt sistemli araçların kapalı otoparklara girmesi yasaklanmalı

Yıldırımdan korunma tesisatı, transformatör ve jeneratör de yangın güvenliği için hangi tedbirler alınmalıdır? 

• Transformatörün ve jeneratörün kurulacağı odaların bütün duvarları, tabanı ve tavanı en az 120 dakika süreyle yangına dayanabilecek şekilde inşa edilmeli
• Ana elektrik odaları ve transformatör merkezleri ile jeneratör odalarından temiz su, pis su, patlayıcı ve yanıcı sıvı ve gaz tesisatı donanımı ve ekipmanları geçirilmemeli ve üst kat mahallerinde ıslak hacim düzenlenmemeli

TS 9935’e göre yangın dayanımları açısından yapılar kaç gruba ayrılmıştır? Bunlar hangileridir?

TS 9935’e göre yangın dayanımları açısından yapılar dört gruba ayrılmıştır:

Tip I – Yanmayan: Tip I-445 ve Tip I-332 olmak üzere iki tipi vardır.
Tip II – Yangına Dayanıklı: Tip II-222 ve Tip II-111 olmak üzere iki tipi vardır.
Tip III – Dış Yüzeyleri Korumalı: Tip III-211 ve Tip III-200 olmak üzere iki tipi vardır.
Tip IV – Ahşap Karkas: Tip IV-111 ve Tip IV-000 olmak üzere iki tipi vardır.

Çelik taşıyıcı sistemli yapılarda yangın güvenlik önlemleri nelerdir?

Çelik taşıyıcı sistemli yapılarda yangın kompartıman alanlarının belirlenmesi, boyutlandırılması ve detaylandırılması, yangın bariyerlerinin tesis edilmesi, uygun yangın algılama ve otomatik söndürme sistemlerinin tasarımı ve uygulaması önemsenmesi gereken yangın güvenlik önlemleridir. Ayrıca çelik elemanların yetkin yöntemlerle yalıtılarak yangından korunması gerekmektedir.

Çelik elemanların yetkin yöntemlerle yalıtılarak yangından korunması gerekmektedir. Bu yalıtım yöntemleri nelerdir?

Kütlesel yalıtım, Çerçeveyi sarma yöntemleri ile yalıtım,Kutuya alma-Plakalar/Levhalar ile yalıtım, Çelik bileşenlerde su dolaştırılarak soğutulması ile korunum, Kolonların dışarıya alınması yöntemi ile korunum

Ahşap taşıyıcı sistemlerde, yapısal yangın direnci süresi nasıl elde edilir?

Ahşap yapılarda yapısal yangın direnci süresi, genellikle alçı levha olan yapısal koruyucu giydirmeyle ve ayrıca ahşap yapılara karbonlaşmayı dikkate alarak ilave boyut eklenmesiyle elde edilir

Bölümleme / kompartımantasyon işleminin yapılma amacı nedir?

Bölümleme / kompartımantasyon, yangın riski yüksek olan alanların diğer alanlardan ayrılması, bir alanda çıkacak yangından dolayı, diğer alanlarda oluşabilecek hasarları azaltmak, kullanıcıların sığınabileceği güvenli alanlar oluşturmak ve yangın boyutlarını sınırlayarak söndürme çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla yapılır.

Kurumsal binalarda en fazla kompartımasyon alanı kaç metrekare olmalıdır?

Sağlık hizmeti amaçlı binalarda 1500 metrekare,

Eğitim tesislerinde 6000 metrekare olmalıdır.

Düşey iç bölmeler ve yangın duvarları nedir?

Düşey iç bölmeler ve yangın duvarları, iki bina arasında veya aynı bina içinde farklı yangın yüküne sahip hacimlerin birbirinden ayrılması gereken durumlarda, yangının ilerlemesini ve yayılmasını belirlenmiş bir süre için durduran düşey elemanlardır ve üzerlerinde delikler ya da boşluklar olmamalıdır.

Yangına karşı dayanım (direnç) nedir?

Yapıda bulunan duvar, döşeme, kolon, kiriş, merdiven, çatı gibi yapı bileşenlerinin ya da elemanlarının yangın esnasında yük taşıma, bütünlük ve yalıtkanlık özelliklerini belirlenen bir süre boyunca koruyarak yangına dayanması “yangına karşı dayanım (direnç)” olarak tanımlanmaktadır.

Yapı elemanlarının yangın direncinin belirlenmesi için kullanılan ve dakika cinsinden
ifade edilen üç temel kriter hangileridir ?

• Yük taşıma kapasitesi (Load-bearing Criterion) (R): Yıkılmaya veya aşırı eğilmeye dayanım. Başka bir ifade ile yapı elemanının yangına maruz kalma durumunda belli bir sürede strüktürel stabilitesini koruma kapasitesi
• Bütünlük (Integrity) (E): Elemanın sıcak gaz ve alev geçirmezlik dayanımı
• Yalıtım (Insulation) (I): Aleve maruz kalan yüzeydeki yoğun sıcaklık artışına karşı dayanım. Başka bir ifade ile yapı elemanının yangına maruz kalan taraftan diğer tarafa ısı transferi sonucunda önemli bir ısı aktarımı olmadan, yalnız bir taraftan yangına maruz kalmaya dayanım yeteneği

Yangın dayanıklılık süresi (dakika) nasıl ifade edilir?

Yangın dayanıklılık süresi (dakika); R, REI, RE, EI, E harflerinden sonra, dakika cinsinden performans süreleri 15, 20, 30, 45, 60, 90, 120, 180, 240 veya 360 olarak ifade edilmektedir. Örneğin; REI 120 ölçütü yapı elemanının 120 dakika boyunca yük taşıma kapasitesi, sistem bütünlüğü ve yalıtım performanslarını sağladığını ifade etmektedir.

Yangın ayırıcı fonksiyona sahip olan yük taşıyıcı elemanlar (örneğin; duvarlar, döşemeler ve çatılar) için; R süresi, RE süresi, REI süresi neyi ifade eder?

Yangın ayırıcı fonksiyona sahip olan yük taşıyıcı elemanlar (örneğin; duvarlar, döşemeler ve çatılar) için; R süresi (dakika) tek bir kriterin, yük taşıma kapasitesinin karşılandığı en az süreyi, RE süresi (dakika) iki kriterin, yük taşıma kapasitesi ve bütünlüğün karşılandığı en az süreyi ve REI süresi (dakika) tüm kriterlerin (yük taşıma kapasitesi, bütünlük ve yalıtımın) karşılandığı en az süreyi ifade etmektedir.