Arama Kurtarma Bilgisi ve Etik Değerler Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim
Kbrn Olaylarından Korunma Ve Müdahale Teknikleri
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Kimyasal savaşta amaç nedir?
Kimyasal savaşta amaç, hedefi etkisiz hale getirmek ya da yok etmek, korku, panik yaratmak, askeri veya sivil alt yapıları tahrip etmek veya kirletmektir.
KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) nedir?
KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer); kimyasal, biyolojik, radyasyon ve nükleer tehlikeli maddelerden kaynaklanan zararlı ve tehlikeli durumların hepsini ifade etmektedir. KBRN olayları ile, geniş kitlelerin (insan ve diğer canlılar) yaşamı olumsuz yönde (yaralanma veya ölüm) etkilenmektedir.
Kimyasal savaş nedir?
Kimyasal özelliği nedeniyle öldürücü, yaralayıcı ve tahriş edici özellik gösteren, sis ve yangın meydana getiren katı, sıvı, gaz ve aerosol halindeki maddeler ile yapılan savaşa, kimyasal savaş denir. Kimyasal tehlikeler; kimyasal savaş ajanları ile zehirli endüstriyel kimyasal maddelerin (ZEKM) oluşturduğu tehlikelerdir.
Ülkemizde kimyasal silah üretilmekte midir?
Ülkemiz kimyasal silahlar sözleşmesini imzalayarak bu tür silahları üretmeyeceğini, bulundurmayacağını, depolamayacağını ve kullanmayacağını taahhüt etmiştir.
Kimyasal savaş ajanları hangi yollarla vücuda alınır?
Kimyasal savaş ajanları;
• Buhar, gaz ve aerosol halinde ise solunum yoluyla,
• Katı ve sıvı partiküller halinde ise deri yoluyla gıda maddelerine bulaşmış ise sindirim yoluyla vücuda alınır.
Tabun (GA) nedir?
Tabun (GA): Saf tabun, meyve kokusunda renksiz bir sıvıdır. Açık kahverengi, acıbadem kokuludur. Suda oldukça iyi çözünür. Maske ile yüz korunmalı hatta tüm vücut koruyucu bir elbise giyilmelidir. Büyük bir alana yayıldığı endişesi varsa ağartıcılar, seyreltik baz çözeltileri ya da amonyak ile temizlik yapılmalıdır. Sıvı halde deriye temas etmişse deri dekontaminasyon kitleri ile cilt temizlenmelidir.
Boğucu gaza maruz kalındığında ne yapılmalıdır?
Boğucu gazlar için belli bir panzehir yoktur. Gaza maruz kalan hastanın tüm vücudu 1dakika içerisinde bol sabunlu su ile yıkanır. Göz kirlenmiş ise gözler bol temiz su ile 15 dakika kadar yıkanır. Elbiseler kirli ise çıkarılıp havalandırılır. Hastaya solunum desteği sağlanır, oksijen verilir. Özellikle Fosgen gazına maruz kalan hastalar iyi görünseler bile 4 saat kadar gözlem altında tutulmalıdır. Koruyucu maske ile yeterli korunma sağlanmalıdır.
Kan zehirleyici gaza maruz kalındığında ne yapılmalıdır?
Hasta, temiz havaya çıkarılır, rüzgâra karşı durulur. Hastaya, % 100 oksijen verilir. Cilt sabunlu sıcak suyla yıkanır. Gözler etkilenmişse temiz bol su ile 15 dakika kadar yıkanır. Sağ kalan fakat bilinçsiz şok halindeki hastaya 10 dakika içinde damar yolu açılarak amil nitrat gibi panzehir verilir. Dolaşım yetmezliği yoksa panzehir uygulamasının sonucu genellikle iyidir. Zehirlenme belirtileri gösteren hastalara da panzehir verilebilir. Kalp atışları devam ettiği sürece panzehir tedavisi etkindir.
Biyolojik tehlikeler nelerdir?
Biyolojik silahlar; bakteri, protozoa, küf gibi mikroorganizmalar, virüsler, bitkiler veya hayvanlar tarafından üretilen toksinleri içeren kitle imha silahlarıdır.
Biyolojik savaş ve biyoterörizm nedir?
Canlı mikroorganizma ya da toksinlerinin, hastalık ya da ölüm amacıyla askeri yapılanmaları hedef alarak kullanılması, biyolojik savaş; panik ve kargaşa yaratmak için sivil halkı hedef alması ise biyoterörizm olarak tanımlanır.
Ülkeler neden biyolojik silah üretirler?
Biyolojik silahların üretim kolaylığı diğer silahlara oranlara çok düşük maliyeti, yok edici etkisi ve kolayca gizlenebilme özellikleri birçok ülkenin bu silahları üretmelerine yol açmaktadır.
Biyolojik ajanların özellikleri nelerdir?
Biyolojik ajanların elde edilmeleri, üretimleri kolay, hızlı ve ucuzdur. Maliyeti düşük olduğundan fakir ülkelerin atom bombasıdır. Son derece toksiktir. Saptanması güçtür ve duyularla anlaşılmaz. Teşhis ve tedavileri güçtür ve ilaçlara dirençlidir. Rüzgâr altında yayılım, oldukça geniş alanda toplu ölümlere yol açar.
Başlıca biyolojik ajanlar nelerdir?
Başlıca biyolojik ajanlar;
- Bakteri kökenli ajanlar, antraks, tifüs ve brusellosis.
- Protein kökenli ajanlar, botulinum toksini, stafilokokal entrotoksin B, risin.
- Virüs kökenli ajanlar, variola (çiçek), ebola, ensefalit virüsleri.
Radyoaktif madde nedir?
Maddeyi oluşturan atomların çoğu kararlı yapıdadır. Bir maddenin atom çekirdeğindeki nötronların sayısı, proton sayısına göre fazla ise bu maddeler kararsız bir yapı gösterir ve kararlı yapıya dönüşmek için sahip olduğu fazla enerjiyi ışıma yoluyla atar. Fazla enerji; nötronların alfa, beta, gama gibi çeşitli ışınlar yaymak suretiyle parçalanmasıdır. Çevresine bu şekilde ışın saçarak parçalanan maddelere, radyoaktif madde denmektedir.
Nükleer silahlar nelerdir?
- Atom silahları, atom çekirdeklerinin parçalanması, bölünmesi olayından istifade edilerek yapılmıştır.
- Hidrojen silahları, birden fazla atom çekirdeğinin birleşmesi, kaynaşması olayından faydalanılarak yapılmıştır.
Radyoaktif serpintinin özellikleri nelerdir?
Radyoaktif serpinti, öldürücüdür, kalıcıdır, nereye gideceği önceden bilinmez ve geniş sahaları kaplar.
Nükleer radyasyon şüphesi durumunda ne yapılmalıdır?
Şüpheli durumda ALO TAEK 172 aranmalıdır. En yakın sığınağa gidilmelidir. Sığınağa girmeden önce 30–60 dakika zaman mevcuttur. Sığınağa girmeden önce giysideki tozlar, çırpılır ya da süpürülür. Sağlık personeli tarafından dağıtılan iyot tableti kullanılmalıdır.
KBRN tehlikelerinde kişisel korunmayı sağlayan malzemeler nelerdir?
- Koruyucu maske,
- Koruyucu elbise,
- Koruyucu eldiven,
- Koruyucu bot ve kılıfıdır.
Toplu korunma sistemleri nedir?
Toplu korunma sistemleri, KBRN kişisel koruyucu sistemlerin kısıtlamaları olmaksızın, komuta kontrol, tıbbi bakım, iletişim gibi fonksiyonları yerine getirecek kişi için güvenli bir çalışma ortamıdır.
Toplu korunma kişisel koruyucu teçhizatın yerini almaz. Sadece kişilerin KBRN ortamında görevini daha etkili bir şekilde yapmasını sağlar.
KBRN olaylarından korunmak için ikaz ve alarm işaretleri nelerdir?
KBRN olaylarından korunmak için ikaz ve alarm işaretleri sayfa 160 Resim 7.7 de açıklanmıştır.