Kalem Mevzuatı Dersi 2. Ünite Özet
Yazı İşleri Personeli Ve Görevleri
- Özet
- Sorularla Öğrenelim
Yazı İşleri Hizmetleri
Genel Olarak Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesi
Yazı işleri hizmetleri, idari işler, yazı işleri, bilgi işlem ve diğer müdürlüklerin işlemleri ile yürütülmektedir. Bu hizmetler yazı işleri müdürünün yönetiminde kalemde görevlendirilen zabıt kâtipleri, memurlar ve mübaşirler ve işlerin devamı için gerekli diğer işlemleri gerçekleştiren diğer personeller aracılığıyla yürütülür. Diğer Personeller idari işler müdürü, bilgi işlem müdürü, bilgi işlem şefi, bilgisayar işletmeni ve hizmetlidir.
Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Yazı İşleri Personeli ve Görevleri
Adli yargı ilk derece mahkemelerindeki yazı işleri personelinin görevlerini hukuk ve ceza mahkemeleri için ayrı ayrı inceleyeceğiz.
Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Personeli Görevleri
Adli yargı ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemelerinde yazı işleri müdürlüğü, idarî işler müdürlüğü, bilgi işlem müdürlüğü ve ihtiyaç duyulan diğer müdürlükler bulunur. Her müdürlükte bir müdür ile yeterli sayıda zabıt kâtibi, memur, mübaşir, hizmetli ve diğer görevliler bulunur. İdarî işler ve bilgi işlem müdürlüğü ile ihtiyaç duyulan diğer müdürlük hizmetleri, ilgili müdür ve onun yönetimindeki bilgi işlem şefi, teknisyen, bilgisayar işletmeni, memur ve diğer görevliler ile gerektiğinde görevlendirilen zabıt kâtibi tarafından yürütülür.
Hukuk Mahkemesinde Yazı İşleri Müdürünün Görevleri
Yazı işleri müdürünün görevleri Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda ve Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’te düzenlenmektedir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre yazı işleri müdürünün görevleri şunlardır:
- 38. maddeye göre hâkimi reddeden tarafın red dilekçesini ve red dilekçesine karşı tarafın cevabını ve eklerini, dosya ile birlikte reddi istenen hâkime vermek hâkim dilekçe ve eklerini inceledikten sonra ret talebini incelemeye yetkili merciine gönderilmek üzere evrak teslim almak,
- 158. maddeye göre mahkeme tutanaklarının tamamının veya bir kısmının taraflarca veya fer’i müdahilce istenmesi durumunda söz konusu örneklerin mahkemenin mührü basıldıktan sonra aslına uygun olduğunu imza ile onaylamak,
- 159. maddeye göre dava ile ilgili mahkemeye sunulan her türlü dilekçe belgenin havalesini yapmak,
- 216. maddeye göre elindeki belgenin aslını mahkemeye veren tarafın mahkemeden belgenin geri verilmesi talebinin kabul edildiği hâllerde söz konusu belgenin aslına uygun olduğu imzası ile onamak,
- 301. maddeye göre hüküm yazılıp imza edildikten ve mahkeme mührü ile mühürlendikten sonra, nüshalarını taraflardan her birine makbuz karşılığında vermek ve bir nüshasını da gecikmeksizin diğer tarafa tebliğ etmek,
- 372. maddeye göre Yargıtay’ın bozma kararları ile onama kararlarını derhâl taraflara tebliğ etmek,
- 393. maddeye göre mahkeme, kararında belirtmek suretiyle ihtiyati tedbir kararının uygulanmasında yazı işleri müdürünü görevlendirebilir.
- 445. maddeye göre elektronik ortamdan fizikî örnek çıkartılması gereken hâllerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirterek imzalamak ve mühürlemek.
Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’e göre yazı işleri müdürünün görevleri şunlardır:
- Mahkeme yazı işlerini denetlemek,
- Talep hâlinde gerekçeli kararın tebliğini sağlamak,
- Harç tahsil müzekkerelerini yazmak ve kesinleştirme işlemlerini yapmak,
- Zabıt kâtipleri arasında iş bölümü yapmak,
- Dava dilekçesini ve havalesi gereken evrakı havale etmek,
- Yönetimi altında bulunan zabıt kâtipleri ve diğer memurları yetiştirmek,
- Hukukî başvuru veya kanun yolları incelemesi için dosyayla ilgili gerekli işlemleri yapmak ya da yaptırmak,
- Bilirkişilere fizikî ortamda teslimi gereken dosyalarla ilgili işlemleri yerine getirmek.
- Harcın hesaplanması ve hukuk mahkemeleri veznesi bulunmayan yerlerde tahsiline ilişkin işlemleri yapmak,
- Dosyaya ait kıymetli evrak ve değerli eşyanın uygun yerde muhafazasını sağlamak,
- Yargılamanın bulunduğu aşamanın gereklerini yerine getirmek,
- Arşivin düzenli tutulmasını sağlamak,
- Teminatın iadesi gereken hâllerde gerekli işlemleri yerine getirmek,
- Mevzuattan kaynaklanan, başkan veya hâkim tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Hukuk Mahkemelerinde Zabıt Kâtibi ve Görevleri
Zabıt kâtipleri kalemde yazı işleri müdürüne bağlı olarak çalışan kalem personelidir ve görevleri şunlardır:
- Duruşma ve keşiflere katılmak, başkan veya hâkim tarafından yazdırılanlar ile doğrudan yazılmasına izin verilen beyanları tutanağa yazmak,
- Ara kararları yerine getirmek,
- Gerekçeli kararları başkan veya hâkimin bildirdiği şekilde yazmak,
- Yargılaması devam eden dosyaları düzenli ve eksiksiz bir şekilde muhafaza etmek,
- Tamamlanıp kesinleşen dosyaları arşive kaldırtmak,
- Tarafların dosyaları incelemesine nezaret etmek ve dosya inceleme tutanağını düzenlemek,
- Karar ve tutanakları dikkat ve itina ile yazarak imzasız bırakmamak,
- Cevabı gelmeyen müzekkerelerin tekidini yapmak,
- Dizi pusulası düzenlemek,
- Mevzuattan kaynaklanan, başkan veya hâkim ya da yazı işleri müdürünün vereceği diğer görevleri yerine getirmek.
Hukuk Mahkemelerinde Mübaşirin Görevleri
Mübaşir, kalem hizmetlerinin hızlı ve düzgün ilerlemesinde çok önemli bir yere sahiptir. Mübaşirin görevleri şu şekilde sayılabilecektir;
- Kâtip tarafından hazırlanan ve duruşması yapılacak dosyaları incelenmek üzere duruşma gününden önce hâkime götürmek,
- Günlük duruşma listesini yapmak ve görülebilecek bir yere asmak,
- Duruşma sırası gelenleri duruşma salonuna davet etmek,
- Duruşmaya alınanların salondaki yerlerini göstermek ve buna uyulmasını sağlamak,
- Yemin verilmesi ve kararın açıklanması başta olmak üzere, duruşma ve keşif esnasında izlenmesi gereken davranış kurallarını taraflara ve ilgililere açıklamak,
- Müzekkereler ve tebligatların ilgili kurum ya da kişilere ulaşmasını sağlamak üzere posta ve zimmet işlemlerini yerine getirmek,
- Duruşmanın gizli yapılması kararı alındığında salonu boşaltmak,
- Başkan veya hâkimin uygun bulduğu kişilerin dosyadan fotokopi almasına yardımcı olmak,
- Ertelenen duruşma tarihini yazarak taraflara vermek,
- Arşive gitmesi gereken dosyalar ile arşivden çıkarılması gereken dosyalara ilişkin işlemleri yapmak ve arşivi düzenli tutmak,
- Fizikî ortamda sunulan evrakı en kısa sürede dosyasına düzenli bir şekilde takmak,
- İlgili mevzuatta belirlenen resmî kıyafeti giymek,
- Başkan, hâkim ve yazı işleri müdürünün vereceği diğer görevleri yerine getirmek.
Ceza Mahkemesi Yazı İşleri Personeli Görevleri
Medeni yargıda kişi kendini haklı kılan sebepleri mahkemeye sunmadığı sürece mahkeme bu sebepleri kendisi araştırmak suretiyle maddi gerçeğe ulaşma amacını taşımaz. Ancak ceza mahkemesinde kişi kendisinin suçlu olduğunu söylemesi durumunda dahi mahkemenin maddi gerçeğe ulaşma amacı bulunmaktadır. Mahkemeler arasındaki bu usuli ve ilkesel farklılıklar dolayısıyla kalem personelleri arasında da bazı görev farklılıkları bulunmaktadır. Ancak genel itibariyle görevler aynıdır. Dolayısıyla burada hukuk mahkemelerinden farklı olan hususlar belirtilecektir.
Ceza Mahkemelerinde Yazı İşleri Müdürünün Görevleri
Ceza mahkemelerindeki yazı işleri müdürünün hukuk mahkemelerindeki yazı işleri müdürünün görevlerinden farklı görevleri şunlardır;
- Suç Eşyası Yönetmeliği uyarınca dosyaya ait kıymetli evrak ve değerli eşyanın uygun yerde muhafazasını sağlamak,
- Kesinleştirme işlemlerini yapmak, doğruluğunu kontrol ettikten sonra kesinleşen infaz evrakını ve tali karar fişini derhâl düzenleyerek Cumhuriyet başsavcılığına verilmek üzere mahkeme başkanı veya hâkimin onayına sunmak,
- Müsaderesine veya iadesine karar verilerek kesinleşen hükme konu eşyalar hakkında gerekli işlemlerin yapılmasını sağlamak.
Ceza Mahkemelerinde Zabıt Kâtibinin Görevleri
Zabıt kâtiplerinin asli görevi olan duruşmada işlemlerde hazır bulunarak tutanağı yazmak ve imzalamak görevine ek olarak ceza yargılamasında zabıt kâtipleri ayrıca ifade alma, keşif, otopsi, ölü muayenesi ve yer gösterme gibi işlemlerde de hazır bulunarak tutanağı yazmak ve imzalamakla görevlidir.
Ceza Mahkemelerinde Mübaşirin Görevleri
Ceza mahkemelerinde görev yapan mübaşirlerin görevleri hukuk işlerinde görevli mübaşirlerin görevleri ile aynıdır.
İdari Yargı İlk Derece Mahkemeleri Yazı İşleri Personeli ve Görevleri
İdari Yargı Yazı İşleri Müdürünün Görevleri
İdari yargı yazı işleri müdürünün görevleri hukuk mahkemesindeki yazı işleri müdürünün görevleri ile aynıdır. Tek fark olarak, mühür ve beratın muhafazasını sağlamak görevi hukuk yargılamasındaki yazı işleri müdürünün görevleri arasında sayılmamıştır.
İdari Yargı Zabıt Kâtibinin Görevleri
İdari yargıdaki zabıt kâtibinin görevleri hukuk muhakemesindeki zabıt kâtibinin görevleri ile aynıdır.
İdari Yargıda Mübaşirin Görevleri
İdari yargıda mübaşirin görevleri hukuk yargılamasındaki mübaşirin görevleri ile aynıdır.
Bölge Adliye Mahkemeleri Yazı İşleri Personeli ve Görevleri
Bölge adliye mahkemesi başkanlığında, dairelerinde, Cumhuriyet başsavcılığında ve adalet komisyonunda birer yazı işleri müdürlüğü, Cumhuriyet başsavcılığında ayrıca bir idarî işler müdürlüğü, bilgi işlem müdürlüğü ve ihtiyaç duyulan diğer müdürlükler bulunur. Her müdürlükte bir müdür ile yeterli sayıda zabıt kâtibi, memur, mübaşir, hizmetli ve diğer görevliler bulunur.
Bölge Adliye Mahkemesi Yazı İşleri Müdürünün Görevleri
Bölge adliye mahkemesi yazı işleri müdürünün görevleri şunlardır:
- Yazı işleri hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak ve denetlemek,
- Zabıt kâtibi, mübaşir, hizmetli ve diğer görevliler arasında iş bölümü yapmak,
- Zabıt kâtibi, mübaşir, hizmetli ve diğer görevlilere işlerin öğretilmesi de dâhil olmak üzere hizmetlerin verimli ve düzenli bir şekilde yürütülmesi için her türlü tedbiri almak,
- Başkan, daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili ve Cumhuriyet savcısının uygun göreceği evrakın havalesini yapmak,
- Fizikî ortamda teslimi gereken dosyalarla ilgili işlemleri yapmak,
- Güvencenin iadesi gereken hâllerde gerekli işlemleri yapmak,
- 1/6/2005 tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Suç Eşyası Yönetmeliği uyarınca dosyaya ait kıymetli evrak ve değerli eşyanın uygun yerde muhafazasını sağlamak,
- Harcın hesaplanması ve tahsili ile yargılama gideri müzekkerelerini yazmak ve buna ilişkin işlemleri yapmak,
- Yargılamanın bulunduğu aşamaları yerine getirmek,
- Hukuk dairelerinde talep hâlinde, ceza daireleri, Cumhuriyet başsavcılığı ve komisyonda talep olmaksızın kararların tebliğini sağlamak,
- Kanun yolu incelemesi için dosyada bulunan tüm belgelerin eksiksiz olarak UYAP ortamına aktarıldığını kontrol etmek, güvenli elektronik imza ile imzalamak ve diğer gerekli işlemleri yapmak,
- Kesinleştirme işlemlerini yapmak,
- Her ay gelen, çıkan ve kalan işleri gösterir nitelik cetveli düzenleyerek amirine sunmak,
- Mühür ve beratın muhafazasını sağlamak,
- Arşivin düzenli tutulmasını sağlamak,
- Mevzuattan kaynaklanan veya başkan, daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili ya da Cumhuriyet savcısı tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Bölge Adliye Mahkemesi Zabıt Kâtibinin Görevleri
Bölge Adliye Mahkemesi Zabıt Kâtibinin görevleri şunlardır:
- İş bölümüne göre kendisine verilen işleri biriktirmeden zamanında yapmak,
- Dosyaları ve evrakı zamanında kaydetmek,
- Yargılaması devam eden dosyaları eksiksiz ve düzenli bir şekilde muhafaza etmek,
- Başkan, daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili ve Cumhuriyet savcısının uygun göreceği evrakın havalesini yapmak,
- Müzekkereleri yazarak, takip ve tekid işlemlerini yapmak,
- Duruşma ve keşif işlemlerinde hazır bulunarak tutanağı yazmak ve imzalamak,
- Cumhuriyet başsavcılığı işlemleri ile daire ara kararlarının gereğini yapmak,
- Karar ve tutanakları başkan, daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili ve Cumhuriyet savcısının bildirdiği şekilde dikkat ve itina ile yazarak imzalamak,
- Fizikî olarak bilirkişilere teslimi gereken dosyalarla ilgili işlemleri yapmak, • Her türlü tebligat evrakını hazırlamak,
- Dizi pusulası düzenlemek,
- Dosya incelenmesine nezaret etmek ve dosya inceleme tutanağını düzenlemek,
- İşi biten dosyaları arşive kaldırtmak,
- Mevzuattan kaynaklanan veya başkan, daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili, Cumhuriyet savcısı ya da müdürün vereceği diğer görevleri yerine getirmek.
Bölge Adliye Mahkemelerinde Mübaşirin Görevleri
Bölge adliye mahkemelerinde mübaşirin görevleri şunlardır:
- Zabıt kâtibi tarafından hazırlanan duruşma dosyalarını, duruşma gününden önce incelenmek üzere daire başkanı, üye veya Cumhuriyet savcısına götürmek,
- Bölge adliye mahkemesi bilgilendirme sistemi olmayan yerlerde günlük duruşma listesini görülebilecek bir yere asmak,
- Duruşma sırası gelenleri duruşma salonuna davet ederek, salondaki yerlerini göstermek ve buna uyulmasını sağlamak,
- Yemin verilmesi ve kararın açıklanması başta olmak üzere, duruşma ve keşif esnasında uyulması gereken davranış kurallarını taraflara ve ilgililere açıklamak,
- Duruşmanın kapalı yapılmasına dair karar alındığında salonu boşaltmak,
- Ertelenen duruşma tarihini yazarak taraflara vermek,
- Müzekkere ve tebligatların ilgili kurum ya da kişilere ulaşmasını sağlamak üzere posta ve zimmet işlemlerini yerine getirmek,
- Daire başkanı veya üyenin talimatı doğrultusunda dosyadan evrak örneği verilmesini sağlamak,
- Arşive götürülmesi veya arşivden çıkarılması gereken dosyalara ilişkin işlemleri yapmak ve arşivi düzenli tutmak,
- Fizikî olarak sunulan evrakı tarama işlemi tamamlandıktan sonra en kısa sürede dosyasına düzenli bir şekilde takmak,
- İlgili mevzuatta belirlenen resmî kıyafeti giymek,
- Mevzuattan kaynaklanan veya daire başkanı, üye ya da yazı işleri müdürünün vereceği diğer görevleri yerine getirmek.
Diğer Personeller ve Görevleri
İdari İşler Müdürü
İdari işler müdürünün görev ve sorumlulukları şunlardır:
- İdarî işler müdürlüğü hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak ve denetlemek,
- Bölge adliye mahkemesinin ve mahkemelerin her türlü alım, satım, hesap, maaş ve diğer ödemeler ile ilgili işlemlerini yapmak,
- Temizlik, güvenlik, aydınlatma, ısıtma, soğutma, bakım ve onarım işlerini yaptırtmak,
- Bölge adliye mahkemesinde görev yapan şoför, teknisyen ve yardımcı hizmetler sınıfına giren personelin sevk ve idaresini sağlamak,
- Yemekhane hizmetlerinin sevk ve idaresini sağlamak,
- Eğitim ve sosyal işler faaliyetlerini yerine getirmek,
- Posta masraflarının aylık kontrolünü yapmak,
- Yönetimi altında bulunan memurlar ve hizmetliler arasında iş bölümü yapmak,
- Yönetimi altında bulunan memurları ve hizmetlileri yetiştirmek,
- Kütüphanenin sevk ve idaresini yapmak,
- Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet başsavcısı tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Bilgi İşlem Müdürü
Bilgi işlem müdürünün görevleri şunlardır:
- Bilgi işlem müdürlüğü hizmetlerinin yürütülmesini sağlamak ve denetlemek,
- UYAP, SEGBİS ve diğer bilgi işlem sistemlerinin eksiksiz ve verimli bir biçimde çalışmasını sağlamak,
- İş analizleri yapmak ve iş süreçlerini tanımlayarak, bilgi işlem şefi, teknisyen, bilgisayar işletmeni ve diğer görevliler arasında iş bölümü yapmak,
- Bilgi işlem şefi, teknisyen, bilgisayar işletmeni ve diğer görevlilere gelişen bilişim teknolojileri çerçevesinde işlerin öğretilmesi de dâhil olmak üzere hizmetlerin verimli ve düzenli bir şekilde yürütülmesi için her türlü tedbiri almak,
- İhtiyaç duyulan ve bilgi sistemleri aracılığı ile sağlanabilecek taleplerin, doğru bir şekilde, istenilen nitelik ve zamanda elde edilmesinin teminini sağlamak,
- Arıza, bakım ve onarım hizmetlerini takip ederek sorunları gidermek,
- Yapılacak işlerin plânlanması ve yapılan işlerin denetlenmesi için periyodik olarak ve ayda en az bir defa olmak üzere UYAP birim sorumlularına ve birim amirlerine sunulmak üzere faaliyet raporu hazırlayarak uygun görülmesi durumunda üst birimlere iletmek,
- Birim internet sitelerinin güncellenmesini ve kontrolünün yapılmasını sağlamak,
- UYAP ekranları ile ilgili birim ve kullanıcılarca yapılacak görüş, öneri ve sorun bildirimlerini izleyerek Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığına iletilmesini sağlamak,
- Bilişim ağları sistemlerinin kurulması, kurulu sistemlerin işletimi ve sorunsuz olarak çalışmasını sağlamak,
- Göreve yeni başlayan personelin, UYAP ve ilk kullanıcı eğitimlerinin sağlıklı olarak verilmesine ilişkin süreçleri takip etmek,
- UYAP SMS Bilgi Sistemi, Vatandaş Portal gibi kamu yararına oluşturulan servislerin etkin kullanılması için süreçleri takip etmek ve tanıtımını yapmak,
- Bilgi işlem donanımları envanter kayıtları bildirimlerini takip etmek,
- Göreve başlayan ve ayrılan personele verilecek veya iptal edilecek yetkilerin denetim ve kontrolünü yapmak,
- Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet başsavcısı tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Bilgi İşlem Şefi
Bilgi işlem şefinin görev ve sorumlulukları şunlardır:
- Bilgi işlem müdürünün verdiği görevleri yapmak
- Verilen bilgi işlem hizmetlerini denetlemek,
- Yönetimi altında bulunan personelin gelişen bilişim teknolojileri çerçevesinde yetiştirilmesi ve eğitilmesini sağlamak,
- İhtiyaç duyulan ve bilgi sistemleri aracılığı ile sağlanabilecek taleplerin doğru bir şekilde, istenilen nitelik ve zamanda elde edilmesinin teminini sağlamak,
- Arıza, bakım ve onarım hizmetlerini takip etmek veya bilgi işlem müdürüne bu hizmetlerin yerine getirilmesinde yardımcı olmak,
- UYAP ekranları ile ilgili birim ve kullanıcılarca yapılacak görüş, öneri ve sorun bildirimlerini rapor hâlinde bilgi işlem müdürüne iletmek,
- Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet başsavcısı ya da bilgi işlem müdürü tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Teknisyen
Teknisyenin görev ve sorumlulukları şunlardır:
- Birimindeki bilgisayar ve yan donanımları ile bilgisayar ağı (network) altyapısını çalışır hâlde tutmak için gerekli iş ve işlemleri yapmak,
- Bilgisayar sistemlerinde meydana gelecek arızaların giderilmesi için gerekli ilk müdahaleyi yapmak ve kullanıcılardan gelecek destek taleplerini kısa sürede karşılamak,
- Birimdeki hizmetlerin daha hızlı ve verimli hâle getirilmesine ilişkin çalışmalar yapmak ve bilgi işlem müdürüne rapor etmek,
- Kullanıcı bilgisayarlarına yapılacak işletim sistemi yüklemelerini veya program yüklemelerini prosedürler dâhilinde yapmak,
- Bilgisayar ve yan donanımlarında meydana gelen arızalara ilk elden ve öncelikli olarak müdahale etmek, arızanın niteliğini tespit ederek, ilgili prosedürü uygulamak,
- Yüklenici firmalarca yılda en az bir defa yapılması gereken periyodik bakımları yaptırmak, yapılan bakımları takip ederek gerekli kayıtları tutmak, garantisi biten cihazlarda gerekli periyodik bakım ve temizleme işlemlerini yapmak,
- UTP data kabinetlerini, UPS elektrik panolarını ve bunların bulunduğu odaları rutubet oluşmayacak şekilde belli aralıklarla havalandırmak, temizlemek, tozunu almak, kabinetin üst tarafındaki fanların istenilen şekilde çalışması için gerekli periyodik kontrolleri en az haftada bir defa yapmak,
- Data kabinetleri ve elektrik panolarını ve bunların bulundukları odaları güvenlik açısından kilitli tutmak ve anahtarlarına her an ulaşılabilmesi için gerekli tedbirleri almak, giriş ve çıkışları kontrol altında tutmak,
- Kabinet odalarının temiz tutulmasını, elektronik aletlere zarar verebilecek her türlü toz ve nem üretecek malzemelerin buralara konulmamasını ve depo amacıyla kullanılmamasını sağlamak,
- Birimdeki UTP data ve UPS elektrik hatlarındaki yer değişikliği veya yeni ilaveleri takip etmek, data ve UPS hatlarının etiket numaralarına göre hangi odalara gittiğini ve özellikleri ile hangi data hattının aktif olduğunu gösteren listeleri kabinet ve pano içerisinde şeffaf dosyalarda her an ulaşılabilir vaziyette güncel ve yedekli olarak muhafaza etmek,
- Sadece masaüstü bilgisayar ve monitörleri beslemesi için gönderilen kesintisiz güç kaynaklarına yazıcı, tarayıcı ve diğer yan donanımların bağlanmaması için gerekli önlemleri almak,
- Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet başsavcısı, bilgi işlem müdürü ya da bilgi işlem şefi tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Bilgisayar İşletmeni
Bilgisayar işletmeninin görev ve sorumlulukları şunlardır:
- UYAP Bilişim Sistemi, SEGBİS ve diğer alt uygulamaların çalışmasını sağlamak,
- Birimlerde tüm işlerin UYAP üzerinden gerçekleştirilmesini sağlamak,
- UYAP ekranları ile ilgili sorunların çözümünü sağlamak, gerekli müdahaleleri yapmak, bu konularla ilgili olarak Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ile gerekli koordinasyonu sağlamak,
- UYAP Bilişim Sistemi ve alt modülleri uzaktan eğitim süreçlerinin tamamlanmasında gerekli işlem ve bildirimleri yapmak, haricen istenilen bilgi taleplerini karşılamak,
- Modüllerindeki gelişmeleri takip edebilmeleri açısından modül ve meslek bazlı e? posta gruplarına üye olmalarını ve e?posta adreslerini sürekli kontrol etmelerini teşvik etmek,
- UYAP ekranları ile ilgili yeni önerileri tespit etmek ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığına iletilmesini sağlamak,
- UYAP ve diğer uygulamalardan gelen konsol mesajlarını anlayarak gereken işlemleri yapmak,
- Bağlı bulunduğu birimde göreve başlayan personele UYAP ekranlarında gerekli yetkilerin verilmesine, görevden ayrılan personelin iş listelerinin temizlenmesine ve akabinde yetkilerin iptaline ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,
- Mevzuattan kaynaklanan veya Cumhuriyet başsavcısı, bilgi işlem müdürü ya da bilgi işlem şefi tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Hizmetli
Hizmetlinin görev ve sorumlulukları şunlardır:
- Bölge adliye mahkemesine ve mahkemelere ait alanları düzenli ve temiz hâlde tutmak,
- Mübaşirin olmadığı ya da yetersiz kaldığı zamanlarda ona ait işleri yapmak ve yardımcı olmak,
- Mevzuattan kaynaklanan veya başkan, daire başkanı, üye, Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet başsavcı vekili, Cumhuriyet savcısı ya da müdürün vereceği diğer görevleri yerine getirmek.
Bölge İdare Mahkemesi Yazı İşleri Personeli ve Görevleri
İdari yargıda, ilk derece mahkemeleri ile bölge idare mahkemesi yazı işleri personelinin görevleri aynıdır.
Yargıtay Yazı İşleri Personeli ve Görevleri
Bürolarda, bir yazı işleri müdürü, yeteri kadar yazı işleri müdür yardımcısı, memur, kâtip, mübaşir ve odacı bulunur.
Yazı İşleri Müdürlerinin Görevleri
Yazı işleri müdürlerinin görevleri şunlardır:
- Birinci Başkanlıkta Birinci Başkan, dairelerde daire başkanları ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında Cumhuriyet Başsavcısının uygun görmesiyle yazı işleri müdür yardımcısı, kâtipler ve diğer büro personeli arasında iş bölümü yaparak bu konuda düzenlediği iş bölümü çizelgesini amirine onaylatıp özel kartonda saklamak ve hizmetlerin bu iş bölümü çerçevesinde yerine getirilmesini sağlamak,
- Görevin vaktinde ve gereği gibi yerine getirilip getirilmediğini izlemek, göreceği aksaklıkları ve alınması gerekli tedbirleri zamanında âmirlerine bildirmek,
- Herhangi bir nedenle kısımlardan birinde meydana gelen iş birikiminin giderilmesini sağlamak için o kısımda çalışmayan diğer personeli görevlendirmek,
- Büro personelinin hizmet gereklerine göre yetiştirilmesini sağlamak,
- Büro personelinin hizmete devam durumunu denetlemek,
- Her ay gelen, çıkan ve kalan işleri gösterir nitelik cetveli düzenleyerek Birinci Başkanlığa gönderilmek üzere âmirine sunmak,
- Mahkeme dosyaları içinde gelen veya mahallinden celp edilen kıymetli evrak ve belgelerle büronun bağlı bulunduğu daire amirince gerekli görülen sair evrakı kasada saklamak,
- Âmirleri tarafından verilen diğer hizmetleri yerine getirmek.
Yazı İşleri Müdür Yardımcılarının Görevleri
Yazı işleri müdür yardımcılarının görevleri şunlardır:
- Yazı işleri müdürlüğünün açık veya müdürün izinli yahut özürlü bulunması halinde kıdem sırasına göre ona vekillik etmek,
- Büro işlerinin yürütülmesinde müdüre yardımcı olmak,
- Yapılan iş bölümüne göre kendi kısmının âmiri olarak işlerin zamanında ve düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak,
- İş bölümüne göre kendisine verilen görevleri ve işleri yapmak.
Diğer Personelin Görevleri
Büro işlerinde birikime yer verilmeden işlerin zamanında ve düzenli olarak yapılması, işi biten dosyaların mahalline gönderilmesi, buralardaki defterlerin, kartonların ve diğer kâğıtların temiz ve düzenli şeklide tutulması ve saklanması, bütün büro personelinin ortak görevidir. Bunların gereği gibi yapılmamasından asıl görevli ile birlikte kendi kısmıyla ilgili bulunmak kaydıyla yazı işleri müdürü ve yazı işleri müdür yardımcıları da sorumludurlar.
Yazı İşleri Personelinin Sorumluluğu
Yazı işleri personeli görevinin önemi ve hassasiyeti gereği disiplin, cezai ve hukuki sorumlulukları bulunmaktadır.
Disiplin Sorumlulukları
Uyarma
Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. Uyarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
- Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak,
- Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini terk etmek,
- Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek,
- Usulsüz müracaat veya şikâyette bulunmak,
- Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak,
- Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak,
- Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak,
- Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunmak,
Kınama
Memura görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir. Kınama cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
- Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımından kusurlu davranmak,
- Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemek,
- Görev sırasında amire hal ve hareketi ile saygısız davranmak,
- Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,
- Devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak,
- Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek,
- İş arkadaşlarına, maiyetindeki personeli ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak,
- İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak,
- Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak ve bu tür yazı yazmak, işaret, resim ve benzeri şekiller çizmek ve yapmak,
- Verilen emirlere itiraz etmek,
- Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak,
- Kurumların huzur, sükûn ve çalışma düzenini bozmak.
- Yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermek.
Aylıktan Kesme
Memurun, brüt aylığından 1/30-1/8 arasında kesinti yapılmasıdır. Aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
- Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçleri korumamak, bakımını yapmamak, hor kullanmak,
- Özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek,
- Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzerlerini özel menfaat sağlamak için kullanmak,
- Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak,
- Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek,
- Görev yeri sınırları içerisinde her hangi bir yerin toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak,
- İkamet ettiği ilin hudutlarını izinsiz terk etmek,
- Toplu müracaat veya şikâyet etmek,
- Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,
- Yasaklanmış her türlü yayını görev mahallinde bulundurmak.
Kademe İlerlemesinin Durdurulması
Fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1-3 yıl durdurulmasıdır. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
- Göreve sarhoş gelmek, görev yerinde alkollü içki içmek,
- Özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek,
- Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak,
- Amirine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hareketler yapmak,
- Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri toplantı, tören ve benzeri amaçlarla izinsiz kullanmak veya kullandırmak,
- Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek
- Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak,
- Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak,
- Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak,
- Açıklanması yasaklanan bilgileri açıklamak,
- Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya iş sahiplerine hakarette bulunmak veya bunları tehdit etmek,
- Diplomatik statüsünden yararlanmak suretiyle yurt dışında, haklı bir sebep göstermeksizin ödeme kabiliyetinin üstünde borçlanmak ve borçlarını ödemedeki tutum ve davranışlarıyla Devlet itibarını zedelemek veya zorunlu bir sebebe dayanmaksızın borcunu ödemeden yurda dönmek,
- Verilen görev ve emirleri kasten yapmamak,
- Herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak.
Devlet Memurluğundan Çıkarma
Bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarmaktır. Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
- İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükûn ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve teşvik etmek ve yardımda bulunmak,
- Yasaklanmış her türlü yayını ve siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri, afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek,
- Siyasi partiye girmek,
- Özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek,
- Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere ilişkin konularda amirlerin verdiği görev veya emirleri yapmamak,
- Amirine ve maiyetindekilere fiili tecavüzde bulunmak,
- Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,
- Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak,
- Siyasi ve ideolojik eylemlerden aranılanları görev mahallinde gizlemek,
- Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak,
- 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı fiilleri işlemek.
Cezai Sorumluluğu
Yazı işleri personelinin cezai sorumluluğu, memurlara yönelik Türk Ceza Kanunu’nda belirli suçlar kapsamında düzenlenmektedir. Buna göre Türk Ceza Kanunu m. 247’ ye göre zimmet suçu, görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçiren kamu görevlisi tarafından işlenmektedir.
Yazı işleri personelinin cezai sorumluluğunu doğuran diğer bir durum irtikâp suçunun işlenmesidir. TCK m. 250’ ye göre, görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Görevinin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İkinci fıkrada tanımlanan suçun kişinin hatasından yararlanarak işlenmiş olması halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
TCK 251. maddeye göre zimmet veya irtikap suçunun işlenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur. Denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikap suçunun işlenmesine imkan sağlayan kamu görevlisi, üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Hukuki Sorumluluğu
Memurlar görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek, Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almakla görevli ve sorumludurlar. Memurlar, bu görev ve sorumlulukların yerine getirilmemesi sebebiyle doğan zararları Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarlarının Tespiti, Takibi, Amirlerinin Sorumlulukları, Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelikte belli edilen usul ve esaslar uyarınca tazminle mükelleftirler.
Yazı İşleri Personelinin Denetimi
Yazı işleri personelinin denetimi Adalet Bakanlığı Disiplin Yönetmeliğinde belirlenmiştir. Bu Yönetmelik, disiplin âmirlerinin tâyin ve tespiti, disiplin kurullarının kuruluş, işleyiş ve çalışmaları ile disiplin soruşturmalarına ilişkin usûl ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Bu Yönetmelik hükümleri, adlî ve idarî yargı hâkim ve savcıları dışında kalan Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilâtlarında görevli memurlar ile sözleşmeli personel hakkında uygulanır. Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilâtında çalışan personele uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları Ek Cetvel’de gösterilen yetkili disiplin âmirleri tarafından verilir.
Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına yapılacak itirazlarda, disipline aykırı fiil veya hâlin işlendiği anda memurun görevli olduğu yerdeki disiplin kurulu yetkilidir. Disiplin âmirlerince, yapılan soruşturma sonucunda disipline aykırı fiil ya da hâli tespit edilen memurlara durumun niteliği ve ağırlık derecesine göre disiplin cezaları verilir. Komisyon disiplin kurullarınca uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına yapılan itirazın kabulü hâlinde, disiplin âmirleri kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilir. İlgili disiplin kurullarınca kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası tekliflerinin reddedildiği durumlarda, atamaya yetkili âmirce ret kararının alındığı tarihi izleyen onbeş gün içinde başka bir disiplin cezası verilebilir.